آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده

آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده

آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال چهارم بهار و تابستان 1397 شماره 1

مقالات

۱.

نقش الگوهای ارتباطی خانواده، ساختار انگیزشی و انعطاف پذیری روان شناختی در پیش بینی طلاق هیجانی زوجین

کلید واژه ها: الگوهای ارتباطی خانواده انعطاف پذیری روان شناختی ساختار انگیزشی طلاق هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 419 تعداد دانلود : 75
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش الگوهای ارتباطی خانواده، ساختار انگیزشی و انعطاف پذیری روان شناختی در پیش بینی طلاق هیجانی زوجین بود. روش پژوهش توصیفی - همبستگی و جامعه آماری آن همه زوجین شهر اردبیل به تعداد 75000 نفر بودند که از میان آن ها 400 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. سپس به پرسشنامه های طلاق هیجانی گاتمن (2008)، پذیرش و عمل ویرایش دوم (2011)، نگرانی های ﺷﺨﺼﯽ (2002) و پرسش نامه تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطی خانواده (1994) پاسخ دادند. داده های به دست آمده با به کارگیری آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه وتحلیل ﺷﺪند. برآیندها نشان داد که طلاق هیجانی با انعطاف پذیری روان شناختی، ساختار انگیزشی انطباقی و الگوی ارتباطی گفت وشنود ارتباط منفی و معنی دار و با ساختار انگیزشی غیر انطباقی و الگوی ارتباطی همنوایی ارتباط مثبت و معنی داری دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد ۴۵ درصد از واریانس طلاق هیجانی توسط متغیرهای ساختار انگیزشی، الگوهای ارتباطی خانواده و انعطاف پذیری روان شناختی تبیین می شود. با ارائه آموزش های لازم در جهت بهبود الگوهای ارتباطی خانواده، انعطاف پذیری روان شناختی و ساختار انگیزشی انطباقی زوجینی که مشکل طلاق هیجانی دارند یا متقاضی طلاق هستند می توان طلاق هیجانی را کاهش داد.
۲.

اثربخشی درمان خودشفقت ورزی بر تحمل پریشانی، تنظیم هیجان و حساسیت اضطرابی زنان مطلقه

کلید واژه ها: درمان خودشفقت ورزی تحمل پریشانی تنظیم هیجان حساسیت اضطرابی زنان مطلقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 14 تعداد دانلود : 691
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان خودشفقت ورزی بر تحمل پریشانی، تنظیم هیجان و حساسیت اضطرابی زنان مطلقه انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دربرگیرنده همه زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1396 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی داوطلبانه و گمارش تصادفی استفاده شد. بدین صورت که از میان زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره تهران، تعداد 30 نفر به صورت داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. این در حالی بود که گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکرد. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش دربرگیرنده پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2002)، مقیاس تحمل پریشانی هیجانی (سیمونز و گاهر، 2005) و پرسشنامه حساسیت اضطرابی (فلوید، گارفیلد و مارکز، 2005) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار آماری SPSS 23 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که درمان خودشفقت ورزی بر تحمل پریشانی ( f=28/87, p<0/0001 ) ، تنظیم هیجان مثبت ( f=41/47, p<0/0001 ) ، تنظیم هیجان منفی ( f=52/79, p<0/0001 ) و حساسیت اضطرابی ( f=58/28, p<0/0001 ) زنان مطلقه مؤثر بوده است. منطبق با یافته های پژوهش حاضر می توان درمان خودشفقت ورزی را به عنوان یک روش کارا جهت افزایش تحمل پریشانی و تنظیم هیجانی و کاهش حساسیت اضطرابی زنان مطلقه پیشنهاد داد.
۳.

اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر بخشایشگری و بی رمقی زناشویی زنان آسیب دیده خیانت زناشویی

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت نگر بخشایشگری بی رمقی زناشویی خیانت زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 528 تعداد دانلود : 265
زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی، با آسیب های روان شناختی و هیجانی گوناگونی رویارو می شوند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر بخشایشگری و بی رمقی زناشویی زنان آسیب دیده خیانت زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دربرگیرنده همه زنان آسیب دیده خیانت زناشویی شهر اصفهان در سال 1395 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند با جایگزینی تصادفی استفاده شد. بدین صورت که از میان زنان آسیب دیده خیانت زناشویی مراجعه کننده به مراکز گل محمدی، تماشا و طوبی، تعداد 30 نفر به صورت هدفمند و به صورت گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه گواه گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 75 دقیقه ای دریافت نمودند. این در حالی بود که افراد حاضر در گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکردند. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش دربرگیرنده بخشایشگری ( ری، لویاکونو، فلوک، السزکی، هیم و مدیا ، 2001) و پرسشنامه بی رمقی زناشویی (پانیز، 1996) بود. داده های برآمده از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار آماری SPSS 24 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برآیندهای برآمده از تحلیل داده ها نشان داد که روان درمانی مثبت نگر بر بخشایشگری ( f=68/52, p<0/0001 ) و بی رمقی زناشویی ( f=99/62, p<0/0001 ) زنان آسیب دیده خیانت دیده زناشویی کارساز بوده است. بر پایه یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که روان درمانی مثبت نگر می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت تأثیر بر بخشایشگری و بی رمقی زناشویی زنان آسیب دیده خیانت زناشویی مورداستفاده گیرد.
۴.

تأثیر آموزش تفکر مثبت بر نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان درگیر تعارضات زناشویی

کلید واژه ها: تفکر مثبت نشاط ذهنی سرمایه های روان شناختی تعارضات زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 274 تعداد دانلود : 209
تعارضات زناشویی فرایندهای روان شناختی، هیجانی و ارتباطی زنان را با آسیب رویارو می سازند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش تفکر مثبت بر نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل همه زنان دارای تعارضات زناشویی شهر تهران در سال 1395 بود که به مراکز مشاوره مراجعه کرده بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی داوطلبانه و گمارش تصادفی استفاده شد. بدین صورت که از میان زنان دارای تعارضات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره تهران، تعداد 30 نفر به صورت داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. این در حالی بود که گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکرد. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه نشاط ذهنی (ریان و فردریک، 1997)، تعارض زناشویی توسط براتی و ثنایی (1375) و پرسش نامه سرمایه روان شناختی (لوتانز و اولیو، 2007) بود. داده های برآمده از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج برآمده از تحلیل داده ها نشان داد که آموزش تفکر مثبت بر نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی مؤثر بوده است ( P<0.001 ). بدین صورت که این آموزش توانسته نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی را افزایش دهد. برابر با یافته های پژوهش حاضر می توان آموزش تفکر مثبت را به عنوان یک روش کارا جهت بهبود نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی پیشنهاد داد.
۵.

اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری هشت مرحله ای بر تن پنداره و تعهد زناشویی

کلید واژه ها: تن پنداره تعهد زناشویی گروه درمانی شناختی رفتاری کش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 299 تعداد دانلود : 876
رضایت از تن پنداره از ارج بالایی برخوردار است، به طوری که دگرگونی در آن می تواند تأثیر فراوانی در شخصیت و سلامت روانی، تنی و ارتباطی داشته باشد. پژوهش حاضر باهدف اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری هشت مرحله ای کَش بر بهبود تن پنداره و تعهد زناشویی انجام شده است. پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه است. جامعه موردپژوهش همه زنان متأهل مراجعه کننده به کلینیک دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 1396-1397 بودند. از میان داوطلبین 16 نفر به عنوان آزمودنی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 8 نفری گواه آزمایش قرار گرفتند پیش از اجرای گروه درمانی ابزار پژوهش (پیش آزمون) که دربرگیرنده پرسشنامه چندبعدی خود- بدن و تعهد زناشویی آدامز و جونز بود از سوی آزمودنی ها تکمیل گردید. در جلسه پایانی پس از به پایان رساندن 10 جلسه درمانی 90 دقیقه ای دوباره ابزار پژوهش (پس آزمون) توسط آزمودنی ها تکمیل گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش آماری کوواریانس استفاده گردید. برآیندهای به دست آمده نشان داد که گروه آزمایش پیش از مداخله برای تن پنداره و تعهد زناشویی به ترتیب با میانگین 25/113، 87/119 و انحراف معیار 43/16، 76/12 و پس از دریافت گروه درمانی شناختی رفتاری کش میانگین 142، 161 و انحراف معیار 75/5، 85/11 را نشان دادند و بهبود معنی داری در تن پنداره و تعهد زناشویی در سنجش با گروه گواه نشان دادند .(P<0/05) گروه درمانی شناختی _ رفتاری کش تأثیر معنی داری در بهبود تن پنداره و بهبود تن پنداره تأثیر معنی داری در افزایش تعهد زناشویی دارد. همچنین برآیندها حاکی از این بود که بهبود تن پنداره تأثیر معنی داری در بهبود تعهد زناشویی دارد .
۶.

اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی زنان پس از خیانت همسر

کلید واژه ها: درمان شناختی - رفتاری افسردگی خیانت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 921 تعداد دانلود : 365
خیانت زناشویی پدیده ای است که آرامش روانی زنان و خانواده را متأثر ساخته و می تواند آسیب های روان شناختی سهمگینی را ایجاد نماید. بر این اساس هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی زنان پس از خیانت همسر بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر دربرگیرنده همه زنانی بود که در سه ماهه پاییز سال 1396 به دلیل خیانت همسر به کلینیک های روانشناسی، مشاوره و مراکز بهزیستی غرب شهر تهران مراجعه کرده و دارای پرونده بودند که با روش نمونه گیری داوطلبانه 30 نفر از این زنان گزینش و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه افسردگی (بک، 1996) استفاده شد. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. برآیندها نشان داد درمان شناختی- رفتاری بر افسردگی زنان پس از خیانت همسر تأثیر دارد ( f= 83/96, p<0/001 ). بر این اساس که این درمان توانسته منجر به کاهش افسردگی زنان پس از خیانت همسر شود. با توجه به برآیندهای به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که درمان شناختی- رفتاری می تواند با آموزش مفاهیمی همچون شناسایی افکار خود آیند منفی و تحریف های شناختی و آموزش مفاهیم خودکارآمدی، تاب آوری و تنظیم هیجان به عنوان یک درمان مؤثر برای کاهش افسردگی زنان پس از خیانت همسر قلمداد شود.
۷.

اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر روان درستی، بخشش و بی رمقی زناشویی زنان در معرض طلاق

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت گرا روان درستی بخشش بی رمقی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 292 تعداد دانلود : 788
بروز اختلافات زناشویی و طلاق، مؤلفه های روان شناختی، هیجانی و ارتباطی زنان را با آسیب جدی مواجه می سازد. بر این اساس هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر روان درستی، بخشش و بی رمقی زناشویی زنان در معرض طلاق زنان شهر اصفهان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده همه زنان درخواست کننده طلاق مراجعه کننده به دادگستری شهر اصفهان در سه ماهه تابستان 1397 بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه گواه (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از سه پرسشنامه روان درستی، پرسشنامه گرایش به بخشش و پرسشنامه بی رمقی زناشویی استفاده شد. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. برآیندها نشان داد روان درمانی مثبت گرا بر روان درستی، بخشش و بی رمقی زناشویی زنان در معرض طلاق شهر اصفهان تأثیر دارد ( f= 83/96, p<0/001 ). بر این اساس که این درمان توانسته منجر به بهبود روان درستی و بخشش زنان در معرض طلاق و کاهش بی رمقی زناشویی آن ها شود. با توجه به برآیندهای به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که روان درمانی مثبت نگر می تواند با آموزش مفاهیمی همچون امید و خوش بینی به عنوان یک درمان کارآمد برای بهبود روان درستی و بخشش زنان در معرض طلاق و کاهش بی رمقی زناشویی آن ها به شمار آورده شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