مطالعات مدیریت صنعتی

مطالعات مدیریت صنعتی

مطالعات مدیریت صنعتی سال شانزدهم تابستان 1397 شماره 49 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بالانس خط دمونتاژ مبتنی بر مدل کانو و روش های تصمیم گممری ننمد معماره فازی (مورد مطالعه: خط بازیافت ضایعات الکترونیکی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بالانس خط دمونتاژ روابط تقدمی مدل کانو تحلیل سلسله مراتبی فازی تاپسیس اصلاح شده و پرومتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 540
خط دمونتاژ قطعات گزینه مناسبی برای برای کاهش مشکلات زیستمحیطی ناشی از ضایعات تولیدشده است. هدف مسئله بالانس خط دمونتاژ قطعات، هماهنگ کردن فعالیتهای خط دمونتاژ است به نحوی که کل زمان لازم در هر یک از ایستگاههای کاری تقریباً یکسان باشد. هدف اصلی فرآیند دمونتاژ قطعات استفاده مجدد از اجزا و کاهش اثرهای نامطلوب روی محیط زیست است. این مقاله از رویکردی مبتنیی بیر میدل کیانو، تحلییل سلسله مراتبی فازی، تاپسیس اصیلا شیده ، پرومتیی اسیتفاده کیرده و همینیین بیا بکیارگیری روابیط تقیدمی AND/OR توالی وظایف را بدست می آورد. وظیفهها بر اساس اولویت و روابط تقدمی به ایستگاهها واگذار میشوند. مورد مطالعه خط بازیافت با استفاده از هر دو روش تاپسییس اصیلا شیده و پرومتیی میورد بررسیی قرارگرفته است. هر دو روش نتایج یکسان )کاهش دو ثانیه ای در چرخه( را نشان داده اند. با ایین و جیود روش پرومتی نسبت به روش تاپسیس اصلا شده، رویه آسان تر ولی فرایند طولانی تری دارد.
۲.

تأثیر عدم اطمینان محیطی، انعطاف پذیری تولید و کارایی عملیاتی بر عملکرد شرکت: نقش تعدیلگری ظرفیت جذب عملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انعطاف پذیری تولید ظرفیت جذب عملیاتی کارایی عملیاتی عدم اطمینان محیطی عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 903 تعداد دانلود : 602
امروزه سازمان ها در محیطی که با تغییر روزافزون همراه است، باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا بتوانند هم تهدیدات غیرقابل پیش بینی و فرصت های موجود در آینده نامطمئن را مدیریت کنند و هم منجر به عملکرد بهتر گردند. آن ها همچنین می بایست فرایندهای خود را برای دستیابی به کارایی عملیاتی بهینه سازند. از طرفی، ظرفیت جذب عملیاتی یک قابلیت یادگیری مهم است که ممکن است توضیح دهد چرا برخی از شرکت ها، قادر به ایجاد پاسخ مؤثرتری به عدم اطمینان محیطی هستند. در این پژوهش تأثیر عدم اطمینان محیطی با میانجیگری انعطاف پذیری تولید و کارایی عملیاتی و تعدیل گری ظرفیت جذب عملیاتی بر عملکرد شرکت های تولیدی و همچنین تأثیر انعطاف پذیری تولید بر کارایی عملیاتی مورد آزمون واقع شده است. ابزار مورداستفاده به منظور گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد که توسط مدیران 101 شرکت تولیدی فعال در شهرستان رشت تهیه شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز، از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که می توان عملکرد شرکت را با افزایش انعطاف پذیری تولید و کارایی عملیاتی بالا برد و همچنین با افزایش انعطاف پذیری، پاسخ مؤثرتری به تغییرات محیطی داد. نتایج پژوهش تأثیر انعطاف پذیری تولید بر کارایی عملیاتی و همچنین تعدیل گری ظرفیت جذب عملیاتی را تائید می کند.
۳.

