تعلیم و تربیت استثنایی

تعلیم و تربیت استثنایی

تعلیم و تربیت استثنایی سال سیزدهم 1392 شماره 2 (پیاپی 115) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارزیابی برنامه درسی ریاضی دانش آموزان کم توان ذهنی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی ریاضیات کم توان ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 130
هدف از این پژوهش، ارزیابی برنامه درسی ریاضی دانش آموزان کم توان ذهنی است. روش این پژوهش، پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه آماری پژوهش، 245 نفر از معلمان مدارس ابتدایی کم توان ذهنی شهر تهران،24 نفر از مدیران مدارس ، 10 نفر از کارشناسان حوزه ستادی و 7 نفر از سرپرستان آموزشی مدارس ابتدایی کم توان ذهنی شهر تهران است. در قسمت معلمان 150 نفر، بر اساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان به صورت تصادفی طبقه ای و گروه های دیگر نیز به صورت تمام شماری انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه با پایایی 87/0 ، مصاحبه، سیاهه و بررسی اسناد بود. برای تحلیل داده ها از محاسبه فراوانی، درصد و روش وزن دهی و ارزش گذاری استفاده شد. تحلیل دیدگاه های کارشناسان، معلمان، مدیران مدارس و سرپرستان آموزشی مدارس کم توان ذهنی شهر تهران نشان می دهند که وضعیت معلم دانش آموزان کم-توان ذهنی مطلوب (5/72 درصد)، وضعیت مدیر مدرسه مطلوب (95 درصد)، وضعیت سرپرست آموزشی مطلوب (5/67 درصد)، وضعیت فضا، تجهیزات و امکانات آموزشی مطلوب (80 درصد)، وضعیت اهداف درس ریاضی نسبتاً مطلوب (66 درصد) و وضعیت بودجه و امور مالی نسبتاً مطلوب (55 درصد) می باشد و در نهایت برنامه درسی ریاضی دانش آموزان کم توان ذهنی با توجه به این عوامل شش گانه در سطح مطلوب (72/73 درصد) قرار دارد. مهم ترین راه کارهای مناسب در جهت رفع موانع و مشکلات برنامه درسی ریاضی مدارس کم توان ذهنی عبارت اند از: 1) به کارگیری معلمان متخصص و حرفه ای در امر آموزش دانش آموزان کم توان ذهنی، 2)توسعه ی حرفه ای معلمان با تشکیل کلاس های ضمن خدمت، 3) تدوین اهدافی متناسب با ویژگی های دانش آموزان کم توان ذهنی و 4) تجدید نظر در میزان حقوق و مزایای دریافتی معلمان.
۲.

هم تدریسی و نقش آن در آموزش کودکان با نیاز ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هم تدریسی کودکان با نیازهای ویژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 706 تعداد دانلود : 89
هم تدریسی یا آن گونه که گاه نامیده می شود تدریس همیارانه (1) به عنوان بخشی از فلسفه ی آموزش فراگیر نوعی الگوی ارائه ی خدمات و رویکرد بیش از پیش پرطرفداری است (2) که برای مدت زیادی معمول ترین الگوی آموزش ویژه در کلاس فراگیر بود و محبوبیت آن همچنان افزایش یافته است (3). در هم تدریسی دو مربی (یکی نوعاً آموزگار آموزش همگانی و دیگری آموزگار آموزش ویژه یا متخصص دیگری) به طور همیارانه برای آموزش گروه ناهمگنی از دانش آموزان که برخی از آنها توانخواه یا با نیاز ویژه هستند، برای تمام روز مدرسه یا بخشی از آن، در یک کلاس درس، تخصص خود را به اشتراک می گذارند.
۳.

املا و نظام نوشتاری زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واج حرف املا غلط نویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 993 تعداد دانلود : 93
«املا» یا «هجی کردن» به عنوان یکی از مهارت های نوشتاری در دوه ی ابتدایی از اهمّیّت بسزایی برخودار است و پایه و اساسی برای یادگیری نوشتن دانش آموزان به شمار می رود. آشنایی آموزگاران با موانع و مشکلات تحقّق اهداف آموزشی در درس املا می تواند آن ها را در جهت برطرف نمودن معضلات این درس یاری نماید. عوامل متعدّدی سبب اختلال در آموزش نوشتن به ویژه درس املا می گردد و این درس را با مشکلی به نام «غلط نویسی» یا «نادرست نویسی» مواجه می سازد. نادرست نویسی در درس املا از دیدگاه های مختلفی قابل بررسی است. یکی از این دیدگاه ها، دیدگاه زبان شناسی است. از این نظر، گاه ویژگی ها و اشکالات موجود در نظام نوشتاری زبان فارسی نقش عمده ای در افت تحصیلی فراگیران در درس املا دارد. در این مقاله سعی بر این است تا ضمن بررسی نشانه ها (حروف) و صداها (واج ها) و ارتباط بین آن ها در خطّ فارسی از دیدگاه زبان شناسی به تشریح موانع یادگیری آن بپردازد.
۴.

