مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی دوره چهاردهم بهار 1397 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه اثربخشی روان درمانی مثبت نگر و درمان پذیرش و تعهد بر ابعاد درد بیماران مبتلا به میگرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت نگر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد میگرن ابعاد درد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 893 تعداد دانلود : 709
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ابعاد درد بیماران مبتلا به میگرن انجام گرفت. با بهره گیری از یک طرح آزمایشی تصادفی کنترل شده نمونه ای شامل 45 بیمار مبتلا به میگرن به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جای گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل: پرسشنامه های شدت درد ون کورف ، پذیرش درد مک کراکن و وولس و خود کارآمدی درد نیکلاس بود. مداخلات درمانی به صورت 8 جلسه 90 دقیقه ای بر روی گروه های آزمایش به صورت گروهی انجام شد، در حالیکه گروه کنترل جلسات ملاقات ساده دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره تحلیل شدند. میانگین دو گروه آزمایشی بطور معنی داری با گروه کنترل در نمرات شدت درد، پذیرش درد و خود کارآمدی درد، در مراحل پس آزمون و پیگیری متفاوت بود، در حالیکه میانگین گروههای آزمایش تفاوت معناداری با هم نداشتند. می توان نتیجه گرفت که رواندرمانی مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد هر دو به یک اندازه باعث بهبود ابعاد درد در افراد مبتلا به میگرن می گردد و برای مراکز درمانی مرتبط بعنوان درمان تکمیلی قابل توصیه است.واژه های کلیدی: ابعاد درد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، روان درمانی مثبت نگر، میگرن
۲.

اثر بخشی آموزش برنامه مبتنی بر سپاسگزاری بر کاهش اضطراب وجودی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب وجودی برنامه آموزشی دانشجو سپاسگزاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 965 تعداد دانلود : 480
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش سپاسگزاری بر اضطراب وجودی دانشجویان صورت گرفت. طرح پژوهش نیمه آزمایشی، به روش پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل که دارای مرحله پیگیری یک ماهه بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه های شهرستان سقز در سال تحصیلی 94-95 بود.تعداد ۱۶۰دانشجوی دختر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. سپس 20 نفر که از پرسشنامه اضطراب وجودی نمره معیار را کسب کرده بودند، جهت شرکت در طرح پژوهش به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش، مقیاس اضطراب وجودی گود ومقیاس سپاسگزاری ادلر فاگلی بود. شرکت کنندگان طی ۱۰ جلسه ۱۰۰ دقیقه ای، و به صورت هفته ای دو بار تحت برنامه آموزش سپاسگزاری براساس مدل ادلر و فاکلی قرار گرفتند. درتحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری استفاده شد. نتایج کاهش معنا دار میانگین نمرات پس آزمون اضطراب وجودی گروه آزمایشی در مقایسه با نمرات گروه کنترل را نشان داد. به طور کلی آموزش سپاسگزاری در سطح معناداری سبب کاهش اضطراب وجودی شده بود. نتایج پیشنهاد می نماید که می توان از برنامه آموزش سپاسگزاری جهت کاهش اضطراب وجودی دانشجویان بهره برد.
۳.

مقایسه راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و کمال گرایی در زنان پیمان شکن و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیمان شکن کمال گرایی نظم جویی شناختی هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 644 تعداد دانلود : 589
هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و کمال گرایی در زنان پیمان شکن و عادی بود. در قالب یک طرح علّی مقایسه ای، 80 زن متأهل (40 نفر پیمان شکن و 40 نفر عادی) با دامنه سنی20 تا 50 سال از طریق نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند و مقیاس های فرم کوتاه پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان و پرسشنامه چندبعدی کمال گرایی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که زنان پیمان شکن نسبت به زنان عادی نمره های بالاتری را در ابعاد کمال گرایی (خویشتن مدار، دیگرمدار و جامعه مدار) و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان فاجعه سازی و ملامت دیگران نشان دادند، اما در راهبرد تمرکز مجدد مثبت به طور معنادار میانگین پایین تری داشتند. در سایر راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان تفاوت معناداری میان دو گروه مشاهده نشد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت استفاده مکرر از راهبردهای ناسازگارانه نظم جویی شناختی هیجان و استفاده کم از راهبردهای سازگارانه نظم جویی شناختی هیجان می تواند در سوق دادن افراد کمال گرای افراطی به سمت پیمان شکنی زناشویی نقش تعیین کننده داشته باشد.
۴.

اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر افزایش میزان خوش بینی و شفقت به خود دانش آموزان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال اضطراب فراگیر خوش بینی درمان متمرکز بر شفقت شفقت به خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 427 تعداد دانلود : 967
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر افزایش میزان خوش بینی و شفقت به خود دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر پایه دوم دوره متوسطه دوم در سال تحصیلی 95-1394 شهر ایذه بود. به منظور اجرای پژوهش غربالگری انجام گرفت. به این صورت که ابتدا 302 نفر از جامعه مذکور به روش خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و سپس پرسشنامه نگرانی پنسلوانیا را تکمیل نمودند که از میان آن ها 40 نفر انتخاب و سپس به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند و گروه آزمایش به مدت 5/1 ماه تحت درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه تشخیصی، پرسشنامه های خوش بینی شی یر و کارور و شفقت بر خود رائس و همکاران بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کواریانس چندمتغیره) استفاده گردید. نتایج نشان داد که گروه آزمایش افزایش معنی داری را در خوش بینی و شفقت به خود بعد از دریافت آموزش نشان دادند. بر اساس یافته ها می توان گفت درمان متمرکز بر شفقت عامل تأثیرگذار مهمی بر افزایش خوش بینی و شفقت به خود افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر است.
۵.

اثربخشی رویکرد زوج درمانی سیستمی- سازه گرا بر طرحواره های ناسازگار اولیه و گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط فرازناشویی سیستمی - سازه گرا طرحواره ناسازگار اولیه و طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 725 تعداد دانلود : 908
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی رویکرد زوج درمانی سیستمی- سازه گرا بر طرحواره های ناسازگار اولیه و گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق انجام شد. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون – پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز مشاوره و مددکاری شهر کرمانشاه در سال 1395 بود که از بین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 زوج) و کنترل (15 زوج) گمارده شدند. از پرسشنامه های طرحواره یانگ و گرایش به روابط خارج از ازدواج در پیش آزمون و پس آزمون برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. رویکرد زوج درمانی سیستمی- سازه گرا بر روی گروه آزمایش به مدت 9جلسه گروهی 2 ساعته در هر هفته یک جلسه انجام شد . یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان دهنده اثربخشی رویکرد زوج درمانی سیستمی- سازه گرا بر طرحواره های ناسازگار اولیه و گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق بود . با استناد به یافته های حاصل از این پژوهش پیشنهاد می شود، جهت تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه و کاهش گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق از رویکرد زوج درمانی سیستمی- سازه گرا استفاده شود.
۶.

نقش بازداری پاسخ، اضطرار منفی و نگرانی تصویر بدنی در پیش بینی علایم اختلال خوردن دختران دانشگاه علوم پزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال خوردن اضطرار منفی بازداری پاسخ نگرانی تصویر بدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 198 تعداد دانلود : 401
پژوهش حاضر با هدف نقش بازداری پاسخ، اضطرار منفی و نگرانی تصویر بدنی در پیش بینی علایم اختلال خوردن دختران دانشگاه علوم پزشکی انجام شد. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. بدین منظور 120 دانشجوی دختر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از دانشگاه علوم پزشکی لرستان انتخاب و در پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان به پرسش نامه های نگرش به تغذیه، آزمون رنگ-واژه استروپ، مقیاس رفتار تکانه ای و پرسش نامه نگرانی تصویر بدنی پاسخ دادند. داده ها با آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که مجموع زمان واکنش در 4 کارت، مجموع تعداد خطاها در 4 کارت، اضطرارمنفی، نگرانی تصویربدنی با علایم اختلال خوردن ارتباط معناداری دارد. همچنین 33% از کل واریانس علایم اختلال خوردن به وسیله بازداری پاسخ، اضطرار منفی و نگرانی تصویر بدنی تبیین می شود. نتایج نشان می دهد بازداری ضعیف پاسخ های غالب، اضطرار منفی و نگرانی درباره تصویر بدن، می تواند در علایم اختلال خوردن در دانشجویان دختر نقش داشته باشد.
۷.

مقایسه اثربخشی مدل درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و روش کاهش فکر خطرناک بر کاهش ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجتناب شناختی رویارویی فکر ناگویی خلقی و وسواس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 956 تعداد دانلود : 874
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مدل درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و روش کاهش فکر خطرناک بر کاهش ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی انجام شد. این مطالعه از طرح های نیمه آزمایشی با مدل پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به وسواس فکری – عملی بود که در سال 1395 به مراکز مشاوره شهرکرد مراجعه نموده بودند. از میان آنها 48 نفر به صورت نمونه گیری داوطلبانه ی مبتنی بر هدف، انتخاب و سپس در سه گروه 16نفره به صورت تصادفی گمارده شدند. مراجعان گروه اول روش درمانی کاهش فکر خطرناک و مراجعان گروه دوم روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ را به صورت انفرادی هر درمان را به مدت 10جلسه 60دقیقه ای دریافت کردند. از پرسشنامه های "اجتناب شناختی سکستون و داگاس و آلکسی تیمیا " برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی فیشر استفاده شد. یافته ها نشان داد که هر دو روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و کاهش فکر خطرناک بر کاهش اجتناب شناختی اثربخش می باشند، اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش ناگویی خلقی بیماران وسواسی وجود دارد. بر اساس یافته های حاصل از پژوهش می توان نتیجه گرفت که روش درمانی کاهش فکر خطرناک اثربخش تر از روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ بر ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی می باشد.
۸.

اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی برطرحواره نقص/ شرم، نشخوار ذهنی و انزوای اجتماعی زنان کمالگرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انزوای اجتماعی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی طرحواره نقص/ شرم کمال گرایی نشخوار ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 315 تعداد دانلود : 462
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان اثربخشی آموزش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی برطرحواره نقص/ شرم، نشخوار ذهنی و انزوای اجتماعی زنان کمالگرا شهرستان گرگان در سال 1395 بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. به این منظور 60 نفر از افراد با ملاک های کمال گرایی که جهت دریافت خدمات مشاوره ای به موسسه روانشناسی سیراندیشان شهر گرگان مراجعه نموده بودند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(30 نفر) و گواه(30 نفر) قرار گرفتند. پرسشنامه های کمالگرایی تری و شورت، پرسشنامه نشخوار ذهنی نالن و هوکسما و پرسشنامه انزوای اجتماعی راسل و پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه یانگ قبل و بعد از درمان اجرا شدند. شرکت کنندگان گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث تعدیل طرحواره نقص/ شرم، کاهش نشخوار ذهنی و انزوای اجتماعی در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون شده است. به نظر می رسد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تأثیر مطلوبی در کاهش کمال گرایی داشته است.
۹.

نقش انسجام خانواده و خودارزشمندی در پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان مقطع متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسجام خانوادگی خودارزشمندی گرایش به رفتار پرخطر نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 511 تعداد دانلود : 191
هدف پژوهش حاضر پیش بینی گرایش به رفتار پرخطر در نوجوان از طریق انسجام خانواده و احساس خودرازشمندی بود. طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جمعیت مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در دوره متوسطه اول مدارس دولتی شهرستان بجنورد در سال تحصیلی 94-1393 بودند. از این میان 300 نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، که شامل 7مدرسه و از هر مدرسه دوکلاس میشد انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی، مقیاس انسجام خانواده فیشر و پرسشنامه خودارزشی. داده ها از طریق آمارتوصیفی، همبستگی و مدل رگرسیون چندگانه گام به گام مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که انسجام خانواده و خودارزشمندی با تمام زیر مقیاس های گرایش به رفتار پرخطر همبستگی منفی معنادار دارند. همچنین با توجه به مدل رگرسیون، انسجام خانواده و احساس خودارزشمندی به طرز معناداری گرایش نوجوانان به رفتارپرخطر را پیش بینی کرد. انسجام خانواده به عنوان یک منبع موثر بیرونی و احساس خودارشمندی به عنوان یک منبع موثر درونی در برابر گرایش نوجوانان به سمت رفتارهای پرخطر به صورت سپر محافظتی عمل می کنند.
۱۰.

ارتباط بین افسردگی و اعتیاد اینترنتی با میانجی گری ناگویی هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتیاد به اینترنت افسردگی ناگویی هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 800 تعداد دانلود : 372
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی ناگویی هیجانی بر ارتباط بین افسردگی و اعتیاد اینترنتی انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانشجویان دانشگاه آزاد واحد کرج در نیمسال دوم تحصیلی 96-1395 است .روش نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه ای و نمونه پژوهش در برگیرنده ی 314 نفر از دانشجویان می باشد. ابزار پژوهش مقیاس های ناگویی هیجانی تورنتو (1986)، افسردگی بک (1987) و اعتیاد به اینترنت یانگ (1988) بود. داده ها با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد مدل تدوین شده از برازش مناسبی برخوردار است و در ارتباط بین افسردگی و اعتیاد اینترنتی، ناگویی هیجانی نقش میانجی دارد. به عبارتی، کاربرانی که دچار اعتیاد به اینترنت می شوند در صورتی که مشخصه های ناگویی هیجانی و علائم افسردگی بیشتری داشته باشند، به احتمال زیادتری وابسته به اینترنت می شوند. با در نظر گرفتن نتایج پژوهش، توجه مضاعف به پیش بین ها و همایندهای اعتیاد اینترنتی در تدوین مداخلات درمانی پیشنهاد می شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۱