پژوهش های مدیریت منابع سازمانی

پژوهش های مدیریت منابع سازمانی

پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال هفتم پاییز 1396 شماره 3 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین چارچوب مدیریت مخارج عمومی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت مخارج عمومی حکمرانی خوب تخصیص منابع انضباط مالی مدیریت عملیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 760 تعداد دانلود : 389
چکیده یکی از مهمترین آمال و آرزوهای هر حکومت تحقق حکمرانی خوب در جلب رضایت عمومی و در نتیجه تداوم مسیر حکومت است. در این میان ابزارهای متفاوتی برای رسیدن به این هدف در دسترس حکومت ها قرار دارند. یکی از این ابزارها، شیوه مناسب هزینه کرد و مخارج دولت است. اثربخشی هزینه های دولت از مهمترین شاخص های ارزیابی عملکرد دولت است. بنابراین شناخت و تبیین چارچوب مناسب مدیریت مخارج عمومی در فضای حکمرانی خوب به عنوان یکی از مهمترین دغدغه کشورها، محور اصلی این مطالعه قرار دارد. در پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکردی کاربردی ، تلاش گردید ضمن مطالعه ادبیات و سوابق پژوهش، به کمک نظرات 12 نفراز خبرگان حوزه مالی و بودجه ( در دو گروه خبرگان دانشگاهی و خبرگان اجرایی) که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند، ابعاد و مولفه های مدیریت مخارج عمومی به روش تحلیل محتوا استخراج و سپس مبتنی بر نتایج حاصله، مدل و چارچوب اولیه معرفی شود. در ادامه برای افزایش قابلیت اعتماد نتایج پژوهش از استراتژی های اعتبارسنجی روشهای کیفی استفاده شد. نتایج تحقیق ضمن معرفی ابعاد اصلی چارچوب پیشنهادی(شامل برنامه ریزی و تخصیص منابع، انضباط مالی، مدیریت عملیات)، مؤلفه های شکل گیری روابط آنها با اصول حکمرانی خوب را مورد شناسایی قرار داده است.
۲.

بررسی تأثیر بازارگرایی بر عملکرد شرکت با میانجی گری دوسوتوانی نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اکتشاف نوآوری بهره برداری نوآوری بازارگرایی انفعالی بازارگرایی فعال عملکرد شرکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 684
دستیابی به عملکرد بالا یکی از دغدغه های مدیران شرکت ها است. شرکت های تولیدی با سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه، همواره درصدد به کارگیری نوآوری های حاصل از پژوهش ها و تأثیر آنها بر موفقیت شرکت ها در بازار هستند. توازن میان بازارگرایی و به کارگیری آن( بازارگرایی انفعالی و فعال) و تأثیر آن بر عملکرد شرکت، پرسش بسیاری از مدیران این گونه شرکت هاست. آنچه در بین بسیاری از پژوهش های مربوط به بازارگرایی، و عملکرد شرکت مغفول مانده، نقش مؤلفه های دوسوتوانی نوآوری در این رابطه است که این پژوهش در پی پرکردن این شکاف است. در این پژوهش، تأثیر بازارگرایی بر عملکرد شرکت با در نظر گرفتن متغیر میانجی دوسوتوانی نوآوری، با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار مورد استفاده به منظور گردآوری داده های این پژوهش، پرسش نامه می باشد که توسط مدیران ارشد 79 شرکت تولیدی شهر صنعتی در رشت تکمیل شده است. یافته های این پژوهش نشان دادند که بازارگرایی بر دوسوتوانی نوآوری تأثیر مثبت دارد و همچنین دوسوتوانی نوآوری بر عملکرد تأثیر مثبتی دارد. همچنین نقش مستقیم بازارگرایی بر عملکرد شرکت مورد تأیید قرار نگرفت اما نقش دوسوتوانی نوآوری به عنوان متغیر میانجی تایید شد.
۳.

