مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت

مقدمه: مطالعات تصویربرداری مغزی نشان داده اند که کاهش فعالیت لوب فرونتال در بیماران وسواسی -جبری وجود دارد . هدف از این مطالعه، بررسی این فرضیه است که بین کارکردهای نواحی پشتی جانبی پره فرونتال و اوربیتوفرونتال در بیماران دارای اختلال وسواسی-جبری، افراد دارای باورهای وسواسی، و افراد سالم تفاوت وجود دارد. روش: 22 دانشجوی وسواسی با آزمون وسواسی-اجباری مادزلی و 21 نفر دانشجو با باورهای وسواسی با پرسشنامه باورهای وسواسی و 22 دانشجوی بهنجار نیز بعنوان گروه گواه انتخاب شدند. در هر سه گروه، آزمون های عملکرد پیوسته و دسته بندی کارتهای ویسکانسین بر روی آزمودنی ها اجرا شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها به روش MANOVA در آزمون عملکرد پیوسته نشان داد که در متغیر خطای حذف، بیماران وسواسی تفاوت معنی داری با گروه های افراد با افکار وسواسی و افراد سالم دارند. همچنین در خطای ارتکاب نیز بیماران وسواسی تفاوت معنی داری با دو گروه دیگر دارند. همچنین بین هیچ یک از گروه ها در شاخص درجاماندگی آزمون ویسکانسین، تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: بیماران وسواسی-جبری نقایصی را در کارکردهای ناحیه اوربیتوفرنتال نشان می دهند که این نقایص در افراد با باورهای وسواسی و افراد سالم دیده نمی شود.

زمینه و هدف: با توجه به اینکه درمان دارویی برای اختلال افسردگی ،اضطراب و استرس صرفا علامت محور می باشد لذا از روش طرح واره درمانی و شناخت درمانی گروهی به منظور کاهش افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده مراجعان زن دارای رفتارهای پر خطرجنسی استفاده شد. مواد و روش ها: این پزوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی است با روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای . جامعه آماری 500 نفرازمراجعان زن با سابقه رفتار پر خطرجنسی بود که برای انجام آزمایش ایدز به این مرکز مراجعه کردند که دامنه سنی آنها 20 تا 60 سال ودارای مدرک دیپلم به بالابودند با استفاده از فرمول حجم نمونه به صورت تصادفی 250 نفر را انتخاب شدند . توسط روانشناس و پزشک مصاحبه تشخیصی گرفته شد و مقیاس افسردگی،اضطراب،استرس DASS) ،لاوییوند و لاویبند [1] ،1995) اجرا شد. 85 نفر ازمراجعان دارای افسردگی،اضطراب،استرس تشخیص داده شدند که از این میان 45 نفر را به صورت تصادفی انتخاب شدند و در سه گروه 15 نفری که شامل دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند، 12 جلسه شناخت درمانی گروهی و 12جلسه طرح واره درمانی اجرا گردید که مدت زمان هر جلسه 90 دقیقه بود. در پایان دوره ی آموزشی هر سه گروه مجدد مورد پس آزمون قرار می گیرند نتایج : نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون بین میانگین نمرات سه گروه در پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت F(1,39)=54/125 p < 0/01 همچنین بررسی میانگین های تعدیل شده نشان از اثر بخش بودن طرح واره درمانی نسبت به شناخت درمانی گروهی داشت . نتیجه گیری: نتایج نشان داد که طرح واره درمانی نسبت به شناخت درمانی گروهی بر افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده مراجعان زن دارای رفتارهای پر خطرجنسی موثرتر است. [1] -P.F Lovibond& S.H. Lovibond زمینه و هدف: با توجه به اینکه درمان دارویی برای اختلال افسردگی ،اضطراب و استرس صرفا علامت محور می باشد لذا از روش طرح واره درمانی و شناخت درمانی گروهی به منظور کاهش افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده مراجعان زن دارای رفتارهای پر خطرجنسی استفاده شد. مواد و روش ها: این پزوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی است با روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای . جامعه آماری 500 نفرازمراجعان زن با سابقه رفتار پر خطرجنسی بود که برای انجام آزمایش ایدز به این مرکز مراجعه کردند که دامنه سنی آنها 20 تا 60 سال ودارای مدرک دیپلم به بالابودند با استفاده از فرمول حجم نمونه به صورت تصادفی 250 نفر را انتخاب شدند . توسط روانشناس و پزشک مصاحبه تشخیصی گرفته شد و مقیاس افسردگی،اضطراب،استرس DASS) ،لاوییوند و لاویبند [1] ،1995) اجرا شد. 85 نفر ازمراجعان دارای افسردگی،اضطراب،استرس تشخیص داده شدند که از این میان 45 نفر را به صورت تصادفی انتخاب شدند و در سه گروه 15 نفری که شامل دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند، 12 جلسه شناخت درمانی گروهی و 12جلسه طرح واره درمانی اجرا گردید که مدت زمان هر جلسه 90 دقیقه بود. در پایان دوره ی آموزشی هر سه گروه مجدد مورد پس آزمون قرار می گیرند یافته ها : نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون بین میانگین نمرات سه گروه در پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت F(1,39)=54/125 p < 0/01 همچنین بررسی میانگین های تعدیل شده نشان از اثر بخش بودن طرح واره درمانی نسبت به شناخت درمانی گروهی داشت . نتیجه گیری: نتایج نشان داد که طرح واره درمانی نسبت به شناخت درمانی گروهی بر افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده مراجعان زن دارای رفتارهای پر خطرجنسی موثرتر است. [1] -P.F Lovibond& S.H. Lovibond

