Sport Sciences and Health Research

Sport Sciences and Health Research

طب ورزشی سال دوم پاییز و زمستان 1389 شماره 5

مقالات

۱.

مقایسه تعادل ایستا و پویا در ورزشکاران رشته های مختلف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 513 تعداد دانلود : 989
تعادل از اجزای کلیدی مهارت های حرکتی برای حفظ پاسچر و اجرای مهارت های ورزشی پیچیده است. هدف از تحقیق حاضر، مقایسه تعادل ایستا، پویا در ورزشکاران چهار رشته ورزشی شامل ژیمناستیک، فوتبال، بسکتبال و شنا و یک گروه افراد غیرورزشکار بود. 40 زن ورزشکار با 5 سال سابقه ورزشی (10 ژیمناستیک با میانگین سن 31/0± 50/14 سال، قد 75/7± 20/155 سانتی متر و وزن 91/3±70/49 کیلوگرم، 10 فوتبالیست با میانگین سن 47/1 ±80/22 سال، قد 12/5 ±60/160 سانتی متر، وزن 87/4 ±95/52 کیلوگرم، 10 بسکتبالیست با میانگین سن 7/10 ±60/21 سال، قد 75/6 5/165 سانتی متر و وزن 27/6±43/57 کیلوگرم و 10 شناگر با میانگین سن 63/1± 3/23 سال، قد 46/5 ±5/163 سانتی متر و وزن 42/4± 50/55 کیلوگرم) و 10 زن غیرورزشکار (با میانگین سن 94/0± 7/23 سال، قد 27/3± 4/161 سانتی متر و وزن 54/3± 6/54 کیلوگرم) در این تحقیق شرکت کردند. برای ارزیابی تعادل ایستا و پویا به ترتیب از آزمون های بس و ستاره استفاده شد. داده ها پس از بررسی توصیفی با استفاده از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) در سطح 05/0 ≥P تجزیه و تحلیل آماری شدند. تحلیل داده ها نشان داد در آزمون تعادل ایستا، خطا به طور معنی داری در ژیمناست ها در مقایسه با افراد غیرورزشکار و شناگران و در فوتبالیست ها در مقایسه با شناگران کمتر است (05/0 P) و در آزمون تعادل پویا طول رسش به طور معنی داری در ژیمناست ها در مقایسه با افراد غیرورزشکار و بسکتبالیست ها و در فوتبالیست ها در مقایسه با افراد غیرورزشکار بیشتر است (05/0 P). نتایج تحقیق حاکی از آن بود که شناگران تعادل ایستای کمتر و بسکتبالیست ها تعادل پویای کمتری در مقایسه با دو گروه ورزشی دیگر دارند که ممکن است یک عامل پیش بین برای اسپرین های مچ پا در آینده باشد. بنابراین به مربیان و پزشکیاران ورزشی پیشنهاد می شود برنامه های غربالگری (screening) منظم را با استفاده از آزمون های تعادلی بس و ستاره انجام دهند و تعادل ورزشکاران را ارزیابی و افرادی را که به ضعف تعادل دچارند شناسایی کنند.
۲.

اثر تمرینات همزمان کششی عضلات پلانتار فلکسور و قدرتی عضله پهن مایل داخلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 944 تعداد دانلود : 577
سندرم درد کشککی رانی، یکی از ناهنجاری های آناتومیکی است که موجب بروز نوعی درد جلو زانو می شود و یکی از شایع ترین مشکلات مفصل زانو به شمار می رود. ضعف عضله پهن مایل داخلی و کوتاهی عضلات پلانتار فلکسور، از جمله مهم-ترین دلایل ذکرشده برای این بیماری است، از این رو هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثر تمرینات همزمان کششی عضلات پلانتار فلکسور و قدرتی عضله پهن مایل داخلی بر سندرم درد کشککی رانی بود. به این منظور 30 نفر از زنان مبتلا به سندرم درد کشککی رانی (سن 5/3 ±4/38 سال، وزن 9/2 ±5/70 کیلوگرم) به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی تجربی و کنترل قرار گرفتند. گروه تجربی به مدت 8 هفته علاوه بر درمان های معمول پزشکی، تمرینات همزمان کششی عضلات پلانتار فلکسور و قدرتی عضله پهن مایل داخلی و گروه کنترل تنها درمان های معمول پزشکی را انجام دادند. از آزمودنی ها قبل و بعد از دوره درمانی، آزمون های درد، عملکرد و سفتی مفصل (WOMAC)، زاویه Q، دامنه حرکتی دورسی فلکشن و اکستنشن زانو به عمل آمد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس برای اندازه های تکرارشده در سطح 05/0>P تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که پس از 8 هفته درمان، میانگین امتیاز WOMAC نسبت به پیش آزمون در هر دو گروه به طور معناداری (05/0>P) کاهش یافت. این تغییرات در گروه تجربی بیشتر از گروه کنترل بود. میانگین زاویه Q در هر دو گروه نسبت به پیش آزمون به صورت یکسان کاهش معناداری (05/0>P) یافت. میانگین دامنه حرکتی دورسی فکلشن گروه تجربی نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل افزایش معناداری (05/0>P) یافت. میانگین دامنه حرکتی اکستنشن زانو در هر دو گروه نسبت به پیش آزمون افزایش یافت، اما گروه تجربی نسبت به گروه کنترل افزایش بیشتری نشان داد. براساس یافته های این تحقیق می توان گفت که تمرینات همزمان کششی عضلات پلانتار فلکسور و قدرتی عضله پهن مایل داخلی موجب افزایش کارایی درمان و بهبود بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی می شود. از این رو برای این دسته از بیماران این نوع تمرینات توصیه می شود.
۳.

