معرفت ادیان

معرفت ادیان

معرفت ادیان سال اول زمستان 1388 شماره 1

مقالات

۱.

بررسی تطبیقی ویژگیهای نوشتاری کتاب مقدس و قرآن کریم

نویسنده:

کلید واژه ها: تأویل کتاب تحریف کلمه(لوگوس) انسان کامل(آدم علیون) تدوین کتب مقدس و حجیت و اعتبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 155 تعداد دانلود : 49
این مقاله با رویکرد نظری و تحلیلی، برخی از ویژگیهای نوشتاری تورات، انجیل و قرآن را بررسی کرده است. ابتدا بحث کلمه، کلام و انسان کامل (واسطة دریافت کتاب آسمانی) و پس از آن، بحث کتاب و تأویل آن مطرح میشود. سپس مباحثی مانند انسجام و یکپارچگی، وحی یا الهام، تدوین کتاب مقدس و قرآن کریم، سبک نگارش، تدوین کتاب های جانبی، برتری قرآن بر کتاب مقدس، تحریف قرآن و کتاب مقدس، حجیت و اعتبار، و اوصاف قرآن و کتاب مقدس از نگاه آیات قرآن مطرح میشود. در این مقال، تلاش شده است که مطالب به صورت تطبیقی، و به اختصار، بیان شود.
۲.

نهضت مکابیان

نویسنده:

کلید واژه ها: هلنیسم تهاجم فرهنگی سلوکیان حسیدیم مکابیان حشمونیان بطالسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 893 تعداد دانلود : 181
نهضت مکابیان حرکتی بود که یهودیان تحت حاکمیت شهریاران سلوکی ـ جانشینان اسکندر مقدونی در سوریه- پدید آوردند. اسکندر تربیت شده ارسطو و تحت تأثیر وی بود. او پیش از این­که عنصری نظامی باشد، عنصری فرهنگی بود. از این رو، همزمان با فتوحات سرزمین هایی مانند ایران، آسیای صغیر، هندوستان، سوریه و مصر به ترویج فرهنگ یونان اقدام کرد. در این فرآیند عقاید و اندیشه های قوم یهود مورد تهاجم تمدن یونان قرار گرفت. گروهی از یکتاپرستان یهودی به نام «حسیدیم» در مقابل این تهاجم قیام کردند. این مقاومت تا زمان مکابیان ادامه یافت. خاندان مکابی از متتیای کاهن و پسرانش یوحنا، یهودای مکابی، الیعازار و یوناتان بودند. آنان در برابر حاکمان ستمگر سلوکی، که فرهنگ یونانی را ترویج میکردند، مقاومت یهودیان را رهبری کردند. قیام یهودیان یکتاپرست منجر به استقلال یهودیان شد. در این دوره، یهودیان به دو فرقه فریسیان و صدوقیان تقسیم شدند.جنگ و نزاع بین این دو گروه، حکومت صدساله مکابیان را ضعیف و زمینه را برای سلطه رومیان مساعد کرد. سرانجام یکی از سرداران رومی به نام «پومپه» بخشی از سوریه را در سال 63 ق.م از حاکمیت مکابیان درآورد. سال های 142 ق.م تا 63 ق.م،دوران استقلال یهود، دوره مکابیان نام دارد.
۳.

مسیح در آیین یهود

نویسنده:

کلید واژه ها: یهود تلمود عهد جدید عهد عتیق بنی اسرائیل قبالا مسیحا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 499 تعداد دانلود : 138
یکی از مدعاهای مسیحیان این است که حضرت عیسیعلیه السلام همان مسیحای انبیای موعود بنیاسرائیل است. در مقابل، یهودیان منکر این امر هستند و مدعیاند مسیحای موعود هنوز ظهور نکرده است و در انتظار اویند. این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی به بررسی عهد عتیق، تلمود و عرفان قبالای یهود پرداخته و تلاش میکند تا مجموعه ویژگیهای مسیحا در این نوشته ها، و انطباق آن بر شخصیت آن حضرت را بررسی نبوده و نشان دهد آیا در این منابع، نشان و یا قرینه ای از الوهیت مسیحا میتوان یافت یا خیر؟
۴.

