مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی دوره نهم بهار 1392 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مدلیابی علّی تاب آوری هیجانی: نقش دلبستگی به والدین و همسالان، راهبردهای مقابله ای و تنظیم شناختی هیجانات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: راهبردهای مقابله ای تنظیم شناختی هیجان دلبستگی به والدین دلبستگی به همسالان تاب آوری هیجانی تنظیم شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 571 تعداد دانلود : 627
در پژوهش حاضر نقش واسطه گری تنظیم عواطف و راهبردهای مقابله ای در رابطه دلبستگی به والدین و همسالان با تاب آوری هیجانی بررسی شد. شرکت کنندگان پژوهش 304 دانش آموز دختر(170نفر) و پسر (134نفر) دبیرستان های شهر شیراز بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از مقیاس های دلبستگی به والدین و همسالان آرمسدن و گرینبرگ، مقیاس راهبردهای مقابله ای سندلر و همکاران، پرسشنامه تنظیم شناختی عاطفی گارنفسکای و کراجی، مقیاس بهزیستی روانی کلی و پیترسون، مقیاس عاطفه مثبت و عاطفه منفی واتسون و همکاران، و افسردگی کودکان کواکس و بک استفاده شد. پایایی و روایی ابزارها با استفاده از ضریب پایایی آلفای کرونباخ و تحلیل عوامل احراز شد. با استفاده از رگرسیون به شیوه متوالی همزمان و با به کار گیری مراحل پیشنهادی بارون و کنی مدل فرضی تحلیل شد. یافته ها نشان داد که الف) دلبستگی به والدین در مقایسه با همسالان پیش بینی کننده قوی تری برای تاب آوری هیجانی است. ب) دلبستگی به والدین با راهبردهای مقابله ای فعال و کناره گیری و جستجوی حمایت اجتماعی و تنظیم شناختی مثبت رابطه مثبت و با تنظیم شناختی منفی و راهبردهای مقابله ای اجتنابی رابطه منفی دارد. دلبستگی به همسالان نیز فقط با راهبردهای مقابله ای فعال و اجتنابی رابطه مثبت داشته است. ج) به طور کلی راهبردهای مقابله ای و تنظیم شناختی می توانند نقش واسطه ای در رابطه انواع دلبستگی و تاب آوری هیجانی داشته به طوری که دلبستگی به والدین و همسالان به طور غیر مستقیم و به واسطه راهبردهای مقابله ای فعال پیش بینی کننده مثبت تاب آوری هیجانی و بواسطه راهبرد اجتنابی پیش بینی کننده منفی تاب آوری هیجانی هستند. دلبستگی به والدین همچنین به واسطه راهبرد مقابله ای کناره گیری تاب آوری هیجانی را به شکل مثبت و به واسطه راهبرد مقابله ای اجتنابی و تنظیم شناختی منفی تاب آوری هیجانی را به شکل منفی پیش بینی می کند.
۲.

شناسایی مهارت های اجتماعی مورد نیاز دانش آموزان عقب مانده ذهنی برای برنامه ریزی درسی مهارت های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت های اجتماعی برنامه ریزی درسی عقب ماندگی ذهنی- دانش آموز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات دوران شیر خوارگی، کودکی و نوجوانی عقب ماندگی ذهنی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی تعامل اجتماعی فرد در گروه
تعداد بازدید : 56 تعداد دانلود : 296
هدف از پژوهش، شناسایی مهارت های اجتماعی مورد نیاز دانش آموزان عقب مانده ذهنی در دوره های ابتدایی و راهنمایی تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی بود و برای جمع آوری داده های مورد نظر از پرسشنامه شناسایی مهارت های اجتماعی استفاده شد. به منظور تهیه و تدوین پرسشنامه مورد نظر، ابتدا با بررسی پیشینه موجود، مصادیق مهارت های اجتماعی مربوط به دانش آموزان عقب مانده ذهنی شناسایی شد. در مرحله بعد پرسشنامه اولیه تهیه شد و پس از مطالعه مقدماتی و محاسبه ویژگی های روان سنجی، پرسشنامه نهایی در اختیار سه گروه از والدین، معلمان و متخصصان قرار گرفت. بدین منظور 151 نفر از والدین و 144 نفر از معلمان با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و 42 نفر از متخصصان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از تحلیل داده ها، مهارت های اجتماعی مورد نیاز دانش آموزان عقب مانده ذهنی در نه مؤلّفه به شرح زیر شناسایی شد: 1) مهارت های اجتماعی مربوط به محیط مدرسه، 2) مهارت های اجتماعی مربوط به کلاس درس، 3) مهارت های بین فردی، 4) مهارت های خودمدیریتی، 5) مهارت های تصمیم گیری و حل مسأله، 6) همکاری، 7) مهارت های مربوط به جرئت ورزی، 8) مهارت های اجتماعی مربوط به عواطف و احساسات، 9) مهارت های اجتماعی مربوط به جامعه. همچنین نتایج نشان داد که همه مهارت های اجتماعی فهرست شده در پرسشنامه از نظر هر سه گروه مورد مطالعه اهمیت بالایی دارد. بنابراین، توصیه می شود در برنامه ریزی درسی، اجرای طرح های پژوهشی و اجرای برنامه های مداخله ای برای دانش آموزان عقب مانده ذهنی، به نظرات هر سه گروه توجه شود.
۳.

