راهبرد سیاسی

راهبرد سیاسی

راهبرد سیاسی سال دوم تابستان 1397 شماره 5

مقالات

۱.

واکاوی سیاست خارجی دونالد ترامپ در خاورمیانه و چالش های پیش روی آن (ابعاد و رویکردها)

کلید واژه ها: سیاست خارجی ایالات متحده دونالد ترامپ خاورمیانه صهیونیست عربستان سعودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 19 تعداد دانلود : 77
هدف اصلی این مقاله بررسی سیاست خارجی ایالات متحده با محوریت دولت تازه کار دونالد ترامپ است و سعی در بازخوانی حضور ایالات متحده و منافع این کشور در منطقه پر اهمیت خاورمیانه دارد. همچنین در این نوشتار سیاست های اعلامی و اعمالی ترامپ در قبال خاورمیانه و چالش های پیش روی آن بررسی خواهد شد. سؤال اصلی مقاله این است که سیاست خارجی ترامپ در قبال خاورمیانه بر اساس چه مؤلفه هایی است؟ در پاسخ فرضیه مقاله این گونه مطرح می شود: عوامل گوناگونی در تصمیم گیری ها و سیاست خارجی ایالات متحده دخیل است، و دولت دونالد ترامپ به منظور پیشبرد اهداف ایالات متحده و دولت خود و بر خلاف شعارهای تبلیغاتی اش و مخالفت وی با سیاست های رئیس جمهور پیشین و همچنین بر اثر عوامل تعیین کننده ای چون؛ فشار لابی های صهیونیستی، دلارهای عربستان سعودی و عوامل دیگر، از مواضع اعلامی خود عقب نشینی نموده و لاجرم خود را مجبور به دنباله روی از سیاست های اعصار گذشته (در مورد خاورمیانه) و حتی تلاش جهت افزایش تنش ها در این منطقه می بیند.
۲.

بررسی و تبیین حکمرانی شایسته در رویکرد حکمرانی نظام جمهوری اسلامی ایران

کلید واژه ها: حکمرانی خوب حکمرانی شایسته جمهوری اسلامی انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 894 تعداد دانلود : 389
حکومت به عنوان یکی از نیازهای اساسی برای فراهم نمودن کمال انسانی در دین اسلام می باشد که بایستی ابعاد سیاسی و اجتماعی آن از منظر قرآنی بررسی گردد. تحلیلی از معنای دقیق حکمرانی در تعالیم اسلام، شاخص های قرآنی حکومت کردن مطلوب با مطالعه آیات قرآن کریم، اهمیت عدالت به عنوان یک رویکرد مهم در حکومت امروزه و همچنین پارادایم «حکمرانی خوب» به عنوان یک شیوة رایج و مسلّط برای ادارة جامعه در سطح جهان بوده و متفاوت از دولت و حکومت است. در این نوشتار، ابتدا «حکمرانی خوب و حکمرانی شایسته» و شاخص های آن با روش «توصیفی – تحلیلی» بررسی و سپس «حکمرانی شایسته» و شاخص های آن در انقلاب اسلامی تجزیه و تحلیل شده و در نهایت، تعدادی از شاخص های حکمرانی شایسته از ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران با شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه دینی و اسلامی، نهادهای بین المللی و اندیشمندان مقایسه تطبیقی گردیده است. بررسی پنج شاخص اصلی و اساسی در حکمرانی که شاخص های یکسانی می باشد که بر حسب معنا و مبنا متفاوت می باشد. محتوای دیدگاه های نظری حکمرانی خوب مبتنی بر انسان محوری، دنیاگرایی و ماده گرایی است، ولی حکمرانی شایسته مبتنی بر خدا محوری است، اگرچه به ماده و معنا و دنیا و آخرت هر دو به صورت همزمان توجه دارد.
۳.

تاثیر نوسانات بهای نفت بر سیاستگذاری امنیتی ایران (مطالعه موردی دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد)

کلید واژه ها: سیاستگذاری امنیتی ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ دولت رانتیر درآمدهای نفتی دولت نهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 824 تعداد دانلود : 273
یکی از عناصر و عوامل مهم تأثیرگذار بر امنیت ملی کشورهای تولیدکننده و مصرف کننده انرژی، نفت و گاز است. بعد از پیدایش نفت در ایران به مرور این ماده خام به عنوان مهمترین مؤلفه تاثیرگذار بر اقتصاد، سیاست و به طور کلی امنیت ایران ایفای نقش کرده است. ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﺖگذاری ها در اﯾﺮان ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺮﯾﺰﻧﺎﭘﺬﯾﺮی در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﻔﺖ و درآمدهای نفتی اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﺑدﺳﺖ آﻣﺪه است ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ایران ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﻧﻈﺎم ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ ﺳﺎزﮔﺎری داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. در ﭘﺮﺗﻮ اﯾﻦ ﺳﺎزﮔﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮر ارﺗﻘﺎ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. اﯾﻦ نوشتار با بهره مندی از مبنای تئوریک مدل تصمیم گیری نهادی، ﻧﺤﻮه ﺑﻬﺮه مندی دولت نهم از درآﻣﺪﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﺟﻬﺖﮔﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳﺖگذاری امنیتی این دوﻟﺖ، در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ سال 1384 تا 1392 ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش ﻗﺮار داده است. به عبارت دقیق تر، تاثیر درآﻣﺪ ﺑﺎﻻی ﻧﻔﺖ ﺑﺮ ﺟﻬﺖﮔﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳﺖگذاری امنیتی دوﻟﺖ نهم بررسی شده است. در نهایت این نتیجه حاصل شد افزایش ناگهانی درآمدهای در دولت های نهم و دهم، زمینه ساز شکل گیری گفتمان تهاجمی این دولت نسبت به نظام بین الملل و منافع قدرت های بزرگ شدکه هدف از آن تغییر وضع موجود در راستای الگوی نوین عدالت- محور بود.
۴.