تاثیر خستگی عضله چهارسر ران بر تعادل پویا هنگام راه رفتن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 267 تعداد دانلود : 819
کنترل پوسچر، عبارت است از حفظ اندام ها و قسمت های مختلف بدن در راستای بیومکانیکی مناسب که به دو شکل ایستا و پویا وجود دارد. پوسچر پویا حالتی است که بدن و قسمت های مختلف آن هنگام راه رفتن و دویدن در حال حرکت اند. خستگی، یکی از عواملی است که کنترل پوسچر را تحت تاثیر قرار می دهد. خستگی عضلانی می تواند اطلاعات رسیده از منابع حسی به مغز را مختلف کند و تعادل را از بین ببرد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر خستگی عضله چهارسر ران بر کنترل تعادل پویا هنگام راه رفتن بود. به این منظور 30 والیبالیست (15 مرد و 15 زن) (سن 12/4 ±46/22 سال، قد 9/5 ± 5/198 سانتی متر، وزن 74/9 ± 2/60 کیلوگرم) به عنوان نمونه در این تحقیق شرکت کردند. به منظور ایجاد خستگی ایزومتریک عضله چهارسر ران از دستگاه دینامومتر دیجیتالی و برای ارزیابی تعادل و تعیین تغییرات جابه جایی و سرعت مرکز فشار به عنوان شاخص های تعادل قبل و بعد از ایجاد خستگی از دستگاه صفحه نیرو استفاده شد. داده ها از طریق آنوا تجزیه و تحلیل شد (05/0>P). نتایج نشان داد با اینکه جابه جایی مرکز فشار بر روی محورهای فرونتال و ساجیتال پس از اعمال خستگی نسبت به قبل از آن بیشتر شد، اما این اختلافات از لحاظ آماری معنی دار نبود (05/0P). از یافته-های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که بین خستگی عضله چهارسر ران و تغییرات جابه جایی و سرعت مرکز فشار در محورهای فرونتال و ساجیتال ارتباط زیادی وجود ندارد، بنابراین خستگی عضله چهارسر ران تاثیری بر تعادل پویا هنگام راه رفتن نداشت.
۴.

تاثیر یک دوره تمرین ترکیبی منتخب بر قدرت، تعادل و کیفیت زندگی بیماران MS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 367 تعداد دانلود : 137
هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر یک دوره تمرین منتخب ترکیبی بر قدرت، تعادل و کیفیت زندگی بیماران MS بود. 45 نفر از بیماران مراجعه کننده به انجمن MS ایران به طور داوطلبانه برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند که باتوجه به معیارهای ورودی و خروجی پژوهش، فقط 38 نفر آنها انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه کنترل (میانگین سن 001/6 ± 631/31 سال، وزن 194/12 ± 684/62 کیلوگرم، قد 587/7 ± 115/165 سانتی متر) (19 = n) و تجربی (میانگین سن 031/6 ± 500/32 سال، وزن 915/9 ± 527/64 کیلوگرم و قد 557/8 ± 055/165 سانتی متر) (19 = n) تقسیم شدند. گروه تجربی، یک نوع تمرین منتخب ترکیبی فزاینده شامل تمرینات کششی، هوازی، قدرتی و تعادلی را به مدت 8 هفته و 3 جلسه در هفته اجرا کردند. گروه کنترل در این مدت هیچ فعالیت ورزشی نداشتند. از آزمودنی ها یک هفته قبل و بعد از دوره تمرینی، آزمون قدرت، تعادل و کیفیت زندگی به عمل آمد. آزمون قدرت از طریق اجرای یک تکرار بیشینه (1RM) حرکت باز کردن زانو، تعادل از طریق آزمون برگ (BBS) و کیفیت زندگی با ابزار MSQOL - 54 سنجیده شد. سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج آزمون تی زوجی نشان داد که قدرت و تعادل بیماران در گروه تجربی به دنبال ترکیبی افزایش معنی داری داشت. همچنین پژوهش حاضر نشان داد که 8 هفته تمرین ترکیبی موجب بهبود وضعیت جسمانی و احساسی کیفیت زندگی بیماران می شود، ولی این بهبود، معنی دار نیست. باتوجه به یافته های تحقیق، می توان با طراحی یک برنامه تمرینی ترکیبی مناسب، بیماران MS را از مزایای انواع تمرینات ورزشی به طور همزمان بهره مند ساخت.
۵.

