پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

هدف: بررسی اثربخشی خانواده درمانی کوتاه مدت ستیر بر حس انسجام و تنظیم شناختی هیجان زوجین ناسازگار شهر اردبیل. روش: روش این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 16 زوج بود که از میان زوجین مراجعه کننده به بهزیستی استان اردبیل که به فراخوان محقق پاسخ مثبت داده بودند، به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. این 16 زوج به صورت تصادفی ساده در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل گمارده شدند. مداخله به شیوه گروهی، طی 8 جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل فرم کوتاه پرسشنامه حس انسجام آنتونوسکی و فرم کوتاه پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان حسنی بود که زوج ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سئوالات آنها پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیری (MANCOVA) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل از لحاظ حس انسجام و تنظیم شناختی هیجان تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0>p). بنابراین خانواده درمانی کوتاه مدت ستیر باعث افزایش حس انسجام و تنظیم شناختی هیجان زوج های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است.

هدف: بررسی رابطه ی هوش معنوی، قدردانی، تعهد سازمانی و اشتیاق شغلی با رفتار شهروندی سازمانی. روش:روش پژوهش حاضراز نوع توصیفی- همبستگی بود. نمونه شامل 195 نفر از کارکنان دانشگاه شهید چمران بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های هوش معنوی کینگ(2008)، قدردانی مک کالوف، امانس و تسانگ(2002) ، تعهد سازمانی ماودی استیرز و پورتر (1979)، اشتیاق شغلی اسکافلی و باکر(2001) و رفتار شهروندی سازمانی ارگان و کونوفسکی(1989) بود. . تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام انجام شد. یافته ها: ضریب همبستگی چندگانه برای ترکیب خطی هوش معنوی، قدردانی، اشتیاق شغلی و تعهد سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی برابر 450/0=MR و ضریب تعیین برابر 203/0=RS بود که در سطح 001/0≥p معنی دار بود. همچنین بین متغیرهای پیش بین با متغیر ملاک، رابطه مثبت و معنی دار (05/0>p) وجود دارد.

هدف: بررسی رابطه انعطاف پذیری روانشناختی و سرسختی روانشناختی با بهزیستی روانشناختی در سربازان "مرکز آموزشی وظیفة شهداء وظیفة پدافند هوایی سمنان". روش: روش انجام پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه پژوهشی شامل سربازان "مرکز آموزشی وظیفة شهداء وظیفة پدافند هوایی سمنان" بود. 162 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه ی انعطاف پذیری شناختی(CFI)، مقیاس سرسختی اهواز (AHI) و پرسشنامه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (RSPWB) تکمبل نمودند. یافته ها: یافته ها نشان داد بین انعطاف پذیری روانشناختی و سرسختی روانشناختی با بهزیستی روانشناختی، و همچنین بین انعطاف پذیری روانشناختی و سرسختی روانشناختی، رابطه معنادار و مستقیم (سطح معناداری 01/0) وجود دارد. علاوه بر آن سرسختی روانشناختی می تواند 51 درصد از بهزیستی روانشناختی را پیش بینی می کند.

هدف: بررسی و مقایسه اثربخشی دو روش درمان فراشناخت و زوج درمانی مبتنی بر خود نظم بخشی بر راهبردهای مقابله ای و خودکنترلی زوجین. روش: این پژوهش با روش شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری برای دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. نمونه شامل 60 نفر از زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر خرم آباد بود. برای گروه آزمایش اول آموزش مبتنی بر روش خود نظم بخشی و برای گروه آزمایش دوم آموزش مبتنی بر درمان فراشناخت اجرا شد. شرکت کنندگان پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن(CSQ) و پرسشنامه خود کنترلی تانجی را درسه مرحله تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد هر دو روش زوج درمانی مبتنی بر خود نظم بخشی و درمان فراشناخت بر بهبود راهبردهای مقابله ای و خودکنترلی زوجین به طور معناداری اثربخش بودند. روش خودنظم بخشی تأثیر بیشتر و ماندگارتری بر بهبود راهبردهای مقابله ای زوجین داشت و رویکرد فراشناخت بر کنترل موثر زوجین و آموزش خود کنترلی موثرتر بوده است. همچنین تغییرات ایجاد شده در پیگیری یک ماهه نیز ماندگار بود. بنابراین با آموزش روش فراشناخت و خودنظم بخشی می توان راهبردهای مقابله-ای زوجین را بهبود بخشید و در ارتقاء سازوکارهای تعدیل رفتار در بین زوجین تأثیر گذار بود به صورتی که این زوجین در زمینه خودکنترلی و راهکارهای مقابله ای توانمند گردند.

