مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی

مطالعات روانشناختی دوره هفتم پاییز 1390 شماره 3 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نوروتیسم، برونگرایی و مشارکت در فعالیت های بدنی: ارزیابی مدل گرانشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فعالیت بدنی برون‏گرایی نوروتیسم مدل گرانشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 182 تعداد دانلود : 732
از دهه 1970 کوشش های زیادی در جهت فهم نقش تعیین کننده های عمده مشارکت افراد در فعالیت های فیزیکی و ورزشی انجام شده است. یکی از این تلاش ها، فهم این مسأله بود که آیا مشارکت افراد در ورزش نتیجه تفاوت های از پیش موجود شخصیتی آنها است یا آنکه تفاوت های شخصیتی در فرایند مشارکت افراد در فعالیت های بدنی شکل می گیرد. این پژوهش با هدف تعیین تفاوت و مقایسه میان ورزشکاران و غیرورزشکاران از نظر دو ویژگی شخصیتی نوروتیسم و برونگرایی و در پرتو مدل گرانشی و در قالب طرح پس رویدادی انجام شد. نمونه آماری 124 ورزشکار (69 مرد و 55 زن) که به تازگی وارد باشگاه های بدن سازی شده بودند و 116 غیرورزشکار (51 مرد و 65 زن) بودند. این پاسخگویان سپس به پرسشنامه پنج عامل بزرگ (BFI) پاسخ دادند. یافته ها نشان داد میان ورزشکاران و غیرورزشکاران از نظر نوروتیسم (01/0>P) و برونگرایی (01/0>P) تفاوتی معنادار وجود داشت. تحلیل رگرسیون لوجستیک نشان داد که متغیرهای اجتماعی- جمعیت شناختی (مدل اول) 9/18 درصد از واریانس مشارکت در ورزش را تبیین کردند. در مدل دوم، متغیرهای نوروتیسم و برونگرایی، 9/7 درصد از تبیین واریانس مشارکت در ورزش را بهبود بخشیدند. نتایج پژوهش حاضر، اعتبار مدل گرانشی را تأیید کرده است که بر وجود تفاوت های ازپیش موجود شخصیتی، مانند نوروتیسم و برونگرایی در مشارکت در فعالیت های بدنی و ورزشی تأکید می کرد. افزون براین، با توجه به اهمیت متغیرهای نوروتیسم و برونگرایی، از نتایج این مطالعه می توان در مداخله های رفتاری به شکل تقویت برونگرایی و تضعیف نوروتیسم به منظور تقویت گرایش افراد به مشارکت در فعالیت های مختلف ورزشی استفاده کرد.
۲.

اثربخشی آموزشی افزایش عاطفه مثبت بر میزان رضایت زناشویی و سبک دلبستگی در دانشجویان متأهل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک دلبستگی عاطفه مثبت رضایت زناشویی تاب آوری فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 613 تعداد دانلود : 486
این پژوهش بر اساس اهمیت جنبش روانشناختی مثبت نگر در قرن حاضر، به اثربخشی آموزشی افزایش عاطفه مثبت بر میزان رضایت زناشویی و سبک دلبستگی توجه کرده است و فرضیه آن مبتنی بر این است که آموزش عاطفه مثبت به رضایت زناشویی و تغییر در سبک دلبستگی منجر می شود. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون دو گروهی است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان متأهل کشور بودند و جامعه دردسترس پژوهش دانشجویان متأهل دانشگاه علامه طباطبایی بودند که سبک دلبستگی ناایمن داشتند، که بر اساس نمونه گیری در دسترس 24 نفر از دانشجویان مذکور، انتخاب و در دو گروه12 نفری آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه های تجارب شخصی در روابط صمیمانه - فرم تجدید نظر شده(ECR-R)، رضایت زناشویی انریچ(فرم کوتاه)، پرسشنامه عاطفه مثبت و منفی (PANAS) و پروتکل درمانی افزایش عاطفه مثبت است. نتایج تحلیل آماریTمستقل نشان داد که آموزش افزایش عاطفه به افزایش رضایت زناشویی و تغییر در سبک دلبستگی در دانشجویان متأهل دارای سبک دلبستگی ناایمن منجر شد.
۳.

