پژوهش در نظام های آموزشی

هدف پژوهش حاضر، بررسی ادراک و نگرش اساتید و صاحب نظران نسبت به ابعاد پاسخگویی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. این پژوهش بر مبنای رویکرد آمیخته اکتشافی با مشارکت 309 نفر از اساتید، صاحب نظران، مسئولین آموزش عالی و دانشجویان دکتری در سال 1394 انجام شد. هدف مرحله کیفی کاوش مقوله های مرتبط با پاسخگویی و فراهم نمودن مبنایی برای طراحی پرسشنامه و مدل مفهومی برای استفاده در مرحله کمی بود. تحلیل عاملی مرتبه اول و مرتبه دوم و تجزیه وتحلیل مدل معادلات ساختاری در مرحله کمی مدلی را فراهم نمود که روابط بین عوامل متمایز پاسخگویی اثربخش در دانشگاه های دولتی را نشان می دهد. یافته های پژوهش، مدلی اکتشافی برای توصیف روابط میان شرایط علی پاسخگویی متوازن به نیازهای ذینفعان، راهبردهای پاسخگویی، ابعاد زمینه ای و ویژگی های محیطی دانشگاه های دولتی و پیامدهای حاصل از آن را ارائه می دهد.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش عملی ریاضی بر شایستگی ریاضی و رفتارهای یادگیری کودکان بود، روش انجام این پژوهش طرح شبه آزمایشی بوده است. بدین منظور 60 نفر از کودکان (دختر) دوره پیش دبستانی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. در ابتدا از دو گروه آزمون شایستگی ریاضی گرفته شد. سپس آموزش عملی مؤلفه های مشخص شده ریاضی پیش از دبستان طی 6 ماه در گروه آزمایشی اجرا گردید و گروه کنترل آموزش های معمول پیش دبستانی ها را دریافت کرد. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج نشان داد تفاوت میانگین شایستگی ریاضی در دو گروه به طورکلی معنادار بود. بررسی فعالیت های یادگیری در حین آموزش نشان داد نوع برنامه و روش ارائه در نوع فعالیت، رفتار کلامی و مشارکت کودکان مؤثر بوده و بیشترین تأثیر را بر نوع فعالیت گذاشته است.

هدف از پژوهش حاضر ارائه مدلی برای انتقال یادگیری به محیط کار بود. به این منظور بر مبنای طرح مطالعه کیفی و با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد مطالعه انجام شد. جامعه آماری شامل مدیران، اعضای هیئت علمی، کارمندان، کارشناسان و متخصصان منابع انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1397 بودند که با توجه به سطح اشباع داده ها، 30 نفر از آن ها به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از رهیافت نظام مند استراوش و کوربین کدگذاری باز، محوری، و منتخب صورت گرفت. با استفاده از مثلث سازی و روش بازخورد مشارکت کنندگان و خبرگان غیر مشارکت کننده از اعتبار تحلیل ها اطمینان حاصل شد. نتایج پژوهش نشان دهنده، 13 مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علی (عوامل فردی، عوامل آموزشی، عوامل سازمانی)؛ پدیده محوری (مشارکت فعالانه در آموزش و انتقال آموخته ها)؛ شرایط زمینه ای (شرایط و جو انتقال، عوامل مدیریتی و توان مالی سازمان)؛ شرایط مداخله گر (عوامل فراسازمانی)؛ راهبردها (راهبردهای ساختاری، راهبردهای فرایندی و راهبردهای محیطی)؛ و پیامدها (پیامدهای فردی و پیامدهای سازمانی) به دست آمد که عوامل مؤثر بر انتقال آموخته ها به محیط کار را نمایان می کند.

هدف مطالعه حاضر ارائه الگوی ساختاری به منظور پیش بینی اضطراب تحصیلی بر اساس ادراک محیط کلاس با میانجی سبک های مقابله ای در دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگیو جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و حجم نمونه شامل 480 دانش آموز بوده است. دانش آموزان به پرسشنامه های ادراک محیط کلاس فراسر، فیشر و مک روبی (1996)، سبک های مقابله ﺍﻧﺪﻟﺮ ﻭ ﭘﺎﺭکﺮ (1990) و اضطراب مدرسه ابوالمعالی و همکاران (1994) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش الگویابی معادلات ساختاری و برای بررسی روابط علّی میان متغیرهای مکنون موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد مؤلفه های ادراک محیط کلاس و مؤلفه های اضطراب تحصیلی به صورت منفی همبسته بودند و سبک مقابله هیجان مدار به صورت مثبت با مؤلفه های اضطراب تحصیلی همبسته بود، اما بین سبک مقابله مسئله مدار و اجتنابی با اضطراب تحصیلی رابطه معناداری یافت نشد. همچنین ادراک محیط کلاس با میانجی سبک های مقابله، اضطراب تحصیلی در دانش آموزان دختر را پیش بینی می کنند<strong>.</strong>