هدف: ساخت آزمون بر اساس رویکرد برادشاو به شرم و تلاش برای یکپارچه نمودن نظریات مختلف به شرم و متناسب سازی آن با فرهنگ و جامعه ایرانی روش: جامعه در این پژوهش دانشجویان دانشگاه های فردوسی و پیام نور مشهد می باشد. حجم نمونه 900نفر برای دو دانشگاه محاسبه شد.در این پژوهش به منظور ساخت آزمون روش های ترکیبی، اکتشافی، متوالی به کار گرفته شد یافته ها: .نتایج نشان دهنده شاخص های روایی محتوایی، روایی سازه در اشکال روایی عاملی، روایی همگرا (05/0 ,p>02/0r=)، واگرا (05/0 ,p>08/0r= - ) و افتراقی (05/0 ,p>008/0r= - ) و روایی ملاکی پیش بین (001/0 ,p<55/0r= ) و (001/0 ,p<52/0r=) می باشد. پایایی آزمون 72/0نیز قابل قبول نشان داده شد. به منظور تحلیل یافته ها از روش همبستگی و نرم افزار لیزرل کمک گرفته شد. نتایج تحلیل عاملی حاکی ازتأیید طبقه بندی برادشاوبه شرم می باشد. پیشنهادات در دو سرفصل پژوهشی و درمانی نیز ارایه گردیده اند

هدف: تعیین تاثیر یادگیری اشعار ریتمیک برکارکرد حافظه شنیداری - کلامی کودکان. روش: این مطالعه کارآزمایی تصادفی شده شاهددار(RCT) با مشارکت 80 دانش آموز هنجار دختر و پسر پایه ششم ابتدایی (95-1394)که به صورت تصادفی به دوگروه 40 نفری شاهد و تجربی تقسیم شدند، دانش آموزان گروه تجربی 8 هفته متوالی بصورت روزانه به اشعار ریتمیک ضبط شده کتاب فارسی گوش دادند. قبل و بعد از مداخله، حافظه شنیداری- کلامی هر دوگروه، با آزمون حافظه شنیداری – کلامی ری ارزیابی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 وآزمونهای من ویتنی، تی زوجی و ویلکاکسون تحلیل شدند. یافته ها: دامنه سنی دانش آموزان 12-11 سال و از نظر جنسیتی بطور مساوی انتخاب شدند. در پس آزمون، میانگین امتیاز یادگیری کلی از حافظه شنیداری-کلامی در دانش آموزان گروه تجربی (54/1±6/10)بصورت معنی داری بیشتر ازگروه شاهد (68/1±40/8) بود(028/0=p). همچنین در پس آزمون، میانگین امتیاز یادگیری کلی، امتیاز با مداخله، یادآوری بلافاصله، یادآوری تاخیری و بازشناسی درگروه تجربی بصورت آماری معناداری بیشتراز پیش آزمون بود (05/0>P).

هدف: بررسی اثربخشی آموزش شناختی مبتنی بر مفروضه ها و قواعد به شیوه ی گروهی بر نگرش به بی-معنایی زندگی و سرسختی روان شناختی زنان سرپرست خانوار با کیفیت زندگی پایین روش:در یک طرح نیمه آزمایشی از نوع گروه های کنترل نامعادل، 30 نفر از زنان سرپرست خانوار بعد از غربالگری اولیه به صورت نمونه گیری هدفمند در دو گروه آزمایش (15) و کنترل (15) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش مداخلات آموزش شناختی مبتنی بر مفروضه ها و قواعد را دریافت کردند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه دیدگاه های شخصی کوباسا، شاخص نگرش به زندگی و پرسشنامه کیفیت زندگی بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و آزمون t برای نمره های افتراقی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج آزمون t برای نمره های افتراقی نشان داد که تفاوت میانگین در نگرش به بی معنایی زندگی و سرسختی روان شناختی بین دو گروه معنی دار است؛ بنابراین آموزش شناختی مبتنی بر مفروضه ها و قواعد به شیوه ی گروهی باعث افزایش سرسختی روان شناختی و کاهش نگرش به بی معنایی زندگی در زنان سرپرست خانوار با کیفیت زندگی پایین شده است.

هدف: مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر بهبود طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران بی اشتهای عصبی با توجه به پیوند ضعیف مادری روش: روش آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون ، پیگیری با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل بیماران دارای اختلال خوردن مراجعه کننده به مراکز روانپزشکی و کلینیک های روان درمانی شهر تهران در رده سنی 16 تا 23 سال می باشد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بوده است. در غربالگری صورت گرفته 21 بیمار بی اشتهای عصبی دارای پیوند ضعیف مادری تشخیص داده شد، سپس بیماران در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل همتا سازی شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و مصاحبه تشخیصی بر اساس ملاک های تشخیص اختلال خوردن و تشخیص روان پزشک است. از دو پرسشنامه 1- پیوند والدینی 2- طرحواره های یانگ استفاده شد. یافته ها: بیماران در حوزه بریدگی و طرد، خود گردانی و عملکرد مختل و سپس گوش به زنگی دارای بیشترین مشکل بوده اند.، اما در حوزه دیگر جهت مندی و محدودیت های مختل آسیب پذیری کمتری داشتند.همچنین نتایج بیانگر این بود که درمان طرحواره نسبت به درمان شناختی رفتاری در بهبود طرحواره های ناسازگار بیماران دارای اثربخشی و ماندگاری بیشتری بوده است.