مدلیابی معادلات ساختاری یادگیری وابسته به شغل با تقاضای شغلی برای یادگیری:بررسی نقش واسطه ای نیاز به پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل سازی معادله ساختاری تقاضای شغلی برای یادگیری یادگیری وابسته به شغل نیاز به پیشرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 982 تعداد دانلود : 28
این مطالعه پژوهشی برای بررسی نقش واسطه ای نیاز به پیشرفت در رابطه بین تقاضای شغلی برای یادگیری و یادگیری وابسته به شغل بود. در این مطالعه علّی همبستگی از مدل رگرسیون چندگانه و مدل معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را همه مدیران و رؤسای ادارات تربیت بدنی استان های اصفهان، فارس و یزد تشکیل دادند. نمونه این مطالعه 248 مدیر بود که به روش تصادفی منظم و با استفاده از فرمول حجم نمونه کوهن و همکاران (2000) انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات این پژوهش براساس پرسشنامه لون و کاسیمیر (2008) است که شامل سه مقیاس تقاضای شغلی برای یادگیری، یادگیری وابسته به شغل و نیاز به پیشرفت است. یافته ها نشان دهنده رابطه معنادار تقاضای شغلی برای یادگیری با یادگیری وابسته به شغل است. همچنین رابطه این دو متغیر با نیاز به پیشرفت مثبت ومعنادار بوده است. نقش واسطه ای نیاز به پیشرفت در رابطه با یادگیری وابسته به شغل و تقاضای شغلی برای یادگیری نیز در این پژوهش تأیید شد. یافته های رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که تقاضای شغلی برای یادگیری در حضور نیاز به پیشرفت 16 درصد واریانس یادگیری وابسته به شغل را تبیین می کند. در پایان مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد ومدل مذکور برازش شد.
۴.

مقایسه مؤلّفه های فراشناخت در نوجوانان مبتلا و غیرمبتلا به اختلال وسواس فکری ـ عملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوجوان باورهای فراشناختی اختلال وسواس فکری- عملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 804 تعداد دانلود : 813
هدف این پژوهش بررسی مقایسه ای مؤلّفه های فراشناخت در نوجوانان مبتلا و غیرمبتلا به اختلال وسواس فکری ـ عملی بود. روش پژوهش از نوع علّی ـ مقایسه ای بود، به منظور بررسی فرضیه های پژوهش، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس نمونه ای به حجم 60 نفر انتخاب شد، به صورتی که 30 نوجوان مبتلا به اختلال وسواس فکری – عملی بودند (از میان افراد مراجعه کننده به درمانگاه های روان پزشکی بیمارستان های امام حسین (ع) و روزبه شهر تهران) و 30 نوجوان غیرمبتلا به اختلال مذکور بودند (از میان دانش آموزان شهر تهران). برای جمع آوری داده ها از تشخیص روان پزشک و مصاحبه بالینی سازمان یافته مطابق با چهارمین نسخه بازنگری شده راهنمای آماری و تشخیص اختلالات روانی انجمن روان پزشکان آمریکا، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز و کارترایت – هاتون و پرسشنامه وسواس فکری – عملی مادزلی استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون T دو گروه مستقل تحلیل شدند. نتایج نشان داد که فراشناخت نوجوانان مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی در مقایسه با نوجوانان غیرمبتلا به این اختلال متفاوت است و تنها در مؤلّفه مربوط به لزوم کنترل افکار در دو گروه تفاوتی مشاهده نشد. با توجه به نتایج به دست آمده، باورهای فراشناخت در مهم جلوه دادن افکار، احساسات، لزوم انجام دادن آیین مندی های وسواسی و همچنین در نگهداری، پایداری و تشدید نشانه های بیماری در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی نقشی مهم را ایفا می کنند.
۵.

