عصب روانشناسی

عصب روانشناسی

عصب روانشناسی سال چهارم زمستان 1397 شماره 4 (پیاپی 15) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثر نقش و زمینه بر ادراک تبلیغات محصول: مطالعه مبتنی بر الکتروانسفالوگرافی کمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گشتالت نقش و زمینه ادراک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 964 تعداد دانلود : 751
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تاثیر اثر قانون نقش و زمینه در نظریه گشتالت بر ادراک محصول انجام شد. روش: مطالعه حاضر از نوع علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان پسر دانشگاه هنر اسلامی تبریز در سالتحصیلی 1397 بودند. ابتدا به صورت تصادفی ساده از افرادی که واجد شرایط آزمایش بودند 30 نفر انتخاب شد، سپس یک کلیپ ویدیوئی یکسان در دو مرحله ارائه می شد (یکبار در ارائه محصولات قانون نقش و زمینه رعایت شده بود و یکبار قانون نقش و زمینه رعایت نشده بود) پخش شد و همزمان از این افراد در باندهای فرکانسی دلتا، تتا، آلفا و بتا ثبت الکتروانسفالوگرافی کمی به عمل آمد. سپس داده های استخراج شده با روش تحلیل واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند و کلیه مراحل توسط نرم افزار  SPSS نسخه 23 محاسبه گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد در دو مرحله ارائه کلیپ ویدیو تفاوت معناداری در فرکانس بتا وجود داشت (P0/05). نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش می توان گفت محصولاتی که قانون نقش و زمینه گشتالت در آنها رعایت شده باشد بیشتر باعث توجه کاربر می شود.
۲.

اثربخشی الگوی بالینی خلاقیت درمانی بر ارتقای کارکردهای اجرائی و کاهش افسردگی بیماران افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلاقیت درمانی کارکردهای اجرائی افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 665 تعداد دانلود : 787
هدف : پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی الگوی بالینی خلاقیت درمانی بر ارتقای کارکرد اجرائی و کاهش افسردگی بیماران افسرده انجام شد. روش : روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی بود و مطالعه در قالب طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری اجرا گردید. جامعه آماری شامل بیماران افسرده ای بود که در سال 1394 به یکی از مراکز روان پزشکی شهر تهران مراجعه و دارای پرونده بودند.  30 زن و 20 مرد مبتلا به افسردگی به صورت تصادفی از بین جامعه آماری انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک (BDI-II)، فرم B (تصویری) آزمون خلاقیت تورنس، آزمون N-Back و آزمون استروپ بود. برنامه مداخله ای شامل یک دوره آموزشی 20ساعته خلاقیت درمانی بود که به صورت 10 جلسه 2 ساعته در طی 4 هفته برگزار شد. یافته ها : تحلیل کوواریانس نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل در کارکردهای اجرایی و نشانگان افسردگی تفاوت معناداری وجود داشته و اثربخشی آموزش الگوی بالینی خلاقیت درمانی برای گروه آزمایش در طول زمان پایدار ماند. نتیجه گیری : نتایج پژوهش نشان داد که آموزش الگوی بالینی خلاقیت درمانی می تواند موجب ارتقای کارکردهای اجرایی و کاهش افسردگی در زنان و مردان افسرده شود.
۳.

تاثیر روش درمانی نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی زنان دارای اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال اضطراب فراگیر بهزیستی روان شناختی نوروفیدبک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 513 تعداد دانلود : 982
هدف:  به دلیل افزایش اضطراب در جامعه حاضر، هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی        روان شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود.روش:  برای انجام این تحقیق 40 نفر از مراجعه کنندگان به چهارمرکز مشاوره حومه شهر تهران که طبق تایید روانپزشک اختلال اضطراب فراگیر داشتند (در دو گروه  نوروفیدبک و کنترل) در دو مرحله پیش و پس آزمون از طریق آزمون اضطراب حالت- صفت اسپیلبرگر وآزمون بهزیستی روان شناختی ریف مورد سنجش قرارگرفتند.گروه آزمایش طبق پروتکل درمانی30 جلسه 45 دقیقه ای آموزش نوروفیدبک داده شد وگروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از روش توصیفی و روش تحلیل کواریانس(ANCOVA) توسط نرم افزار SPSSاستفاده گردید. یافته ها:سطح معناداری آماری یافته ها 001/0 بود که نشان داد که نوروفیدبک باعث کاهش نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و افزایش ارتقای بهزیستی روان شناختی در گروه درمان گردید. نتیجه گیری: باتوجه به یافته ها نتیجه گیری شد که استفاده از نوروفیدبک در درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر موثراست و می توان از این روش در درمان و ارتقای بهزیستی روان شناختی افراد مبتلا به این اختلال بهره برد.
۴.