تحلیل جامع عوامل موثر بر تاب آوری سازمانی در صنایع کوچک و متوسط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری سازمانی شرکت های کوچک و متوسط تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 840 تعداد دانلود : 145
یکی از مهمترین راهکارهای تحقق اقتصاد مقاومتی حمایت از صنایع کوچک و متوسط و ایجاد ظرفیت پایداری در آنها به منظور مواجهه با تغییرات و تهدیدات محیطی است. در علم مدیریت رسیدن به چنین هدفی در قالب مفهومی به نام تاب آوری سازمانی نمود پیدا می کند. از این رو تحقیق حاضر با هدف شناسایی و رتبه بندی مهمترین عوامل موثر بر تاب آوری در صنایع کوچک و متوسط، درصدد ارائه راهکارهای عملی برای مدیران و مسئولان ذی ربط بوده است . بدین منظور با 10نفر از خبرگان و مدیران این صنایع مصاحبه ای انجام شد و عوامل موثر بر تاب آوری به کمک تکنیک تحلیل تم شناسایی و سپس با استفاده از روش پرسشنامه و بکارگیری تکنیک تحلیل سلسله مراتبی توسط 14نفر از کارشناسان رتبه بندی شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که عوامل درون سازمانی تاثیر بیشتری نسبت به عوامل برون سازمانی بر روی تاب آوری شرکت می گذارند. در بین عوامل درون سازمانی عامل مدیریت با زیر معیار نگرش به تغییر از بالاترین اولویت برخوردار می باشد و در بین عوامل برون سازمانی نیز به ترتیب عامل تشکلها و انجمن های صنفی با زیر معیار اصلاح قوانین و عامل حمایتهای دولت با زیر معیار معافیت و تخفیف های مالیاتی رتبه های اول و دوم را به خود اختصاص دادند.
۴.

الگوی مبنایی تخصیص بهینه منابع بازاریابی: رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منابع بازاریابی تخصیص رویکرد کیفی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 657 تعداد دانلود : 36
چکیده تخصیص منابع بازاریابی از جمله تصمیمهای استراتژیک سازمانها به شمار می رود که سودآوری آنها را به طور مستقیم و غیرمستقیم متأثر می سازد. ماهیت پویای پدیده تخصیص منابع بازاریابی و محیط پرچالش و دائماً متغیر سازمانها از یک سو، و ظهور رسانه های جدید از سوی دیگر باعث شده است روشهای سنتی تخصیص منابع بازاریابی کارآیی لازم را نداشته باشند. با توجه به این که تاکنون الگوی جامعی برای تبیین عوامل تأثیرگذار بر تخصیص منابع بازاریابی در منابع و مراجع علمی ارائه نشده است، این پژوهش بر اساس استراتژی پژوهش استفهامی و با استفاده از روش پژوهش کیفی و با تکیه بر فلسفه ساخت گرایی اجتماعی، «چیستی» و «چرایی» الگوی حاکم بر تصمیمهای تخصیص منابع بازاریابی در سازمانهای ایرانی و عوامل اصلی تأثیرگذار بر این تصمیمها را مورد مطالعه قرار می دهد. روش پژوهش، نظریه داده بنیاد و نمونه تحقیق شامل 18 نفر از مدیران ارشد، مشاوران، مدیران بازاریابی سازمانهای فعال در صنایع غذایی و نوشیدنی و روش نمونه گیری، تلفیقی از نمونه گیری های هدفمند و نظری بوده است. بر اساس یافته های پژوهش، محصول یا برند بنگاه بر تصمیم های تخصیص منابع بازاریابی تأثیر می گذارد و ماهیت و شرایط بنگاه به علاوه شرایط بازار و صنعت، راهبردهای بنگاه در حوزه تخصیص منابع بازاریابی را شکل می دهند و این راهبردها در نهایت منتج به پیامدهایی در زمینه سهم بازار، آگاهی از برند، پوشش جغرافیایی و یادگیری سازمانی بنگاه می شوند.
۵.

