راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش دوره سوم زمستان 1389 شماره 4 (پیاپی 10)

مقالات

۱.

کاربرد دیدگاه پدیدارشناسی ون منِن در مطالعات برنامه درسی

نویسنده:

کلید واژه ها: پدیدارشناسی برنامه درسی تدریس محتوی و مواد درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 325 تعداد دانلود : 896
مقدمه: مطالعات پدیدارشناسی عموماً با ادراک یا مفاهیم، نگرش و عقاید، احساسات و عواطف افراد سروکار دارد. در این رویکرد، با استفاده از مصاحبه یا محصولات فرهنگی و یا آنچه نویسنده طراحی می­کند (مانند فیلم، عکس و ...)، می­توان تجارب افراد از پدیده­های ویژه را استخراج کرد. این مقاله به بررسی کاربرد دیدگاه پدیدارشناختی ون منن در مطالعات برنامه درسی پرداخته است. هدف این مقاله بررسی و توصیف دیدگاه پدیدارشناختی ون منن در زمینه برداشت ها از برنامه درسی، میزان اهمیت دادن آن به معلم، اهمیت تدریس و انتخاب محتوی و مواد درسی بود. نتیجه گیری: زیست جهان شخصی هر فرد می­تواند در معرفت عمومی تجربه­های روزمره شناخته شود؛ این تایید، راهی برای ملاحظه توصیف­های مربوط به زیست جهان دیگران می­گشاید. البته مطالعات ناظر بر این است که گزارش­های دانش­آموزان از زیست جهان شان بسیار متغیر و خلاصه­تر از آن است که الگوی کلی و روشن از آن پدیدار شود.
۲.

نقش فراشناخت در فرآیند یادگیری

کلید واژه ها: یادگیری فراشناخت مدرس فراگیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 515 تعداد دانلود : 917
مقدمه: رابطه مفهوم فراشناخت، به عنوان مفهومی متداول در تعلیم و تربیت با فرآیند یادگیری انکارناپذیر است. محققان و متخصصان تعلیم و تربیت به طور گسترده به نوع و سطح دانش مورد نیاز فراگیران علاقمندند و این مستلزم تاکید نظام های آموزشی بر آموزش های فراشناختی و یادگیری «چگونه یادگرفتن است تا فراگیران بتوانند در برخورد با مسایل گوناگون به طور مستقل بیندیشند. فراشناخت به استعداد درک و کنترل مطلب مورد یادگیری گفته می شود و نقش بسیار مهمی در بهبود و گسترش عملکردهای شناختی دارد و می تواند مهارت های یادگیری فراگیران را توسعه بخشد. فراشناخت، نقشی اساسی در یادگیری موفقیت آمیز ایفا می کند و هرچه توانایی های شناختی فراگیر بالاتر باشد، فرآیند یادگیری موفقیت آمیزتر خواهد بود. به عبارتی فراگیر باید در یادگیری خود نقش فعالی ایفا کند و یاد بگیرد که یادگیری خود را ارزیابی کند و اگر راهبردهای یادگیری اش موفق نبود، از راهبردهای جدید استفاده کند. نتیجه­گیری: آموزش مهارت های فراشناختی به فراگیران، در افزایش یادگیری و یادداری دروس تاثیر قابل توجهی دارد؛ لذا مدرسان باید در آموزش این مهارت ها به فراگیران بکوشند تا از این طریق آنان را به یادگیرندگان فعال مبدل سازند
۳.

اهمیت تدریس الگومحور در آموزش دانشجویان پرستاری

کلید واژه ها: آموزش دانشجویان پرستاری استراتژی تدریس الگومحوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 141 تعداد دانلود : 374
مقدمه: یکی از استراتژی های مهم یادگیری دانشجویان، تحت تاثیرقرار گرفتن الگوها و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی آنها و به عبارت دیگر «الگومحوری» است. الگومحوری یا تدریس با سرمشق شدن، جوهره فرآیند تدریس و یکی از عملکردهای مهم مربیان پرستاری ، الگوبودن آنها از طریق رفتار شایسته یا عملکرد است. معلمان پرستاری باور دارند که الگو­محوری در آموزش بالینی، مؤثرترین و صحیح ترین روش برای انتقال تجربیات و نگرش های حرفه ای به دانشجویان است؛ ولی با این وجود، الگومحوری به عنوان استراتژی آموزشی عملی، به خوبی شناخته نشده و تدریسِ الگومحور، چالشِ کنونی برنامه درسی پرستاری است. نتیجه­گیری: آگاهی از رویکردهای تدریس و فاکتورهایی که بر آن اثر می گذارد، برای طراحان برنامه آموزشی و مدرسان اهمیت زیادی دارد. از این رو ضروری است که در زمینه شناخت بیشتر فرآیند این استراتژی و عملیاتی کردن آن اقدام شود.
۴.

