رفتار حرکتی

رفتار حرکتی

رفتار حرکتی تابستان 1396 شماره 28 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تأثیرآموزش براساس تربیت بدنی رشدی بر اختلال کمبود توجه/بیش فعالی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کمبود توجه بیش فعالی تربیت بدنی رشدی دانش آموزان پسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 737 تعداد دانلود : 831
هدف این پژوهش، تعیین تأثیر آموزش براساس تربیت بدنی رشدی بر سطوح اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی دانش آموزان بود. تعداد 40 دانش آموز پسر (هفت تا 10 سال) مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی، درقالب یک مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون، از مدارس ابتدایی شهر گرگان در سال تحصیلی 95-1394 انتخاب شدند، به صورت تصادفی در دو گروه (تجربی و کنترل) جای گرفتند و در یک دوره سه ماهه آموزش براساس تربیت بدنی رشدی (دو جلسه یک ساعتی در هفته) شرکت کردند. مداخله شامل آموزش و تمرین مهارت های حرکتی بنیادی و مؤلفه های آمادگی جسمانی مطابق با استانداردهای تربیت بدنی رشدی برای رده سنی مربوط بود که درقالب بازی برای تأمین نیازهای جسمانی، شناختی و حرکتی گنجانده شد. سطوح اختلال با استفاده از فرم کوتاه مقیاس درجه بندی والدین کانرز و مصاحبه های تشخیصی اندازه گیری شدند و داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در سطح اطمینان 95 درصد تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که پس از کنترل سطوح پیش آزمون، مشکلات سلوک، مشکلات اجتماعی، اضطراب- خجالتی، روان تنی و نمره کلی اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی گروه تجربی، در پس آزمون به طور معناداری پایین تر از گروه کنترل قرار دارند. براساس یافته های پژوهش حاضر، یک دوره سه ماهه آموزش براساس تربیت بدنی رشدی در کاهش نشانگان اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی در دانش آموزان پسر اثربخش است و می تواند به عنوان یک مداخله مناسب به کار گرفته شود.
۲.

اثر نوع، صحت و زمان ارائه پیش نشانه بر زمان واکنش انتخابی: مطالعه نظریه بازداری بازگشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمان واکنش انتخابی بازداری بازگشت پیش نشانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 831 تعداد دانلود : 557
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر نوع، صحت و زمان ارائه پیش نشانه بر زمان واکنش انتخابی کل بدن برمبنای نظریه بازداری بازگشت بود. تعداد 16 نفر از دانشجویان دختر رشته تربیت بدنی به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. در این مطالعه، از دستگاه زمان واکنش هشت جهته با قابلیت ارائه پیش نشانه استفاده شد و از پیش نشانه دیداری و شنیداری معتبر و نامعتبر با پیش دوره های 1000 و 500 ، 100 و 200 میلی ثانیه بین پیش نشانه و محرک با ترتیب تصادفی استفاده شد. تکلیف موردبررسی زمان واکنش انتخابی کل بدن در چهار جهت بود. شرکت کنندگان یک دسته پنج کوششی آشنایی و 18 دسته پنج کوششی آزمون را با ترتیب تصادفی انجام دادند. برای آزمون فرضیه ها از آمار استنباطی تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری استفاده شد ( P < 0.05 ). مطابق نتایج، زمان واکنش در شرایط پیش نشانه معتبر بهتر از شرایط نامعتبر و بدون پیش نشانه بود. زمان واکنش بین ناهم زمانی محرک و پاسخ ( SOA ) 100 و 200 میلی ثانیه، در شرایط پیش نشانه دیداری معتبر، دیداری نامعتبر، شنیداری معتبر و شنیداری نامعتبر تفاوت معناداری مشاهده نشد؛ اما بین سایر سطوح SOA تفاوت معنادار بود. افزون براین، زمان واکنش در شرایط پیش نشانه دیداری بهتر از شرایط شنیداری بود، زمان واکنش در شرایط دیداری نامعتبر بهتر از شنیداری نامعتبر بود و در شرایط دیداری معتبر بهتر از شرایط شنیداری معتبر بود. مطابق نتایج به دست آمده در شرایط دیداری و شنیداری معتبر این پژوهش تأییدکننده نظریه بازداری بازگشت است؛ اما در شرایط نامعتبر در SOA های مختلف هیچ اثر تسهیلی مشاهده نمی شود و فقط اثر بازداری در زمان واکنش مشاهده می شود.
۳.

