دانش مرمت و میراث فرهنگی

دانش مرمت و میراث فرهنگی

دانش مرمت و میراث فرهنگی سال ششم زمستان 1388 و بهار 1389شماره 5

مقالات

۱.

بررسی کاشی های زراندود بقاع مذهبی اصفهان

کلید واژه ها: اصفهان بقاع مذهبی کاشی زراندود لایه ی طلایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 481 تعداد دانلود : 149
کاشی های زراندود، گروهی از با ارزش ترین محصولات سفالگران ایرانی به شمار می روند؛ این گروه کاشی ها پس از تغییرات گونه گون در فن آوری، در دوره ی صفوی به صورت دو تکنیک کاملاً مشابه ظاهر شدند که به خوبی در بقاع مذهبی اصفهان قابل رؤیت هستند. این پژوهش به بررسی دقیق این دو تکنیک موازی می پردازد و می کوشد نحوه ی ساخت این کاشی ها را شناسایی کند.
۲.

مدیریت و برنامه ریزی برای حفظ و مرمت در کاوش های باستان شناسی

نویسنده:

کلید واژه ها: باستان شناسی مرمت حفاظت کاوش اشیا تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 886 تعداد دانلود : 760
آثاری که از کاوش های باستان شناسی به دست می آیند، مهمترین منابع مادی اطلاعاتی گذشته هستند. به همین دلیل وظیفه یک کاوشگر تنها کشف و بررسی این آثار نیست بلکه باید برای حفظ و حراست از آنها نیز به همان اندازه تلاش داشته باشد. با این که هم مرمتگران و هم باستان شناسان به موضوع یافته های باستان شناسی توجه خاصی دارند، در عین حال هر دو گروه نیز از دیدگاه متفاوتی به آن می نگرند. این تفاوت نگرش موجب بروز اختلاف گشته و برای حفظ و نگهداری و مراقبت از اشیا و محوطه های کاوش مشکلاتی به وجود می آورد. هدف این مقاله تدوین برنامه ای جامع برای حفظ و نگهداری یافته ها و بقایای محوطه باستان شناسی است که مورد استفاده هر دو گروه قرار گیرد
۳.

حفاظت و مرمت شیشه های تاریخی

نویسنده:

کلید واژه ها: درمان آسیب مرمت حفاظت شیشه ی تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 922 تعداد دانلود : 866
در ادوار مختلف تاریخی از شیشه به عنوان ابزار جنگی، اشیاء و ظروف تزئینی استفاده شده است. آثار شیشه ای به دلیل ماهیت آسیب پذیرشان بسته به شرایط قرارگیری در محوطه های باستان شناسی و حتی در موزه ها دچار آسیب های جدی از قبیلِ آسیب های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی می شوند. از این رو استحکام بخش ها و پوشش دهنده ها در حفاظت و مرمت شیشه های تاریخی از اهمیت خاصی برخوردارند. نتایج حاصله بر روی رزین های اپوکسی که برای استحکام -بخشی و وصالی این آثار به کار رفته نشان دهنده ی مقبولیت رزین هگزتال در بین دیگر استحکام بخش ها می باشد. روش جدید سل – ژل (پوشش دهنده ی محافظ با بنیان سیلیکونی) با آنکه هنوز مراحل آزمایشگاهی خود را طی می-کند، می تواند راهکار مناسبی برای حفاظت و پوشش دهی آثار شیشه ای در مرمت های آینده باشد.
۴.

بررسی علل خشکی در چرم و درمان چرم های خشک شده

کلید واژه ها: چرم خشک شده BML PEG دباغی نرم کننده درمان حفاظتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 825 تعداد دانلود : 660
این مقاله مروری بر علل خشک شدن چرم دارد و چگونگی برخورد با آثار چرمی خشک شده را مورد بررسی قرار می-دهد. این آسیب می تواند در مرحله ی آماده سازی چرم یا در هنگام مدفون بودن آن و حتی در اثر نگهداری و مرمت نادرست رخ داده باشد. در این مقاله، مواد نرم کننده ی چرم، بررسی شده اند و مزایا و معایب آنها بیان گردیده است. باید توجه داشت که نمی توان برای همه ی آثار چرمی یک روش درمان واحد را پیشنهاد نمود. بنابراین تنها با بررسی نتایج به دست آمده، سعی گردیده که به نتایج بهتری در برخورد با این گونه آثار دست یابیم.
۵.