اثر خستگی عضلات پروگزیمال و دیستال اندام تحتانی بر تعادل پویا در فوتبالیست های مرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 998 تعداد دانلود : 295
با توجه به رابطه بین خستگی عضلانی ناشی از فعالیت های ورزشی با تعادل پویا، هدف این پژوهش بررسی اثر خستگی عضلات پروگزیمال و دیستال اندام تحتانی بر تعادل پویا در فوتبالیست های مرد بود. به این منظور 20 نفر از دانشجویان مرد فوتبالیست رشته تربیت بدنی که هفته ای 3 بار در تمرینات تیم فوتبال دانشگاه شرکت داشتند با میانگین و انحراف استاندارد سنی 73/0 24/20 سال، قد 28/4 27/170 سانتیمتر، وزن 24/9 38/67 کیلوگرم و شاخص توده بدن 02/2 22/23 کیلوگرم بر مترمربع، بدن سابقه آسیب در اندام تحتانی، به طور داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. برای برآورد تعادل پویای آزمودنی ها، پس از گرم کردن مختصر (10-5 دقیقه کشش و دو نرم)، از تست تعادل ستاره (SEBT) در هشت جهت استفاده شد. به منظور ایجاد خستگی در عضلات پروگزیمال و دیستال اندام تحتانی آزمودنی ها، از ایزوکینتیک بایودکس استفاده شد. تعداد جلسات آزمون چهار جلسه بود که ترتیب آنها براساس محل و صفحه حرکتی به صورت تصادفی انتخاب می شد. در هر یک از جلسات خستگی در یکی از گروه های عضلانی پلانتاردورسی فلکسور و اورتور/ اینورتورهای مفصل مچ پا و فلکسور/ اکستنسور و آبداکتور/ آداکتورهای مفصل ران به صورت انجام انقباضایت مکرر تا رسیدن به 50 درصد گشتاور حداکثر اولیه، با فاصله 72 ساعت و تا حد ممکن در شرایط مساوی اعمال شد. پس از اجرای برنامه خستگی پس آزمون SEBT به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، آزمون t همبسته و تحلیل واریانس (طرح اندازه گیری مکرر) در سطح معنی داری 05/0 P استفاده شد. نتایج نشان داد که خستگی ایزوکینتیک عضلات پروگزیمال و دیستال اندام تحتانی موجب کاهش معنی دار فاصله دستیابی در آزمون SEBT می شود. ضمن اینکه اعمال برنامه خستگی در عضلات مفصل ران به کاهش بیشتر فاصله دستیابی آزمودنی ها نسبت به عضلات مچ پا منجر شد. با توجه به یافته های تحقیق، خستگی عضلات پروگزیمال نسبت به دیستال اندام تحتانی در تعادل پویای بازیکنان فوتبال بیشتر اثرگذار است.
۶.

روایی روش ابداعی پردازش تصویر در اندازه گیری زاویه Q در حالت درازکش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 745 تعداد دانلود : 389
تغییرات زاویه Q، مهم ترین عامل بروز سندروم درد کشککی-رانی در تحقیقات مختلف گزارش شده است. در این پژوهش یک روش غیرتهاجمی جدید برای اندازه گیری زاویه Q ارائه شده است. هدف از پژوهش حاضر، طراحی و تعیین روایی یک سیستم اندازه گیری زاویه Q در حالت درازکش است. این روش با استفاده از پردازش تصاویر گرفته شده از پایین تنه مقدار زاویه Q را محاسبه می کند. به این منظور زاویه Q هجده زانو با میانگین و انحراف استاندارد سن 24/2 ± 55/23 (سال)، وزن47/10 ± 00/73 (کیلوگرم) و قد 28/8 ± 77/175(سانتی متر) با استفاده از روش ابداعی پردازش تصویر و روش CT scan در وضعیت درازکش محاسبه و مقدار همبستگی بین این دو روش از طریق ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شد. نتایج نشان داد که بین زوایای Q به دست آمده از روش ابداعی پردازش تصویر با روش CT scan در حالت درازکش ارتباط معناداری وجود دارد (001/0P=). و مقدار همبستگی (92/0r =) به دست آمد. براساس نتایج به دست آمده، روش ابداعی پردازش تصویر همبستگی زیادی با روش CT scan در اندازه گیری زاویه Q دارد، بنابراین از روش ابداعی پردازش تصویر می توان به عنوان یک روش با دقت زیاد در کنار دیگر روش ها استفاده کرد.
۷.