اثرهای هشت هفته مداخله تمرینی در آب بر تعادل ایستا و پویای کودکان فلج مغزی همی پلژی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کودکان همی پلژی تمرین در آب تعادل ایستا و پویا بایودکس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 45
هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثر هشت هفته مداخله تمرینی در آب بر تعادل ایستا و پویای کودکان فلج مغزی همی پلژی بود. این پژوهش به صورت نیمه تجربی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون انجام شد. جامعه آماری شامل کودکان فلج مغزی همی پلژی هشت تا 10 ساله بدون معلولیت ذهنی تهران بود. ازبین آن ها، 30 نفر به صورت دردسترس و هدفمند در سطح ناتوانی یک تا سه از مرکز کودکان استثنایی اسلامشهر انتخاب شدند و بعد از انجام پیش آزمون به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری مداخله و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله در یک برنامه تمرینی ویژه در آب به مدت هشت هفته، در هر هفته سه جلسه یک ساعتی شرکت کردند. گروه کنترل نیز درمدت اجرای این پژوهش در هیچ یک از این تمرینات شرکت نکردند. از دستگاه تعادل سنج بایودکس برای سنجش کنترل قامت در سطح معنا داری 0.05 P
۴.

ارتباط بهره هوشی و هوش هیجانی با تبحر حرکتی در پسران 14-10 سال شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبحر حرکتی بهره هوشی هوش هیجانی کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 193 تعداد دانلود : 572
قیود فردی از عواملی هستند که می توانند بر رشد حرکتی تأثیر بگذارند؛ بنابراین، هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط بهره هوشی و هوش هیجانی با تبحر حرکتی در پسران 14-10 سال است. همه پسران 14-10 سال شهر تهران جامعه پژوهش حاضر را تشکیل دادند. نمونه آماری، 120 کودک برای بهره هوشی و 90 کودک برای هوش هیجانی بودند که به روش خوشه ای هدفمند انتخاب شدند و تبحر حرکتی آن ها با آزمون برونینکس- اوزرتسکی- دو بررسی شد. نتایج نشان داد که ارتباط تبحر حرکتی با هوش هیجانی بسیار بالا است. همچنین، بین شرایط هوش هیجانی، بالا و پایین، بالا و متوسط و پایین و متوسط، در تبحر حرکتی تفاوت معنادار وجود دارد. علاوه براین، ارتباط تبحر حرکتی با بهره هوشی بسیار پایین است و بین گروه های بهره هوشی تفاوت معناداری وجود ندارد. با توجه به نتایج این پژوهش، بهره هوشی تأثیری درتبحر حرکتی ندارد؛ اما مطالعات محدود در این زمینه انجام پژوهش های بیشتری را می طلبند. کودکان با هوش هیجانی بالاتر تبحر حرکتی بالاتری دارند که این شاید به دلیل ادراک هیجانی، تسهیل هیجانی، شناخت هیجانی و مدیریت یا مهار هیجانی بالا در این کودکان باشد.
۵.

