اصول بهداشت روانی

اصول بهداشت روانی

اصول بهداشت روانی سال چهاردهم زمستان 1391 شماره 56 (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

رابطه ی بین سبک های مقابله ی اجتناب شناختی - رفتاری و اختلال خوردن در دانشجویان دانشگاه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: شناخت دانشجویان رفتار مقابله اجتناب اختلال خوردن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 329
مقدمه:پژوهش حاضر جهت بررسی رابطه­ی سبک­های مقابله­ای شناختی­رفتاری و انواع اختلال خوردن در دانشجویان دانشگاه انجام شده است. روش­کار: در این پژوهش توصیفی همبستگی، 200 نفر دانشجوی شاغل به تحصیل در نیم­سال اول 89-1388 از میان دانشکده­های مختلف دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت تصادفی مرحله­ای انتخاب شدند. به منظور سنجش انواع سبک­های مقابله­ی اجتنابی از مقیاس سبک­های مقابله­ی اجتناب اجتماعی­شناختی و برای سنجش اختلال خوردن از آزمون بازخورد اختلال خوردن استفاده شد. تحلیل داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام با سطح معنی­داری 05/0>P انجام شد. یافته­ها:سبک مقابله­ی اجتناب اجتماعی­رفتاری با اختلال خوردن و زیر­مقیاس­های آن یعنی رژیم غذایی (05/0>P)، پرخوری (01/0>P) و مهار دهانی (05/0>P) رابطه­ی مثبت معنی­داری دارد. در این میان مقابله­ی اجتناب رفتاری با مشکل پرخوری رابطه­ی مثبت معنی­داری دارد. مقابله­ی اجتناب اجتماعی­شناختی با اختلال خوردن کلی (05/0>P) و دو زیرمقیاس مهار دهانی و پرخوری رابطه دارد (01/0>P) اما با رژیم غذایی رابطه­ی معنی­داری نداشت. تحلیل رگرسیونی چندگانه نشان می­دهد که از بین انواع سبک­های اجتنابی، سبک مقابله­ی اجتناب اجتماعی­رفتاری بهترین پیش­بینی­کننده­ی انواع اختلال خوردن می­باشد به طوری که اجتناب اجتماعی­رفتاری می­تواند 07/0 درصد واریانس خرده­مقیاس رژیم غذایی،22 درصد واریانس پرخوری و 13 درصد واریانس مهار دهانی را تبیین کند. نتیجه­گیری: مبتلایان به اختلال خوردن از انواع سبک­های مقابله­ی اجتنابی برای رویارویی با فشار­های روان­شناختی استفاده می­کنند و اختلال خوردن نیز نوعی سبک رویارویی با مشکلات زندگی است. سبک مقابله­ی اجتنابی اجتماعی­رفتاری بهترین پیش­بینی­کننده­ی اختلال خوردن محسوب می شود.
۲.

ارتباط میزان فرسودگی در مراقبین بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون با وضعیت بالینی بیماران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: بیماری پارکینسون فرسودگی مراقبین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات روانی ناشی از اختلال طبی کلی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی عصب شناختی رفتاری کارکرد مغز و اعصاب
تعداد بازدید : 524 تعداد دانلود : 147
مقدمه:مطالعه­ی حاضر با هدف بررسی میزان فرسودگی در مراقبین بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون و ارتباط آن با وضعیت بالینی بیماران انجام شده است. روش­کار: در این مطالعه­ی همبستگی، 35 بیمار مبتلا به بیماری پارکینسون مراجعه­کننده به درمانگاه سرپایی نورولوژی بیمارستان قائم (عج) مشهد و مراقبین آن­ها در طی یک سال (90-1389) بررسی شدند. از مراقبین بیمار، پرسش­نامه­ی بار بیماری و معیار ناراحتی مراقبین گرفته شد. آزمون معاینه­ی مختصر روانی برای بررسی وضعیت عمومی شناخت و مقیاس یکپارچه­ی درجه­بندی بیماری پارکینسون برای بررسی سیر بیماری به کار رفت. هم­چنین برای بیماران از معیار درجه­بندی هون و یار استفاده شد که معرف مرحله­ی بیماری است. اطلاعات با نرم­افزار SPSS تحلیل شد. برای بررسی متغیرهای جمعیت­شناختی از جدول فراوانی و برای بررسی ارتباط بین فرسودگی مراقبین با وضعیت بالینی بیماران از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته­ها:بین بخش 2 و3 مقیاس یکپارچه­ی درجه­بندی پارکینسون (فعالیت­های زندگی روزمره و عملکرد حرکتی) با فرسودگی مراقبین همبستگی مثبت معنی­داری وجود داشت (01/0P>). بر اساس معیار درجه­بندی هون و یار، ارتباط مثبت معنی­داری بین مرحله­ی بیماری با نمره­ی فرسودگی مراقبین وجود داشت (01/0P<). هم­چنین بین وضعیت شناختی بیماران بر اساس نمره­ی وضعیت روانی با نمرات پرسش­نامه­های بار بیماری و ناراحتی مراقبین ارتباط مثبت معنی­داری یافت شد (01/0P>). نتیجه­گیری: با توجه به ارتباط میان فرسودگی مراقبین بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون با وضعیت بالینی این بیماران، لزوم توجه بالینی بیشتر به سلامت جسمی و عاطفی مراقبان احساس می­شود.
۳.