مقدمه ای بر جایگاه بازی درمانی در مشکلات روان شناختی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بازی درمانی اختلالات رفتاری پیش دبستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 743 تعداد دانلود : 490
اختلالات رفتاری در پیش از دبستان می تواند پیش بینی کننده مشکلات رفتاری شدید در سال های دبستان محسوب شوند و به اعمال بزهکاری در نوجوانی و بالاخره شخصیت ضد اجتماعی در بزرگسالی منتهی شود. افزون بر این مجموع این موارد می تواند باعث ایجاد مشکلات فراوان برای خانواده، اطرافیان کودک و کل جامعه شده و هزینه های قابل توجهی را نیز بر آنها تحمیل کند (استورمونت ،2002). در این چارچوب لزوم مداخله بهنگام که از شدت نشانه های زودرس آنها بکاهد و از پایداری آنها جلوگیری کند اجتناب ناپذیر می شود. در میان روش های درمانگری در کودکان ، بازی درمانگری یکی از شاخص ترین و پرکاربردترین روش ها است که روا ن شناسان و پژوهش گران متعددی طی چندین دهه از این روش برای درمان طیف وسیعی از اختلال ها و مشکلات بهره جسته اند و اثر بخشی آن را به اثبات رسانیده اند (براتون ،ری ، راین و جونز، 2005).
۵.

اصول طراحی و نقش بازی های آموزشی رایانه ای در آموزش نابینایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تصویرسازی ذهنی بازی های آموزشی رایانه ای آموزش نابینایان پردازش شنیداری جهت یابی و مکان یابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 456 تعداد دانلود : 258
آموزش دانش آموزانی که معلولیت های حسی دارند همواره مورد توجه صاحب نظران و متخصصان آموزشی بوده است. یکی از معلولیت های حسی نابینایی است. باید توجه داشت که روش های سنتی در آموزش این افراد کارایی لازم را ندارند و موجب کاهش انگیزه ی این دانش آموزان می شوند. لذا یک رویکرد تحولی ضروری است. بازی های رایانه ا ی به عنوان تعاملی ترین رسانه ی دیجیتال، یک رویکرد تحولی در آموزش نابینایان به حساب می آیند. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی نقش بازی های آموزشی رایانه ای و ارائه ی اصول طراحی این بازی ها برای آموزش نابینایان است. از جمله مواردی که می توان از این بازی ها در آموزش نابینایان استفاده کرد شامل تقویت پردازش شنیداری، تصویرسازی ذهنی، یادگیری موضوعات درسی، جهت یابی و مکان یابی و نقش عاطفی آن ها می شود. باید در نظر داشت که طراحی این بازی ها منطبق بر اصول آموزشی باشد. در این تحقیق برخی از این اصول ارائه می شود. پیشنهاد می شود بازی های مناسب برای دانش آموزان نابینا تولید و تاثیر آن ها در هر یک از موارد گفته شده بررسی شود.
۶.

توانش های شناخت، نظریه ذهن و حافظه دیداری در کودکان کم شنوا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت نظریه ذهن حافظه دیداری کم شنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 447 تعداد دانلود : 281
مشکلات شنوایی در کودکان کم شنوا، علاوه بر مهارت های ارتباطی، بر شناخت و تعامل اجتماعی نیز تاثیر می گذارد. جنبه ای از شناخت اجتماعی که در سال های اخیر توجه فزاینده ای را به خود جلب کرده است، تحول نظریه ذهن کودکان می باشد. در ارتباط با توانایی های عقلانی و شناختی کودکان کم شنوا، حافظه موضوعی بوده که همواره مورد توجه قرار گرفته است: به ویژه نقش مهم حافظه دیداری در به یادسپاری و بازشناسی علایم مربوط به ابزارهای مهم ارتباطی مانندگفتارخوانی، زبان اشاره و گفتار نشانه دار. نتایج حاصل از مطالعات مشخص می سازد که عملکرد پایین کودکان کم شنوا درتوانایی های شناختی مانند هوشبهر و نظریه ذهن بیشتر مربوط به تکیه این توانایی ها به سنجش مهارت های کلامی می باشد، اما درصورت استفاده از ابزارهای سنجش غیرکلامی و با تکیه بر نوع سنجش مبتنی بر مهارت های دستی ( مانند زبان اشاره) تا حد زیادی نمرات این کودکان بهبود پیدا کرده و تفاوت اندکی با نمرات کودکان عادی در زمینه هوشبهر آن ها مشاهده شده است. با این حال در حافظه دیداری در اکثر پژوهش ها تفاوت بین گروه کم شنوا و عادی به نفع کودکان عادی گزارش شده است. دراین مقاله به تفصیل به این موضوعات خواهیم پرداخت.
۷.

آسیب حرکتی در نارساخوانی: تاثیر اختلال های توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نارساخوانی اختلال نارسایی توجه آسیب حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 749 تعداد دانلود : 529
نارساخوانی رشدی یک نشانگان نامتجانس است که با نقص آواشناسی همراه می باشد و اغلب با دیگر اختلالات رشدی، ارتباط زیادی دارد. در واقع، نارساخوانی رشدی نوعی از اختلال شدید در خواندن می باشد که سال های زیادی برای مجامع آموزشی و پزشکی به صورت معما و مشکل درآمده بود. اکثراً در این رابطه که مشکلات حرکتی باعث ایجاد نارساخوانی می شوند، بحث ها و اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. براساس رویکردهای نظری گوناگون، این آسیب های حرکتی ممکن است یک فلج مخچه ای را به همراه بیاورند. هدف اصلی این مطالعه بررسی آسیب های حرکتی در کودکانی میباشد که مبتلا به نارساخوانی هستند. ما 58 کودک را که مبتلا به این بیماری بودند با استفاده از آزمون های هوش وکسلر، راهنمای بین المللی طبقه بندی بیماریها و مقیاس رشد حرکتی لینکُلن- اورسرتکای از نظر توانایی های توجه و حرکتی بررسی کردیم و آشکار شد آن ها در این مقوله نسبت به کودکان معمولی در درجه ی خیلی پایین تری قرار گرفته بودند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳۱