اصول بهداشت روانی

اصول بهداشت روانی

اصول بهداشت روانی سال هجدهم آبان و آذر 1395 شماره 6 (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

فراتحلیل رابطه ی بین برون گرایی و رضایت مندی زناشویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: برون گرایی فراتحلیل رضایت مندی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 491 تعداد دانلود : 702
مقدمه: در مطالعات مختلف بر اهمیت نقش ویژگی های شخصیتی زوجین در رضایت مندی و سازگاری زناشویی بسیار تاکید شده است اما به علت وجود تناقض ها و پیچیدگی های موجود در پژوهش های گذشته، راجع به میزان و نوع رابطه ی بین ویژگی شخصیتی برون گرایی و رضایت مندی زناشویی، پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش فراتحلیل، اندازه ی اثر رابطه ی بین ویژگی شخصیتی برون گرایی و رضایت مندی زناشویی را اندازه گیری نماید.\nروش کار: در این مطالعه، بین 20 پژوهش مرتبط، 12 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بود، انتخاب و با استفاده از ابزار پژوهش (چک لیست فراتحلیل) فراتحلیل بر روی آن ها انجام گرفت. حجم کل نمونه این پژوهش شامل 2535 شرکت کننده بود و 12 اندازه اثر از آن به دست آمد.\nیافته ها: نتایج پژوهش نشان داد اندازه اثر رابطه ی میان برون گرایی زوجین و رضایت مندی زناشویی برابر با 24/0 می باشد (001/0<P). این میزان اندازه اثر، مطابق با جدول کوهن در حد متوسط پایین، ارزیابی شده است.\nنتیجه گیری: با توجه به میزان اندازه اثر به دست آمده، ویژگی شخصیتی برون گرایی در زوجین، ارتباط معنی داری با رضایت مندی زناشویی دارد و بنابراین به نظر می رسد زوجین برون گرا به میزان متوسط، رضایت زناشویی بیشتری دارند.
۲.

نقش آزاردیدگی دوران کودکی بر تصویر بدنی و عملکرد جنسی در زنان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: زنان تصویر بدنی آزاردیدگی عملکرد جنسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره کودکی اول
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات جنسی اختلال های هویت جنسی
تعداد بازدید : 966 تعداد دانلود : 389
مقدمه: کودک آزاری علاوه بر پیامدهای کوتاه مدت مخربی که بر روی کودک به جای می گذارد پیامدهای بلندمدتی را هم به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آزاردیدگی دوران کودکی بر تصویر بدنی و عملکرد جنسی در زنان متاهل شهر اصفهان انجام شده است.\nروش کار: این پژوهش مقطعی-تحلیلی در سال 1393 بر روی 150 زن متاهل شهر اصفهان، با روش نمونه گیری در دسترس، انجام شد. جهت گردآوری داده ها از مقیاس های خود گزارش کودک آزاری (CASRS)، ترس از تصویر بدن (BICI) و عملکرد جنسی زنان (FSFI) استفاده شد. داده ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 21 و آزمون های توصیفی، ضرایب همبستگی و رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرار گرفتند.\nیافته ها: عملکرد جنسی با نمره ی کل آزاردیدگی (01/0>P) و با خرده مقیاس های غفلت، آزار جسمی و آزار جنسی، رابطه ی منفی معنی دار دارد (01/0>P). تصویر بدنی با نمره ی کل آزاردیدگی (01/0>P) و با خرده مقیاس های آزار عاطفی (01/0>P)، غفلت (01/0>P) و آزار جنسی (05/0>P) رابطه ی منفی معنی داری دارد. تصویر بدنی و عملکرد جنسی نیز رابطه ی مثبت معنی داری دارند (01/0>P). غفلت (22/0- =β، 003/0>P)، آزار جسمی (26/0=β، 01/0>P) و آزار عاطفی (24/0- =β، 01/0>P) توان پیش بینی معنی داری برای تصویر بدنی و هم چنین غفلت (42/0- =β، 01/0>P)، آزار جنسی (18/0- =β، 02/0>P) و آزار عاطفی (19/0=β، 03/0>P) توان پیش بینی معنی داری برای عملکرد جنسی در زنان مورد مطالعه داشته اند.\nنتیجه گیری: تجربه ی آزاردیدگی در دوران کودکی در زنان متاهل با اختلال در عملکرد جنسی همراه است و منجر به تصویر ذهنی منفی از خود و کاهش عملکرد جنسی می شود.
۳.

اثربخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری بر تنظیم هیجانی، باورهای فراشناختی و نشخوار فکری زنان مطلقه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: طلاق باورهای فراشناختی گروه درمانی تنظیم هیجانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وسواس فکری –عملی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری فراشناخت
تعداد بازدید : 944 تعداد دانلود : 115
مقدمه: این پژوهش به منظور تعیین اثربخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری بر تنظیم هیجانی، باورهای فراشناختی و نشخوار فکری زنان مطلقه انجام شد.\nروش کار: جامعه ی آماری این کارآزمایی بالینی شامل تمام زنان مطلقه ی مراجعه کننده به مرکز مشاوره ی سنجش دانش آرامش شهرستان مشهد در سه ماهه ی ابتدایی سال 1394 بود. تعداد 30 زن مطلقه با نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه برابر شاهد و آزمون تقسیم شدند. گروه آزمون طی دوازده جلسه ی گروه درمانی شناختی-رفتاری به روش مایکل فری تحت درمان قرار گرفت و بر روی گروه شاهد هیچ مداخله ای انجام نشد. پرسش نامه ی تنظیم هیجانی (CERQ-36) گارنفسکی و همکاران، پرسش نامه ی باورهای فراشناختی (MCQ-30) و پرسش نامه ی نشخوار فکری (RRS-22) نولن هوکسما به عنوان ابزار ارزشیابی استفاده قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 21 انجام شد.\nیافته ها: نتایج آزمون مانکووا نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه ها در تمام متغیرهای تنظیم هیجانی، باورهای فراشناختی و نشخوار فکری وجود دارد (005/0>P).\nنتیجه گیری: بر اساس نتایج، گروه درمانی شناختی-رفتاری بر تنظیم هیجانی، باورهای فراشناختی و نشخوار فکری، اثربخش است لذا به کارگیری این روش می تواند در زمینه ی کاهش علایم بعد از طلاق در زنان و حفظ و بهبود سلامت روانی آنان، نتایج مفیدی را به دنبال داشته باشد.
۴.

مقایسه ی شاخص های ترسیمی آزمون ترسیم خانواده ی جنبشی در کودکان عادی و طلاق(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: کودک طلاق خانواده ترسیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 25 تعداد دانلود : 589
مقدمه: روش های فرافکن و از جمله آن ها آزمون های ترسیمی توجه بسیاری از روان شناسان و درمانگران را برای شناسایی اختلالات روانی کودکان به خود جلب کرده اند. پژوهش حاضر به منظور مقایسه ی شاخص های ترسیمی آزمون ترسیم خانواده ی جنبشی در کودکان عادی و طلاق انجام شد.\nروش کار: حجم نمونه ی این پژوهش توصیفی علی-مقایسه ای شامل 60 دانش آموز پسر (30 فرزند طلاق و 30 فرزند عادی) در شهر بجنورد در فروردین و اردیبهشت 1394 بود. کودکان طلاق به صورت هدف مند و چندمرحله ای انتخاب شدند. با بررسی پرونده کودکان طلاق، مشارکت معلم و مدیر مدرسه، 30 کودک عادی به عنوان همتا به صورت تناظر یک به یک در مولفه های سن، جنس، پایه ی تحصیلی، تحصیلات والدین، موقعیت اجتماعی-اقتصادی والدین و محل زندگی انتخاب شدند. نقاشی کودکان توسط سه ارزیاب آموزش دیده و ناآگاه نسبت به عضویت گروهی آزمودنی ها، طبق دستورالعمل نمره گذاری آزمون، بررسی و نمره داده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مجذور خی دوطرفه با کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 22 استفاده شد.\nیافته ها: طبق نتایج آزمون، از 26 نشانه ی ترسیمی آزمون ترسیم خانواده ی جنبشی، فراوانی 16 نشانه بین دو گروه، معنی دار بود (05/0>P). بقیه ی نشانه ها دارای تفاوت معنی داری نبودند (05/0<P).\nنتیجه گیری: با توجه به معنی داری تفاوت بین نشانه های مشکلات روانی (افسردگی، اضطراب، پرخاشگری و روابط میان فردی اعضای خانواده) دو گروه در این آزمون و توان افتراقی بالای این آزمون در تشخیص مشکلات روانی بین کودکان عادی و طلاق، می توان آن را در شناسایی و تشخیص مشکلات روانی کودکان در مدارس و کلینیک های مشاوره به کار برد تا با شناسایی زودهنگام و درمان به موقع، بتوان از تاثیرات منفی بیشتر و مخرب آن ها در آینده ی کودک جلوگیری نمود.
۵.