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر خودکارآمدی تحصیلی وسازگاری تحصیلی دانش آموزان دختر ناسازگار دوره دوم متوسطه شهر کرمان انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان دختر ناسازگار در مدارس دوره متوسطه دوره دوم ناحیه 2 شهر کرمان در سال تحصیلی 96-95 بود. نمونه موردبررسی بر اساس هدف های پژوهش عبارت بودند از 30 دانش آموز ناسازگار که به کمک آزمون سازگاری دانش آموزان دبیرستانی (AISS)، ناسازگار تشخیص داده شدند و سپس با گمارش تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ (1993)، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی جینگ و مورگان (1997) و پرسشنامه سازگاری تحصیلی کلارک (1976). به گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای راهبردهای خودتنظیمی آموزش داده شد و گروه گواه در این مدت آموزشی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان ناسازگار دوره متوسطه در سطح 01/0P< تأثیر معناداری دارد. آموزش خودتنظیمی در جهت استفاده از راهبردهای شناختی و راهبرد فراشناختی به دانش آموزان ناسازگار ارائه شود تا کمتر شاهد ناسازگاری تحصیلی و عدم خودکارآمدی تحصیلی این گونه دانش آموزان باشیم.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی قصد کارآفرینی دانشجویان بر اساس سرمایه ی روان شناختی و انطباق پذیری مسیر شغلی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1397 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد 243 دانشجو انتخاب شدند. از پرسشنامه ی قصد کارآفرینی لینان، رودریگرز، رودی کانتچ (2011)، پرسشنامه ی سرمایه ی روان شناختی لوتانز، یوسف و آولیو (2007) و پرسشنامه ی انطباق پذیری مسیر شغلی ساویکاس (2012) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سرمایه ی روان شناختی (خودکارآمدی، امیدواری، خوش بینی و تاب آوری) و انطباق پذیری مسیر شغلی (دغدغه، کنترل، کنجکاوی و اعتماد) با قصد کارآفرینی دانشجویان رابطه ی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقریباً 20 درصد از کل واریانس قصد کارآفرینی دانشجویان بر اساس سرمایه ی روان شناختی و انطباق پذیری مسیر شغلی قابل پیش بینی است که متغیر انطباق پذیری مسیر شغلی سهم بیشتری داشت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که سرمایه ی روان شناختی و انطباق پذیری مسیر شغلی از متغیرهای مرتبط با قصد کارآفرینی دانشجویان هستند که نیازمند توجه و برنامه ریزی هستند.

این مقاله با هدف شناسایی علل کاهش کارآموزان آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد انجام شده است. با توجه به هدف، روش پژوهش آمیخته اکتشافی، به عنوان روش مناسب پژوهش انتخاب شد. روش پژوهش شامل دو مرحله کیفی و کمّی بود. در مرحله کیفی با استفاده از تحلیل مضمون و انجام مصاحبه های هدفمند و عمیق با 20 نفر از خبرگان آموزش های فنی و حرفه ای، داده ها گردآوری شد. سپس با کدگذاری اولیه و تعریف مضمون های فرعی و اصلی، عوامل مؤثر بر کاهش کارآموزان در آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد شناسایی گردیدند. در مرحله کمّی بر اساس نتایج مصاحبه های مرحله اول، پرسشنامه ای تنظیم شد. نمونه آماری در این مرحله 270 نفر از مدیران و مؤسسان آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی بودند. داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی دسته بندی شد. بدین صورت عوامل مؤثر بر کاهش کارآموزان، مورد شناسایی مجدد قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی هم راستا با نتایج به دست آمده از تحلیل مضمون بود. نتایج هر دو روش کیفی و کمّی نشان داد عوامل آموزشگاهی (منابع فیزیکی، منابع انسانی و مالی، برنامه های آموزشی و بازاریابی آموزشی)، عوامل سازمانی (محتوا، خط مشی، پشتیبانی و ارزشیابی) و عوامل محیطی (رقبا، بازار کار، فرهنگ جامعه، قوانین و سیاست های دولت) سه عامل مهم کاهش کارآموزان آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد هستند.