بررسی رابطه حس انسجام و هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه آزاد تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجو هوش هیجانی حس انسجام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 477 تعداد دانلود : 876
هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه حس انسجام و هوش هیجانی در دانشجویان بود. به این منظور 400 نفر از دانشجویان (200 دختر، 200 پسر) با تکمیل پرسشنامه حس انسجام و مقیاس هوش هیجانی در این پژوهش شرکت کردند. پژوهش حاضر، پژوهشی از نوع همبستگی بود و برای تحلیل آماری داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل میانگین، فراوانی، درصد، آزمون t،ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد که در کل 71 درصد واریانس مربوط به حس انسجام به وسیله متغیر هوش هیجانی و سازه های آن تبیین می شود و ضریب تأثیر سازه های خودمدیریتی، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه با توجه به آماره t نشان می دهند که این متغیرها با اطمینان 99 درصد می توانند تغییرات مربوط به حس انسجام را پیش بینی کنند و همچنین ضریب رگرسیون پیش بین نشان داد که سازه خودآگاهی نمی تواند واریانس حس انسجام دانشجویان را به طور معنادار تبیین کند. در مجموع نتیجه گرفته شد افزایش خود مدیریتی، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه به افزایش حس انسجام در دانشجویان منجر می شود.
۴.

بررسی ویژگیی های روانسنجی پرسشنامه سنجش رفتار تغذیه ای مینه سوتا در دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار قابلیت اعتماد هنجارگزینی بی اشتهایی روانی پرسشنامه سنجش رفتار تغذیه ای مینه سوتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 496 تعداد دانلود : 664
پژوهش با هدف هنجارگزینی و بررسی اعتبار وقابلیت اعتماد پرسشنامه سنجش رفتار تغذیه ای مینه سوتاMEBS)،ون رانسون و همکاران، 2005) در دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر اصفهان اجرا شد. این پرسشنامه یکی از ابزارهای خود گزارش دهی است که به منظور ارزیابی علائم بی اشتهایی روانی به کار رفته است. شرکت کنندگان در پژوهش 300 نفر از دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. این آزمودنی ها پرسشنامه MEBS را تکمیل کردند. و نتایج حاصل با نرم افزار SPSS و نرم افزار LISREL تجزیه و تحلیل شد. تحلیل عاملی به روش تحلیل مؤلّفه های اصلی با چرخش واریماکس، 3 عامل را برای پرسشنامه MEBS استخراج کرد که در حدود 83/56 درصد از واریانس کلی را تبیین کردند. تحلیل عاملی تأییدی درستی عامل های استخراج شده را تأیید کرد. همچنین تحلیل داده ها قابلیت اعتماد خوبی را نشان دادند (آلفای کرونباخ7/0 به دست آمد). ضریب همبستگی میان نمره های آزمون و باز آزمون نیز 93/0 به دست آمد که حاکی از قابلیت اعتماد بالا به روش آزمون- بازآزمون بود. به منظور تعیین دامنه برش نیز از روش نمره هایT استفاده شد و نمره 19 به عنوان دامنه تشخیص بهنجار از نابهنجار مشخص شد. بنابراین، با توجه به نتایج فوق می توان گفت پرسشنامه MEBS به عنوان یک ابزار معتبر و پایا قابلیت استفاده در موقعیت های پژوهشی و بالینی را در تشخیص علائم اختلال بی اشتهایی روانی در دختران نوجوان شهر اصفهان داشت.
۵.

