مشاوره شغلی و سازمانی

مشاوره شغلی و سازمانی

مشاوره شغلی و سازمانی دوره پنجم تابستان 1392 شماره 15 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد پردازش اطلاعات شناختی (CIP)، بر کاهش تفکرات ناکارآمد شغلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد پردازش اطلاعات شناختی تفکرات ناکارآمد شغلی تصمیم گیری شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 341 تعداد دانلود : 924
چکیده: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد پردازش اطلاعات شناختی (CIP) بر کاهش تفکرات ناکارآمد در تصمیم¬گیری شغلی است.که پس از بررسی ویژگی¬های روان¬سنجی ابزار گردآوری اطلاعات (سیاهه تفکرات شغلی؛ (CTI، بر روی 520 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، تعداد 40 نفر از دانشجویان رشته علوم اجتماعی به¬صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایشی (20 نفر) و گواه (20 نفر) گمارده شدند. طرح پژوهش نیمه¬آزمایشی به¬صورت پیش¬آزمون–پس¬آزمون می¬باشد. گروه آزمایشی طی 5 جلسه در مشاوره شغلی گروهی به¬روش رویکرد پردازش اطلاعات¬شناختی (CIP) شرکت کردند. به¬منظور تعیین میزان تفکرات ناکارآمد شغلی، همه اعضای دو گروه قبل و بعد از اجرای جلسات مشاوره گروهی از طریق سیاهه تفکرات شغلی (CTI) ارزیابی شدند. تفاوت نمرات تفکرات ناکارآمد شغلی بین دو گروه آزمایش و گواه به¬روش تحلیل کواریانس ANCOVA و تحلیل کواریانس چند متغیری MANCOVA مقایسه گردید. نتایج نشان داد که نمرات تفکرات شغلی ناکارآمد در گروه آزمایشی به میزان معناداری کاهش پیدا کرده است. این کاهش هم در نمره کل تفکرات ناکارآمد شغلی و خرده¬مقیاس های آن¬که شامل سردرگمی در تصمیم گیری، اضطراب تعهد، و تعارضات بیرونی می باشد، به¬وجود آمد. این نتایج بعد از 4 هفته پیگیری مجدداً بررسی شد که نتایج حاکی از ثبات نسبی تغییرات ایجاد شده در افراد مورد بررسی می¬باشد. براساس این نتایج رویکرد پردازش اطلاعات شناختی می تواند روش موثری در کاهش تفکرات ناکارآمد شغلی باشد.
۲.

مدل ادراک و نگرش معلمان نسبت به توسعه حرفه ای در مراکز تربیت معلم: مطالعه ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مرکز تربیت معلم توسعه حرفه ای معلمان یادگیری حرفه ای مطالعه ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 430 تعداد دانلود : 942
چکیده: هدف پژوهش حاضر، بررسی ادراک و نگرش معلمان نسبت به ابعاد متنوع توسعه حرفه ای ارائه شده در مراکز تربیت معلم بود. این پژوهش بر مبنای رویکرد ترکیبی اکتشافی با مشارکت 368 نفر از معلمان دوره ابتدایی و راهنمایی که به¬صورت ضمن خدمت مشغول گذاراندن دوره توسعه حرفه ای در مراکز تربیت معلم هستند و 11 نفر از مدرسان این مراکز در شش مرکز تربیت معلم انجام شد. هدف مرحله کیفی کاوش مقوله های مرتبط با توسعه حرفه ای و فراهم نمودن مبنای برای طراحی پرسشنامه و مدل مفهومی برای استفاده در مرحله کمی بود. تجزیه و تحلیل مدل معادلات ساختاری در مرحله کمی یک مدل ده عاملی فراهم نمود که روابط بین عوامل متمایز توسعه حرفه ای معلمان در مراکز تربیت معلم را نشان می دهد. یافته های پژوهش، مدلی اکتشافی برای توصیف روابط بین انگیزه ها و مشارکت معلمان در توسعه حرفه ای، راهبردهای توسعه حرفه ای، ابعاد زمینه ای و محیطی مراکز تربیت معلم و نتایج مثبت و منفی حاصل از آن ارائه می دهد.
۳.

