مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی دوره دهم تابستان 1393 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثر بخشی روش توانبخشی روانی دوسا بر رفتارهای کلیشه ای کودکان مبتلا به اتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش توانبخشی روانی دوسا رفتارهای کلیشه ای اختلال اتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 405 تعداد دانلود : 905
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش توانبخشی روانی دوسا بر بهبود رفتارهای کلیشه ای کودکان مبتلا به اتیسم بود. از طرح پژوهشی تک آزمودنی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، کودکان مبتلا به طیف اختلالات اتیستیک در بنیاد خیریه اتیسم (شامل 46 نفر) بودند. از میان داوطلبان شرکت در پژوهش 7 کودک مبتلا به اختلالات اتیسم در محدوده سنی 12-8 به صورت هدفمند انتخاب شدند. مداخله این پژوهش (روش دوسا) شامل 8 جلسه 55 دقیقه ای بود که برای هر کودک دو جلسه در هفته برگزار شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، مقیاس نمره گذاری اتیسم گیلیام بود. این پرسشنامه طی پنج مرحله (خط پایه اول، خط پایه دوم ، نیمه جلسات درمان، پایان جلسات درمان، پیگیری) توسط والدین کودک تکمیل شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS16به روش محاسبه اندازه اثر تجزیه و تحلیل شدند. شاخص بهبودی در هر یک از متغیرها، سیر نزولی منحنی در هر مرحله درمان نسبت به خط پایه در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که به کارگیری روش توانبخشی روانی دوسا می تواند در بهبود مهارت های ارتباطی این کودکان تأثیر بگذارد و این امر موجب کاهش رفتارهای کلیشه ای کودکان شرکت کننده در این پژوهش شد. با وجود این، با توجه به گزارش های متفاوت درباره اثر بخشی این روش انجام دادن پژوهش های بیش تری در این زمینه احساس می شود.
۲.

مقایسه اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در دانشجویان با نشانه های افسردگی، باورهای فراشناختی مثبت و منفی درباره نشخوار فکری و اجتناب تجربه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پذیرش درمان فراشناختی علائم افسردگی شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن باورهای مثبت فراشناختی درباره نشخوار فکری باورهای منفی فراشناختی درباره نشخوار فکری اجتناب تجربه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی افسردگی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری فراشناخت
تعداد بازدید : 627 تعداد دانلود : 315
شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی از درمان های موج سومی هستند که اثربخشی آن ها در دامنه ای از اختلال های روانی مختلف آزمون شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی در دانشجویان با نشانه های افسردگی، باورهای فراشناختی مثبت و منفی درباره نشخوارفکری و اجتناب تجربه ای بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. به این منظور با استفاده از فراخوان، از دانشجویان برای شرکت در جلسات گروه درمانی دعوت شد. 28 نفر از افراد با نشانه های افسردگی طبق نمره برش پرسشنامه افسردگی بک (28-10) انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن 15 نفر و درمان فراشناختی 13 نفر قرار گرفتند. پرسشنامه افسردگی بک(بک و همکاران)، مقیاس باورهای فراشناختی مثبت درباره نشخوار فکری(پاپاجورجیو و ولز) ، مقیاس باورهای فراشناختی منفی درباره نشخوار فکری(پاپاجورجیو ، ولز و منیا) و پرسشنامه پذیرش و عمل- نسخه دوم(بوند و همکاران) قبل و بعد از درمان اجرا شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس یک راهه تک متغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد که درمان فراشناختی نسبت به شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن تأثیر بیشتری در کاهش باورهای مثبت (05/0 >P) و منفی (05/0 >P) فراشناختی درباره نشخوار فکری دارد. همچنین شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن اثربخشی بیشتری در کاهش اجتناب و افزایش پذیرش داشت (01/0P<). به این ترتیب یافته های پژوهش حاضر نشان دهنده اثربخشی بیشتر درمان فراشناختی برای باورهای مثبت و منفی فراشناختی درباره نشخوار فکری و اثربخشی بیشترشناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن برای افزایش انعطاف پذیری روان شناختی هستند. امید است پژوهش های آینده مکانیزم های اثربخشی دو درمان مذکور را روشن تر کنند. کلید واژه ها
۳.

