علوم و فنون نظامی

علوم و فنون نظامی

علوم و فنون نظامی سال سیزدهم پاییز 1396 شماره 41 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیل رفتار بازیگران خارجی در بحران سوریه؛ همگرایی ها و واگرایی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوریه بازیگر خارجی بازی ها مکتور آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 63 تعداد دانلود : 40
یک پایه وضعیت پیچیده تحولات سوریه، مداخله قدرت های منطقه ای و بین المللی در حوادث سوریه است. حدود بیست بازیگر به طور مستقیم، در تحولات سوریه، نقش آفرینی می کنند. حتی برخی بازیگران همچون روسیه، ایران، حزب الله لبنان، آمریکا و ترکیه به صورت مستقیم در این کشور حضور نظامی دارند. رژیم صهیونیستی هم گاهی حملات هوایی را در سوریه انجام می دهد. برخی دیگر حمایت مستقیم مالی و تسلیحاتی از معارضین و مخالفین دولت سوریه به عمل می آورند. بی شک تحلیل منطقی آینده سوریه، بدون شناسایی اهداف و رفتار هریک از این بازیگران ممکن نیست. مناسب ترین روش تحلیل رفتار بازیگر، نظریه بازی هاست که کنش هر بازیگری را متناسب با رفتار سایر بازیگران مورد ارزیابی قرار می دهد. در این مقاله، بازیگران متعدد ابتدا بسته به اهداف و برنامه ها در 7 گروه تقسیم بندی شدند؛ سپس رفتار هریک با در نظر گرفتن این نکته که چه مقدار در رفتار دیگر بازیگران تأثیرگذار است موردبررسی قرار گرفت. در پایان برای ارزیابی ملموس اثرگذاری رفتار هر بازیگر نسبت به بازیگر دیگر، از نرم افزار آینده پژوهی «مکتور» (MACTOR) استفاده شده است. این نرم افزار، 7 طیف بازیگر را بر اساس اهداف سه گانه «حفظ بشار اسد»، «مبارزه با تروریسم» و «حفظ تمامیت ارضی سوریه» مورد تحلیل قرار داده است.
۲.

بررسی رابطه انعطاف پذیری منابع انسانی و تفکر راهبردی در سازمان های نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انعطاف پذیری منابع انسانی تفکر راهبردی سازمان های نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 526 تعداد دانلود : 347
در عصر حاضر سازمان های نظامی غالباً در محیط هایی متشنج و با سرعت تغییرات بالا انجام وظیفه می کنند، از این رو این سازمان ها به منظور تحقق هدف نهایی خود یعنی ایجاد امنیت در وهله اول نیازمند رصد مداوم محیط استراتژیک، شناسایی و شناخت فرصت ها و تهدیدات دشمنان بالقوه و بالفعل و سپس اتخاذ راهبردها و تصمیمات هوشمندانه می باشند، رویکردی که از آن تحت عنوان تفکر راهبردی یاد می شود. به عبارتی تفکر راهبردی برای یگان های نظامی در قالب مفهومی گسترده تر از حوزه کسب وکار به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است، موضوعی که در تحقق آن انعطاف پذیری منابع انسانی نقش اساسی ایفا می نماید. پژوهش حاضر باهدف بررسی نحوه تأثیرگذاری انعطاف پذیری منابع انسانی بر تفکر راهبردی انجام شده است. این مطالعه کاربردی، ازلحاظ ارتباط بین متغیرهای پژوهش از نوع علی می باشد. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده فرماندهان و مدیران عالی ستاد فرماندهی یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران به تعداد 85 نفر می باشد؛ که با توجه به محدود بودن تعداد پاسخگویان، کلیه نفرات به عنوان نمونه در نظر گرفته شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه انعطاف پذیری منابع انسانی رایت و اسنل و پرسشنامه محقق ساخته تفکر راهبردی استفاده شده است. روایی پرسشنامه ها بر اساس نظرات خبرگان و نخبگان (روایی صوری) و تحلیل عاملی اکتشافی (تناسب سؤالات با سازه ها) بررسی گردید. پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین انعطاف پذیری منابع انسانی و تفکر راهبردی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. یافته هایی که ضروری است در برنامه ریزی های نیروهای مسلح مدنظر قرار گیرد.
۳.

