پژوهش های حسابداری مالی

اگرچه نظریه حسابداری ذهنی به منظور توضیح تصمیم گیری های مشتری و خانوار ایجاد شده بود، اما ایده های آن برای تهیه کنندگان و استفاده کنندگان گزارش های مالی و افشاگری های اختیاری نیز اجراشدنی هستند. سه ویژگی اصلی نظریه حسابداری (یعنی کد گذاری، طبقه بندی و ارزیابی) با ویژگی های اصلی گزاشگری مالی و افشاگری اختیاری مطابقت دارند. سرمایه گذاران برای اتخاذ تصمیمات مالی و تحلیل رویدادهای اقتصادی به نحوه گزارشگری مالی و افشای اختیاری اطلاعات ازسوی واحدهای تجاری حساسیت ویژه ای دارند؛ اما طی دهه های اخیر، رفتارهای خلاف قاعده ای در بازارهای مالی به وجود آمده است که نظریه های مالی کلاسیک قادر به توضیح و تبیین آنها نیستند. به همین رو، مفاهیمی مانند حسابداری ذهنی که در زمینه مالی - رفتاری مطرح شده است، بیش از پیش توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. در نتیجه، این پژوهش درصدد است تا به تبیین نقش حسابداری ذهنی، در گزارشگری مالی از دیدگاه سرمایه گذاران بپردازد. از این رو، 120 نمونه آماری از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394- 1385 تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش بیانگر اثر تعدیلی گزارش زیان بر ارتباط بین سود خالص و قیمت سهام است که انتظار می رود در راستای تأیید نظریه حسابداری ذهنی در صورت سود و زیان باشد.

شواهد تجربی اندکی وجود دارد که آیا ویژگی های مدیریتی ، محتوای اطلاعاتی لازم را برای حسابرسان دارند یا نه. در این پژوهش، رابطه بین توانایی مدیریت با حق الزحمه حسابرسی و همچنین اظهارنظر در ارتباط با تداوم فعالیت شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسیشده است. برای محاسبه متغیر توانایی مدیریتی، از معیاری که دمرجیان و همکاران (2012) ارائه داده اند، با استفاده از تحلیل پوششی داده ها (DEA) استفاده شده است. نمونه مورد بررسی پژوهش مشتمل بر 89 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1386 تا 1393 است. برای آزمون فرضیه هایپژوهش از تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره با استفاده از الگوی پنل دیتااستفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بین توانایی مدیریت با حق الزحمه حسابرسان و همچنین، توانایی مدیریت با احتمال انتشار گزارش حسابرس حاوی بند تداوم فعالیت حسابرسان رابطه منفی و معناداری وجود

هدف این پژوهش، تعدیل مدل محافظه کاری شرطی با لحاظ کردن اثر تئوری چسبندگی هزینه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است؛ بنابراین، مدل های باسو [14]، خان و واتس [24] و لافوند و ریچادوری [26] بر اساس تأثیر تئوری چسبندگی هزینه تعدیل شده است. بدین منظور، دو فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و داده های مربوط به 105 شرکت عضو بورس اوراق بهادار برای دوره زمانی سال های 1384 تا 1393 تجزیه و تحلیل شد. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های تابلویی با رویکرد اثرات ثابت، بررسی و آزمون شد. نتایج نشان داد کنترل نکردن چسبندگی هزینه در مدل محافظه کاری سبب تعصب رو به بالا در برآورد محافظه کاری شده است. به عبارت دیگر، مدل تعدیل شده برآورد دقیق تری از میزان محافظه کاری اندازه گیری شده ارائه می دهد. همچنین، نتایج نشان داد برآورد تغییرات محافظه کاری در مدل استاندارد، به دلیل کنترل نکردن تغییرات چسبندگی هزینه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تحریف می شود.