شناسایی و رتبه بندی شاخص های ارزیابی بلوغ مدیریت منابع انسانی الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت منابع انسانی الکترونیک بلوغ مدیریت منابع انسانی الکترونیک شاخص های ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 184 تعداد دانلود : 183
از آنجایی که هیچ سازمانی همه کارهای درست در راه توسعه و بلوغ را نمی تواند درمدت زمان کوتاهی انجام دهد، مدل ها ی ارزیابی بلوغ مدیریت منابع انسانی الکترونیک، برای هر مرحله، شاخص هایی برای ارزیابی مدیریت منابع انسانی الکترونیک سازمان ارائه می نماید، که با توجه به این شاخص ها سطح بلوغ فعلی سازمان تعیین شده و برای رسیدن به سطح مطلوب برنامه ریزی می شود.هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی شاخص ها و معیارهای ارزیابی بلوغ مدیریت منابع انسانی الکترونیک، است. این پژوهش کاربردی بوده و از حیث نحوه گرد آوری داده ها، توصیفی-پیمایشی است. برای شناسایی شاخص ها و معیارهای ارزیابی از روش دلفی فازی استفاده شده و جهت اولویت بندی و تعیین میزان اهمیت شاخص ها، مقایسات زوجی (AHP فازی) بکار گرفته شده است. نتیجه نهایی پژوهش، شاخص های ارزیابی بلوغ مدیریت منابع انسانی الکترونیک، مبتنی سه مرحله و هفت مولفه که به ترتیب شامل مرحله اول بازآفرینی محتوا و کارکرد (ارتباط، اتوماسیون، کاربردی)، مرحله دوم، بهبود و رشد( نرم افزار تحلیلی و هماهنگی نرم افزار ها ) و تحول آفرینی( ایجاد، همسویی)، می باشد، که به همراه میزان اهمیت آنها ارائه شد. در نهایت می توان از شاخص های استخراجی برای ارزیابی بلوغ مدیریت منابع انسانی الکترونیک سازمانها استفاده کرده و بر این مبنا برنامه های بهبود، تنظیم و پیاده سازی کرد.
۶.

نقش کانون ارزیابی در برنامه های بهبود کارکنان با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کانون ارزیابی بخش بندی کارکنان شبکه های عصبی مصنوعی نقشه های خودسازمانده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 35 تعداد دانلود : 175
در دنیای رقابتی امروز، توجه به بهبود و توسعه کارکنان به طور فزاینده ای اهمیت پیدا کرده است. یکی از روش هایی که سازمان ها می توانند از آن برای بهبود وضعیت کارکنان خود استفاده کنند، اجرای کانون های ارزیابی و توسعه است. اما باید توجه داشت که اجرای برنامه های بهبود به ازای هر فرد شرکت کننده در کانون ارزیابی، هم زمان بر و هم هزینه بر است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی کاهش هزینه های اجرای کانون ارزیابی از طریق بخش بندی شرکت کنندگان در کانون ارزیابی و ارائه برنامه های بهبود برای هر بخش است. روش نمونه گیری، هدفمند و بر اساس معیار و حجم نمونه 75 نفر می باشد. در این پژوهش، از نقشه های خودسازمانده برای بخش بندی کارکنان استفاده شده است و تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارViscovery Profiler انجام گرفته است. بر اساس یافته های پژوهش، در کانون ارزیابی چهار بخش شناسایی شد که به صورت استعدادهای درخشان، کارکنان قابل بهبود (با محوریت شایستگی)، کارکنان قابل بهبود (با محوریت شخصیت) و کارشناسان غیرمستعد نام گذاری شده اند. نتایج این بخش بندی می تواند در پنج حوزه، از جمله آموزش، ارتقا، حل چالش های سازمانی، سیاست های استخدام و نگهداشت نیرو و پاداش به کار گرفته شود. بر پایه نتایج، برای بخش های شناسایی شده در کانون ارزیابی، پیشنهادهایی در حوزه های ذکر شده ارائه شده است.
۷.

