پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)

پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)

پژوهش های مدیریت در ایران دوره 21 تابستان 1396 شماره 2 (پیاپی 96) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

معمای مسائل دینامیکی: ارائه چارچوبی برای فرایند تعریف مسئله(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد پویایی های سیستمی مسئله دینامیکی چارچوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 466 تعداد دانلود : 71
تعریف مسأله حیاتی ترین و مهم ترین گام رویکرد پویایی های سیستمی است که پایه و اساس سایر گام های مدل سازی دینامیکی و یکی از شروط اصلی اثربخشی مدل سازی و موفقیت آن است. با این وجود ادبیات کمی درباره فرایند تعریف مسأله، ویژگی ها و شاخص های یک مسأله دینامیکی وجود دارد. این مقاله با هدف تبیین فرایند تعریف مسأله به صورت سیستماتیک و ساختارمند با استخراج شاخص ها و عوامل تعیین کننده یک مسأله دینامیکی به ایجاد چارچوب مسأله دینامیکی پرداخته است. برای این منظور ابتدا از طریق مرور سیستماتیک ادبیات موضوع به استخراج شاخص ها و عوامل تعریف و تعیین کننده مسائل دینامیکی پرداختیم. در این مرحله تمام مقالات پذیرفته شده در دو دور اولیه کنفرانس تحقیقاتی پویایی های سیستمی در سال 1976 و 1981 و 33 دور کنفرانس پویایی های سیستمی از سال 1983-2015 و همچنین مقالات مجله سیستم داینامیک ریویو (SDR) و پایگاه های علمی الزویر، وایلی، اسپرینگر و امرالد مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت چارچوبی با 6 گروه شاخص شامل ساختار مسأله، ذی نفعان مسأله، مرز مسأله، پیچیدگی مسأله، پویایی مسأله و ماهیت مسأله طراحی شد که روی هم رفته دربرگیرنده 24 شاخص است. ارائه چهارچوب جامع در تشخیص مسأله پویا و مناسب برای رویکرد پویایی های سیستمی یافته اصلی این تحقیق محسوب می شود.
۲.

دسته بندی عوامل مؤثر بر تقاضای محصولات فرهنگی در بازار داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محصول فرهنگی ایرانی عوامل مؤثر بر تقاضا تقاضای فرهنگی مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 690 تعداد دانلود : 664
امروزه تأثیر فعالیت های فرهنگی در تولید ناخالص ملی، رشد اقتصادی، رفاه اجتماعی و گسترش مبادلات بین المللی بسیار قابل توجه است، به گونه ای که فعالیت های فرهنگی را به یکی از شالوده های اساسی نظام اقتصادی دنیا تبدیل کرده است. بر این اساس ضروری است با توجه به غنا و ثروت عظیم کشور از حیث محصولات فرهنگی به آن ها با نگاهی متفاوت نگریسته شود و با شناسایی مؤلفه های مؤثر بر تقاضای این نوع از محصولات در جهت نظام مند کردن ساختار عرضه و بهبود اقتصاد فرهنگ کشور اقدام شود. در این راستا پژوهش حاضر با هدف انشاء و دسته بندی عوامل مؤثر بر تقاضای محصولات فرهنگی ایرانی در بازار داخلی انجام شده است. پژوهش به روش کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد، با استفاده از ابزار مصاحبه از 30 نفر از هنرمندان، خبرگان و فعالان فرهنگی شهر تهران و با روش نمونه گیری گلوله برفی صورت پذیرفت. تحلیل محتوای مصاحبه ها براساس مدل توسعه یافته فرآیند اجرای گراندد تئوری انجام و 182 مفهوم در قالب چهار بعد «برانگیختن نیاز»، «ایجاد تقاضا»، «تأمین تقاضا» و «تکرار تقاضا» مدل سازی شد. ضمن این که پایایی کدگذاری با درصد پایایی بازآزمون معادل 52/1 تأیید شد.
۳.

