مطالعات رسانه های نوین

مطالعات رسانه های نوین

مطالعات رسانه های نوین سال اول زمستان 1394 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مطالعه تطبیقی سیاست های رسانه ای کشورهای آسیایی در مواجهه با تلویزیون های ماهواره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه های تلویزیونی ماهواره ای سیاست گذاری رسانه ای مصرف رسانه در کشورهای آسیایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات سیاسی، بین الملل و توسعه ارتباطات سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی ماهواره
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 613
یکی از راه های دستیابی به راهکارهای اصلاح شیوه فعلی مواجهه ایران با پدیده دریافت خانگی شبکه های ماهواره ای، آگاهی از تجربه دیگر کشورهای مشابه است. در این میان مطالعات تطبیقی اسناد حوزه سیاست گذاری بخشی از جهان معاصر می تواند در خوانش تحولات سیاستی رسانه ای ما راه گشا باشد. برای دستیابی به این مهم، با اتکا به دو پژوهش انجام شده در سال های 1373 و 1381، از طریق نمونه گیری هدفمند، تعداد هفده کشور آسیایی انتخاب شدند. پس از بررسی ادبیات نظری در حوزه سیاست های رسانه ای، تعیین « چرخه خط مشی گذاری» به عنوان ادبیات تحلیل و شناخت حوزه صورت بندی مسئله شبکه های ماهواره ای کشورهای مذکور این نتیجه حاصل شد که سیاست گذاران رسانه ای کشورهای موردبررسی دریافت مستقیم شبکه های ماهواره ای را عاملی برای1) بر هم زننده بازار بومی و غیربومی رسانه های داخلی و 2) شکل گیری برخی تهدیدها برای مصالح و منافع ملی تعریف کرده اند. آن ها به سمت دو نوع سیاست سوق پیدا کرده اند. الف) پذیرش به مفهوم عدم دخالت دولت و یا قانون مند نمودن اپراتورهای ماهواره ای. ب) اجرای اقدامات قابل اجرا در رویکرد به عدم پایبندی به فضای آزاد اطلاعات. پژوهش نشان داد که در هر دودسته از کشورهای الف و ب سیاست های گوناگونی در راستای تولید و دریافت رسانه ای اتخاذ کرده اند که در متن مقاله به طور مفصل به آن ها پرداخته شده است. مقایسه دستاوردهای پژوهش حاضر با تحقیق 21 سال پیش حاکی از تحولی است که مهم ترین آن حرکت کشورهای گروه ب به سمت پذیرفتن و مجوز دادن به اپراتورهای ماهواره ای برای ارائه خط مشی های اتخاذ شده از نوع گروه الف است.
۲.

نقش تماشای سریال های تلویزیونی ماهواره ای در تغییر پوشش محلی زنان کُرد شهر پاوه (مورد مطالعه سریال حریم سلطان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گروه مرجع گروه همسالان مدگرایی سریال های تلویزیونی ماهواره ای تغییر پوشش محلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی ماهواره
تعداد بازدید : 321 تعداد دانلود : 746
پژوهش حاضر درصدد است که به چگونگی نقش تماشای سریال های تلویزیونی ماهواره ای در تغییر پوشش محلی زنان کُرد شهر پاوه با مطالعه موردی سریال حریم سلطان از دیدگاه این زنان بپردازد و مهم ترین علل و انگیزه ها و دلایلی که موجب این تغییر شده اند را، شناسایی کند. این پژوهش از نوع کیفی است که از روش تحلیل مضمونی مصاحبه به عنوان روش اجرای تحقیق و تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان 50-15ساله کُرد در سال 94-93 ساکن شهر پاوه که در دوخت لباس محلی خود از مدل خرم سلطان استفاده کرده اند. در این پژوهش نمونه گیری به شیوه هدفمند از میان جامعه آماری صورت گرفت و ملاک تعین حجم نمونه نیز اشباع نظری سؤالات تحقیق بود. بر اساس نتایج این تحقیق تغییر صورت گرفته در پوشش صرفاً ایده گرفتن از لباس های سریال حریم سلطان و ترکیب آن با پوشش محلی بوده است و تنها عامل تغییر آن را نمی توان صرفاً تماشای برنامه های ماهواره ای دانست بلکه این عامل خود به عنوان عامل اصلی و مستقیم در کنار عوامل دیگر، اثر خود را تشدید می کند.
۳.