تاثیر توانبخشی شناختی رایانه یار بر کارکردهای اجرایی و توانایی های شناختی دانش آموزان مبتلا به دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی توانایی های شناختی توجه ادراک دیابت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 843 تعداد دانلود : 582
هدف: پژوهش حاضر، تحقیقی شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است که با هدف بررسی تاثیر توانبخشی شناختی رایانه یار بر کارکردهای اجرایی و توانایی های شناختی دانش آموزان مبتلا به دیابت، انجام یافت. روش: 18   دانش آموز مبتلا به دیابت از انجمن دیابت شهرستان بناب انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه 9 نفری آزمایش و کنترل انتساب شدند. کارکردهای اجرایی و توانایی های شناختی هردو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش آزمون و پس آزمون با ابزارهای تحقیق سنجش شدند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه نرم افزار کامپیوتری بهسازی حافظه و توجه، نسخه نرم افزاری آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین، و نرم افزار کاگلب (کشف تغییر از مجموعه آزمون های توجه، و کشف علامت از مجموعه آزمون های ادراک) بود. برای مداخله، گروه آزمایش به صورت انفرادی در 10 جلسه نیم ساعته (دوبار در هفته) با کمک نرم افزار بهسازی حافظه و توجه، مورد توانبخشی شناختی قرار گرفتند. یافته ها: داده ها با تحلیل کواریانس یکطرفه، تجزیه و تحلیل شدند. و نتایج، حاکی از افزایش توانایی های شناختی (توجه برای کشف تغییر و ادراک) در گروه آزمایش بود. اما، مداخله اعمال شده، کارکردهای اجرایی گروه آزمایش را افزایش نداده بود. نتیجه گیری: این مطالعه به این نتیجه رسید که مداخله و تعداد جلسات مقرر شده در این مطالعه، هرچند برای ارتقاء توانایی های شناختی مفید بود، ولی برای بهبود کارکردهای اجرایی، از توان کافی برخوردار نبود.
۵.

تاثیر تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی(TDCS) بر حافظه کاری و شدت نشانه های افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افسردگی تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی(tDCS) حافظه کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 770 تعداد دانلود : 19
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی(tDCS) بر حافظه کاری و شدت نشانه های  افسردگی بود.روش: پژوهش حاضر در قالب  یک طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون _پس آزمون با گروه گواه اجرا شد.نمونه پژوهش شامل ۳۲ نفر از افرادی که به یکی از کلینیک های شهر تهران برای درمان افسردگی مراجعه کرده و با تشخیص افسردگی داوطلب شرکت در این پژوهش بودند،می شد.از بین افراد انتخاب شده ۱۶ نفر در گروه آزمایشی و ۱۶ نفر در گروه گواه جایابی شده سپس هر دو  گروه براساس سن، جنس و تحصیلات همتاسازی شدند.دو نوع مختلف تحریک آندی وشم (ساختگ ) با شدت جریان ۲ میلی آمپر و به مدت ۲۰ دقیقه ، طی۲۰جلسه ارائه شد.شرکت کنندگان قبل و بعد از تحریک با پرسشنامه افسردگی بک و آزمون  کامپیوتری تعیین فراخنای حافظه کاری (n-back) موردسنجش قرار گرفتند.یافته ها:تحلیل داده های بدست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه در حافظه کاری و افسردگی  تفاوت معنی داری وجود دارد. P) نتیجه گیری: به نظر می رسد روش تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی می تواند سبب بهبود حافظه کاری و شدت علایم افسردگی شود.بنابراین می توان ادعا کرد که این مداخله بعنوان یک مداخله مکمل در کنار سایر درمان های روان شناختی و دارویی می تواند مورد توجه متخصصین قرار گیرد.
۶.

تاثیر محدودسازی زمانی و سطح حرکتی بر دقت فضایی تکلیف سرعت-دقت فیتز هنگام حرکت با بخش های دیستال و پروگزیمال دست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قیود زمانی فاصله اهداف سطوح حرکت پروگزیمال دیستال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 366 تعداد دانلود : 429
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر محدودسازی زمانی و سطح حرکتی بر دقت فضایی تکلیف سرعت-دقت فیتز هنگام حرکت با بخش های دیستال و پروگزیمال دست بود. روش: روش اجرای این پژوهش از نوع نیمه تجربی واز لحاظ هدف بنیادی بود. جامعه آماری دانشجویان دختر راست دست 19 تا 28 سال بودند. نمونه به روش نمونه گیری در دسترس 20 نفر انتخاب شد. داده های این پژوهش به وسیله نرم افزار ضربه زدن به هدف که توسط محقق، ساخته شد، جمع آوری شدند. ابزار مورد استفاده مشابه ابزار مورد استفاده در آزمایش فیتز بود و روایی آن توسط افراد خبره رفتار حرکتی مورد تأیید قرار گرفت. پایایی نرم افزار به روش آزمون- باز آزمون واز طریق ضریب همبستگی پیرسون 89/0 به دست آمد. یافته ها: در بررسی بین تعداد ضربات به هدف سمت راست، در زمان های محدود شده مختلف، اثر اصلی زمان محدود شده و تعامل بخش با زمان های محدود شده، معنادار بود. همچنین در بخش پروگزیمال و دیستال در انجام حرکت در سطح افقی و عمودی، تغییرات زمان محدود شده، تاثیر معنی داری بر تعداد ضربات درست به هدف سمت راست داشت. علاوه براین تعداد ضربات به هدف سمت چپ، در زمان های محدود شده مختلف، اثر اصلی زمان محدود شده و تعامل صفحه حرکت با بخش نیز معنادار بود. دربخش پروگزیمال و دیستال در انجام حرکت در سطح افقی و عمودی، تغییرات زمان محدود شده، تاثیر معنی داری بر تعداد ضربات درست به هدف سمت چپ داشت. نتیجه گیری: بنابراین هرچه زمان حرکت طولانی تر باشد دقت حرکت بیشتر و پهنای مؤثر هدف کمتر است. دقت حرکت در بخش دیستال نسبت به بخش پروگزیمال بیشتر است. همچنین دشواری حرکت در سطح افقی از سطح عمودی کمتر است.
۷.