مقایسه مهارت های روانی کاراته کاران قهرمان و غیر قهرمان و رابطه آن با عملکرد آن ها در مسابقات ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد مهارت روانی کاراته کاران قهرمان غیرقهرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 486 تعداد دانلود : 984
پژوهش باهدف مقایسه مهارت های روانی در کاراته کاران قهرمان و غیر قهرمان و رابطه آن با عملکرد انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری کلیه کاراته کاران سبک «گوجوریو»(85=n)بودند که در مسابقات انتخابی تیم ملی در تابستان1388 در 2رده سنی جوانان (وزن-80،67،-60 و-55) و بزرگسال(وزن+84،-74 و-60) در استان گلستان شرکت کردند، به منظور مقایسه مهارت های روانی آزمودنی ها از پرسشنامه ارزیابی مهارت های روانی انستیتوی ورزش استرالیای جنوبی(SASI) و برای ارزیابی عملکرد ورزشکاران از پرسشنامه لن استفاده شد. پس از استفاده از آزمون کالموگراف اسمیرنف از شاخص های آمار توصیفی و آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون برای ارزیابی مهارت های روانی استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد کاراته کاران قهرمان در تمامی خرده مقیاس ها ی مهارت روانی به جز هدف گزینی از وضعیت مطلوب تری بهره مند هستند. همچنین در بین خرده مقیاس های مهارت روانی تصویرساز ورزشی ، تمرکز و سطح انرژی روانی به ترتیب بیش ترین تأثیر را بر عملکرد کاراته کاران داشت. ورزشکارانی که سطوح عملکرد متفاوتی داشتند احتمالاً سطوح مهارت های روانی متفاوتی نیز داشتند، لذا استفاده از مهارت های روانی سهم چشمگیری در اثربخشی وکسب مؤفقیّت در ورزش های انفرادی و گروهی دارد و مربیان و روان شناسان ورزش باید مهارت های روانی را به عنوان تمرینات پایه درجلسات تمرین قرار دهند.
۶.

ویژگی های روان سنجی مقیاس چند بعدی رضایت از زندگی در دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر گرگان: بررسی تفاوت های جنسیّتی و سنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار پایایی تحلیل عاملی رضایت چند بعدی از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 601 تعداد دانلود : 340
هدف از پژوهش حاضر تعیین اعتبار و پایایی مقیاس چند بعدی رضایت از زندگی دانش آموزان و بررسی وضعیت رضایت از زندگی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر گرگان به تفکیک جنسیّت و پایه تحصیلی بود. روش پژوهش توصیفی بوده و 765 نفر از دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر گرگان (376 دختر و 389 پسر) که در سال 90 – 89 مشغول به تحصیل بوده اند به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از مقیاس چند بعدی رضایت از زندگی دانش آموزان استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان دهنده 12 عامل بود که با استفاده از تحلیل موازی، از این دوازده عامل، هفت عامل اول با تبیین81/43 درصد واریانس پذیرفته شدند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده برازش مقبول مدل پنج عاملی در دانش آموزان ایرانی بود. ضرایب آلفای کرونباخ برای نمره کل کیفیت زندگی ادراکی90/0 و ابعاد پرسشنامه بین76/0 تا 88/0 بود که مقبول است. مقایسه رضایت از زندگی به تفکیک جنسیّت و پایه تحصیلی حاکی از تفاوت های معنادار میان پسران و دختران و همچنین میان دانش آموزان پایه های مختلف تحصیلی در برخی از ابعاد پرسشنامه بود. نتایج نشان داد که مقیاس رضایتمندی چند بعدی دانش آموزان در جامعه ایرانی ویژگی های روان سنجی مناسبی دارد و می توان از آن در امور پژوهشی و سیاست گذاری های ملّی و ناحیه ای استفاده کرد.
۷.

بررسی رابطه مؤلّفه های رضایت شغلی با سلامت عمومی دبیران دبیرستان های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: رضایت شغلی سلامت روانی دبیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 613 تعداد دانلود : 219
پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطه رضایت شغلی با سلامت عمومی دبیران شهر تهران در سال تحصیلی 1385- 1384 انجام شد . متغیرهای بررسی شده در این پژوهش رضایت شغلی ( ماهیت کار، سرپرستی، حقوق، ترفیعات، همکاران )، و سلامت عمومی بود. جامعه پژوهش کلیه دبیران دبیرستان های مناطق نوزده گانه تهران بود که در سال تحصیلی 85-84 به تدریس اشتغال داشتند، برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای متناسب با حجم نمونه استفاده شد؛ به این ترتیب که از مناطق نوزده گانه شهر تهران تعداد 5 منطقه انتخاب شد و حجم نمونه 300 نفر(150 نفر مرد و 150 زن) بود. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود و از دو پرسشنامه شاخص توصیف شغل ( JDI ) و سلامت عمومی ( GHQ ) به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آمار استنباطی ، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل با استفاده از نرم افزار SPSS تجدیدنظر 5/13 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سلامت عمومی با رضایت از سرپرستی و همکاران همبستگی مثبت و بین سلامت عمومی با رضایت از حقوق همبستگی منفی وجود دارد . بین رضایت شغلی دبیران زن و مرد تفاوت معنا داری وجود ندارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۱