بازنمایی ایدئولوژی های فرهنگی در بازی های رایانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازنمایی نشانه شناسی مقاومت بازی رایانه ای ایدئولوژی فرهنگی مدافعان کربلا میر مهنا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
تعداد بازدید : 42 تعداد دانلود : 273
بازی های رایانه ای ازجمله کالاهای پر تقاضای فرهنگی در جهان پیش رو جامعه ما به شمار می آیند، از این رو به لحاظ خلق، انتقال و توزیع ارزش های فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفته اند. این مقاله با توجه به همین ویژگی ارتباطی بازی های رایانه ای به مطالعه بازنمایی ایدئولوژی ها و ارزش های فرهنگی آن ها پرداخته است. مطالعه موردی این تحقیق تحلیل نشانه شناسی سه بازی رایانه ای ""مدافعان کربلا""، ""مقاومت""و ""میر مهنا"" است که با پشتیبانی سه نهاد رسمی عرضه شده اند. هدف این مطالعه، چگونگی پردازش ایدئولوژی های فرهنگی در محتوای بازی رایانه ای از سوی بازی سازهای ایرانی است. روش تحقیق در این مطالعه روش کیفی، مبتنی بر نشانه شناسی است که در این باب از نظریه های رولان بارت برای تحلیل رمزگان فرهنگی و فیلیپ تاگ برای واکاوی نشانه های رسانه استفاده شده است. نتایج تحقیق که در دو سطح ماهیت رسانه و ایدئولوژی های فرهنگی استخراج شده اند نشان دهنده آن اند که بازی های رایانه ای ایرانی از قابلیت های خاص رسانه بازی مانند ""تعاملی بودن"" و ""روایت سازی"" توسط بازیکن استفاده نکرده اند. در بعد ایدئولوژی های فرهنگی نیز نتایج تحقیق نشان می دهد که میان محتوای ایدئولوژیک بازی ها و ایدئولوژی های فرهنگی نهاد سازنده بازی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد پس سیر روایی بازی مبتنی بر ارزش های رسمی است.
۴.

فرآیند اهلی سازی تکنولوژی رسانه ای: تجربه زیسته جوانان ایرانی در پذیرش تلفن همراه هوشمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوانان زندگی روزمره تلفن همراه هوشمند ارتباطات موبایلی اهلی سازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
تعداد بازدید : 760 تعداد دانلود : 746
در سال های اخیر به دنبال ورود تلفن های همراه هوشمند، عرصه ارتباطات موبایلی شاهد دگرگونی های فراوانی بوده است. ازآنجاکه یکی از قابلیت های تکنولوژی درنوردیدن مرزهای جغرافیایی است، جامعه ما نیز شاهد تغییرات اجتماعی برآمده از این نوآوری رسانه ای بوده است. در این میان، زندگی روزمره جوانان به عنوان گروهی که عموماً در پذیرش تکنولوژی های نوین پیش قدم می شوند، تحت تأثیر این فضای تکنولوژیک تغییر کرده است. در مقاله حاضر به مطالعه فرآیند پذیرش و اهلی سازی تلفن های همراه هوشمند در زندگی روزمره جوانان ایرانی پرداخته ایم. از خلال مصاحبه های نیمه استاندارد با دانشجویان مقطع کارشناسی شهر تهران، شش مقوله اصلی در نحوه مصرف تلفن همراه هوشمند توسط جوانان به دست آمد که در سطوح فردی و اجتماعی زندگی روزمره آن ها تجلی پیداکرده اند. این مقوله های شش گانه عبارت اند از: مصرف اطلاعاتی که شامل چک کردن واقعیت ها، آگاهی از اخبار و دسترسی به اطلاعات در لحظه است. مقوله بعد را مصرف مبتنی بر موقعیت نام نهادیم که نمایش موقعیت، نظارت بر موقعیت و احساس امنیت را شامل می شود. سومین مقوله مصرف ارتباطی است که در کاربری شبکه های اجتماعی، اپلیکیشن ها پیام رسان و گسست از جمع های واقعی تجلی پیدا می کند. مقوله چهارم با عنوان انطباق تکنولوژیک شامل همه جا بودن، سهولت یادگیری کاربری و سیالیت تکنولوژی است. ابزار استقلال فردی نیز عنوان مقوله پنجم بوده که به معنای استقلال از خانواده و شکل دهی به روابط گزینشی است. آخرین مقوله در فرآیند اهلی سازی تلفن همراه هوشمند تسلط بر مصرف تکنولوژی است که کنترل شیوه کاربری و تسلط بر بازنمایی هویت مجازی را شامل می شود.
۵.

تحلیل محتوای شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد نتنوگرافی بر اساس اطلاعات ناقص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدارشناسی هرمنوتیک مردم نگاری اطلاعات ناقص نتنوگرافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 326 تعداد دانلود : 531
شبکه های اجتماعی به عنوان مؤثرترین فضای ارتباط جمعی در دنیای امروز محسوب می شود که با وجود عمرمحدود خود از ضریب نفوذ نسبتاً بالایی در میان جوانان برخوردار است. تحلیل محتوای نظرات کاربران در شبکه های مجازی، لایه های پنهان و زیرین نظرات و متون نوشته شده توسط کاربران و اعضای شبکه های مجازی را کشف می نماید و به محققین علوم اجتماعی کمک می کند به اهدافی که پژوهش در راستای آن انجام می گیرد، نزدیک شوند. نتنوگرافی به عنوان رویکردی جدید در عرصه شبکه های اجتماعی و در فضای ارتباطات اینترنتی، پیشنهاد ها و نظریات مشتریان را در قالب کامنت مورد بررسی قرار می دهد و روشی برای درک نگرش ها، تصورات، تصاویر، و احساسات کاربران در جوامع آنلاین می باشد. در این مقاله نظرات اعضای شبکه مجازی دانشجویان مدیریت دانشگاه صنعتی شاهرود با روش نتنوگرافی و تجزیه وتحلیل بر اساس نظریه زمینه ای بررسی و سپس ضریب اهمیت موضوعات توسط کارشناسان تعیین شد و به علت ناقص بودن بعضی نظرات اولویت بندی بر اساس روابط اولویت فازی با اطلاعات ناقص انجام گرفت.
۶.