تأثیر تحریک مستقیم جمجمه ای و تمرینات منتخب حرکتی بر مهارت های حرکتی درشت در کودکان با اختلال طیف اتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحریک مستقیم جمجمه ای تمرینات حرکتی مهارت های حرکتی درشت اختلال طیف اتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 975 تعداد دانلود : 545
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تحریک مستقیم جمجمه ای ( tDCS ) بر قشر حرکتی اولیه و تمرینات منتخب حرکتی بر مهارت های حرکتی درشت (هدف گیری و گرفتن) در کودکان با اختلال طیف اتیسم بود. روش پژوهش، شبه آزمایشی بود و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه شم استفاده شد. تعداد 18 کودک شش تا 14 سال با اختلال طیف اتیسم با روش نمونه گیری دردسترس و با توجه به معیارهای ورود به پژوهش انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و شم قرار گرفتند. آزمودنی ها به مدت 10 جلسه (سه جلسه در هفته)، تحت tDCS آندی به مدت 20 دقیقه بر قشر حرکتی اولیه ( M<sub>1</sub> ) قرار گرفتند. نُه آزمودنی تمرینات حرکتی را بعد از تحریک مغزی با هدف بهبود مهارت های حرکتی درشت انجام دادند. نُه آزمودنی دیگر در جلسات تمرینات حرکتی به طور مشابهی شرکت کردند؛ با این تفاوت که تحریک مغزی ساختگی اعمال می شد (گروه شم). آزمون هدف گیری و گرفتن از مجموعه آزمون های ارزیابی حرکت برای کودکان ( MABC2 ) قبل از مداخله و پس از 10 جلسه (بعد از مداخله) ارزیابی شدند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مختلط دوعاملی آزمون تی همبسته استفاده شد. یافته ها نشان داد که تحریک مستقیم جمجمه ای روی قشر حرکتی اولیه به همراه تمرینات حرکتی تأثیر معناداری بر بهبود مهارت های حرکتی درشت در کودکان ب ا اختلال طیف اتیسم دارد ( P ≤ 0.05 )؛ درحالی که تمرینات حرکتی بدون تحریک مستقیم جمجمه ای منجر به بهبود مهارت های حرکتی درشت در کودکان ب ا اختلال طیف اتیسم نمی شوند. یافته ه ا بیانگر این موضوع است که تحریک مستقیم جمجمه ای می تواند مکمل سودمندی برای تمرینات حرکتی با هدف بهبود مهارت های حرکتی در کودکان با اختلال اتیسم باشد.
۶.

تأثیر قیود تکلیف تو درتو بر سرعت جابجایی، سرعت و دقت پرتاب در هندبالیست های نخبه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پرتاب جفت شدن ادراک – عمل قیود بوم شناختی هندبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 707 تعداد دانلود : 62
مطالعات رفتاری در ورزش های تیمی معمولاً توسط عوامل پویا ازجمله وضعیت مدافعان برای مهارکردن مقید می شود. در پژوهش حاضر، داده های مربوط به سرعت جابه جایی با دوربین سرعت بالا، سرعت پرتاب با دستگاه رادارگان ورزشی و دقت پرتاب 12 هندبالیست نخبه، تحت قیود دفاعی (نبود دفاع، حضور دفاع دور، حضور دفاع نزدیک و حضور دفاع یارگیر) جمع آوری شدند. تحلیل واریانس با اندازه های تکراری و آزمون تعقیبی بونفرونی برای تحلیل تأثیر این قیود بر پارامترهای دویدن و پرتاب کردن استفاده شدند ( P ˂ 0.05 ). نتایج، تفاوت آماری معناداری را در میانگین سرعت افقی کل بدن ( F<sub>(1.335, 14.682)</sub> = 8.680, P = 0.007 ) و میانگین سرعت توپ را ( F<sub>(3,33)</sub> = 12.733, P = 0.000 ) نشان می دهد؛ اما تفاوت معناداری در میانگین دقت توپ وجود ندارد ( F<sub>(3,33)</sub> = 0.400, P = 0.754 ). هرچه مدافع به مهاجم نزدیک تر شد، میانگین سرعت جابه جایی و سرعت پرتاب، کاهش بیشتری را نشان می دهد. ازآنجایی که تنظیم بازیکنان حمله کننده به صورت مداوم و براساس ادراک رفتارهای موجود و موردنیاز بود، نتایج از جفت شدن ادراک عمل و مدل های کنترل موردانتظار حمایت می کند. همچنین، براساس پیشنهاد یافته ها، جنبه های تکنیکی دویدن و پرتاب کردن در هندبال می توانند تحت تأثیر قیود تکلیف تودرتو باشند.
۷.