بررسی اثر اصول قواعد ابراز هیجان در تجربه ی عاطفه ی مثبت/منفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: فرهنگ هیجان عاطفه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان ماهیت هیجان
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان هیجان مثبت و منفی
تعداد بازدید : 474 تعداد دانلود : 995
مقدمه: قواعد ابراز هیجان، وابسته به شرایط فرهنگی هر فرد، تعیین کننده ی بروز هیجانات مختلف فرد است. بنابراین قواعد، آن چه که فرد از خود بروز می دهد، وابسته به پیش شرط های زیرآستانه ای است که فرهنگ فرد برای او مشخص می کند. بر این اساس، تجربه ی عاطفه به عنوان مولفه ای که نقشی برجسته و تعیین کننده در سلامت روان افراد و بهزیستی روان شناختی دارد می تواند مورد پژوهش قرار گیرد.\nروش کار: شرکت کنندگان این پژوهش، 560 نفر از شهروندان ایرانی ساکن شهرهای مختلف ایران (تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، اهواز و آبادان) در سال های 1394-1393 بودند که به صورت خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و و هر یک قواعد ابراز هیجانی خاصی را به خود اختصاص می دادند. ابزار پژوهش، پرسش نامه ی قواعد ابراز هیجانی (نسخه ی گسترش یافته) و پرسش نامه ی تجربه ی عاطفه ی مثبت و منفی بود. داده ها توسط نسخه ی 19 نرم افزار SPSS با روش آماری رگرسیون چندگانه مورد تحلیل آماری قرار گرفت.\nیافته ها: بر اساس نتایج، هیجان شادی و تنفر، از قواعد ابراز هیجان آشکارانه و هیجان خشم، غم و شادی از قواعد ابراز هیجان سرکوب گرایانه تبعیت می کنند.\nنتیجه گیری: بنا بر نتایج، قواعدی زیرآستانه ای است که در جریان فرهنگی کشور ایران وجود دارد و ورای تجربه ی زیستی که یک هیجان برای فرد به ارمغان می آورد، مورد تایید بودن شکل بروز آن در یک فرهنگ، تجربه ی عاطفه ی مثبت یا منفی را برای کاربران آن فرهنگ با قواعد ابراز هیجان خاص آن، به همراه دارد.
۶.

پیش بینی میزان اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر بر اساس ویژگی های شخصیتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب اجتماعی ویژگی های شخصیتی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی شخصیت رویکرد صفت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی تعامل اجتماعی فرد در گروه
تعداد بازدید : 145 تعداد دانلود : 907
مقدمه: یکی از مهم ترین اختلالات روان شناختی که همراه با تحولات اجتماعی، بیشتر خود را نشان داده، اختلال اضطراب اجتماعی است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف پیش بینی میزان اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بر اساس ویژگی های شخصیتی آن ها صورت پذیرفت.\nروش کار: جامعه آماری این پژوهش توصیفی، شامل تمام دانشجویان دختر دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 94-1393 بود و تعداد 384 نفر دانشجو از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های مربوط به اضطراب اجتماعی از مقیاس اضطراب اجتماعی واتسون و فرند (FNE,SAD) و برای ویژگی های شخصیتی از فرم کوتاه پرسش نامه ی شخصیتی (NEO) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه ی 22 و به روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه (هم زمان) انجام پذیرفت.\nیافته ها: نتایج نشان داد که بعد روان رنجورخویی، پیش بینی کننده ی مثبت و معنی دار اضطراب اجتماعی (000/0P<، 50/0=β) و ابعاد برون گرایی (000/0P<، 32/0- =β) و توافق پذیری (049/0P<، 10/0- =β)، پیش بینی کننده ی منفی و معنی دار اضطراب اجتماعی هستند. ابعاد تجربه پذیری و وظیفه شناسی، توان پیش بینی اضطراب اجتماعی را ندارند.\nنتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر حاکی از این است که ویژگی های شخصیتی مختلف پیش بینی کننده های متفاوت از سطوح اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر می باشند.
۷.