حل مسئله یکپارچه تشکیل سلول، چیدمان گروهی و مسیریابی با استفاده از الگوریتم های فرا ابتکاریِ ترکیبی با برنامه ریزی پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم تولید سلولی چیدمان تسهیلات برنامه ریزی پویا الگوریتم ژنتیک شبیه سازی تبرید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 676 تعداد دانلود : 697
دو مسئله مهم در طراحی یک سیستم تولید سلولی، مسائل تشکیل سلول و چیدمان گروهیی میی باشیند مسیئله تشکیل سلول شامل گروه بندی قطعات در قالب خانواده قطعات و گیروه بنیدی ماشیی هیا در قالیب سیلول هیای تولیدی می شود مسئله چیدمان گروهی نیز شامل تعیی چیدمان ماشی ها درون سلول ها و تعیی چییدمان خیود سلول ها می گردد در ای مقاله یک رویکرد یکپارچیه بیرای حیل مسیائل تشیکیل سیلول، چییدمان گروهیی و مسیریابی ارائه می گردد در ای رویکرد، با درنظر گرفت ابعاد ماشیی آلات، پهنیای راهروهیا و حیداکطر طیول مجاز برای قرارگرفت ماشی ها بصورت طولی، از یک چیدمان می ارپیچی جدیید بیرای طراحیی سیسیتم تولیید سلولی استفاده می شود برای کاربردی تر ساخت مسئله، پارامترهیایی نظییر تقاییای قطعیات، تیوالی عملییات، زمانهای پردازش و ظرفیت ماشی آلات، در مدلسازی مسئله مد نظر قرار می گیرند مسئله بصیورت ییک میدل برنامه ریزی عدد صحیح، با دو هدف کمینهسازی هزینه های حملونقل، و بیشینهسازی تشابهات میان ماشیی هیا فرموله می شود بدلیل پیچیدگی محاسباتی مسئله، سه الگوریتم فرا ابتکاریِ مبتنی بیر الگیوریتم هیای ننتییک و شبیهسازی تبرید، برای حل آن پیشنهاد می گردد در ای الگوریتم ها از برنامه رییزی پوییا بیرای حیل قسیمتی از مسئله بهره برده می شود با حل چند مطال عددی از ادبیات مویوع، کیارایی الگیوریتم هیا میورد ارزییابی قیرار می گیرد در نهایت، مقایسه ای بی چیدمان مارپیچی ارائه شده در ای تحقیق و چیدمانی خطیِ چند سطری که - اخیراً در ادبیات مویوع ارائه شده بود، صورت می گیرد
۴.

حل مساله مسیریابی تولید رقابتی با استفاده از بهینه سازی گروه ذرات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مساله مسیریابی تولید شرایط رقابتی بهینه سازی گروه ذرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 813 تعداد دانلود : 295
مساله مسیریابی تولید به تلفیق دو مساله مسیریابی خودرو و برنامه ریزی تولید می پردازد. عموما در مسئله فوق فرض بر این است که نوعی انحصار در محیط وجود دارد و توجهی به تاثیر رقبا در این مسائل در نظر گرفته نشده است. پر واضح است که در دنیای واقعی دیگر نمی توان به داشتن بازار انحصاری امید بست. در فضای رقابتی مشتریان متناسب با قیمت و کیفیت تامین کننده را انتخاب می کنند. بنابراین در این مقاله به عنوان تعریفی از کیفیت، تامین سریع نیاز مشتری و در دستری بودن الزام فضای رقابتی تبیین شده است و به همین جهت، مساله مسیریابی تولید رقابتی با فرض دانستن زودترین و دیرترین زمان تامین تقاضا توسط رقیب مدل بندی شده است. به این ترتیب در صورت تاخیر در تامین تقاضای مشتری به نسبت میزان تاخیر سهمی از بازار از دست می رود. همچنین مدل سازی انجام شده به وسیله نرم افزار گمز حل شده است. علاوه بر این به دلیل استفاده موفق الگوریتم بهینه سازی گروه ذرات در حل مسائل بهینه سازی، در اینجا نیز الگوریتم بهینه سازی گروه ذرات برای حل مساله مسیریابی تولید در ابعاد بزرگ توسعه داده می شود. برای بررسی عملکرد الگوریتم ارائه شده جواب های حاصل در ابعاد کوچک با جواب های حاصل از حل با نرم افزار گمز مقایسه شده است.
۵.

ارزیابی عملکرد مناطق عملیاتی شرکت انتقال گاز با استفاده از روش ترکیبی DEA-SWARA-WASPAS(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده ها تصمیم گیری چند معیاره مناطق عملیاتی انتقال گاز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 783 تعداد دانلود : 910
ارزیابی عملکرد یکی از موضوعات شناخته شده در ادبیات مدیریت می باشد. در این مقاله تلاش شده است که مدلی ترکیبی به منظور ارزیابی عملکرد مناطق عملیاتی شرکت انتقال گاز ارائه شود. در این مدل ابتدا شاخص های ورودی و خروجی (20 شاخص) شناسایی می شود. پس از غربالگری اولیه شاخص ها، با توجه به اینکه تعداد واحدهای تصمیم گیرنده (مناطق عملیاتی) کم است، ترکیب های مختلف دو ورودی و یک خروجی تعریف شد. این ترکیب ها 22 مورد هستند. لازم به ذکر است که در غربالگری انجام شده، شش شاخص ورودی و چهار شاخص خروجی انتخاب شدند. بر اساس نظرسنجی از خبرگان، وزن یا اهمیت ترکیب های مختلف ورودی و خروجی با کمک سوآرا (SWARA) استخراج شد. در ادامه بر اساس ترکیب های 22 گانه، کارایی مناطق عملیاتی با استفاده از تحلیل پوششی داده ها در قالب مدل های CCR و BCC محاسبه گردید. در حقیقت به ازای هر ترکیب دو ورودی و یک خروجی، کارایی هر منطقه عملیاتی محاسبه گردید. در نهایت ماتریس تصمیمی شکل گرفت که معیارهای آن معادل ترکیب های مختلف شاخص های ورودی و خروجی بوده و وزن آنها با کمک سوآرا محاسبه شده و امتیازات داخل ماتریس نیز معادل کارایی حاصل شده از تحلیل پوششی داده ها می باشد. برای محاسبه کارایی نهایی و رتبه بندی هر منطقه عملیاتی از تکنیک واسپاس (WASPAS) کمک گرفته شد. به منظور اعتبارسنجی نیز رتبه بندی به دست آمده از شاخص کاپای کوهن استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مناطق هفت، ده و شش با بیشترین کارایی می توانند الگوی مناسبی برای سایر مناطق جهت صرفه جویی در مصرف منابع باشند.
۶.

مدل بهینه سازی مکانیابی تخصیص تسهیلات قابل اطمینان تحت - ریسک اختلال در تسهیلات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مکانیابی تخصیص مدیریت زنجیره تأمین اختلال الگوریتم ژنتیک آزاد سازی لاگرانژ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 761 تعداد دانلود : 284
در مدل های کلاسیک مکانیابی تسهیلات به طور ضمنی فرض می شود که تسهیلات انتخاب شده همواره طبق برنامه کار خواهند کرد، در حالی که، در دنیای واقعی تسهیلات همواره در معرض ریسک اختلال هستند و گاهی این اختلالات اثر بلند مدت روی شبکه زنجیره تأمین گذاشته و آن را با بحران مواجه می کند. در این مقاله، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط جهت تعیین نحوه خدمت رسانی به مشتریان در زمان اختلال مراکز توزیع در یک زنجیره تأمین دو سطحی شامل توزیع کنندگان و مشتریان ارائه شده است. این مدل مکان هایی را برای توزیع کننده ها انتخاب می کند که علاوه بر حداقل نمودن هزینه های معمول زنجیره تأمین، هزینه های حمل و نقل بعد از مختل شدن توزیع کننده ها نیز حداقل شوند. در واقع سعی می شود انتخاب محل توزیع کنندگان با کم ترین هزینه و بیشترین قابلیت اطمینان صورت گرفته و ضمناً تخصیص مشتریان به آنها انجام شود. با استفاده از رویکرد لاگرانژ مسأله آزاد سازی شده و به دو زیر مسئله تقسیم می شود. با بررسی شرایط بهینگی زیر مسئله ها، حل ابتکاری برای زیر مسأله اول و الگوریتم ژنتیک برای زیر مسأله دوم به منظور حل مسائل با ابعاد بزرگ استفاده شده است. در پایان، عملکرد و کارایی مدل و روش پیشنهادی در قالب مثال های عددی مورد بررسی قرار می گیرند .
۷.

توسعه تاپسیس با درنظر گرفتن پراکندگی بین شاخصهای هر گزینه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاپسیس نقطه ایده آل مثبت و منفی پراکندگی بین شاخصها مطلوبیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 702 تعداد دانلود : 611
تاپسیس که در گروه جبرانی روشهای تصمیمگیری قراردارد، بر این مفهوم که گزینه انتخابی باید کمترین فاصله را با راه حل ایدهآل مثبت و بیشترین فاصله را با راه حل ایدهآل منفی داشته باشد، استوار است. وجود روند یکنواخت افزایشی و کاهشی در شاخصهای مثبت و منفی از جمله ویژگیهای تاپسیس در تعیین نقاط ایدهآل مثبت و منفی است. این درحالی است که میزان مطلوبیت اختصاص یافته به تصمیمگیرنده بعد از یک سطح مشخصی در هر شاخص چندان ملموس نخواهد بود. بنابراین در رتبهبندی گزینهها علاوه بر مقدار هر گزینه در هر شاخص، مقدار توازن بین شاخصهای هر گزینه باید درنظر گرفته شود تا یک گزینه که در یک شاخص مهم دارای جایگاه مناسب است ولی در سایر شاخصها جایگاه مناسبی ندارد، شانس اول انتخاب نباشد. برای این منظور در این مقاله سعی شد با اضافه کردن بعد مجازی به ماتریس تصمیم که از انحرافات میان شاخصهای هر گزینه حاصل میشود، ضعف ذکر شده تا حد ممکن جبران شود. به- منظور ارزیابی روش ارائه شده، از سه مثال متفاوت استفاده شد. بدین ترتیب که ابتدا توسط روش پیشنهادی ، تاپسیس، VIKOR ، Deng و SAW هریک از سه مثال ارائه شده حل و سپس با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن تعداد همبستگیهای معنی دار میان روش پیشنهادی و تاپسیس با سه روش دیگر مقایسه شد. در ادامه درصد مشابهت رتبه بندی روش پیشنهادی و تاپسیس با VIKOR ، Deng و SAW مقایسه شد

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