تاثیر سرمایه مذهبی بررفتارشهروندی سازمانی (مورد مطالعه: سازمان تامین اجتماعی شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دین سرمایه سرمایه مذهبی رفتارشهروندی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 396 تعداد دانلود : 824
با وجود این که در دوره ای از تاریخ برخی اندیشمندان مذهب را عامل عقب ماندگی جوامع می دانستند، باید گفت مذهب الهی پیش برنده سرمایه ای است که برای فرد و اجتماع حاصل می شود و انباشت آن موجب بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جامعه می شود. از این رو می توان مذهب را در دو بعد سرمایه مذهبی فردی و سرمایه مذهبی اجتماعی عامل محرک و برانگیزاننده توسعه جامعه تلقی کرد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه مذهبی بر رفتار شهروندی سازمانی است. جامعه آماری شامل 270 نفر از کارکنان سازمان تأمین اجتماعی شهر اصفهان است. حجم نمونه آماری به روش تصادفی ساده و براساس جدول گرجسی و مورگان 159 نفر تعیین شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته سرمایه مذهبی و پرسش نامه رفتار شهروندی سازمانی نصراصفهانی و همکاران (1394) استفاده شد. روایی پرسش نامه ها براساس روایی محتوا و پایایی براساس آلفای کرونباخ مورد تأیید قرارگرفت که مقدار ضریب پایایی برای پرسش نامه ها به ترتیب 76/0 و 82/0 به دست آمد. آزمون فرضیات از روش معادلات ساختاری به کمک نرم افزار Amos انجام شد. نتایج نشان داد که سرمایه مذهبی با ضریب مسیر46/0 بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر دارد، همچنین براساس نتایج فرضیات فرعی ابعاد سرمایه مذهبی شامل احکام، عقاید و اخلاقیات به ترتیب با ضریب مسیر 52/0، 39/0 و 47/0 بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر دارند.
۴.

تحلیل عوامل مؤثر بر افشاگری در سازمان مورد مطالعه: بیمارستان الزهرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افشاگری عوامل فردی ماهیت خطا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 89 تعداد دانلود : 304
این پژوهش در نظر دارد تأثیر عوامل فردی و ماهیت خطا بر افشاگری را شناسایی و مورد بررسی قرار دهد. روش مورد استفاده به صورت ترکیب رویکرد کیفی و کمی است. در رویکرد کیفی، با به کارگیری تکنیک دلفی مؤلفه های مربوط به هر عامل شناسایی شدند. این تکنیک با نظر متخصصین طی چهار مرحله با ضریب هماهنگی 433/0 پایان یافت، سپس در رویکرد کمی براساس نتایج تکنیک دلفی پرسش نامه ای تهیه شد و روایی آن با استفاده از معیارهای CVI و CVR مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسش نامه نیز با محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد. بر این اساس پرسش نامه در جامعه مورد نظر توزیع و تعداد 274 مورد توسط کادر درمانی و اداری بیمارستان تکمیل و براساس داده های گردآوری شده الگوی معادلات ساختاری مورد نظر برازش شد. نتایج برازش الگو نشان داد که نکویی برازش خوب است و مدل برازش شده انطباق خوبی با داده های تجربی دارد. در بررسی تأثیر دو عامل ماهیت خطای رخ داده و عوامل فردی، تأثیر عوامل مربوط به ماهیت خطا پذیرفته شد، اما تأثیر عوامل فردی مورد پذیرش قرار نگرفت و رابطه معنا دار نبود.
۵.

بررسی تأثیرات شکل گیری مؤسسات کوچک و متوسط بر رشد سرمایه گذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه گذاری موسسات کوچک و متوسط تفکر سیستمی پویایی شناسی سیستم ها حلقه های بازخوردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 711 تعداد دانلود : 927
با توجه به اهمیت صنایع به عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی، شناسایی منابع رشد سرمایه گذاری صنعتی از نظر سیاست گذاری و برنامه ریزی حایز اهمیت و شکل گیری مؤسسات کوچک و متوسط یکی از مقوله هایی است که تأثیر آن بر سرمایه گذاری با ابزارهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است، ولی از سویی هر کدام از این مطالعات از زاویه دیدی خاص این مقوله را تحت بررسی قرار داده اند و گاهی به نتایج متفاوتی دست یافته اند. از سوی دیگر در انجام این مطالعات بیشتر از رویکردهای آماری استفاده شده و راه کارهایی که محققان ارائه داده اند نتوانسته است اثرات کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت را به صورت هم زمان بررسی کنند؛ بنابراین برای رفع این نقیصه در این مقاله از رویکردی کل نگرانه (تفکر سیستمی) برای بررسی تأثیر شکل گیری مؤسسات کوچک و متوسط بر رشد سرمایه گذاری استفاده شده است. ابزاری که برای اجرایی کردن تفکر سیستمی در این مقاله به کار گرفته شده رویکرد پویایی شناسی سیستمی است تا بتوان از توانمندی های آن در مدل سازی سیستم های پیچیده استفاده کرد و نتایج مناسبی را از طریق شبیه سازی این مدل ها به دست آورد. جامعه مورد مطالعه استان فارس و بازه زمانی مورد بررسی سال های 1360-1410 است. نرم افزاری که برای مدل سازی و شبیه سازی استفاده گردید نرم افزار ونسیم است. نتایج حاصل از شبیه سازی مدل طراحی شده نشان گر رابطه مستقیم و متعامل دو متغیر مؤسسات کوچک و متوسط و سرمایه گذاری است.
۶.