مقایسه ی سطح اضطراب در دانش آموزان دبیرستانی روستایی و شهری در مشهد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب نوجوانان شهر روستا دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 149 تعداد دانلود : 205
مقدمه:تاثیر تغییرات سریع فرهنگی­اجتماعی و افزایش اﺧﺘﻼﻻت عصبی­رواﻧـﻲ در دنیا، این اﺧــﺘﻼﻻت را به دوﻣــﻴﻦ عامل ناتوانی تا ﺳــﺎل 2020 تبدیل نموده است. اﺧﺘﻼﻻت عصبی­رواﻧـﻲ به ویژه اضطراب در نوجوانان، عامل مهمی در کاهش سلامتی، افت تحصیلی و اقدام به رفتارهای مخاطره­آمیز است. این مطالعه به منظور بررسی سطح اضطراب دانش­آموزان روستایی و شهری در مشهد انجام گرفت. روش­کار: در این مطالعه­ی مقطعی، تعداد 340 دانش­آموز دبیرستانی روستایی و شهری مشهد در سال 1385 با نمونه­گیری طبقاتی­خوشه­ای وارد پژوهش شدند و مشخصات جمعیت­شناختی، نحوه­ی انجام فرایض دینی، علاقه به تحصیل و وضعیت تحصیلی ایشان بررسی شد. داده­ها توسط پرسش­نامه­ی اضطراب اشپیل­برگر جمع­آوری و با آزمون­های تحلیل واریانس، تی و مجذور خی تحلیل شدند. یافته­ها:در مجموع 337 نفر دانش­آموز با میانگین سنی 3/1±5/16 سال بررسی شدند. از شرکت­کنندگان 175 نفر (52%) ساکن روستا بودند. اضطراب حالت و صفت به درجات شدید به ترتیب در 23 و 19 درصد دانش­آموزان مشاهده شد. در دانش­آموزان روستایی میزان اضطراب بالاتر از شهر بود (001/0P<) و حداکثر میانگین نمره­ی اضطراب در دختران روستایی دیده شد. دختر بودن (01/0=P)، بی­علاقگی به رشته­ی تحصیلی (01/0=P) و عدم انجام منظم فرایض دینی (02/0=P) با سطح اضطراب بالاتر همراه بود. نتیجه­گیری: بر اساس یافته های پژوهش، میزان اضطراب در دختران و به ویژه دانش­آموزان جامعه­ی روستایی بیشتر بود. لذا غربالگری اختلالات اضطرابی و راهکارهای ارتقای بهداشت روان، فراهم­سازی شرایط آموزشی و تفریحی مناسب در مدارس روستایی باید مورد توجه قرار گیرد.
۴.

تاثیر خوش بینی سرشتی بر سوگیری توجه به چهره های هیجانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: هیجان پردازش اطلاعات خوش بینی سوگیری توجه چهره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 923 تعداد دانلود : 687
مقدمه: خوش بینی به عنوان یک صفت سازگارانه، توجه زیاد روان­شناسان و متخصصین سلامت را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر خوش بینی سرشتی بر پردازش اطلاعات چهره های هیجانی شاد و خشمگین طرح­واره­ای می­پردازد. روش­کار: این مطالعه علی-مقایسه­ای بر روی دانش­آموزان دبیرستان­های شهرستان دلیجان در سال 1389 انجام شد. 30 دانش آموز بسیار خوش­بین و30 دانش­آموز دارای خوش بینی پایین بر اساس نمرات آزمون بازنگری شده­ی جهت گیری زندگی و انجام یک مصاحبه­ی بالینی نیمه­ساختاریافته برگزیده شدند و سپس تکلیف رایانه­ای دات-پروب اصلاح شده­ی تصویری بر روی آن­ها اجرا گردید. از تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر و تحلیل واریانس چندمتغیره برای تحلیل نتایج استفاده شد. یافته­ها:پس از کنترل خلق روزانه، نتایج این پژوهش نشان داد که خوش بینی مرتبط با سوگیری توجه به چهره­ی هیجانی خشمگین می­باشد، به طوری که آزمودنی های بسیار خوش­بین، نسبت به چهره­ی هیجانی خشمگین، اجتناب توجهی نشان دادند (038/0=P) و آزمودنی های با خوش­بینی پایین نسبت به همین چهره، گوش به زنگی توجهی نشان دادند (018/0=P). هیچ گونه اثری از سوگیری توجه نسبت به چهره­ی هیجانی شاد مشاهده نگردید (05/0P>). نتیجه­گیری: خوش بینی سرشتی با سوگیری توجه در پردازش اطلاعات چهره های هیجانی، مرتبط می­باشد.
۵.