عوامل موثر بر همگرایی اسرائیل و جمهوری آذربایجان(2017-1991)

کلید واژه ها: امنیت اسرائیل منطقه قفقاز جنوبی دکترین بن گورین جمهوری آذربایجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 729 تعداد دانلود : 904
رژیم صهیونیستی به سبب قرار گرفتن در بلوک غرب در دوران جنگ سرد که رقابت سختی بین دو بلوک شرق و غرب بود نفوذ و حضوری درصحنه جمهوری های شوروی نداشت؛ اما با پایان جنگ سرد و شروع دوران اصلاحات گورباچف، زمینه و فرصت های نفوذ رژیم صهیونیستی فراهم شد و با استقلال آسیای مرکزی و قفقاز، این رژیم اهداف و برنامه های خاصی برای نفوذ در این کشورها طراحی کرد و به اجرا درآورد. با توجه به اینکه اسرائیل همواره در جهت توسعه و گسترش مرزهای سرزمینی، قدرت و امنیت خویش در منطقه خاورمیانه می کوشد از همین رو روابط با کشور آذربایجان بعد از فروپاشی شوروی را در دستور کار خود قرار داد. در این مقاله، به روش توصیفی و تحلیلی، سؤال اصلی این است که مهم ترین عوامل موثر بر همگرایی اسرائیل و جمهوری آذربایجان چیست؟ و در پاسخ به پرسش مطرح شده این فرضیه در نظر گرفته شده است که راهبرد پیرامونی اسرائیل، همکاری نظامی، اهمیت ژئوپلیتیکی و وجود ذخایر انرژی و یهودیان آذربایجان سبب نزدیکی روابط اسراییل و کشور شده است.
۵.

تأثیر برگزیت بر سیاست داخلی و خارجی انگلیس

کلید واژه ها: برگزیت سازه انگاری بحران مهاجرت هویت انگلیسی سیاست مهاجر پذیری اروپا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 22 تعداد دانلود : 32
رفراندوم 23 ژوئن 2016 مردم بریتانیا قانون خروج این کشور را از اتحادیه اروپا که به برگزیت معروف شد را تصویب کرد. خروجی که توانسته است تأثیر شگرفی بر معادلات قدرت در اروپا و جهان داشته باشد. در این مقاله به بررسی، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و پیامدهای متعدد این پدیده در ابعاد اقتصادی، تجاری و نیروی کار برای این کشور پرداخته و به طور منطقی تحقق این مهم به فهم بهتری از آینده پیش روی اتحادیه ی اروپا و عوامل مؤثر بر خروج این کشور از اتحادیه اروپا که هم اکنون در مراحل مذاکره پیش از خروج می باشند دست یابیم. و در نهایت، قصد آن داریم که به ارتقای سطح منابع داخلی معطوف به مطالعات اروپا مساعدت گردد. ما در این تحقیق از روش توصیفی – تحلیلی به موضوع پرداخته ایم، و این پرسش را مطرح نموده که کدام عوامل بر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تأثیر مهم داشته و چه پیامدی بر سیاست خارجی این دولت داشته است؟ و فرضیه خود را بر این مبنا قرار داده ایم که سیاست معطوف به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا یا برگزیت تحت تأثیر سه عامل تقابل تاریخی- فرهنگی این دولت با اتحادیه، مواضع انتخاباتی دیوید کامرون در آستانه دومین دوره نخست وزیری و بحران مهاجرت قرار داشته و پیامدهای متعددی را در ابعاد اقتصادی، تجاری و نیروی کار برای این کشور به همراه دارد.
۶.

مفهوم انقلاب در دیدگاه شهید سید محمدباقر صدر(ره)

کلید واژه ها: آیت الله صدر نظریه خلافت عمومی مفهوم انقلاب جامعه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 529 تعداد دانلود : 866
آیت الله سید محمدباقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان و به تعبیرحضرت امام خمینی (ره)، «مغز متفکر اسلامی» در تاریخ اسلام به ویژه در قرن چهاردهم هجری است. فقیهی جامع-الشرایط، فیلسوفی اجتماعی، مفسری بزرگ، متفکری آگاه به فرهنگ و علوم زمانش ، نویسنده ای توانمند و پرکار و سیاستمداری هوشمند و شجاع و دردمند بود. ایشان علاوه بر شاخصه ها و ویژگی های برجسته فوق، نظریه پردازی آگاه و پرتوان بوده است. وی در باب سیاست، نظریه «خلافت عمومی» را مطرح کرده است که مبتنی بر احکام و فقه تشیع است. در این پژوهش به بررسی دیدگاه ایشان در باب مفهوم انقلاب در چارچوب نظریه خلافت عمومی ایشان و برگرفته از هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی ایشان پرداخته شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۰