پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر نرم افزار چندرسانه ای ساخت نقشه ذهنی بر سرعت پردازش اطلاعات در دانش آموزان دختر پایه هشتم انجام شده است. روش پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی بود. در این پژوهش از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر پایه هشتم مدارس شهر کرمان بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه (20 نفرآزمایش و 20 نفر کنترل) جایگزین شدند. در پیش آزمون و پس آزمون همه آزمودنی ها، از طریق آزمون وکسلر ویرایش چهارم (خرده آزمون رمزنویسی و خرده آزمون نمادیابی) ارزیابی شدند. آزمودنی های گروه آزمایش در ده جلسه دو ساعته آموزش مبتنی بر نرم افزار نقشه ذهنی را دریافت کردند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که تأثیر آموزش مبتنی بر نرم افزار چندرسانه ای ساخت نقشه ذهنی بر سرعت پردازش اطلاعات در گروه آزمایش به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل است. بر اساس نتایج این تحقیق می توان به این نتیجه دست یافت که از آموزش مبتنی بر نرم افزار ساخت نقشه ذهنی می توان برای ارتقای عملکردهای شناختی از جمله سرعت پردازش اطلاعات دانش آموزان استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های حرکتی بر عملکرد حافظه کاری بینایی دانش آموزان دختر انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. نمونه آماری این پژوهش را دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی با دامنه سنی ده تا سیزده سال شهرستان تبریز تشکیل داده اند که با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و در دو گروه (12 نفر در گروه آزمایش و 12 نفر در گروه کنترل) جایگزین شدند. در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای جمع آوری اطلاعات از آزمون حافظه کاری بینایی/فضایی کرسی بلاک استفاده شد. گروه آزمایش به مدت شامل 16 جلسه یک ساعته تحت آموزش مهارت های حرکتی هندبال قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت های حرکتی و تمرین آنها، موجب افزایش عملکرد حافظه کاری بینایی/فضایی می شود و ظرفیت آن را افزایش می دهد. در واقع، این پژوهش ارتباط و تعامل بین فرایندهای حرکتی و شناختی به ویژه حافظه کاری را آشکار ساخت.  

پژوهش حاضر با هدف آزمون مشخصه های روان سنجی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی (TEME؛ ناروائز، وایدیچ، ترنر و کمیلکو، 2008) انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر، 200 معلم (100 مرد و 100 زن) به مقیاس کارآمدی معلمان برای آموزش اخلاقی و نسخه کوتاه ابزار نیرومندی های منشی (SECS؛ فرنهام و لستر، 2012) پاسخ دادند. در این مطالعه، به منظور تعیین روایی عاملی و پایایی نسخه کوتاه ابزار مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان به ترتیب از روش های آماری تحلیل عاملی تأییدی و ضرایب همسانی درونی استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی هم زمان مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان، ضریب همبستگی بین مقیاس های ابزار کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی با نیرومندی های منشی گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی بر پایه نرم افزار AMOS نشان داد که در نمونه معلمان ایرانی ساختار دوعاملی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان مشتمل بر دو زیرمقیاس مثبت بودن معلم و فعالیت های آموزشی با داده ها برازش قابل قبولی دارد. نتایج مربوط به همبستگی بین زیرمقیاس های کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان با نیرومندی های منشی معلمان به طور تجربی از روایی هم زمان نسخه مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی دو زیرمقیاس مثبت بودن معلم و فعالیت های آموزشی به ترتیب برابر با 80/0 و 81/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان برای سنجش باور معلم درباره توانایی خود برای بهبود و اثرگذاری بر رفتار و منش اخلاقی دانش آموزان در گروه نمونه معلمان ایرانی، ابزاری روا و پایا است.

یکی از مسائل مهم در تمامی نظام های آموزشی، سنجش و ارزیابی آموخته های فراگیران، به منظور اطمینان بخشی از یادگیری و تحقق اهداف مورد نظر است. یکی از راهبردهای مؤثر در این باره، مرتبط با پارادایم سازنده گرایی، رویکرد سنجش تکوینی است. با توجه به شرایط خاص حوزه یادگیری مجازی، نیاز است تا درباره مسائل بنیادین مرتبط با سنجش تکوینی بازاندیشی صورت گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی قابلیت های سنجش تکوینی در محیط های یادگیری مجازی انجام شد. روش تحقیق به کار رفته در این مطالعه، تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی بود. 24 مقاله تحلیل و با 22 متخصص مصاحبه شد و در نهایت مسائل بنیادین مرتبط با سنجش تکوینی از جمله روایی، پایایی و تقلب و نیز قابلیت های این رویکرد سنجش و ارزیابی، از جمله ارائه بازخورد فوری و سازنده، درگیر کردن فراگیر با فرآیندهای یادگیری، ارتقای عدالت آموزشی، خودارزیابی آنلاین فراگیر، سنجش همتایان و کار در گروه، در حوزه یادگیری مجازی مورد شناسایی، بحث و بررسی قرار گرفت.