تاثیر تعاملی روان درمانی بدنی و پس خوراند زیستی بر کنش عصب- روان شناختی عزت نفس و هوش هیجانی مادران کودکان مبتلا به ناتوانی های یادگیری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: عزت نفس بدن هوش هیجانی روان درمانی پس خوراند زیستی ناتوانی های یادگیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات دوران شیر خوارگی، کودکی و نوجوانی اختلالات یادگیری
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هوش هوش هیجانی
تعداد بازدید : 78 تعداد دانلود : 742
مقدمه:این پژوهش جهت بررسی تاثیر تعاملی روان­درمانی بدنی و پس­خوراند زیستی بر کنش عصب-روان­شناختی عزت نفس و هوش هیجانی مادران کودکان مبتلا به ناتوانایی­های ویژه­ی یادگیری طراحی شده است. روش­کار: این پژوهش کارآزمایی بالینی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه شاهد در سال 1389 انجام شد. کل آزمودنی ها شامل 17 نفر از مادران کودکان مبتلا به ناتوانیهای یادگیری در مشهد می باشند که به طور تصادفی در دو گروه آزمون (7 نفر) و شاهد (10 نفر) تقسیم شدند. قبل از شروع مطالعه، تمام آزمودنی ها با پرسش­نامه­ی عزت نفس کوپراسمیت و هوش هیجانی بار-ان ارزیابی گردیدند. گروه آزمون، تحت یک دوره­ی سه ماهه روان­درمانی بدنی (دو جلسه­ی 90 دقیقه­ای در هفته، در مجموع 24 جلسه) و آموزش پس­خوراند زیستی (هر دو هفته یک بار، در مجموع 6 جلسه) قرار گرفتند. پس از اتمام دوره­ی آموزش، تمام آزمودنی ها توسط ابزارهای ذکر شده، ارزیابی مجدد شدند. برای بررسی نرمال بودن یافته­های دو گروه، از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف استفاده شد و با توجه به نرمال بودن نمرات عزت نفس و هوش هیجانی در دو گروه، برای مقایسه­ی میانگین نمرات از آزمون تی مستقل با سطح معنی­داری 05/0>P استفاده شد. یافته­ها:نمرات مربوط به عزت نفس (042/0=P) و هوش هیجانی (011/0=P) در گروه آزمون نسبت به شاهد به طور معنی­داری افزایش یافته بود. نتیجه­گیری: نتایج این پژوهش حاکی از اثربخشی روان­درمانی بدنی و پس­خوراند زیستی در افزایش عزت نفس و هوش هیجانی مادران کودکان مبتلا به ناتوانایی­های یادگیری است.
۶.

نقش تعدیل کننده ی سبک های دلبستگی در رابطه ی بین ناگویی هیجانی و رضایت زناشویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: رضایت زناشویی دلبستگی ناگویی هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 302 تعداد دانلود : 831
مقدمه:با توجه به اهمیت شناخت متغیرهای تعیین­کننده و تاثیرگذار بر رضایت زناشویی، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیل­کننده­ی سبک­های دلبستگی در رابطه­ی بین ناگویی هیجانی با رضایت زناشویی انجام گرفت. روش­کار: در این پژوهش اکتشافی از نوع همبستگی، افراد متاهل شاغل در دو بیمارستان­های روان­پزشکی رازی و سینا در شهرتهران به صورت داوطلب در یک دوره­ی زمانی چهار ماهه در سال 1390 در این پژوهش شرکت کردند. از شرکت­کنندگان (195 زن، 103 مرد) خواسته شد که مقیاس دلبستگی بزرگسال (AAI)، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو (TAS-20) و پرسش­نامه­ی وضعیت زناشویی گلومبوک-راست (GRIMS) را تکمیل کنند. داده­ها با استفاده از روش­ها و شاخص­های آماری شامل فراوانی، میانگین، انحراف معیار، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره­ی تعدیلی تحلیل گردیدند. یافته­ها: ناگویی هیجانی با رضایت زناشویی همبستگی منفی معنی­دار دارد (001/0P<)، سبک دلبستگی ایمن با رضایت زناشویی، همبستگی مثبت معنی­دار (01/0P<) و سبک­های دلبستگی ناایمن با رضایت زناشویی، همبستگی منفی معنی­دار دارد (001/0P<). نتیجه­ی تحلیل رگرسیون نشان داد که تنها سبک دلبستگی ایمن، توان تعدیل رابطه­ی ناگویی هیجانی و رضایت زناشویی را دارد. نتیجه­گیری: بر اساس یافته­های این پژوهش، می­توان نتیجه گرفت که رابطه­ی بین ناگویی هیجانی و رضایت زناشویی یک رابطه­ی خطی ساده نیست و سبک­های دلبستگی می­توانند این رابطه را تعدیل نمایند.
۷.