بررسی تأثیر آموزش مهارت های اجتماعی-ارتباطی بر رضایت شغلی کارکنان سایپا یدک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت شغلی مهارت های مقابله ای مهارت های اجتماعی - ارتباطی مهارت ابراز وجود کارکنان سایپا یدک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 687 تعداد دانلود : 185
هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی ارتباطی بر رضایت شغلی کارکنان سایپا یدک بود. مهارت های ارتباط مؤثر، ابراز وجود و حل مسأله یا تعارض آموزش داده شد. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری ١٢٠٠ نفر از کارکنان سایپا یدک بودند. روش نمونه گیری هدفمند بود؛ ابتدا با استفاده از نتایج پرسشنامه رضایت شغلی JDI ،که شرکت هر ٦ ماه برای سنجش رضایت شغلی کارکنان توزیع می کند، تعمیرگاه شماره ٤ به لحاظ پایین بودن نمره های مؤلّفه های همکاران و سرپرستی به عنوان واحد نمونه گیری انتخاب شد. سپس برای سنجش رضایت شغلی این واحد، از پرسشنامه رضایت شغلی اسپکتور استفاده شد و٢٤ نفر به عنوان نمونه انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. برای گروه آزمایش برنامه آموزشی مهارت ها طی ٨ جلسه یک ساعت و نیمه اجرا شد. ابزار سنجش پژوهش پرسشنامه رضایت شغلی اسپکتور، پرسشنامه مهارت های مقابله ای موس و بیکلینگر و پرسشنامه مهارت ابراز وجود بود. در رابطه با فرضیه های پژوهش از آزمون t برای گروه های مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش مهارت های اجتماعی ارتباطی بر رضایت شغلی، مهارت ابراز وجود و مهارت های مقابله ای کارکنان اثربخش بوده است. لذا آموزش این مهارت ها به شیوه های مختلف حضوری و رسانه ای توصیه می شود.
۴.

اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر اضطراب زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب زنان گروه درمانی واقعیت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902 تعداد دانلود : 530
هدف اصلی این پژوهش، تعیین تأثیر واقعیت درمانی گروهی بر اضطراب بود. طرح این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه زنان شرکت کننده در کلاس های روان شناسی خانه سلامت شهرداری منطقه 5 تبریز بودند. روش نمونه گیری در این پژوهش، روش در دسترس همراه با تصادفی ساده بود. ابتدا پرسشنامه اضطراب بک، در میان 70 نفر از زنان دارای مشکلات روانی و جسمانی حاد، به صورت در دسترس، اجرا شد. افراد با نمره بالاتری شناسایی و تعداد 24 نفر از آن ها به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس این تعداد در دو گروه 12 نفری (آزمایش و گواه) به طور تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایشی در 8 جلسه واقعیت درمانی گروهی شرکت داده شدند، در حالی که گروه گواه هیچ گونه درمانی را دریافت نکردند. تحلیل نتایج با استفاده از آزمون آماری تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد واقعیت درمانی گروهی به طور معناداری (001/0>p ) به کاهش اضطراب زنان منجر شده است.
۵.

نقش والدین، همسالان، محیط آموزشی و رسانه ها در رشد هویّت ملّی نوجوانان و جوانان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوانان خانواده نوجوانان رسانه ها همسالان هویت ملی ابعاد هویت ملی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی عوامل اجتماعی، فرهنگی موثر در شخصیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی رسانه
تعداد بازدید : 556 تعداد دانلود : 874
پژوهش حاضر با هدف مطالعه رشد ابعاد هویّت ملّی و معرفی جنبه رفتاری آن به عنوان بعدی جدید و مقایسه روند تحولی این ابعاد و همچنین سنجش نقش والدین، همسالان، محیط آموزشی و رسانه ها در پیش بینی هویّت ملّی در اوایل و اواخر نوجوانی و اوایل جوانی بود. در این پژوهش که به شیوه پیمایشی انجام شد700 نفر دانش آموز مقطع راهنمایی و دبیرستان و دانشجوی کارشناسی شهر تهران شامل 358 پسر و 342 دختر، به شکل خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های محقق ساخته هویّت ملّی، شناخت آثار و علائم ملّی و نقش خانواده، دوستان، محیط آموزشی و رسانه ها در رشد هویّت ملّی استفاده شد. نتایج نشان داد که هویّت ملّی دارای سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری است. رشد هویّت ملّی از اوایل نوجوانی تا اوایل جوانی، روندی کاهشی، اما شناخت علائم و نمادهای ملّی روندی افزایشی را نشان داد. خانواده،استفاده از رادیو و تلویزیون، همسالان، ماهواره و کتب و مجلات غیردرسی پیش بینی کننده هویّت ملّی و شناخت نمادها و علائم ملّی بوده اند.
۶.