هدف این مطالعه بررسی میزان تأثیر و تعامل سازه ها و زیر مجموعه های «الگوی توسعه پایدار اخلاق حرفه ای حسابداری» است که نمازی و همکاران [26] ارائه کرده اند؛ بنابراین، مطالعه پیش رو از نوع پژوهش های ترکیبی کیفی و کمّی است که با استفاده از «فن دیمتل» انجام می شود. بررسی موضوع در سال 1395 از طریق روش دیمتل و ارسال پرسشنامه به 15 نفر از افراد متخصص و با تجربه دانشگاهی و حرفه ای در حوزه اخلاق حسابداری صورت گرفت. یافته ها نشان داد مهم ترین عوامل تأثیرگذار در الگوی توسعه پایدار اخلاق حسابداری، شامل این موارد است: سازه فردی: ایمان و توکل به خدا، خوش بینی و پرهیز از جانبداری. سازه اجتماعی: اعتمادآفرینی، وجدان کاری، علاقه به کار، تلاش برای جبران اشتباه ها، توجه به کرامت انسانی و احترام متقابل. سازه اقتصادی- سازمانی: حفظ حیثیت حرفه ای، تلاش برای کاهش تضاد منافع، مشارکت در تصمیم گیری های مختلف و هماهنگی با اهداف سازمان، تسلط به قوانین و مقررات، تلاش برای گسترش اخلاق حرفه ای و کیفیت گرایی. سازه زیست محیطی: جلوگیری از تخریب محیط زیست و انتشار آلاینده های زیست محیطی و مسئولیت پذیری و پاسخگویی نسبت به محیط زیست. مهم ترین یافته این پژوهش این است که الگوی ارائه شده «فرآیند تعاملی» است، یعنی اجزای آن بر روی یکدیگر تأثیر دارد و با هم تعامل دارند. در نتیجه، برای افزایش سطح اخلاق حرفه ای حسابداری، همه ابعاد الگو اهمیت دارد تا در افزایش سطح اخلاق حرفه ای حسابداری، توازن حفظ شود و همه مؤلفه ها در راستای هم تقویت شوند و بتوان بهترین بازدهی را از آن دریافت کرد.

شرکت های رشدی، بازده سهام توجه به وجوه نقد عملیاتی و سود و بازده سهام در ارزشیابی بازار و انعقاد قراردادها و انتخاب سبد سرمایه گذاری، همچنان در ادبیات حسابداری مورد توجه است. شرکت های رو به رشد درآمد و سودشان را به سرعت و با بهره گیری از فرصت های بالقوه سرمایه گذاری و ویژگی های منحصر به فرد اقلام تعهدی افزایش می دهند. از طرفی وضعیت وجوه نقد عملیاتی نیز مبنای قضاوت بسیاری از ذی نفعان است؛ بنابراین، این مطالعه به بررسی تأثیر اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد عملیاتی بر بازده سهام در شرکت های رشدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش با کاربرد رگرسیون چند متغیره و نرم افزار Eviews انجام شده است. نمونه آماری این پژوهش، از بین تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، شامل 101 شرکت، از سال 1382 تا پایان سال 1393 انتخاب شده است . یافته های پژوهش نشان می دهد در شرکت های رشدی در مقایسه با سایر شرکت ها، دستکاری اقلام تعهدی اختیاری تأثیر بیشتری بر بازده سهام دارد. همچنین، اقلام تعهدی مثبت در شرکت های رشدی تأثیر بیشتری بر بازده سهام دارند؛ به این معنی که دستکاری اقلام تعهدی اختیاری با هدف مدیریت سود افزایشی در شرکت های رشدی تأثیر بیشتری بر بازده سهام دارد. افزون بر این، نتایج پژوهش نشان می دهد در شرکت های رشدی (در قیاس با سایر شرکت ها)، تغییرات وجوه نقد عملیاتی تأثیر کمتری بر بازده سهام دارند.

هدف پژوهش، تعیین تأثیر تخصص حسابرس در صنعت و دوره تصدی حسابرس بر قابلیت مقایسه صورت های مالی با تأکید بر چرخه عمر شرکت است. در این پژوهش قابلیت مقایسه صورت های مالی با استفاده از مدل دی فرانکو (2011)، تخصص حسابرس در صنعت با استفاده از مدل کریشنان (2003) و دوره تصدی حسابرس با استفاده از تعداد سال های متوالی انجام خدمات حسابرسی را یک حسابرس اندازه گیری کرده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی علّی پس رویدادی است. جامعه آماری، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران هستند و با روش نمونه گیری حذف نظام مند 112 شرکت در نمونه آماری قرار گرفته اند. دوره زمانی پژوهش سال های 88 تا 94 است. برای آزمون فرضیه ها از تجزیه و تحلیل رگرسیون بهره گیری شده است. نتایج نشان می دهد تخصص حسابرس در صنعت بر قابلیت مقایسه صورت های مالی در کل و در مرحله بلوغ، تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین ، دوره تصدی حسابرس بر قابلیت مقایسه صورت های مالی در کل و در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت تأثیری ندارد.