بررسی ساختار عاملی و پایایی پرسش نامه ارزش های فرهنگی سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ اعتبار تحلیل عاملی ارزش های فرهنگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سازمانی و صنعتی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره شغلی
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 703
چکیده: فرهنگ به¬عنوان ارزشها، نگرشها، اعتقادات و الگوهای تفکر، تاثیر عمده¬ای بر تمام جوانب زندگی اجتماعی و سازمانی و فردی دارد. به¬علاوه، با توجه به جهانی¬سازی و افزایش تاثیر فرهنگ در ارتباطات و تجارت بین¬الملل، به¬نظر می رسد علوم اجتماعی و روان¬شناسی بایستی با تاکید بیشتری به عوامل میان فرهنگی نگاه کند. سنجش ابعاد مختلف فرهنگ در کنار این واقعیت که ارزشهای فرهنگی ممکن است با گذشت زمان تغییر یابد، توسعه ابزارهای معتبر برای اندازه¬گیری این ارزشها را ضروری می¬سازد. از این¬رو هدف این پژوهش بررسی ویژگیهای روان¬سنجی پرسشنامه ارزشهای فرهنگی هافستد، که یکی از ابزارهای جامع و جدید در این زمینه می¬باشد در جامعه ایرانی است. به این منظور 800 نفر دانشجو (300 مرد و 500 زن) با استفاده از نمونه انتخاب شده و به ماده¬های این مقیاس پاسخ دادند. داده¬ها با استفاده از نرم¬افزار spss و روش تحلیل عامل اکتشافی، مولفه¬های اصلی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این تحلیل با چرخش واریماکس در نهایت منجر به حذف 6 آیتم از پرسشنامه اصلی و استخراج 4 عامل مجزا شد. اعتبار پرسشنامه نیز با روش محاسبه آلفای کرونباخ در حد قابل قبول به¬دست آمد.
۴.

نقش معنویت و دین داری درکار، بر مهارت های کارآفرینی کارکنان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی معنویت دینداری در کار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سازمانی و صنعتی
تعداد بازدید : 654 تعداد دانلود : 963
چکیده: در جهان چالش¬برانگیز کنونی، اگر افراد نتوانند زندگی کاری لذّت¬بخشی تجربه کنند، با مشکلات جدّی در سلامت روان رو¬به¬رو می¬شوند. هدف این پژوهش تعیین نقش معنویت و دینداری، در کار بر مهارت¬های کارآفرینی کارکنان دانشگاه و مقایسه زنان و مردان شاغل از نظر معنویت و دینداری در کار بود. بدین ¬منظور 117 نفر از کارکنان بخش آموزش دانشگاه تهران به¬روش نمونه¬گیری در¬ دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه¬های سنجش معنویت هال و ادواردز، دینداری در کار، لین و همکاران و مهارت¬های کارآفرینی شفیع¬آبادی و فکری پاسخ دادند. نتاج حاصل از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون حاکی از همبستگی مثبت معنادار بین معنویت و دینداری در کار با مهارت¬های کارآفرینی و هم¬چنین قدرت¬ پیش¬بینی¬کنندگی بالای معنویت و دینداری در کار برای مهارت¬های کارآفرینی بود. هم¬چنین میانگین نمره¬های معنویت و دینداری در کار زنان به¬طور معناداری بالاتر از مردان بود. یافته¬ها مؤکّد آن است که توجه به منابع دینی و معنوی مراجعان در مشاوره می¬تواند به سلامت حرفه¬ای و در نتیجه سلامت روان آن¬ها منجر شود.
۵.

نگرش زنان دانشآموخته به عوامل مؤثر بر اشتغال و بیکاری آن ها در بازار کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اشتغال بیکاری بازار کار نگرش دانش آموختگان عوامل مؤثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 507 تعداد دانلود : 544
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل روان¬شناختی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر اشتغال و بیکاری دانش¬آموختگان رشته-های روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهراء (س) از دیدگاه خود آن¬ها است. روش تحقیق، توصیفی و استنباطی و از نوع پس¬رویدادی است. تجزیه و تحلیل دادههای تجربی، از طریق - پرسشنامه محقق-ساخته (عوامل مؤثر بر اشتغال و بیکاری دانشآموختگان)، عوامل روان¬شناختی از طریق دو پرسشنامه - خودکارآمدی عمومی شرر و - منبع مهار شغلی اسپکتور، به¬دست آمده است. در این تحقیق، میزان اشتغال دانش¬آموختگان تهرانی و شهرستانی و میزان اشتغال به کار مرتبط با رشته تحصیلی آن¬ها بررسی شد. هم¬چنین، نگرش دانشآموختگان در رابطه با عوامل روانشناختی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر اشتغال و بیکاری دانش¬آموختگان، مورد آزمون قرار گرفت. گروه نمونه تحقیق، شامل 130 نفر از دانشآموختگان رشتههای روانشناسی و علوم تربیتی، طی سا¬های 1374 تا 1386 بود. یافته¬ها نشان میدهد دانشآموختگان تهرانی بیش از دانشآموختگان شهرستانی، اشتغال به¬کار دارند،2/77 درصد نیز مشاغل مرتبط با رشته تحصیلی خود را به¬دست آوردهاند. هم¬چنین بین نگرشهای دانشآموختگان (شاغل و بیکار) نسبت به عوامل اقتصادی و اجتماعی تفاوت معناداری وجود ندارد. در حالی¬که در نگرشهای دانشآموختگان نسبت به عوامل روانشناختی و فرهنگی، تفاوت معناداری وجود دارد. هم¬چنین مهار شغلی دانشآموختگان بیکار از طریق خودکارآمدی آن¬ها قابل پیشبینی است. از این¬رو، راهنمایی حرفهای، مشاوره شغلی، آموزشهای آماده¬سازی شغلی و کسب مهارت¬های مناسب برای ورود موفقیت¬آمیز به بازار کار برای دانشآموختگان دانشگاهی پیشنهاد می¬گردد.
۶.