هوش سیاسی و تغییر سازمانی: بررسی نقش تعدیل گر فرهنگ سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش سیاسی تغییرسازمانی فرهنگ سازمانی سازمان های دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 941 تعداد دانلود : 64
نقش مؤثر هوش سیاسی مدیران و رهبران در تغییر و تحولات بنیادی سازمان انکارناپذیر است. هوش سیاسی هوشی است که رهبران می توانند با استفاده از آن اعمال نفوذ برای تغییرات مناسب در سازمان را ایجاد کنند. هوش سیاسی یکی از مهارت های اجتماعی است که یک رهبر تحول آفرین باید آن را به درستی شناخته و در تغییرات سازمانی برای اثربخشی بیشتر استفاده کند. فرهنگ هر سازمان نقش مهمی در پذیرش تغییر از سوی کارکنان و آمادگی کارکنان برای تغییر دارد. رهبران از طریق یک فرآیند نفوذ اجتماعی فرهنگ سازی کرده و با اثر گذاری بر کارکنان، آنان را به سمت تحقق اهداف متعالی سازمان هدایت می کنند. در این مقاله تأثیر هوش سیاسی بر تغییر سازمانی در سازمان های دولتی استان گیلان بررسی شده و همچنین نقش تعدیل گر فرهنگ سازمانی در رابطه بین هوش سیاسی و تغییر سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. داده های پژوهش از سازمان های دولتی استان گیلان گردآوری شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است که اطلاعات با استفاده از پرسش نامه گردآوری شده و برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که هوش سیاسی بر تغییر سازمانی تأثیرگذار است و فرهنگ سازمانی رابطه بین هوش سیاسی و تغییر سازمانی را تعدیل می کند.
۷.

ادراک از مسئولیت اجتماعی و عملکرد درون نقشی و فرا نقشی کارکنان؛ نگرش های کاری به مثابه متغیر میانجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک از مسئولیت اجتماعی نگرشهای کاری عملکرد فرانقشی عملکرد درون نقشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 951 تعداد دانلود : 634
بسیاری از نظریه پردازان مدیریت بر بهبود عملکرد درون نقشی و عملکرد فرانقشی کارکنان به منظور افزایش اثربخشی سازمان تأکید دارند. تحقیقات مختلفی در جهت بهبود عملکرد فرانقشی و درون نقشی کارکنان انجام شده است که می توان به ادراک از مسئولیت اجتماعی و نگرش های کاری کارکنان اشاره کرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر ادراک از مسئولیت اجتماعی با عملکرد فرانقشی و درون نقشی با توجه به نقش میانجی نگرش های کاری است. جامعه آماری این تحقیق را 1640 نفر از مدیران و کارکنان ستادی بانک تجارت تشکیل می دهند. داده های این تحقیق از طریق پرسش نامه و نمونه ای متشکل از 314 نفر به روش تصادفی ساده گردآوری و با روش مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل گردید. روایی پرسش ها تحقیق با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن نیز به وسیله آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. نتایج مدل معادلات ساختاری به جز یک فرضیه دیگر فرضیات تحقیق را تأیید می کند، همچنین نشان داده شد نگرش های کاری به عنوان متغیر میانجی اثر کامل در رابطه بین ادراک از مسئولیت اجتماعی و عملکرد کارکنان دارد.
۸.