رابطه عاطفه مثبت و منفی صفت با بی عدالتی و رفتارهای مخرب کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عاطفه مثبت عاطفه منفی رفتارهای مخرب بی عدالتی توزیعی بی عدالتی رویه ای بی عدالتی تعاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 836 تعداد دانلود : 488
این پژوهش با هدف بررسی نقش عاطفه مثبت و منفی صفت در رابطه بی عدالتی با رفتارهای مخرب کارکنان اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را کارکنان یک شرکت تولیدی و صنعتی (به تعداد 250 نفر) در پاییز 1388 در شهرکرد تشکیل دادند. روش پژوهش همبستگی و شیوه نمونه گیری مورد استفاده تصادفی ساده بود. از 230 پرسشنامه توزیع شده، 162 پرسشنامه معتبر برای تحلیل بازگشت شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه بی عدالتی (در سه قسمت بی عدالتی توزیعی، رویه ای و تعاملی) با 13 سؤال، پرسشنامه عاطفه مثبت و منفی (PANAS) با 18سؤال و پرسشنامه رفتار مخرب کارکنان (با دو خرده مقیاس خروج و غفلت و اعتراض پرخاشگرانه) با 8 سؤال بود. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شد. شواهد به دست آمده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که: 1. عاطفه مثبت رابطه بی عدالتی تعاملی را با خروج به عنوان اولین مؤلّفه رفتارهای مخرب تعدیل می کند. همچنین عاطفه مثبت رابطه بی عدالتی تعاملی را با غفلت و اعتراض پرخاشگرانه تعدیل می کرد. شواهد حاصل از تحلیل ساده شیب خط نشان داد که در عاطفه مثبت بالا، بی عدالتی تعاملی تمایل به خروج و غفلت و اعتراض پرخاشگرانه بیشتری را باعث می شود. عاطفه منفی نیز رابطه بی عدالتی رویه ای و تعاملی را با خروج (ترک سازمان) و همچنین رابطه بی عدالتی توزیعی و تعاملی را با غفلت و اعتراض پرخاشگرانه تعدیل می کرد. بدین معنا که در عاطفه منفی پایین، رابطه متغیرهای یاد شده مثبت و معنادار بود.
۶.

ارتباط تاب آوری، استرس و خود کارآمدی با رضایت از زندگی در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس تاب آوری پیشرفت تحصیلی رضایت از زندگی خود کارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 659 تعداد دانلود : 981
این پژوهش با هدف تعیین ارتباط تاب آوری، استرس و خود کارآمدی با رضایت از زندگی در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین انجام شد و یک مطالعه همبستگی بود. آزمودنی های پژوهش 120 نفر بودند که از میان دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین دبیرستان های دخترانه به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های تاب آوری، استرس، خودکارآمدی و رضایت از زندگی استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که تاب آوری، خودکارآمدی و رضایت از زندگی در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا در مقایسه با دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین به طور معناداری بیشتر و استرس آنها کمتر است. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که متغیرهای تاب آوری و استرس مثبت در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین و تاب آوری در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا به عنوان قوی ترین پیش بینی کننده رضایت از زندگی بودند. این یافته ها تلویحات ضمنی مهمی درباره آموزش و خدمات مشاوره ای برای دانش آموزان دارد.
۷.

نگرش دانش آموزان به درس ریاضی و رابطه آن بااضطراب امتحان (مورد:دانش آموزان دختروپسرسال دوم دبیرستان های شهراصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دانش آموزان شهر اصفهان نگرش به درس ریاضی اضطراب امتحان ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 182 تعداد دانلود : 704
دانش آموزان نسبت به مواد درسی نگرش هایی دارندکه این نگرش ها در عملکردآموزشی آنها نقشی مهم ایفاء می کند. هدف مقاله مطالعه میزان نگرش دانش آموزان به درس ریاضی، نگرش آنها به اضطراب امتحان ریاضی وبررسی ارتباط بین نگرش به درس ریاضی واضطراب امتحان بود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی وابزارپژوهش دو قسمت داشت: 1)مقیاس نگرش به درس ریاضی که شامل 28گویه وچهارپاره مقیاس احساس لذّتمندی، انگیزش به یادگیری، اهمیت داشتنن واحساس ترس ونگرانی به درس ریاضی است؛ 2) پرسشنامه اضطراب امتحان. نمونه ای به حجم 200 دانش آموز دختر و پسر به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان دانش آموزان سال دوم رشته های انسانی وتجربی دبیرستان های شهر اصفهان انتخاب شد. نتایج نشان دهنده آن بود که بین هرکدام ازچهارپاره مقیاس و هم چنین کل نگرش به درس ریاضی با اضطراب امتحان درس ریاضی روابطی معنادار وجود داشته است (365/0-). میزان نگرش به درس ریاضی وهم چنین اضطراب امتحان درسطح متوسط ارزیابی شده است. درنگرش به درس ریاضی وهم چنین اضطراب امتحان در میان دانش آموزان دختر و پسر و هم چنین بین دورشته انسانی و تجربی تفاوتی معنادار وجود نداشته است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۱