پیش بینی میزان موفقیت شغلی خلبانان بر اساس خرده مقیاس های سی گانه ی پرسش نامه ی شخصیت نئو NEO-PI-R)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی موفقیت شغلی خلبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 727 تعداد دانلود : 550
مقدمه: تحقیقات اخیر نشان داده اند که دامنه ی وسیع عملکرد شغلی می تواند توسط ویژگی های شخصیتی کارکنان تحت تاثیر قرار گیرد. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر ویژگی های شخصیتی در عملکرد شغلی خلبانان نظامی، انجام پذیرفت.\nروش کار: در این پژوهش توصیفی-مقطعی، چهل نفر خلبان نظامی از طریق نمونه گیری خوشه ای از میان پایگاه های هوایی ایران در شش ماهه ی اول سال 1391 انتخاب شدند و پرسش نامه ی شخصیت تجدید نظر شده ی نئو (فرم 240 سئوالی) در اختیار آنان قرار داده شد. برای به دست آوردن نمرات کارآیی پروازی نیز، هر آزمودنی توسط دو نفر خلبان ارزیاب، ارزیابی گردید. هم چنین برای پیش بینی استند چک پروازی بر اساس متغیرهای پیش بین به کار رفته در مطالعه ی ویژگی های شخصیتی از رگرسیون گام به گام استفاده شد. تحلیل های آماری، با استفاده از نسخه ی نوزدهم نرم افزار SPSS انجام گرفت.\nیافته ها: مشخص شد که بین چهار ویژگی شخصیتی تخیل (O1)، اعمال (O4)، اعتماد (A1)، و شایستگی (C1) با نمرات استندچک پروازی، به عنوان شاخص موفقیت شغلی خلبانان، رابطه ی مستقیم و معنی دار (05/0>P) وجود دارد. بین ویژگی شخصیتی تواضع (A5) با نمرات استندچک، رابطه مستقیم و معنی دار (01/0P≤) وجود دارد. هم چنین بین ویژگی شخصیتی شتاب زدگی (N5) با موفقیت شغلی نیز رابطه ی معکوس و معنی دار (05/0>P) مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که چهار خرده مقیاس N5، O4، A5 و C1 به ترتیب با تبیین منفی ده، دوازده، بیست و چهار و بیست و یک درصد نمرات استندچک پروازی، سهم قابل ملاحظه ای از پیش بینی موفقیت شغلی خلبانان را به خود اختصاص داده اند.\nنتیجه گیری: بر اساس نتایج، ویژگی های شخصیتی خلبانان در پیش بینی موفقیت شغلی آنان، موثر است و می تواند در تحقیقات علمی و به صورت عملی در زمینه ی روان شناسی هوانوردی، به خصوص در استخدام کارکنان و ارزیابی عملکرد آنان، استفاده شود.
۸.

بررسی مقایسه ای اضطراب و افسردگی در نوجوانان با اختلال شاخص توده ی بدنی و نوجوانان طبیعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: افسردگی اضطراب نوجوانان شاخص توده ی بدنی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی افسردگی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی اضطراب فراگیر
تعداد بازدید : 629 تعداد دانلود : 318
مقدمه: در سال های اخیر بیماری های غیر واگیر هم چون چاقی سهم عمده ای در بیماری ها و مرگ و میر جوامع بشری داشته اند. این بیماری ها با اختلال عملکرد دستگاه های مختلف بدن همراهی دارند. این مطالعه به منظور بررسی مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی در نوجوانان چاق و دارای اضافه وزن در مقایسه با نوجوانان طبیعی انجام گردید.\nروش کار: این پژوهش تحلیلی مورد- شاهدی بر روی نوجوانان شهر بیرجند انجام پذیرفت. جهت تعیین میزان اضطراب در افراد مورد مطالعه از مقیاس خودسنجی اضطراب زانک و جهت سنجش میزان افسردگی از شاخص های افسردگی کودکان و نوجوانان استفاده شد. در این پژوهش داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS نسخه ی 15 وارد و با آزمون های آماری مجذور خی، آزمون دقیق فیشر و تی مستقل تحلیل گردیدند.\nیافته ها: تعداد 204 نوجوان به مطالعه وارد شدند. میانگین نمره ی اضطراب در نوجوانان با اختلال شاخص توده ی بدنی به طور معنی داری بیشتر از نوجوانان طبیعی بود (1/37 در مقابل 1/31) (001/0>P). هم چنین میانگین نمره ی افسردگی در نوجوانان با اختلال شاخص توده ی بدنی به طور معنی داری بیشتر از نوجوانان طبیعی بود (3/14در مقابل 49/5) (001/0>P).\nنتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بین وجود اضطراب و افسردگی و اختلال شاخص توده ی بدنی در نوجوانان، ارتباط معنی داری وجود داشته است و اختلال شاخص توده ی بدنی بر اضطراب و افسردگی نوجوانان، موثر است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۱