حقیقت غایی در آیین بودا

نویسنده:

کلید واژه ها: همه خدایی شرک الحاد بودا هینه یانه تراودابودیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 171 تعداد دانلود : 221
آیین بودا، که در شرق آسیا جایگاه خاص و ویژه ای دارد، دارای سه فرقة مهم و اصلی است. این فرقه ها با نام های مهایانه، تراودا و چرخ الماس یا لامایی شناخته میشوند. از سوی دیگر، مباحث الهیات، مخصوصاً نگرش این عده به حقیقت غایی، موضوعی جذاب و جالب توجه است که باید با دقت بیشتری به آن توجه کرد. در این نوشتار، تلاش بر این است که نگرش این سه مکتب به امر الوهی و حقیقت غایی را بررسی کرده، الحادی بودن تراودا، و همه خدایی و یا شرکآمیز بودن مهایانه و چرخ الماس را نشان دهیم. البته لازم به ذکر است که فرقة لامایی درحقیقت تقریری از فرقة مهایانه در این موضوع شمرده میشود.
۵.

مسیحیان و نقد آرای اسکوفیلد

کلید واژه ها: مسیحیت صهیونیستی اسکوفیلد تدبیرگرایی ملکوت خدا ملکوت آسمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 469 تعداد دانلود : 175
اسکوفیلد نویسندة کتاب مقدس مرجع، چنانکه مسیحیان منتقد نوشته اند، در یادداشت های خود، دچار اشتباهات بزرگی شده است آرا و آموزه های او و تفسیرهایی که از کتاب مقدس انجام داده است، با آموزه های حضرت عیسیعلیه السلام منافات دارد. این مقاله به روش کتابخانه ای و با هدف نقد آرای اسکوفیلد از دیدگاه مسیحیت، نگاشته شده و درصدد است تا ثابت کند تدبیرها یا دوره های هفت گانه و دیگر عقاید او، مورد تأیید کتاب مقدس و اندیشوران مسیحی نیست. نداشتن نظام واحد، شخصی و خصوصی کردن آموزة نجات، رنگ سیاسی دادن به ظهور مسیح و حکومت هزارسالة او، تأکید بر پایه گذاری پادشاهی داودعلیه السلام توسط حضرت عیسیعلیه السلام و پادشاهی زمینی او، از اشکالات جدی کتاب اسکوفیلد است.
۶.

رسالة الهیات عرفانی دیونیسیوس آریوپاغی

کلید واژه ها: الاهیات سلبی دیونیسیوس آریوپاغی الاهیات عرفانی غیب و تحیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 112 تعداد دانلود : 718
دیونیسیوس آریوپاغی، شخصیت برجستة کتاب مقدس است و اعتقاد بر این است که وی از یاران و صحابیان رسولان و از قدیسان، و در اوایل قرن دوم میلادی بوده است. اما شهرت وی نه فقط به دلیل شخصیت کتاب مقدسی او، بلکه به دلیل مجموعه رساله ها و نگاشته هایی است که در سال 533 در شورایی در قسطنطنیه به وی نسبت داده شده است. آریوپاغی مجعول دارای آثار بسیاری بوده که بیشتر آنها از میان رفته و تنها چهار رساله و تعدادی نامه از وی باقی مانده است. یکی از رساله ها رسالة الاهیات عرفانی است که معرف الاهیات عرفانی در مسیحیت است. درون مایة اصلی رسالة الاهیات عرفانی، الاهیات سلبی است و بر تعالی و فراباشندگی خداوند تأکید دارد و این تعالی را بر حسب مفاهیمی چون تحیر و غیب شرح میدهد و در عین حال که بر امکان اتحاد انسان با خدا و پیوستن به او و تجربة عرفانی تأکید میورزد. یعنی مقام خدایی را مقام غیب مطلق میداند که در آن اندیشة انسان را به هیچ نحوی، راه نیست و عقل و اندیشة انسان، دچار حیرت میشود. هرچند انسان مجرب و طی طریق کرده، از راه تطهیر نفس، به همان مقام نیز میتواند راه یابد و به تعبیر آریوپاغی، میتواند در آن غوطه ور شود و با او که بالکل غیر قابل شناخت و در «مقام غیب مطلق» است، متحد میشود.
۷.

ابراهیم(ع) و خاندانش در تورات و قرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: قرآن تورات ابراهیم موسی آل ابراهیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 898 تعداد دانلود : 997
اهمیت حضرت ابراهیم علیه السلام و فرزندان ایشان در ادیان ابراهیمی بر کسی پوشیده نیست. از این روی، هر یک را ادیان توحیدی یهودیت، مسیحیت و اسلام بر اساس کتاب آسمانی خود، میکوشد ارتباط خود با این بزرگواران را نشان دهد. شناخت شخصیت این انبیا در تورات و قرآن میتواند بهترین ابزار برای آشنایی با این اشخاص و آن ادیان باشد و بهترین موضوع را در مطالعات بین ادیانی ترسیم کند. این مقاله با بررسی ویژگیهای این بزرگواران در تورات و قرآن، سعی دارد در این راه قدمی بردارد و شباهت ها و تفاوت های نگاه تورات و قرآن به این انبیای الهی را برشمارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۶