بررسی معماری دوره ی قاجار

نویسنده:

کلید واژه ها: قاجار سبک شناسی معماری عناصر کالبدی تزئینات وابسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 331 تعداد دانلود : 364
جایگاه و مرتبه ی معماری قاجار در تاریخ معماری گذشته ی ایران (قبل از دوره ی جدید) می تواند محل بحث و تأمل باشد. به طور خلاصه، معماری قاجار ادامه دهنده ی معماری دوران های پیش به خصوص صفویه است. در بسیاری موارد به علت ورود عناصری مانند خیابان و میدان به ایران و همچنین سفر به اروپا و... تغییراتی در معماری قاجار رخ می دهد و معماری در این دوران نسبت به این عناصر شکل می گیرد. در دوران قاجار عناصر و اشکالی مانند روزن های قوسی شکل و هلالی بالای ارسی، سنتوری، حوض خانه و... وارد معماری می شوند که از مشخصات معماری این دوره به حساب می آیند. بنابراین در دوران قاجار با وجود ورود عناصر جدید مانند خیابان و میدان (به معنای امروزی) شاهد رشد و تکامل معماری هستیم. بنابراین دراین پژوهش به معرفی بیشتر معماری قاجار و عناصر رایج در معماری قاجار می پردازیم.
۶.

فلزکاری سلجوقی هنری اسلامی با هویت ایرانی

کلید واژه ها: اسلام سلجوقی مکتب خراسان هنر فلز کاری اشیاء فلزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 323 تعداد دانلود : 373
نقش ترکان سلجوقی در تاریخ هنر ایران به نحوی سامان یافته که اغلب تاریخ دانان و متخصصین هنر، عصر حکومت آنان را اوج هنرهای اسلامی ایران در طول چهارده قرن گذشته دانسته اند. اگرچه گستره ی امپراطوری سلجوقی از چین تا اندلس را در برگرفته بود، اما به سبب زندگی پیشین کوچ رویشان هنر قابل ملاحظه ای نداشته اند. در همین راستا مرکزیت فرهنگی ایران در آن عصر باعث شد کلیه ء خط مشی های هنری خود را از ایران گرفته و با حمایت های خود آثار بسیاری در غالب معماری، صنایع مستظرفه و... تولید و به سر حد کمال برسانند. از جمله هنرهایی که در این دوره توانسته شکوفایی عصر فرهنگی دوره ی سلجوقی را در هنر ایران به نحو شایسته ای در خود جای دهد، فلزکاری بوده است. در این دوره فلزکاری با قالب ایرانی- اسلامی اش در شهر هایی مانند هرات، مرو، ایالات خراسان قدیم و همچنین، اصفهان به اوج خود رسید. به نحوی که شکوه آن را در مکتب فلزکاری خراسان می توان بررسی نمود. در این نوشته به بررسی ویژگی های هنری فلزکاری عصر سلجوقی، فلزات مورد استفاده، روش های متداول تزئین اشیاء فلزی و بررسی و تقسیم بندی گستره ی نقوش به کار رفته در آن پرداخته شده است.
۷.

بررسی نانوذرات نقره و قابلیت استفاده از آن در حفاظت و مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی

کلید واژه ها: نانوذرات نقره ماده ی حفاظتی اشیاء فرهنگی و تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 763
آفات بیولوژیک از مهم ترین آسیب های ساختارهای آلی به شمار می روند و استفاده از مواد حفاظتی جهت کنترل و یا پیشگیری از آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این میان نانوذرات نقره از جمله موادی هستند که به دلیل خواص حفاظتی خود، توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده اند. به همین دلیل و در راستای استفاده از دانش روز جهت بهبود فرآیندهای حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی و فرهنگی، قابلیت-های نانوذرات نقره برای استفاده در این زمینه مورد ارزیابی قرار گرفتند. مطالعات بر اساس مستندات علمی، بررسی ها و تحلیل های انجام شده نشان دادند که با توجه به ویژگی ها، مکانیزم های تأثیر و فرآیندهای کاربردی، نانوسیلور از ظرفیت بالایی جهت استفاده در مرمت برخوردار است و با انجام آزمایشات دقیق تر در راستای هر کاربرد و شناخت جزئیات تأثیر در هر ماده ای، می تواند به طور گسترده ای در مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی مورد استفاده قرار گیرد.
۸.