اثر یک دوره برنامه دوساهو بر تبحر حرکتی کودکان با سندرم داون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین دوساهو کنترل بینایی- حرکتی کودکان سندرم داون هماهنگی حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 534 تعداد دانلود : 860
هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر 20 جلسه برنامه دوساهو بر تبحر حرکتی کودکان با سندرم داون بود. روش پژوهش نیمه تجربی و ازنوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. تعداد 24 کودک با سندرم داون در مرکز توان بخشی در شهر جوانرود، با میانگین سنی 19/3 ± 21/8 و با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس، نمونه های سندرم داون به صورت تصادفی به دو گروه 10 نفری تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در 20 جلسه 45 دقیقه ای به صورت انفرادی در برنامه دوساهو شرکت کردند. پس از اتمام جلسات مداخله، پس آزمون اجرا شد. برای تحلیل داده ها از روش آماری توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج کوواریانس درباره خرده مقیاس های تبحر ادراکی- حرکتی نشان داد که تفاوت معناداری بین میزان خرده مقیاس های تعادل، قدرت، هماهنگی، سرعت، دقت و زمان واکنش نمونه ها در دو گروه کنترل و آزمایش وجود دارد. با توجه به اینکه اثر آموزش دوساهو بر تبحر حرکتی کودکان با سندرم داون تأیید شد، به نظر می رسد که لازم است بسته های آموزشی و کارگاه هایی با هدف مهارت آموزی برای معلمان، روان شناسان و مددکاران که با جامعه کودکان سندرم داون سروکار دارند، طراحی و برگزار شود.
۸.

تأثیر تکلیف ثانویه شناختی بر تصمیم گیری و رفتارهای خیرگی فوتبالیست های ماهر و مبتدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار خیرگی مهارت تصمیم گیری تعداد تثبیت مدت تثبیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 104 تعداد دانلود : 978
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تکلیف ثانویه شناختی بر رفتارهای خیرگی و مهارت تصمیم گیری بازیکنان فوتبال بود. شرکت کنندگان 24 فوتبالیست پسر ماهر و مبتدی با دامنه سنی 19 تا 25 سال بودند که در دو گروه ماهر (12 نفر) و مبتدی (12 نفر) قرار گرفتند. بازیکنان ماهر و مبتدی 30 تصویر از موقعیت های مختلف حمله را مشاهده کردند که باید پاسخ صحیح خود را ازمیان گزینه های (شوت، پاس و دریبل) انتخاب می کردند. بازیکنان تکلیف را یک بار با تکلیف ثانویه شناختی و یک بار بدون تکلیف ثانویه شناختی اجرا کردند. سرعت و دقت تصمیم گیری با استفاده از نرم افزار تصمیم گیری و رفتار خیرگی با استفاده از دستگاه ردیابی حرکات چشم ثبت شدند. نتایج آزمون تحلیل واریانس (دو گروه در دو نوع آزمون) نشان داد که سرعت و دقت تصمیم گیری در دو گروه با تکلیف ثانویه شناختی کاهش معناداری نسبت به تکلیف مجرد دارند. همچنین، تعداد و مدت تثبیت های دو گروه در تکلیف ثانویه، کاهش معناداری نسبت به تکلیف مجرد دارند. به طورکلی، در ورزش هایی مانند فوتبال برای حس کردن موقعیت های دائماً درحال تغییر، به مهارت های ادراکی باید توجه و تأکید شود و روش های تمرینی مؤثری باید به کار گرفته شوند.
۹.