سهم هوش هیجانی و هوش شناختی با پیشرفت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی هوش هیجانی هوش شناختی دوره دبیرستان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هوش هوش هیجانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره تحصیلی
تعداد بازدید : 744 تعداد دانلود : 861
چکیده: در این پژوهش رابطه میان هوش هیجانی و هوش شناختی با پیشرفت تحصیلی و نقش هر یک از آن¬ها مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق کلیه دانش¬آموزان سال اول دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 89 – 88 هستند که از میان آن¬ها (16486 نفر) طبق جدول مورگان حجم نمونه برآورد شد و 420 نفر از دانش¬آموزان به عنوان نمونه تحقیق به¬روش تصادفی خوشه¬ای انتخاب شده¬اند. برای جمع¬آوری اطلاعات از دو نوع ابزار استاندارد شامل آزمون سنجش هوش ریون بزرگسال و آزمون سنجش هوش هیجانی بار – ان استفاده گردید و داده¬ها با استفاده از آزمون¬های آماری آزمون t همبستگی پریسون، آزمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت نتیجه کلی زیر به-دست آمد. هم¬چنین هوش هیجانی در مقایسه با هوش شناختی سهم بیشتری در پیشرفت تحصیلی دانش¬آموزان داشته است. در ضمن بین دانش¬آموزان دختر و پسر در هوش هیجانی و مولفه آن تفاوت معناداری مشاهده شد.
۷.

بررسی رابطه بین هوش فرهنگی با سازگاری شغلی و اعتماد سازمانی اعضای هیات علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعضای هیات علمی اعتماد سازمانی هوش فرهنگی سازگاری شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 481 تعداد دانلود : 679
چکیده: هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین هوش فرهنگی با سازگاری شغلی و اعتماد سازمانی اعضای هیات علمی در سال تحصیلی 1391-1390 است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی بوده و به شیوه همبستگی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز است. که تعداد آن¬ها 350 نفر می¬باشد. از این تعداد 178 نفر با استفاده از جدول مورگان به¬عنوان حجم نمونه انتخاب شده¬اند. در این تحقیق از آمار توصیفی و استنباطی شامل فراوانی، درصد، درصد تراکمی، نمودارها، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می¬دهد بین هوش فرهنگی با سازگاری شغلی رابطه معنی¬داری وجود دارد. هم¬چنین نتایج نشان داد که ارتباط معنی¬داری بین هوش فرهنگی با اعتماد سازمانی و بین سازگاری شغلی و اعتماد سازمانی وجود دارد اما رابطه بین ابعاد رفتاری هوش فرهنگی و اعتماد سازمانی معنی¬دار نبود. هم¬چنین رابطه بین ابعاد رفتاری هوش فرهنگی و سازگاری شغلی معنی¬دار نبود. براساس یافته¬های پژوهش تا حدود 26 درصد از روی متغیرهای مستقل هوش فرهنگی و اعتماد می¬توان سازگاری شغلی اعضای هیئت علمی را پیش بینی کرد.
۸.