نقش حاکمیت فناوری اطلاعات در موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم برنامه ریزی منابع سازمان حاکمیت موفقیت سیستم اطلاعاتی رویکرد حداقل مربعات جزئی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 332 تعداد دانلود : 971
در طول دهه های گذشته، سیستم برنامه ریزی منابع سازمان ،به عنوان یکی از مهم ترین پیشرفت ها در استفاده از فناوری-اطلاعات شناخته شده است. پیاده سازی این سیستم، پروژه ای بزرگ و پیچیده است که حجم عظیمی از منابع سازمانی را دربرمی گیرد. شواهدی زیادی وجود دارد که حاکی از شکست این پروژه ها است. بنابراین توجه به عوامل موثر در موفقیت و شکست سیستم برنامه ریزی منابع سازمان حائز اهمیت است. حاکمیت از جمله عواملی است که در برخی پژوهش ها به عنوان عامل اثرگذار بر موفقیت این سیستم معرفی شده است. در پژوهش حاضر به بررسی ارتباط مستقیم حاکمیت فناوری اطلاعات و موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان پرداخته شد. در این مقاله از مدل پرکاربرد موفقیت سیستم های اطلاعاتی دیلان و مکلین جهت ارزیابی موفقیت سیستم استفاده شد و با در نظر گرفتن روابط بین ابعاد حاکمیت و همچنین متغیرهای برگرفته از مدل دیلان و مکلین مدل مفهومی و مفروضات پژوهش توسعه یافت. گردآوری داده ها از طریق یک پرسشنامه 49 سوالی و برمبنای پاسخ های کلیه افراد درگیر در پروژه های بسیستم برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت هایی از مجموعه مپنا انجام شد. جهت آزمون مدل از رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که حاکمیت فناوری اطلاعات به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند اثر قابل توجه و معناداری بر موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان داشته باشد.
۸.

تأثیر استفاده از رسانه های اجتماعی بر عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه تربیت مدرس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه اجتماعی سرمایه اجتماعی رضایت شغلی تعهد سازمانی عملکرد شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 608 تعداد دانلود : 656
گسترش استفاده از رسانه های اجتماعی، تمام ابعاد زندگی را تحت تأثیر قرار داده است و طبیعی است که سازمان ها نیز نسبت به استفاده کارکنان از این رسانه ها حساس باشند. در سال های اخیر پژوهش های گوناگونی در این رابطه انجام شده است که برخی از آن ها نشاندهنده بهبود یا تضعیف عملکرد شغلی کارکنان در صورت استفاده از این رسانه ها می-باشند. به نظر می رسد می بایست عوامل جانبی دیگری نیز در این ارتباط مد نظر قرار گیرد. در این پژوهش با استفاده از روش ارزیابی انطباقی، این عوامل با بررسی پیشینه موجود در این زمینه استخراج شده و مدلی مفهومی طراحی شده است. این مدل انواع تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم را در زمینه تأثیر استفاده از رسانه های اجتماعی بر عملکرد شغلی کارکنان نشان می دهد. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ استراتژی، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد، بدین منظور و برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای میان 227 نفر از کارکنان و کارشناسان آموزشی دانشگاه تربیت مدرس توزیع گردید و نتایج تحلیل شد. برای بررسی فرضیه ها از آزمون های رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که میان استفاده از رسانه های اجتماعی و هر یک از مؤلفه های عملکرد شغلی، سرمایه اجتماعی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی روابط معناداری وجود دارد.
۹.