مقایسه مهارت های عصب شناختی و اجتماعی دانش آموزان با و بدون نارسایی حساب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عصب شناختی مهارت های اجتماعی نارسایی حساب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 356 تعداد دانلود : 236
مقدمه: دانش آموزان نارساحساب با عوامل تنش زای متعدد جسمی و روانی مواجه هستند که منجر به کاهش کیفیت زندگی آنان می شود. با توجه به ارتباط    مهارت های عصب شناختی و اجتماعی با نارسایی حساب، هدف پژوهش حاضر مقایسه مهارت های عصب شناختی و اجتماعی دانش آموزان با و بدون نارسایی حساب بود. روش: طرح پژوهش حاضر علی-مقایسه ای بود و نمونه این پژوهش 100 دانش آموز پسر با و بدون نارسایی حساب شهرستان رشت در سال تحصیلی 97-1396 بود که به طور در دسترس انتخاب شدند (هر گروه 50 نفر). برای جمع آوری داده ها از آزمون رایانه ای برج هانوی، آزمون رایانه ای استروپ، آزمون رایانه ای اِن بَک، آزمون دسته بندی کارت ویسکانسین، و پرسشنامه مهارت های اجتماعی استفاده شد. داده های پژوهش با آزمون تحلیل واریانس تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در مهارت های عصب شناختی و اجتماعی تفاوت معنی داری وجود داشت به طوری که در آزمون های مهارت های عصب شناختی و اجتماعی گروه دانش آموزان نارساحساب عملکرد ضعیف تری نسبت به گروه دانش آموزان بدون این اختلال داشتند (001/0>P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، توجه بیشتر به کارکردهای شناختی و اجتماعی  دانش آموزان با نارسایی حساب می تواند تلویحات مهمی در آسیب شناسی و درمان این اختلال داشته باشد.
۸.

آموزش حافظه فعال بر بازداری و عملکرد خواندن دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری خاص (نارساخوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حافظه فعال بازداری عملکرد خواندن نارساخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 423 تعداد دانلود : 264
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش حافظه فعال بر بازداری و عملکرد خواندن دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری نارساخوان صورت گرفت. روش: روش این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل ۳۷۲ دانش آموزان با ناتوانی یادگیری خواندن پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی ارجاع داده شده از سوی مدارس به مرکز ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش شهر بوشهر بود که از بین آن ها به روش نمونه گیری در دسترس، ۷۵ نفر که ویژگی های لازم از نظر ملاک های ورود را داشتند فهرست و سپس ۴۰ دانش آموز پس از تشخیص ناتوانی یادگیری خواندن توسط روان شناس های مرکز ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش شهر بوشهر و همچنین مصاحبه بالینی ساختاریافته، انتخاب و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل در هر گروه ۲۰ نفر گمارش شدند. ابزارهای سنجش شامل چک لیست نشانگان نارساخوانی، مصاحبه بالینی ساختاریافته، مقیاس هوش تجدیدنظر شده وکسلر کودکان، آزمون خواندن و نارساخوانی نما و آزمون استروپ بود. گروه آزمایش تحت آموزش حافظه فعال، طی ۱۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای قرار گرفت و گروه کنترل، هیچگونه درمانی دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد.  یافته ها: تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. آموزش حافظه فعال در گروه آزمایش موجب افزایش نمرات بازداری (03/0= P) و عملکرد خواندن (۰1/0= P) شده است و این تاثیر در مرحله پیگیری دو ماهه پایدار ماند (۰۰۱/0˂ P).نتیجه گیری: با توجه به یافته های بدست آمده از مطالعه حاضر می توان نتیجه گیری کرد که آموزش حافظه کاری می تواند به عنوان یک روش مداخله ای در بازداری و بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان با ناتوانی یادگیری نارساخوانی استفاده شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۸