تاثیر اثر فتوکاتالیستی و آبدوستی نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم در حفاظت از آثار تاریخی

کلید واژه ها: حفاظت و نگهداری نانوذرات دی اکسید تیتانیوم خواص فتوکاتالیستی آبدوستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 491 تعداد دانلود : 155
حفاظت و نگهداری از آثار تاریخی از اهمیت بالایی برخودار می باشد. این آثار نسبت به عوامل شیمیایی، فیزیکی وبیولوژیکی محیط، دارای حساسیت بالایی هستند و ایجاد شرایطی محیطی مناسب جهت حفاظت و نگهداری از این آثار ضروری می باشد. نانوذرات دی اکسید تیتانیوم به سبب ایجاد خواص فتوکاتالیستی، خاصیت خود تمیز شوندگی برای سطوح، فیلتر کردن اشعه UV خواص ضد قارچی تجزیه آلاینده های هوا و ... می توانند نقش مهمی در حفاظت و نگهداری آثار تاریخی داشته باشند. در حال حاضر بررسی ها بر روی تاثیر این ماده بر روی نگهداری و حفاظت از آثار تاریخی ادامه دارد و دستیابی به نتایج قطعی نیازمند بررسی های بیشتر و دستیابی به نتایج این تحقیقات می باشد.
۹.

کاربرد ذرات نانو هیدروکسید کلسیم برای اسیدزدایی چوب:کاهش انتشار بخارات اسیدی آلی از محیط داخل ارگ کلیسا

مترجم:

کلید واژه ها: خوردگی اسید استیک اسید فرمیک (vOc): ترکیبات اسیدی فرار هیدروکسید کلسیم اسیدزدایی چوب ذرات نانو لوله های ارگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 870 تعداد دانلود : 443
بخارهای اسید فرمیک واستیک از ارگی چوبی قدیمی باعث خورده شدن لوله های سربی آن میشود. این اسیدها به آرامی و به مرور در طول استفاده از ارگ و یا زمانی که ارگ استفاده نمی شود از آن ساطع می شوند. برای جلوگیری از این پروسه می توان سطح چوب را با یک لایه با خواص قلیایی پوشش داد. اگرچه، پوشش ی که ظاهر چوب را تغییر دهد و لایه ای نامشابه با لایه ی زیرین ایجاد کند، پیشنهاد نمی شود. به همین دلیل ما از روشهای جدیدی چون (تکنولوژی ذرات نانو) که کاربرد موفقی در درمان اسیدیته نمونه های چوبی از کشتی واسا داشت، استفاده کردیم. نانو ذرات هیدروکسید کلسیم(یا منیزیم) با اندازه ذرات 150-30 نانومتر، توزیع مناسبی از ذرات به روش غوطه وری یا اسپری کردن، سطح چوب را میپوشاند. ذرات با cO2 هوا واکنش داده و یک لایه قلیایی کربناته تشکیل می دهد که بخارات اسیدی را خنثی می کند. نتا یج نشان داد، انتشار بخارات اسیدی فرار از نمونه های درمان شده بسیار پایین بود در طول 13 ماه اول، (کمتر از 70 میکرو گرم بر مترمربع در ساعت)درحالیکه در نمونه های درمان نشده میزان بخارات اسید استیک 400-200 میکرو گرم بر مترمربع در ساعت بوده است.
۱۰.

طرح بازسازى خانه بنجامین فرانکلین

کلید واژه ها: بازسازی مرمت انتزاعی خانه بنجامین فرانکلین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 616 تعداد دانلود : 122
بنجامین فرانکلین ( 1706-1790)طبیعیدان و مخترع آمریکایى، یکى از بنیان گذاران ایالات متحده ى آمریکا است و با توجه به سخنانى که در روابط انسانى و اخلاقى دارد، به عنوان یک انسان بزرگ، آمریکایى ها او را قهرمان ملى مى دانند. این نوشته به طرح بازسازى بقایاى خانه ى وى در شهر فیلادلفیا از ایالت پنسیلوانیا اشاره دارد که به نحوى یک حرکت نو و نسبتاً عجیب از بازسازى به مفهومى که در ذهن حفاظت گران است را متبادر مى کند و کاملاً متفاوت است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۵