بررسی تعادل ایستا و پویا د رعقب ماندگان ذهنی با و بدون سندروم داون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 647
سندروم داون، متداول ترین بیماری ژنتیکی با عقب ماندگی ذهنی خفیف تا متوسط و همچنین شیوع 1 در 800 تا 1000 تولد زنده است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تعادل ایستا و پویا در دو گروه عقب مانده ذهنی با و بدون سندروم داون و ارتباط تعادل با IQ و سن است. نمونه آماری پژوهش شامل 30 دانش آموز دختر عقب مانده ذهنی با سندروم داون (میانگین سن 77/1 ± 96/13، قد 19/8 ± 40/135، وزن 21/9 ± 86/42 و 73/3 ± 12/59) و 30 دانش آموز دختر عقب مانده ذهنی بدون سندروم داون (میانگین سن 96/1 ± 30/14، قد 07/8 ± 30/136، وزن 67/8 ± 46/41 و 02/5 ± 73/61) است که به صورت تصادفی هدفدار به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. اطلاعات فردی، قد، وزن و سوابق پزشکی با استفاده از پرونده پزشکی دانش آموزان مبتلا به سندروم داون جمع آوری شد. برای ارزیابی تعادل ایستا از تست اصلاح شده لک لک و برای ارزیابی تعادل پویا از تست راه رفتن پاشنه به پنجه استفاده شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین تعادل ایستا و پویا در دو گروه عقب مانده ذهنی با و بدون سندروم داون وجود دارد (05/0 ≥ P). همچنین بین تعادل ایستا و پویا با IQ و سن در مبتلایان به سندروم داون رابطه معنی داری وجود داشت (05/0 ≥ P). مبتلایان به سندروم داون در مقایسه با افراد طبیعی و افراد عقب مانده ذهنی بدون سندروم داون سطح پایین تری از رشد کینتیکی دارند که به نظر می رسد موجب ضعف تعادل در آنها می شود. باتوجه به ضعف تعادل در مبتلایان به سندروم داون و هنچنین اهمیت تعادل در انجام فعالیت های روزانه و اجرای مهارت های ورزشی، طراحی و اجرای برنامه های با هدف بهبود تعادل در آنان ضروری به نظر می رسد.
۸.

مقایسه طول ایلیوتیبیال باند و زاویه Q در ورزشکاران با و بدون سندروم درد کشککی رانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 832 تعداد دانلود : 452
درد کشککی رانی، 25 تا 40 درصد از مشکلات زانوی مراجعان مراکز پزشکی ورزشی است. هدف از این تحقیق، مقایسه انعطاف پذیری عضلانی در ورزشکاران با و بدون سندروم درد کشککی رانی است. آزمودنی ها شامل 30 ورزشکار بودند. 15 زن ورزشکار با درد کشککی رانی (با میانگین سنی 11/4 ± 20/24 سال، وزن 20/1 ± 86/58 کیلوگرم و قد 43/7 ± 59/165 سانتی متر) و 15 زن ورزشکار سالم (با میانگین سنی 10/3 ± 01/24 سال، وزن 09/1 ± 21/59 کیلوگرم و قد 70/6 ± 90/165 سانتی متر). طول عضلات همسترینگ، دوقلو و نعلی با الکتروگونیامتر ، زاویه Q و طول ایلیوتیبیال باند با گونیامتر یونیورسال ارزیابی شد. داده ها با استفاده از آزمون t مستقل تجزیه وتحلیل شدند. ورزشکاران با درد کشککی رانی افزایش معنی-داری در زاویه Q و کاهش طول ایلیوتیبیال باند در مقایسه با آزمودنی های گروه کنترل داشتند. نتایج این تحقیق بر تاکید بیشتر بر ارزیابی این متغیرها و اجرای برنامه های تمرینی برای رفع آنها از سوی مربیان و پزشکان ورزشی تاکید دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۰