مقدمه: با توجه به ماهیت پیچیده و نشانگان متنوع اختلال وسواسی-اجباری، درمان های متفاوتی برای این اختلال استفاده می شود. هدف : هدف پژوهش حاضر مقایسه کارآمدی دو درمان شناختی – رفتاری و فراشناختی در کاهش نشانه های اجبار شست و شو، اضطراب و افسردگی بود. روش : به این منظور 6 بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی – اجباری از نوع شست و شو بر اساس معیار تشخیصی و آماری SCID انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان فراشناختی و شناختی – رفتاری قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت 12 جلسه یک ساعته درمان های مربوط به خود را دریافت نمودند . ابزارهای پژوهش شامل نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک و نسخه ویراست شده پرسشنامه وسواس- اجبار ( OCI-R ) در چهار نوبت پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اولیه و ثانویه توسط بیماران تکمیل شد و داده ها به دو صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از شکل ها، تحلیل دیداری و اندازه اثر و در تحلیل گروهی داده ها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی (گروه های درمانی) و یک عامل درونی (زمان آزمون ها) استفاده شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی – رفتاری در کاهش نشانه های اجبار شست و شو کارآمدتر از درمان فراشناختی عمل کرده است. اما در کاهش اضطراب و افسردگی درمان فراشناختی قدرتمندتر بود. نتیجه گیری : با توجه به این نتایج به نظر می درمان فراشناختی برای بیماران مقاوم مناسب تر باشد. با این حال، نتیجه گیری قطعی در مورد کارآمدی این درمان ها نیازمند مطالعات بیشتری است .

زمان پاسخ آهسته تر به هدف نشانه گذاری شده را نسبت به هدف نشانه گذاری نشده بازداری بازگشت می نامند. این سؤال وجود داشته است که چه فرایندی توسط بازداری بازگشت، بازداری می شود. این مطالعه با استفاده از الگوی دوره بی پاسخی روان شناختی، به دنبال پاسخ به این سؤال بود. ابتدا یک نشانه بینایی در موقعیت سازگار و ناسازگار با هدف دوم ارائه می شد. نشانه توسط دو هدف شنیداری و بینایی دنبال می شد، هر دو به یک پاسخ سریع نیاز داشتند. در فاصله های زمانی کوتاه، زمان واکنش هدف نشانه گذاری شده تفاوت معناداری با هدف نشانه گذاری نشده نداشت؛ اما در فاصله زمانی طولانی، این تفاوت معنی دار بود؛ بنابراین بازداری ایجادشده بعد از نشانه احتمالاً مراحل حسی / ادراکی را تحت تأثیر قرار می دهد به ویژه وقتی چشم ها ثابت اند. این بازداری می تواند توسط وقفه شناختی قبل از تنگ راه حذف شود.

پژوهش های انجام شده درباره نظریه دلبستگی، بیان گر اهمیت آن در ابعاد متعددی از زندگی افراد می باشد. بر طبق این نظریه تأثیر کیفیت دلبستگی در تمامی گستره ی زندگی تداوم دارد و تبیین کننده تفاوت های فردی در زمینه ی روش های مقابله با استرس می باشد. با توجه به اهمیت این موضوع، هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط سبک های دلبستگی با روش های مقابله با فشار روانی است. نمونه پژوهش شامل 400 نفر از دانشجویان دانشگاه های کاشان در سال تحصیلی 92-1391 بود. نمونه گیری در مرحله اول به روش خوشه ای و در مرحله بعد به صورت طبقه ای انجام گرفت. ابزارهای اندازه گیری عبارت بوده اند از پرسش نامه سبک های دلبستگی هازن و شاور(1987) و مقیاس سبک های مقابله اندلر و پارکر (1990).برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های توصیفی، ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون به روش همزمان و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد که دو سبک دلبستگی ایمن و ناایمن دوسوگرا می توانند واریانس سبک مقابله مسأله مدار و هیجان مدار را به صورت معنادار پیش بینی کنند. به عبارت دیگر افراد با سبک دلبستگی ایمن بیشتر از سبک مقابله مسأله مدار استفاده می-کنند. در بررسی روابط سه سبک دلبستگی در دانشجویان دختر و پسر، نتایج نشان دهنده تفاوت معنادار در سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا است. اما در استفاده از سبک های مقابله تفاوتی درجنسیت مشاهده نشد.در تبیین نتایج بر اهمیت شکل گیری دلبستگی در دوران رشد و تحول و تأثیرات آن در بزرگسالی تأکید شده است. لذا می توان با ایجاد دلبستگی ایمن در دانشجویان و به دنبال آن استفاده درست از سبک-های مقابله در شرایط پر استرس زندگی، قدم های مهمی را در جهت موفقیت جوانان به خصوص قشر دانشجوی کشور برداشت.