تأثیر اطلاعات افزوده ویدئویی انتخابی و اجباری بر یادگیری حرکتی شوت جفت بسکتبال: با تأکید بر نظریه نقطه چالش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نمایش مدل بخش بخش فرم دقت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 839 تعداد دانلود : 598
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر اطلاعات افزوده ویدئویی انتخابی و اجباری بر یادگیری حرکتی شوت جفت بسکتبال با تأکید بر نظریه نقطه چالش بود. تعداد 80 دانشجوی پسر ( ۱۸ تا 22 سال) به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و بعد از همگن سازی براساس نمرات پیش آزمون اول (بلوک پنج کوششی) ، به صورت تصادفی در چهار گروه 20 نفری خود-کنترل، جفت شده، آزمونگر- کنترل و کنترل قرار گرفتند. ویدئوی آموزشی از مدل ماهر که اجزای بیومکانیکی حرکت را نمایش می دهد ، به مدت شش دقیقه ارائه شد. سپس، پیش آزمون دوم (بلوک پنج کوششی) انجام شد. مرحله اکتساب شامل 10 بلوک پنج کوششی بود. آزمون یادداری 24 ساعت بعد، طی دو بلوک 10 کوششی انجام شد. برای مقایسه تفاوت نمرات دقت و تکنیک در مرحله اکتساب، از تحلیل واریانس مرکب با اندازه گیری تکراری (بلوک) 10 × (گروه) 4 و در مرحله یادداری، از تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد ( 0 . 05 ≥ P ) . در مرحله اکتساب، نتایج دقت پرتاب نشان داد که اثر اصلی بلوک معنادار است؛ اما اثر اصلی گروه و تعامل بلوک و گروه معنادار نیست. در مرحله یادداری، امتیازات دقت پرتاب آزمودنی ها در شرایط آزمایشی به طور معناداری بیشتر از شرایط کنترل است. طی دوره اکتساب، نتایج فرم اجرای مهارت نشان داد که اثر اصلی بلوک، گروه و تعامل بلوک و گروه معنادار است. فرم اجرای مهارت آزمودنی ها در شرایط مشاهده خود-کنترل به طور معناداری بهتر از شرایط جفت شده و کنترل است. همچنین، در مرحله یادداری، فرم اجرای مهارت در شرایط مشاهده خود-کنترل به طور معناداری بهتر از دیگر شرایط آزمایشی است. علاوه براین، نتایج نشان داد که طی دوره اکتساب و یادداری، فرم اجرای مهارت آزمودنی ها در شرایط مشاهده آزمونگر-کنترل به طور معناداری بهتر از شرایط کنترل است.
۱۰.

مقایسه تأثیر استرس محدودیت حرکتی بر یادگیری و حافظه فضایی رت های نر پیر و جوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس محدودیت حرکتی یادگیری حافظه فضایی سن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 168 تعداد دانلود : 577
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر استرس محدودیت حرکتی بر یادگیری و حافظه فضایی رت های نر پیر و جوان بود. تعداد 24 رت نر نژاد ویستار از پژوهشکده رویان اصفهان در دو گروه سنی سه ماهه (جوان) و 12 ماهه (پیر) انتخاب شدند و براساس وزن در چهار گروه شش تایی تقسیم شدند. پس از یک هفته سازگاری با محیط لانه و تردمیل، هر گروه با توجه به برنامه خاص خود شامل، گروه استرس محدودیت حرکتی (روزی دو ساعت به مدت هفت روز) و گروه کنترل به تمرین پرداختند. برای اندازه گیری میزان یادگیری و حافظه فضایی از آزمون مازآبی موریس استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس دوطرفه انجام شد. نتایج نشان داد که استرس محدودیت حرکتی، یادگیری رت های پیر و جوان را تخریب می کند؛ اما بر حافظه فضایی آن ها اثر معناداری برجای نمی گذارد؛ به طوری که یادگیری رت های جوان دراثر استرس در مقایسه با رت های پیر کمتر تخریب می شود. نتایج حاصل از پژوهش به ت أ ثیر منفی استرس محدودیت حرکتی به ویژه در یادگیری اشاره دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