طراحی مدل اندازه گیری ارزش آفرینی منابع انسانی در بخش دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزش آفرینی منابع انسانی ارزش عمومی بخش دولتی مدل اندازه گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 487 تعداد دانلود : 591
در سال های اخیر عملکرد بخش دولتی و تلقی مردم از ارزش هایی که توسط این بخش به واسطه خدمت رسانی عمومی خلق می شود، دغدغه بسیاری از پژوهشگران حوزه مدیریت دولتی شده است. در این میان پژوهش های فراوانی در خصوص تدوین سنجه هایی برای اندازه گیری عملکرد بخش دولتی در بسترهای مطالعاتی مختلف انجام شده است؛ بر این اساس هدف پژوهش حاضر در رویکردی کاربردی تدوین مدل اندازه گیری عملکرد بخش دولتی تحت ارزش های عمومی خلق شده توسط این بخش است. به این منظور پژوهشی کمی مبتنی بر پیمایش انجام گرفت که در آن پس از مطالعه ادبیات موجود در حوزه ارزش عمومی فهرست به نسبت جامعی از ارزش های عمومی مشتمل بر چهار دسته اخلاقی، حرفه ای، انسانی و دموکراتیک شناسایی شد که روایی صوری و محتوایی آن ها توسط پنل خبرگان مورد تأیید قرار گرفت. در مرحله بعد پرسش نامه ای براساس ارزش های احصا شده مرحله نخست تهیه شد و در اختیار نمونه آماری متشکل از ارباب رجوع های بانک های دولتی (ملی، سپه و کشاورزی) قرار گرفت. در این مرحله خروجی نرم افزار SPSS و نتایج تحلیل عاملی روایی سازه ارزش ها را مورد تأیید قرار داد. در گام نهایی برای سنجش مدل اندازه گیری ارزش ها از روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار PLS استفاده شد و ارزش هایی که بار عاملی کمتر از 4/0 داشتند، از مدل اندازه گیری حذف شدند. در نهایت 18 ارزش باقی مانده در چهار دسته برشمرده در مدل اندازه گیری عملکرد مورد تأیید قرار گرفتند.
۹.

بودجه ریزی بر مبنای عملکرد استوار- فازی رویکردی تعالی محور در مدل سازی بودجه بیمارستان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بودجه ریزی بر مبنای عملکرد ارزیابی عملکرد مدل استوار - فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 968 تعداد دانلود : 533
لزوم تغییر ساختار بودجه ریزی از برنامه ای به عملکردی سبب شد تا مطالعات بسیاری درپی الزامات این تغییر صورت پذیرد. با بررسی ادبیات موضوع مدل بودجه ریزی که در آن عملکرد به مفهوم تعالی و کارایی وجود داشته باشد مشاهده نشد. از این رو ایده اصلی این تحقیق در ارائه مدل بودجه ریزی بر مبنای عملکرد به گونه ای است که ضمن در نظر داشتن سیاست های کلی دانشگاه علوم پزشکی تهران در تخصیص بودجه به بیمارستان های زیرمجموعه، تعالی و کارایی بیمارستان ها را نیز در نظر بگیرد و از سوی دیگر از کارایی مدل های ریاضی در تخصیص بودجه استفاده کند. مدل تعالی EFQM مبنای ارزیابی تعالی بیمارستان ها قرار گرفت و به منظور خوشه بندی بیمارستان ها در سطحی بالاتر، بیمارستان ها بر اساس شباهت در ابعاد تعالی خوشه بندی شدند و برای ارزیابی کارایی بیمارستان ها نیز از مدل متعارف تحلیل پوششی داده ها استفاده شد. در راستای محقق شدن هدف اصلی تحقیق یعنی اثربخشی تخصیص بودجه به بیمارستان ها، ابتدا مدل قطعی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد با شش آرمان (تعالی، کارایی و ضریب اشغال تخت هر یک در دو سطح متوسط خوشه و درون خوشه) طراحی شد و سپس با هدف پاسخ گویی بهتر در مواجه با شرایط نامطمئن، این مدل با بهره گیری از مباحث فازی و استواری، استوار گردید، همچنین برای تحلیل دقیق تر قابلیت مدل های استوار از شبیه سازی مونت کارلو استفاده شد که نتایج نشان از قابلیت بسیار بالای مدل استوار- فازی نسبت به مدل قطعی در پاسخ گویی به عدم قطعیت موجود در پارامترهای مسأله دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۰