پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

این پژوهش با هدف بررسی روابط ساختاری دشواری ادراک شده، مقایسه اجتماعی و خودپنداره تحصیلی با سازگاری تحصیلی دانشجویان کارشناسی دانشگاه ارومیه انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی (الگویابی علّی) است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه ارومیه (7411N=) در سال تحصیلی 95-94 بودند. روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بود. تعداد 194 نفر دختر و 166 نفر پسر بررسی و مطالعه شدند (360n=). برای جمع آوری داده ها از مقیاس دشواری ادراک شده ویلسون، مقیاس مقایسه اجتماعی گیبونز و بونک، مقیاس خودپنداره تحصیلی دلاور و پرسش نامه سازگاری تحصیلی بیکر و سیریاک استفاده شد. داده ها با روش الگویابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد، مدل ساختاری سازگاری تحصیلی دانشجویان، مدلی روا در جامعه پژوهش شده است و داده ها برازش مناسبی با مدل نظری دارند. ضرایب مسیر نشان دادند، همه مسیرها بجز مسیر مقایسه اجتماعی، روی سازگاری تحصیلی معنادار هستند. از این رو، عوامل یاد شده می توانند به طور مناسبی، سازگاری تحصیلی دانشجویان را تبیین کنند. 

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پنج عامل بزرگ شخصیت (برون گرایی، توافق پذیری، وجدانی بودن، روان نژندی و گشودگی به تجربه) بر بی صداقتی تحصیلی با میانجی گری باورهای خودکارآمدی تحصیلی و حرمت خودتحصیلی انجام شده است. شرکت کنندگان در این پژوهش 400 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 1395-1394 هستند که به روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسش نامه پنج عامل بزرگ شخصیت گلدبرگ، باورهای خودکارآمدی تحصیلی پاتریک و همکاران، حرمت خودتحصیلی با الگوگیری از روزنبرگ و بی صداقتی تحصیلی خامسان و امیری بود. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از الگوی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج نشان داد که بعضی از مسیرهای مستقیم (روان نژندی با باورهای خودکارآمدی تحصیلی و همچنین وجدانی بودن، روان نژندی و گشودگی به تجربه با حرمت خودتحصیلی) معنادار هستند. همچنین نتایج نشان داد که مسیرهای غیر مستقیم وجدانی بودن، روان نژندی و گشودگی به تجربه از طریق باورهای خودکارآمدی تحصیلی و حرمت خودتحصیلی بر بی صداقتی تحصیلی تاثیر دارند. 

پژوهش حاضر با هدف تبیین یادگیری خودراهبر براساس میزان سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشجویان گروه علوم مهندسی دوره های یادگیری الکترونیکی موسسه آموزش عالی مهرالبرز انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل همه دانشجویان، 148 نفر و حجم نمونه 108 نفر است که گزینش آنها از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه یادگیری خودراهبر و سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات است که روایی آن به وسیله استادان و ضریب پایایی آن به وسیله آلفای کرانباخ به میزان 84.38 تأیید شده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی T تک نمونه، ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون گام به گام استفاده شده است. نتایج مربوط به بررسی سؤالات پژوهش نشان داد که: 1. بین تمامی مؤلفه ها ی یادگیری خودراهبر و سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات همبستگی مثبت و معناداری در سطح 05/0 وجود دارد 2. میان وضعیت یادگیری خودراهبر با ویژگی هایی نظیر جنسیت، سن، معدل و اشتغال دانشجویان تفاوت معناداری وجود ندارد 3. نتایج رگرسیون گام به گام بیان گر این است که از بین مؤلفه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات، مؤلفه ترکیب کردن، بیش ترین توان پیش بینی عوامل مؤلفه خودراهبری را دارد. 

هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل مؤثر بر توسعه جذابیت کتاب های الکترونیکی به منظور ارائه یک مدل مناسب است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه آماری آن را دبیران مدارس دوره اول متوسطه شهر اصفهان به تعداد 1876 نفر زن و مرد تشکیل دادند. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای بوده که به طور تصادفی از بین نواحی 2، 3 و 5 آموزش و پرورش شهر اصفهان با استفاده از جدول مورگان تعداد 320 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه عوامل چهارگانه جذابیت کتاب های الکترونیک (دسترس پذیری، قابلیت تعامل با کتاب ، انعطاف پذیری کتاب و چند رسانه ای بودن کتاب)، انگیزه یادگیری و توسعه جذابیت کتاب های الکترونیک می باشد. برای تأمین روایی پرسش نامه ها به لحاظ محتوا، از دیدگاه های ده تن از استادان و متخصصان تولید کتاب های الکترونیکی استفاده و پایایی آن توسط آلفای کرونباخ 93/0=α محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSSv.20 به صورت آمار توصیفی (شامل جدول توزیع فراوانی، میانگین، درصد، انحراف معیار) و آمار استنباطی (روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، بین ابعاد چهار گانه دسترس پذیری، قابلیت تعامل با کتاب و انعطاف پذیری کتاب و چند رسانه ای بودن کتاب با توسعه جذابیت کتاب های الکترونیکی، در سطح 05/0>P رابطه معناداری وجود دارد. انگیزه یادگیری، رابطه بین ابعاد چهارگانه (دسترس پذیری، قابلیت تعامل با کتاب و انعطاف پذیری کتاب، چند رسانه ای بودن کتاب) با توسعه جذابیت کتاب های الکترونیکی را میانجی گری می کند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد، مدل تجربی پژوهش از برازش نسبتاً مطلوبی برخودار بوده است. 