بررسی رابطه شادکامی با جهت گیری مذهبی و شخصیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مذهب گرایی روان رنجور خویی ارزنده سازی کامجویی سازمان نایافتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 329 تعداد دانلود : 631
روان شناسی مثبت گرا طیف وسیعی از مفاهیم روان شناختی از جمله شادکامی را در بر می گیرد. در این پژوهش به منظور شناخت پیشایند هایی که با شادکامی پیوند نزدیکی دارد، جهت گیری مذهبی و شخصیت بررسی شد. نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی و روش همبستگی بود، برای بررسی رابطه شادکامی با جهت گیری مذهبی و ساختار شخصیت در دانشجویان، 324 دانشجوی مقطع کارشناسی از میان دانشجویان پیام نور شمال استان فارس با روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای سنجش شخصیت، جهت گیری مذهبی و شادکامی به ترتیب از پرسشنامه فرم کوتاه الگوی پنج عاملی کاستا و مک کرا، مقیاس جهت گیری مذهبی بهرامی احسان و پرسشنامه شادکامی آکسفورد آرجیل و لو استفاده شد. نتایج همبستگی و تحلیل رگرسیون نشان داد که بین شادکامی و مؤلّفه های مقیاس جهت گیری مذهبی همبستگی مثبت وجود دارد و مؤلّفه های مذهب گرایی و ارزنده سازی مذهبی بیش از سایر مؤلّفه ها قادر به تبیین شادکامی دانشجویان است. در ضمن مؤلّفه های کامجویی و سازمان نایافتگی مذهبی با شادکامی همبستگی منفی دارند. همچنین شادکامی با برون گرایی، وظیفه شناسی و پذیرندگی نسبت به تجربه همبستگی مثبت و با روان رنجورخویی رابطه منفی دارد.
۷.

بررسی کارایی آزمون 4عاملی شخصیتی کمپن (4DPT)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل شخصیتی آزمون شخصیتی کمپن پرسشنامه شخصیتی آیزنک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 504 تعداد دانلود : 176
هدف از مطالعه حاضر بررسی کارایی نسخه فارسی آزمون شخصیتی کمپن(4DPT) بود. بدین منظور نمونه ای با حجم 315 نفر از میان دانشجویان با دامنه سنی 26-18 ساله به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و از آن ها خواسته شد تا آزمون های 4DPT و EPQ-RS را تکمیل کنند. 4DPT پرسشنامه ای 64 سؤالی است که 4 بعد شخصیتیE (برونگرایی)،N (نوروزگرایی/ روان رنجورخویی)، S (بی احساسی) و G (نظم) را دربردارد. این آزمون در سال 1997 ساخته شد و محقق آن را به فارسی ترجمه کرد و برای اولین بار در ایران بررسی شد. نتایج این آزمون با آزمون شخصیتی آیزنک (EPQ-RS) مقایسه و پایایی آن با روش همسانی درونی(آلفای کرونباخ) برآورد شد. ضرایب آلفای محاسبه شده(ضریب آلفای کلی و ضریب آلفای هر مقیاس) بیان کننده پایایی نسبی سؤالات در اندازه گیری ویژگی موردنظر بودند. عامل N(روان رنجورخویی) از بالاترین میزان پایایی بهره مند بود. روایی آزمون با بررسی همبستگی مقیاس های(4DPT) با (EPQ-RS) و نیز تحلیل عاملی برآورد شد. ابعاد EوN، بالاترین میزان همبستگی را داشتند؛ ابعاد Sو Gهمبستگی چشمگیری نداشتند. نتایج تحلیل عوامل اصلی،توسط چرخش واریماکس توانایی نسبتاً بالای عاملی شدن شاخص ها را تأیید کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۱