عوامل مرتبط با میزان اعتماد مخاطبان به رسانه های نوین و سنتی (نگاهی به نوع رسانه، محتوای پیام و ویژگی های مخاطب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه اعتماد محتوای رسانه ویژگی های مخاطب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه بررسی مخاطب
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه رسانه سنتی، رسانه مدرن
تعداد بازدید : 962 تعداد دانلود : 801
اعتماد به رسانه، مفهوم جدیدی نیست اما با ابداع و توسعه اینترنت و شکل های جدید رسانه، صرفاً به مفهومی مهم تر از پیش بدل شده است. تحقیق حاضر مطالعه ای است در راستای بررسی عواملی که ممکن است با میزان اعتماد به رسانه در ارتباط باشند. سه عاملِ: نوع رسانه، محتوای رسانه و ویژگی های مخاطب در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته اند. تحلیل ۲۵۰ پرسشنامه پرشده از سوی ایرانیان، وجود روابط معنی داری را آشکار می کند. این تحقیق نشان می دهد که هر سه این عوامل را می توان برای مطالعه اعتماد به رسانه موردبررسی قرار داد. در باب نوع رسانه، یافته ها نشان از آن دارد که برای کسب اطلاعات پزشکی و اقتصادی، افراد به مجلات تخصصی این حوزه ها بیشتر اعتماد نشان داده اند تا به برنامه های اختصاصی این حوزه ها در تلویزیون یا صفحات اختصاصی این حوزه ها در روزنامه و اینترنت. نوع محتوا نیز با سطح اعتماد رابطه معنی دار داشته است. به عنوان مثال آنجا که پای مطالب پزشکی در میان است افراد کمترین اعتماد را به اینترنت داشته اند اما آنجا که صحبت از مطالب اقتصادی است، بیشترین میزان بی اعتمادی مربوط به رسانه تلویزیون بوده است. در مورد ویژگی های مخاطب، تحقیق پیش رو نشان می دهد که علاوه بر مشخصات عمومی افراد و مصرف رسانه ای آنان، روابط معناداری نیز بین ویژگی های روان شناختی آنان و میزان اعتمادشان به رسانه وجود دارد.
۷.

تحلیل جامعه شناختی فرهنگ اعتماد در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ اعتماد ساختار فضای مجازی محیط تعاملی مجازی حوزه تعاملی مجازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات پژوهش در ارتباطات
تعداد بازدید : 149 تعداد دانلود : 83
بررسیِ امکان شکل گیری فرهنگ اعتماد در فضای مجازی آن هم با توجه به ساختار و ویژگی های ساختاری ای فضا هدفِ اصلیِ پژوهشِ حاضر بوده است. در تناسب با موضوع تحقیق از نظریه اعتماد اجتماعی زتومپکا و نیز هندرسون به عنوان چارچوبِ تئوریک پژوهش حاضر استفاده شده و بر اساس ادبیات نظری و تجربی تحقیق، تعدادی فرضیات تدوین و دریک جامعه نمونه در آذرماه 1391 و در شهر اسلامشهر مورد بررسی و سنجش قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مراجعین به کافی نت های شهر اسلام شهر واقع در استان تهران بوده و از آن میان، نمونه ای با حجم 383 نفر و به کمک فرمول نمونه گیری کوکران محاسبه، و با شیوه نمونه گیری دو مرحله ای تصادفی و سهمیه ای متناسب انتخاب شدند. برخی از نتایج عمده تحقیق به شرح زیر است: نتایج این پژوهش نشان داد که فرهنگ اعتماد در فضای مجازی شکل گرفته و وجود دارد هرچند میزان فرهنگ اعتمادی که در فضای مجازی شکل گرفته است در حد "" متوسط رو به پایین"" قرار دارد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میان ساختار فضای مجازی و فرهنگ اعتماد یک رابطه مستقیم و در سطح متوسط وجود دارد. و در همین راستا، ساختار فضای مجازی رابطه قویی تری را با ""بُعد ذهنیِ"" فرهنگ اعتماد نشان می دهد تا ""بُعدِ عینی"" آن. همچنین مشخص گردید که در محیط های تعاملی اینترنتی میزان فرهنگ اعتماد تفاوت معناداری با یکدیگر نشان می دهد، به گونه ای که بالاترین میزان فرهنگ اعتماد به ترتیب در محیط تعاملی فیس بوک و سپس ایمیل و نهایتاً در محیط بازی و سرگرمی شکل گرفته است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۴