ازدواج یکی از پنج پدیده ی مهم زندگی است که می توان برای آن بعد از تحصیل و اشتغال برنامه ریزی کرد. هدف از این پژوهش هنجاریابی و استانداردسازی مقیاس تحلیل خلق و خو تیلور- جانسون برای زوج های ایرانی، تعیین پایایی و روایی آن و همچنین تهیه نرم های کمی و کیفی بود. جامعه ی آماری شامل نامزدها، در آستانه ی ازدواج ها و همچنین زوج های که طول عمر زندگی مشترک آنها زیر سه سال بود، می باشد. نمونه ی آماری شامل 420 زوج که از بین زوج های که واجد شرایط پژوهش حاضر بودند به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای رواسازی آزمون از روش تحلیل عامل تأییدی و برای تعیین روایی همزمان از همبستگی پیرسون استفاده گردید از ضریب آلفای کرونباخ و دو نیمه کردن آزمون با اصلاح اسپیرمن- براون برای اعتباریابی استفاده شد. یافته ها نشان داد که مقیاس تیلور- جانسون برای زوج ها و خانواده های ایرانی با مقیاس رضایت زناشویی اینریچ همبستگی بالایی دارد. ضریب آلفای کرونباخ برابر با 92/0 و ضریب اعتبار دو نیمه سازی آزمون 75/0 بدست آمده است که معنادار می باشد. همچنین یافته های تحلیل عاملی نشان داد که این مقیاس در جمعیت زوج های ایرانی نیز از پایایی و روایی مطلوب برخوردار است و نه خرده مقیاس آن مورد تایید قرار گرفت. از این یافته ها می توان چنین نتیجه گرفت که تحلیل خلق و خو تیلور-جانسون ابزاری معتبر برای مشاوره های پیش از ازدواج می باشد.

هدف از این پژوهش تاثیر آموزش مهارتهای جهت یابی و حرکت اولیه بر مهارت های جهت یابی و حرکت پیشرفته افراد آسیب دیده بینایی پسر شهر تهران در سال تحصیلی92 - 91 بوده است. در این مطالعه شبه آزمایشی از طرح پیش آزمون- پس آزمون تک گروهی استفاده شد. در این پژوهش جامعه آماری عبارت است از کلیه دانش آموزان پسر نابینا و کم بینای 5 تا 14 سال که در سطح شهر تهران در سال تحصیلی92 - 91 مشغول به تحصیل بوده اند. تعداد کل جامعه آماری در دسترس 80 نفر بودندکه از مدارس پیش دبستانی و ابتدایی و راهنمایی شهر تهران (مجتمع نابینایان شهید محبی، مدرسه خزائلی) و تمام دانش آموزان نابینای شاغل به تحصیل در مدارس 22 گانه شهر تهران انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه لینکلن ازرتسکی استفاده شد. دانش آموزان طی 12 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در خرده متغیرهای تعادلی ایستا (0.01> P ، 7.25= F )، حرکات ظریف (0.01> P ، 14.56= F )، حرکات درشت (0.01> P ، 11.85= F )، هماهنگی دو دست (0.01> P ، 8.45= F )، هماهنگی دست و پا (0.01> P ، 22.42= F ) و مهارت های حرکتی (0.01> P ، 8.99= F ) از نظر آماری معنادار است. ولی برای متغیرهای هماهنگی چشم و دست (0.05> P ، 1.20= F ) و سرعت حرکت ( 0.05> P ، 1.20= F ) تفاوت معناداری وجود ندارد. بدین ترتیب بر اساس یافته های به دست آمده از این پژوهش، شایسته است که هر چه بیشتر به توانمندیهای کودکان نابینا در زمینه های گوناگون حرکتی به ویژه مهارتهای کلی حرکت و آن هم درسنین پایه، توجه خاصی شود. چون زمینه استقلال هر چه بیشتر این افراد را به همراه داشته و باعث افزایش سطح سلامت عمومی جامعه می شود.