بازپژوهی نقش نگرش های شغلی معلمان در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان: نگاهی نو به نقش علی یک متغیر نهفته برونزا و یک متغیر نهفته درونزا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش آموز پیشرفت تحصیلی معلم خشنودی شغلی احساس کارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 572 تعداد دانلود : 290
چکیده: اهمیت نگرش¬های شغلی مثبت در شغل معلمی و نقش آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در پژوهش¬های مختلف مورد تأکید قرار گرفته است، اما کمتر پژوهشی به نقش علی و توأمان «احساس کارآمدی» و «خشنودی شغلی» توجه کرده است. در پژوهش حاضر، در قالب یک الگوی مفروض، نقش احساس¬کارآمدی معلم (به¬عنوان یک متغیر نهفته برونزا) با میانجیگری خشنودی شغلی (به¬عنوان یک متغیر نهفته درونزا) در پیشرفت¬تحصیلی دانش آموزان مورد بررسی گرفته است. بدین منظور 184 دبیر درس شیمی دبیرستان¬های استان لرستان فرم¬های کوتاه «مقیاس احساس کارآمدی معلم» (شانن ـ موران و وولفولک هوی، 2001) و «پرسشنامه رضایت شغلی مینوسوتا» (ویس و همکاران، 1967) را تکمیل کرده اند. برای اندازه¬گیری پیشرفت تحصیلی، از میانگین نمرات دانش آموزان دبیران منتخب در آزمون نهایی درس شیمی استفاده شده¬ است. پس از بررسی پایایی و روایی سازه ابزارها، فرضیه های پژوهش با روش¬های آماری همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه استاندارد و تحلیل مسیر مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن¬ است که رابطه مثبت و معناداری میان احساس کارآمدی و خشنودی شغلی معلم با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان وجود دارد. هم¬چنین خرده مقیاس-های احساس کارآمدی (کارآمدی در عجین کردن دانش¬آموز، کارآمدی در راهبردهای تدریس، کارآمدی در مدیریت کلاس) و خرده مقیاس¬های خشنودی شغلی (خشنودی درونی، بیرونی و عمومی) تبیین معناداری از پیشرفت تحصیلی داشته اند. آزمون الگوی مفروض نشان می دهد که احساس کارآمدی هم به¬طور مستقیم و هم با میانجیگری خشنودی شغلی می تواند بر پیشرفت تحصیلی اثرگذار باشد. این الگو برازش خوبی با داده ها داشته است. یافته¬های این پژوهش اهمیت تقویت احساس کارآمدی معلمان را مورد تأکید قرار می دهد. در فرجام پیشنهاداتی مطرح شده است.
۹.

بررسی رابطه بین جو سازمانی با روحیه کارآفرینی (مورد شرکت “ایران خودرو دیزل”)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جو سازمانی روحیه کارآفرینی شرکت ایران خودرو دیزل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 648 تعداد دانلود : 151
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین جوّ سازمانی با روحیه کارآفرینی در کارکنان شرکت “ایران خودرو دیزل”می¬باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه مورد پژوهش، کلیه کارکنان ستادی شرکت “ایران خودرو دیزل” هستند که با روش نمونه¬گیری تصادفی ساده، 196 نفر از آنان انتخاب شده¬اند. ابزار پژوهش شامل: پرسشنامه محقق¬ساخته (پرسشنامه روحیه کارآفرینی) که بر اساس مبانی نظری و تجربی طراحی و مولفه های روحیه کارآفرینی اندازه گیری شد و برای اندازه¬گیری جوّ سازمانی از پرسشنامه استاندارد جوّ سازمانی برگرفته از نظرات و تحقیقات هالپین و کرافت است، استفاده شده است. داده¬های حاصل از ابزار پژوهش، به دو شیوه توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره، تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون شفه) تحلیل آماری شده¬اند. نتایج بدست آمده از پژوهش حاکی از آن است که بین جوّ سازمانی و روحیه کارآفرینی در بین کارکنان شرکت “ایران خودرو دیزل” رابطه معناداری وجود دارد و این رابطه به¬صورت مثبت و مستقیم است. هم¬چنین بین مؤلفه¬های جوّ سازمانی و مؤلفه¬های روحیه کارآفرینی در شرکت “ایران خودرو دیزل” به¬صورت مثبت و مستقیم رابطه معناداری وجود دارد. در خصوص تاثیر مدرک تحصیلی و سابقه کار کارکنان در افزایش روحیه کارآفرینی آنان نتایج بیانگر آن است افراد دارای مدرک تحصیلی لیسانس در مقایسه با افراد دارای مدرک تحصیلی فوق¬دیپلم از روحیه کارآفرینی بالاتری برخوردارند. سابقه کار کارکنان در افزایش روحیه کارآفرینی آنان تاثیر ندارد. به¬عبارت دیگر افرادی که دارای تجربیات بیشتری بودند، لزوماً دارای روحیه کارآفرینی بالایی نبودند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