بررسی کارکردهای مهندسی رزمی در جنگ های ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهندسی رزمی جنگ ترکیبی هیبریدی تحرک ضدتحرک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 438 تعداد دانلود : 798
تحقیق حاضر متمرکز بر موضوعی است که نحوه به کارگیری توانمندی های یگان های مهندسی رزمی نزاجا در جنگ های ترکیبی را تبیین می نماید. باتوجه به ظهور جنگ های ترکیبی و ناشناخته بودن آن، این سؤال مطرح گردیده که مهندسی رزمی نزاجا چگونه باید از قابلیت های خود در این جنگ بهره ببرد؟ مهندسی رزمی یکی از بخش های عمده نزاجا بوده که نقش بسزایی در افزایش توان رزمی یگان های تک ور در نبردها ایفا می کند. این نقش آن قدر حیاتی است که از آن به عنوان کلید آفند و قفل پدافند نام می برند؛ لذا تبیین چگونگی به کارگیری این یگان ها در نبردهای آینده با رویکرد هیبریدی هدف این تحقیق می باشد. پس از جمع آوری اطلاعات اولیه از طریق اسناد و منابع معتبر و تجزیه وتحلیل آن، مشخص گردید که تحرک با شاخصه های شناسایی مهندس، ایجاد جاده و پل و رفع موانع و ضدتحرک با شاخصه های ایجاد میادین مین، تخریبات، ایجاد تخریبات انفجاری و ایجاد تله های انفجاری از تأثیرگذارترین مؤلفه های مهندسی رزمی شناخته می شود. داده های آماری هریک از شاخصه های مذکور از بین 45 نفر از افراد صاحب نظر و آشنا به مقوله جنگ های ترکیبی و مهندسی رزمی و مؤلفه های آن جمع آوری و به روش کمی (روش های آماری توصیفی و استنباطی) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت؛ و مطابق یافته ها، مؤلفه های تحرک و ضدتحرک به ترتیب با ضریب توافقی 531/0 و 617/0 در جنگ های ترکیبی تأثیرگذار بودند. درنهایت این نتیجه حاصل گردید که باتوجه به پیچیدگی های جنگ ترکیبی و اهمیت سرعت در آن، انجام هر یک از شاخصه های اشاره شده با استفاده از تجهیزات هوشمند و ابتکاری در اولویت اول قرار دارد.
۴.

تأثیر هزینه های نظامی بر نابرابری درآمد در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) با تأکید بر نقش فساد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هزینه های نظامی نابرابری درآمد فساد کشورهای عضو oic روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 977 تعداد دانلود : 12
شواهد تجربی به دست آمده از مطالعات انجام شده در کشورهای مختلف جهان، حاکی از آنست که نابرابری درآمد از هزینه های نظامی متأثر می شود. شدت این اثرپذیری با توجه به سطوح مختلف فساد می تواند متفاوت باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با استفاده از داده های پانل کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(OIC) طی دوره ی زمانی 2014-2003، به بررسی ارتباط بین هزینه های نظامی و نابرابری درآمد با تأکید بر نقش فساد پرداخته است. به این منظور از تحلیل های هم انباشتگی پانلی و برآوردگر گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که هزینه های نظامی و فساد اثر مثبت و معناداری بر نابرابری درآمد در کشورهای عضو OIC داشته اند. هم چنین، نتایج حاکی از آنست که تعامل بین هزینه های نظامی و فساد، مثبت و معنادار است و بیان گر این حقیقت است که تأثیر هزینه های نظامی بر نابرابری درآمد، غیرخطی است و به سطح فساد وابسته می باشد. به این صورت که با افزایش (کاهش) سطح فساد در کشورهای مورد مطالعه، تأثیر مثبت هزینه های نظامی بر نابرابری درآمد افزایش (کاهش) می یابد.
۵.

رتبه بندی عوامل کلیدی در استراتژی چابکی بازسازی و بهینه سازی تجهیزات با روش دیمتل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگهداری و تعمیر چابکی دیمتل جنگ آینده بازسازی و بهینه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 724 تعداد دانلود : 623
سرعت، شدت عمل، تحرک، صرفه جویی، پراکندگی، امنیت، دقت و انعطاف پذیری از مهم ترین ویژگی جنگ های آینده می باشد . با توجه به تحریم کشورمان در زمینه تجهیزات نظامی داشتن یک سیستم بازسازی و بهینه سازی چابک که بتواند به سرعت پاسخگوی نیازهای یگان ها باشد ضروری می باشد. در این تحقیق پس از مطالعه ادبیات پژوهش مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر چابکی شناسایی و در چهار بعد؛ چابکی در بعد مدیریت، سازمان، نیروی کار و تولید و ساخت قطعات تقسیم بندی گردید. در گام اول با استفاده از نظر خبرگان و کارشناسان حوزه بازسازی و بهینه سازی در مرکز تولید، بهینه سازی و نوسازی، تعداد 16 عامل به عنوان عوامل کلیدی در صنعت بازسازی و بهینه سازی نزاجا تبیین گردید. درگام دوم از روش دیمتل به منظور تجزیه و تحلیل و رتبه بندی عوامل، علی و معلولی استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل علی و معلولی دیمتل نشان می دهد که واگذاری بودجه و اعتبارات، مدیریت فناوری اطلاعات، پشتیبانی مدیران ارشد، تصمیم گیری به صورت تیمی و گروهی، اهداف مدیریتی شفاف، به روزرسانی ماشین آلات، تمرکز و توجه به مشتری (استفاده کنندگان از وسایل اورهال شده)، برنامه ریزی تولید و ساخت استراتژیک و زنجیره تأمین، کلیدی ترین عوامل در اتخاذ چابکی با توجه به تغییر ماهیت جنگ های آینده در صنعت بازسازی و بهینه سازی نزاجا می باشند.
۶.

بررسی آثار مجازات منع اشتغال دریک نقطه یا نقاط معین در تکرار و جابجایی جرم (موردمطالعه: قرارگاه منطقه جنوب غرب نزاجا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جرم جرائم خاص نظامیان جابجایی جرم طرد اجتماعی تکرار جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 323 تعداد دانلود : 411
تکرار جرم، ازجمله دقیق ترین و سخت ترین مباحث حقوق کیفری است. از آن جهت که با مسائل جزایی و اجتماعی مرتبط است و اینکه اجرای عدالت، مرتبط با آن مشکلات متعددی را برای دادگاه ها ایجاد کرده است. منظور از جابجایی جرم امری است که سبب تغییر عمل مجرمانه در زمان، مکان، شیوه ی ارتکاب و نوع جرم ارتکابی می شود؛ درجابجایی ممکن است مجرم بالقوه به دنبال فرصت مناسب دیگر برای ارتکاب همان جرم یا جرم دیگری باشد. براین اساس هدف پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که ببیند آیا جابجایی نظامیان بزهکار به یگان های جدید می تواند موجب تکرار و جابجایی جرم گردد. روش مورد استفاده در این پژوهش روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بوده و جزء تحقیقات کاربردی محسوب می گردد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و در نظر گرفتن مصالح حفاظتی و امنیتی، برابر با ۴۰ نفر محاسبه شده است. ابزار گردآوری داده ها یک پرسشنامه محقق ساخته می باشد. پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ در حوزه جابجایی جرم (76/0) تائید گردیده است. تجزیه تحلیل داده ها بر اساس ماهیت داده ها و شیوه ی بیان فرضیات در قالب آزمون تی تک نمونه ای و با نرم افزار آماری ۲۴ SPSS انجام شده است. با توجه به یافته های پژوهش با مجازات منع اشتغال در یک نقطه یا نقاط معین، تکرار و جابجایی جرم در قرارگاه منطقه جنوب غرب نزاجا صورت گرفته است.
۷.

تبیین و شناخت مبنای تفکر تکفیر در عقاید گروه های تکفیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تکفیر سلفی گری وهابیت ابن تیمیه ظاهرگرایی جهان اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 248 تعداد دانلود : 722
تکفیری عنوانی است که به گروه های اسلامی که از حربه تکفیر برای مقابله با مخالفان و دشمنان خود استفاده می کنند، اطلاق می شود. گروه های تکفیری، گروه هایی از مسلمانان هستند که به دلیل اعتقادشان به سیره و اندیشه سلف و استفاده از حربه تکفیر در مقابل مخالفان خود به این نام (تکفیری) نامیده می شوند. این گروه ها که از درون سلفیه بیرون آمده اند، امروزه به بزرگ ترین مشکل دنیای اسلام تبدیل شده و باعث ایجاد خسارات جبران ناپذیر مادی و معنوی به جهان اسلام گردیده اند. مقاله حاضر به دنبال بررسی مبنای تفکر تکفیر در عقاید گروه های تکفیری می باشد. این تفکر از جمله مهم ترین مفاهیم بنیادی گروه های تکفیری است که در صدر اسلام به وجود آمد و خوارج نمونه بارز آن بودند. گروه های تکفیری با استفاده از این مبنای فکری، مخالفان خود اعم از مسلمانان (شیعیان و اهل سنتی که با آن ها هم عقیده نیستند) و غیرمسلمانان را تکفیر نموده و علاوه بر آن از این تفکر به عنوان دستاویزی برای رسیدن به اهداف و مقاصد سیاسی خود نیز استفاده می کنند. هرچند در حال حاضر وهابیان از این تفکر عملاً استفاده نموده و به ترویج آن می پردازند، اما مبنای این تفکر اعتقادات ظاهرگرایانه عالمان اهل حدیث از جمله احمدابن حنبل و شاگرد او ابن تیمیه بوده که پیروان آن ها به ترویج این تفکر پرداختند و درنهایت توسط فرقه وهابیت اجرایی گردید. لذا تفکرات تکفیری که اکنون در جهان اسلام وجود دارد به نوعی نشات گرفته از افکار و نظریات ابن تیمیه است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۴