تبیین سطح اهمیت- عملکرد مؤلفه های زنجیره تأمین بشردوستانه در بَعد از فاجعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تأمین بشردوستانه مدل سازی معادلات ساختاری ماتریس اهمیت - عملکرد زلزله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 48 تعداد دانلود : 185
این پژوهش، به دنبال شناسایی ابعاد و مؤلفه های زنجیره تأمین بشردوستانه بَعد از فاجعه زلزله و ارائه مدل مفهومی برای سنجش آن است.پس از طراحی پرسشنامه و تعیین روایی و پایایی آن، پرسشنامه به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی بین مدیران و امدادگرانِ سازمان های همکار در کمک رسانی ها در مناطق زلزله زده ی بم کرمان، ورزقان- اهر آذربایجان شرقی و دشتی- شُنبه ی بوشهر توزیع شد که در نهایت 284 پرسشنامه از طرف مدیران و امدادگران در مورد های مطالعه تکمیل شد. در ادامه تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه برای بررسی روایی سازه انجام شد و سپس ارزیابی میزان اهمیت و عملکرد این اقدامات در سازمان های ذی ربط با روش آزمون میانگین انجام شد و با کمک ماتریس اهمیت- عملکرد حوزه های بهبود ابعاد و مؤلفه ها، شناسایی و راهبردهایی جهت بهبود عملکرد زنجیره تأمین بشردوستانه بَعد از فاجعه زلزله ارائه گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که در زنجیره تأمین بشردوستانه زلزله بعد از فاجعه، از این رو، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات توصیفی-همبستگی است. بر اساس یافته های پژوهش در زنجیره تأمین بشردوستانه زلزله بعد از فاجعه، گویه های «نظارت سازمان های متولی بر نحوه ی ساخت وسازها» و «هماهنگی بین سازمان های همکار در بازسازی ها»، دارای اهمیت بالا و عملکرد پایین ارزیابی شدند و در ناحیه بحرانی قرار گرفتند و در اولویت اول بهبود قرار دارند و گویه های «ارزیابی صحیح خسارت و لوازم و منابع مورد نیاز جهت بازسازی» و «استمرار حمایت های روانی و مشاوره بازماندگان» دارای اهمیت بالا و عملکرد بالا ارزیابی شدند و در اولویت بعدی قرار دارند.
۱۰.

ارائه مدل معماری سازمان استعداد محور با رویکرد پژوهش ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت استعداد نظام نگهداشت نظریه داده بنیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 830 تعداد دانلود : 100
مدیریت استعداد به عنوان سیستمى براى شناسایى، استخدام، پرورش، ارتقاء و نگهدارى افراد مستعد، با هدف بهینه کردن توان سازمان به منظور تحقق نتایج کسب و کار، تعریف شده است هدف مطالعه حاضر دستیابی به نظریه ای در حوزه مدیریت استعدادها برای درک بهتر این پدیده صورت گرفته است. روش پژوهش به صورت ترکیبی است. پژوهش در صنعت هوایی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. نمونه گیری در مطالعه کیفی به روش نظری و با استفاده از تکنیک گلوله برفی و نمونه گیری در مطالعه کمی به صورت نمونه گیری تصادفی انجام شده است. که بر مبنای آن، 13 نفر در مطالعه کیفی و 212 نفر در مطالعه کمی شرکت کرده اند. روایی و پایایی ابزارهای پژوهش مطلوب بود. برای دستبایی به شاخص های نگهداشت کارکنان مستعد از روش داده بنیان استفاده شده است. یافته های پژوهش کیفی حاکی از آن است که معماری سازمان استعداد محور به عنوان مقوله ی مرکزی در مدل پارادایمی قرار گرفته است. مدل مفهومی پژوهش با استفاده از داده های جمع آوری شده از مرحله کیفی، از طریق پرسشنامه محقق ساخته و همچنین بهره گیری از فنون آمار توصیفی، استنباطی،با استفاده از نرم افزار PLS و مدلسازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفته است. در نهایت نتایج تحقیق با توجه به تفسیر آمیخته دو روش ارائه گردیده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۰