ابزارهای مبتنی بر وب و اپلیکیشن هایی که پتانسیل لازم جهت افزایش انگیزه و تعامل میان زبان آموزان را دارند، توجهات زیادی را در میان جامعه ی آموزش زبان انگلیسی به خود جلب کرده اند. یکی از جدیدترین تکنولوژی های مبتنی بر وب که برای اهداف آموزشی به کار گرفته شده است مودل است که یک محیط یادگیری مجازی با منبع آزاد است. با توجه به اهمیت تکنولوژی به طورکلی و نادر بودن مطالعات مربوط به استفاده از مودل در آموزش زبان دوم، این مقاله با استفاده از یک پژوهش کمی و در قالب یک طرح شبه آزمایشی به بررسی تأثیر آموزش زبان دوم با کمک مودل بر توانایی درک مطلب زبان آموزان ایرانی می پردازد. بدین منظور در این مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، نمونه ای 46 نفری از زبان آموزان دو کلاس رشته ی زبان انگلیسی در یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در ایران (واحد تهران شمال) به عنوان شرکت کنندگان پژوهش استفاده گردید. در راستای هدف پژوهش، دانشجویان گروه آزمایش (25 نفر)، از یادگیری ترکیبی بهره مند گردیدند که در آن مودل به آموزش درون کلاسی اضافه گردید، درحالی که دانشجویان گروه کنترل (21 نفر) فقط با همان روش سنتی آموزش درون کلاسی آموزش دیدند. این پژوهش در طول یک ترم به مدت 16 هفته انجام گرفت. تحلیل آماری داده ها به کمک آزمون تحلیل کوواریانس بیانگر این بود که عملکرد درک مطلب گروه آزمایش در پایان دوره بهتر از گروه کنترل بود. این یافته ها می تواند پیامد های قابل توجه نظری و کاربردی برای آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم داشته باشد.

فرسودگی تحصیلی باعث ایجاد احساس درماندگی، تحریک پذیری، ناامیدی در دانشجویان و درنتیجه کاهش انگیزه و افت عملکرد و پیشرفت تحصیلی دانشجویان می شود؛ شناسایی عوامل اثرگذار بر فرسودگی تحصیلی دانشجویان در جهت ارائه راهبردها و راهکارهایی برای کاهش آن از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی مفهومی برای تبیین عوامل مؤثر بر فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور انجام شد. در این پژوهش از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه موردمطالعه در این پژوهش شامل دانشجویان و اساتید دانشگاه های دولتی کشور بودند که با روش نمونه گیری گلوله برفی برای مطالعه شناسایی شدند. پس از دو مصاحبه گروهی نیمه ساختاریافته با دانشجویان (21 نفر) و اساتید (10 نفر) و 6 مصاحبه انفرادی با اساتید و 14 مصاحبه انفرادی با دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور، شامل 31 استان در سال 1396، اشباع دادها حاصل گردید. داده های حاصل از بحث و گفتگو با دانشجویان و اساتید موردمطالعه با استفاده از تحلیل محتوای عرفی کدگذاری و طبقه بندی شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مؤلفه های اصلی الگوی مفهومی عوامل مؤثر بر فرسودگی تحصیلی دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور شامل: ناکارآمدی آموزش، عوامل فرهنگی، تقلب علمی، اقتصادمحور شدن آموزش، مشکلات خانوادگی، ضعف علمی و رفتاری اساتید، مشکلات زیرساختی، عامل حمایتی- انگیزشی و ویژگی های شخصیتی بودند. نتایج این مطالعه دستاوردهای مناسبی برای کمک به سیاست گذاران، برنامه ریزان و آموزشگران نظام آموزش عالی کشور در جهت کاهش فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان به همراه دارد.

هدف از پژوهش حاضر نقش آموزش های مجازی و حاکمیت فن آوری اطلاعات در شایسته سالاری مدیران دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نوع پژوهش یک مطالعه توصیفی- همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر از مدیران و معاونین مدیران دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان تشکیل شده بود (250 نفر) که تعداد 185 نفراز مدیران و معاونین مدیران دانشگاه آزاد اسلامی شمال استان خوزستان (دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، شوش و اندیمشک) با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه آموزش های مجازی ظهیری خواه (1393)، پرسشنامه حاکمیت فناوری اطلاعات دیناروندنیک (1392) و پرسشنامه شایسته سالاری مصلحی (1391) بود. تجزیه وتحلیل با نرم افزار SPSS (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه) صورت گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد: آموزش های مجازی و حاکمیت فناوری اطلاعات با شایستگی مدیران دانشگاه های آزاد اسلامی شمال استان خوزستان (دانشگاه دزفول، اندیمشک و شوش) رابطه مثبت و معنادار داشت. آموزش های مجازی با شایسته سالاری رابطه مثبت و معنادار داشت. حاکمیت فن آوری اطلاعات با شایسته سالاری رابطه مثبت و معنادار داشت.