در تحقیق حاضر، رابطه ساده و چندگانه اهداف پیشرفت و حمایت اجتماعی با تعهد به مدرسه بررسی شده است. پژوهش حاضر توصیفی – همبستگی است. دانش آموزان دختر (6719 نفر) ناحیه یک اهواز، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل دادند که از بین کل جمعیت 6719 نفر، 363 نفر به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های تحقیق از پرسش نامه اهداف پیشرفت سواری (1392)، حمایت اجتماعی واکس و همکاران (1986) و تعهد به مدرسه سواری (1394) استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق نرم افزار آماری Spss و با کمک آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین هدف تبحری، عملکردی و حمایت اجتماعی با تعهد به مدرسه رابطه مثبت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از بین متغیرهای پیش بین، فقط هدف تبحری و حمایت اجتماعی توانستند متغیر تعهد به مدرسه را پیش بینی و تبیین کنند و هدف عملکردی در تبیین آن نقشی ندارد. تحقیق حاضر پیشنهاد می دهد که برای پیش بینی تعهد به مدرسه می توان به متغیرهای اهداف پیشرفت و حمایت اجتماعی دانش آموزان توجه کرد.

پژوهش حاضر بر طراحی معماری سیستم آموزشی که مبتنی بر بازخورد عاطفی ترکیبی است، متمرکز است و اثربخشی آن بر میزان یادگیری و رضایت مندی کاربران را محاسبه می کند. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح تحقیق پیش آزمون– پس آزمون با گروه کنترل برای بررسی میزان اثربخشی این سیستم بر میزان یادگیری و رضایت مندی کاربران است. جامعه آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی شهر تهران در سال تحصیلی 96-97 است. در این راستا، 20 نفر به روش نمونه گیری هدفمند از میان دانشجویان کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند (هر گروه 10 نفر). در این پژوهش آزمون یادگیری (با پایایی 83/0) و پرسش نامه میزان رضایت مندی ای-گیم-فلو استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده، از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس تک متغیره) استفاده می گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که استفاده از بازخورد عاطفی ترکیبی در سیستم های آموزشی بر میزان یادگیری و رضایتمندی کاربران تاثیر مثبت دارد.

برنامه های درسی پنهان، بعد غیرقابل پیش بینی یادگیری است، توجه نکردن به این بعد، غفلت از بخش مهم عواملی است که در یادگیری دانش آموز تأثیر فراوان دارند؛ بنابراین پژوهش حاضر کوشیده است تا با استنباط درک معلمان، برخی عوامل مهم را که در ایجاد برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه تهران دخیل هستند شناسایی کرده و بسترهای مناسبی را برای ارتقا آموزش محیط زیست دانش آموزان فراهم کند. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی است. شرکت کنندگان این پژوهش معلمان دوره متوسطه دوم تهران بودند که براساس نمونه گیری هدفمند از نوع موارد عادی انتخاب شدند که تعداد آنها تا رسیدن به مرحله اشباع درنهایت به 32 نفر رسید. در چارچوب موضوع مورد نظر، برای جمع آوری اطلاعات، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و یافته های به دست آمده از ادراکات و تجربیات معلمان با استفاده از روش کوربین و اشتراتوس تجزیه وتحلیل گردید. بعد از پیاده کردن و تجزیه وتحلیل مصاحبه ها و 7 کد محوری و 34 کد اولیه به دست آمد و با توجه به فراوانی های مشاهده شده مقوله بعد شناختی با مجموع بیشترین ضریب اهمیت و مقوله های عوامل برون سازمانی، بُعد اجتماعی، بعد دیوان سالاری مدرسه و ساختار فیزیکی در رده های بعدی قرار داشتند و مقوله بُعد عاطفی از کمترین ضریب اهمیت را از زاویه فراوانی کدها برخوردار بود. معلمان معتقد بودند که مدارس به تاثیر این ابعاد آگاه نبوده و ضعیف عمل کرده اند. 

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علی یادگیری ادراک شده مبتنی بر بازی های دیجیتال در میان دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 97-96 به روش تحلیل مسیر انجام شده است. برای این منظور 600 نفر از دانش آموزان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به ترکیبی از پرسش نامه های نیاز به شناخت کاچیو پو و پتی (1982)، جهت گیری هدف وندوال و دیگران (2001)، هیجانات پکران و همکاران (2005)، جریان ذاتی یادگیری جکسون وایکلود (2008) ویرایش دوم، غوطه وری و عمیق شدن براون و فور (2010) و یادگیری ادراک شده رووال (2009) پاسخ دادند. نتایج پژوهش به شکل کلی نشان داد که، نیاز به شناخت با واسطه گری جهت گیری هدف، جریان ذاتی، غوطه وری و هیجانات بر یادگیری ادراک شده اثر غیر مستقیم دارد؛ همچنین جهت گیری هدف با واسطه هیجانات و جریان بر یادگیری ادراک شده، غوطه وری و عمیق شدن و نیاز به شناخت از طریق واسطه گری هیجانات، غوطه وری و جریان بر عمیق شدن و فرو رفتن دارای اثر غیر مستقیم و متغیر جریان با واسطه هیجانات بر یادگیری ادراک شده، غوطه وری و عمیق شدن اثر غیر مستقیم دارد. همچنین نتایج نشان داد که میزان واریانس تبیین شده یادگیری ادراک شده در مدل برازش شده 42% است.