کیفیت نظام سنجش آموخته ها به عنوان یکی از مهم ترین فرایندهای تحول آفرین در نظام آموزشی، نحوه و میزان یادگیری و توسعه مهارت های زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. تحولات در حوزه سنجش کلاسی، سه رویکرد «سنجش از، برای و به مثابه یادگیری»  (AOL, AFL, AAL)را پشت سر گذاشته است؛ رویکرد سنجش به مثابه یادگیری به عنوان جدیدترین رویکرد، با هدف گیری و فراهم سازی شرایط مناسب، زمینه شکل گیری و تقویت شایستگی های دانش آموزان به عنوان شهروندان مستقل، انعطاف پذیر و منتقد را فراهم می کند. در این مطالعه، بهمنظور واکاوی میزان آگاهی و نحوه به کارگیری رویکردهای سه گانه سنجشی به وسیله معلمان، سه مرحله متوالی الف) مرور پیشینه پژوهش و مصاحبه با متخصصان برای شناسایی نشانگرها به تفکیک رویکردهای سه گانه سنجش؛ ب) اجرای پرسش نامه برای اندازه گیری میزان آشنایی معلمان با رویکردهای سه گانه و ج) تدوین سیاهه رفتار و مشاهده عملکرد سنجشی 11 معلم در فرایند کلاس، طی شد. انتخاب نمونه، به شیوه هدفمند و در دسترس بوده است. داده های مرحله دوم، با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته و با بررسی دیدگاه 34 نفر از معلمان گردآوری شد. برای افزایش اعتبار نتایج پرسش نامه و مبتنی بر راهبرد چندسویه سازی، سیاهه رفتاریتهیه و عملکرد 11 معلم نیز مشاهده شد. مقایسه میانگین رتبه ها با استفاده از آزمون فریدمن نشان داد که تفاوت معناداری بین رعایت مصادیق سه رویکرد وجود دارد؛این تفاوت به گونه ای است که رویکرد سنجش از یادگیری (AOL)با 96 درصد، بیش ترین میزان رعایت مصادیق در کلاس ها را به خود اختصاص داده است و رعایت مصادیق مربوط به رویکردAAL ، با 40 درصد، کمترین میزان را در کلاس ها داشته است. رعایت نکردن 59 درصد از مصادیق مربوط به رویکرد AAL در کلاس های مشاهده شده، ضرورت توجه و آموزش دوچندان این مهم را مورد تاکید کرد. به طور کلی، نتایج از آگاهی ناچیز و توجه حداقلی به مصادیق رویکرد AALبه عنوان رویکرد زمینه ساز در تربیت شهروندی، حکایت دارد. در حالی که رویکرد AOLکه تناسب ناچیزی با دیدگاه های سازاگرایانه، پرورش شهروندان خلاق و کارآفرین دارد، همچنان تسلط داشته و محور آگاهی و اقدامات سنجشی معلمان را به خود اختصاص داده است. 

هدف این مقاله شناسایی ویژگی های فرهنگی یادگیرنده ایرانی در نظام آموزش الکترونیکی است. بر همین اساس، با استفاده از روش تحلیل موضوعی، تکنیک مصاحبه نیم ساختاریافته و روش نمونه گیری هدفمند - گلوله برفی، نظرهای بیست نفر از خبرگان آگاهی دهنده در خصوص ابعاد فرهنگی یادگیرنده ایرانی از قبیل: نگرش به تحصیل در نظام آموزش الکترونیکی، منزلت استاد، روش های یاددهی - یادگیری ترجیحی یادگیرنده ایرانی و روش های ارزشیابی ترجیحی یادگیرنده ایرانی مورد کنکاش قرار گرفت. براساس مطالعات فرهنگی هافستد، ابعاد یادگیری با بافت مداری بالا و پایین مورس، چارچوب فرهنگی پاریش و همکاران و ترومپنارس نتایج نشان داد: ویژگی های فرهنگی یادگیرنده ایرانی در بعد نگرش به تحصیل در نظام آموزش الکترونیکی نشانگر فرهنگ انتسابی، ابهام گریزی زیاد، جمع گرایی و قدرت بالا، در بعد منزلت استاد گویای قدرت بالا و جمع گرایی، در بعد روش های یاددهی - یادگیری ترجیحی همسو با ابهام گریزی بالا و جمع گرایی و در بعد روش های ارزشیابی ترجیحی نیز همبسته با فرهنگ هایی با بافت مداری بالا است.

در سال های اخیر با توجه به رشد روزافزون و وسعت تغییر روش های آموزشی، سازگار کردن بستر یادگیری با تمامی جنبه های نیاز یادگیرنده، در کانون توجه متخصصان آموزش قرار گرفته است، چرا که محیط مجازی به سبب ساختار خود می تواند تعاملات و در پی آن فرآیند یادگیری را تقویت و یا تضعیف کند. با توجه به اهمیت این موضوع بر آن شدیم به بررسی تطبیقی و تحلیلی ویژگی های موسسات آموزش عالی از راه دور در کشورهای انگلستان (Open University in UK) ، هند (The India Gandhi National Open University)، ژاپن (The Open Uuniversity in Japan) و ایران (دانشگاه پیام نور) در رشته روان شناسی، به منظور یافتن نقاط اشتراک و افتراق و استفاده از تجارب مؤثر با مطابقت سازی با شرایط موجود که به پیشرفت آموزش از راه دور منتهی شود بپردازیم.