مطالعه ی مبتنی بر مدل کلونینجر: مقایسه ی عامل های سرشت و منش اقدام کنندگان به خودکشی با افراد بهنجار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اقدام به خودکشی منش سرشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 755 تعداد دانلود : 437
مقدمه:با توجه به آمارهای اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، خودکشی یکی از علل اصلی مرگ در جمعیت عمومی به ویژه افراد جوان می­باشد. با توجه به تاثیرات زیان­بار روانی، اجتماعی و اقتصادی آن، لزوم بررسی همه­جانبه­ی علل زیربنایی و به پیرو آن ایجاد راهکارهای عملی جهت پیشگیری از این معضل بداشت روانی بیش از پیش مشخص می­گردد. این پژوهش با هدف بررسی ابعاد سرشتی و منشی افراد اقدام­کننده به خودکشی انجام پذیرفته است. روش­کار: در این مطالعه­ی علی-مقایسه­ای، 30 بیمار بستری در بیمارستان رازی تبریز که در پاییز و زمستان سال 1390 در پی اقدام به خودکشی به مرکز ارجاع داده شده بودند، به صورت تصادفی در دسترس انتخاب شده و پس از کسب رضایت بیمار، پرسش­نامه­ی سرشتی و منشی کلونینجر (TCI-125) را تکمیل نمودند. گروه شاهد شامل 30 فرد سالم فاقد سابقه­ی تشخیص روان­پزشکی نیز پرسش­نامه را تکمیل نمودند. داده­های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره بررسی گردیدند. یافته­ها:بنا بر نتایج، گروه اقدام­کننده به خودکشی به طور معنی­داری نمرات بالای نوجویی و نمرات پایین­تر خودراهبری و همکاری را در مقایسه با گروه شاهد نشان دادند (001/0>P). نتیجه­گیری: این مطالعه در راستای پژوهش­های معطوف به بررسی ابعاد شخصیتی زیربنایی دخیل در اقدامات خودکشی، می­تواند در جهت شناخت دقیق­تر عوامل دخیل در این پدیده و ارایه­ی راهکارهای مناسب جهت پیشگیری و درمان، یاری­رسان باشد.
۸.

بررسی رابطه ی تصویر بدن و سبک های مقابله ای با شدت دیسمنوره ی اولیه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: مقابله تصویر بدن دیسمنوره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 955 تعداد دانلود : 650
مقدمه: عوامل متعددی بر شدت دیسمنوره تاثیر می گذارند. هدف از این بررسی، تعیین رابطه ی تصویر بدن و سبک های مقابله ای با شدت دیسمنوره ی اولیه می باشد. روش کار: این مطالعه ی از نوع توصیفی-همبستگی از آبان 1389 آغاز و در آذر ماه 1390 پایان یافت. در این پژوهش 254 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی چالوس به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسش نامه های تعیین شدت دیسمنوره ی آندرش و میلسوم، تصویر بدن فیشر و تعیین سبک های مقابله ای لازاروس و فالکمن توسط آنان تکمیل شد. داده ها با استفاده از SPSS نسخه ی 16 و آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. یافته ها:بین شدت دیسمنوره ی اولیه با تصویر بدن (01/0≥P) و سبک های مقابله ای (مسئله محوری 01/0≥P و هیجان محوری 05/0≥P) و تمام مولفه های تصویر بدن رابطه ی معنی دار (01/0≥P) وجود دارد و مولفه های تصویر بدن از توانایی پیش بینی شدت دیسمنوره برخوردارند. هم چنین از بین مولفه های سبک های مقابله ای، بین شدت دیسمنوره با مشکل گشایی برنامه ریزی شده (01/0≥P)، جستجوی حمایت اجتماعی (05/0≥P)، خویشتن داری (05/0≥P)، ارزیابی مجدد مسئله (05/0≥P) و مسئولیت پذیری (05/0≥P) رابطه ی معنی داری وجود داشته و مولفه ی مشکل گشایی برنامه ریزی شده از توانایی پیش بینی شدت دیسمنوره برخوردار است. نتیجه گیری: دو عامل روان شناختی تصویر بدن و سبک های مقابله ای با شدت دیسمنوره ی اولیه ارتباط دارند. لذا باید در اداره و کنترل شدت دیسمنوره ی اولیه به این دو مقوله، توجه نمود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۱