جایگاه هوش های چندگانه در دست یابی به اهداف مراکز آموزش الکترونیکی

کلید واژه ها: آموزش الکترونیکی کار تیمی هوش های چندگانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 300 تعداد دانلود : 675
مقدمه: در این مقاله، جایگاه هوش های چندگانه در اثربخشی نظام آموزش الکترونیکی بررسی شده است. بدین منظور، ابتدا مشکلات فراروی موسسات آموزشی الکترونیکی، نحوه کار تیمی و مفهوم هوش های چندگانه معرفی شده و سپس به معرفی الگو پرداخته شده است. به نظر می رسد که استفاده از هوش های چندگانه در ایجاد و ترکیب نیروهای کاری تیم ها در این نوع موسسات که مدیریت منابع انسانی را به عهده دارند، مفید باشد. نتیجه­گیری: با توجه به ساختار و ماهیت فعالیت در موسسات آموزشی الکترونیکی، اعضا با هم­افزایی از طریق فعالیت تکمیلی و با جهت­گیری متحدانه، می­توانند تکالیف و وظایف محوله را بهتر انجام دهند. به عبارتی ماهیت سازمانی مؤسسات آموزشی الکترونیکی به وجود ساختارهای سیستمی مشخص نیازمند است که نمی­توان در طراحی و تحقق چنین سیستمی، آنها را نادیده گرفت. هیچکدام از این اجزای نظام آموزش الکترونیکی، در حالت معمول، به طور منفرد کار نمی­کنند. در واقع امکان عملکرد مؤثر و موفقیت آمیز برای هر بخش در فعالیت های انفرادی بدون دریافت کمک­ از دیگر واحدها غیرعملی است. هم کوشی فعالیت ها در این رویکرد سازمانی، کارکنان چنین سازمان هایی را مجبور می­نماید تا دارای مهارت های متنوع و بسیاری باشند. به کارگیری گسترده مهارت ها و توانمندی های هوش چندگانه در کار تیمی سنگ بنای کیفیت نتایج و خدمات است .
۵.

شبیه سازی در آموزش پرستاری

کلید واژه ها: تفکر انتقادی شبیه سازی آموزش پرستاری مهارت بالینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 713 تعداد دانلود : 585
مقدمه: شبیه سازی، نسخه­ای از بعضی وسایل حقیقی یا موقعیت­های کاری است که تلاش دارد، بعضی جنبه­های رفتاری سیستمی فیزیکی یا انتزاعی را به وسیله رفتار سیستم دیگری نمایش دهد . هدف اصلی از کاربرد شبیه­سازی در مراقبت­های بهداشتی، آماده­سازی دانشجویان برای مواجهه با موقعیت های بالینی است که امنیت بیمار را افزایش، خطاها را کاهش و قضاوت­های بالینی پرستاران را بهبود می­دهد. این روش از پیچیدگی زیاد یادگیری که در دنیای واقعی وجود دارد می­کاهد. در این روش دانشجویان فرصت تسلط بر مهارت­هایی را به­دست می­آورند که در دنیای واقعی امکان کسب آن کمتر است. شبیه­سازها به گونه­ای برنامه­ریزی می­شوند که بتوانند در مقابل اقدامات ناصحیح دانشجویان واکنش نشان داده و با بازخورد مناسب، نسبت به تصحیح اقدامات کمک نمایند. نتیجه­گیری: شبیه­سازی منجر به تغییر نگرش در یادگیرنده، آمادگی یادگیرنده برای یادگیری نقش­های جدید، کمک به یادگیرندگان برای درک نقش حرفه­ای، نمایش نقش­های تاثیرگذار بر یادگیرندگان، افزایش انگیزه و علاقه در یادگیرنده و ایجاد فرآیند­های تفکر انتقادی در یادگیرندگان می شود .
۶.

یادگیری مبتنی بر وب؛ مرور سیستماتیک تنوع پذیری مداخلات

کلید واژه ها: آموزش پزشکی یادگیری مبتنی بر وب روش آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 588 تعداد دانلود : 466
اهداف: آموزگاران غالباً در مورد یادگیری مبتنی بر وب (WBL) به­عنوان ماهیتی منفرد یا گروهی از فعالیت­های مشابه با اثرات همگون صحبت می کنند. این مرور سیستماتیک، ناهمگونی بزرگی در میان نتایج مطالعات فردی نشان می دهد. 266 مطالعه در مورد مقایسه مداخله WBL با فعالیت های آموزشی دیگر شناسایی شدند. هدف این مطالعه، شرح گوناگونی در شکل­ها، روش های آموزشی و قالب­های ارایه مطلب در WBL بود. نتیجه­گیری: تقریباً در همه دوره­ها (89%) از متن نوشتاری و در 55%، از چندرسان­ها استفاده شده بود. در مجموع، 32% ارتباطات برخط توسط پست الکترونیک، مباحثه سلسله­وار یا کنفرانس ویدیویی و 9%، اجزای همزمان بود. 24% آمیزه­ای از آموزش­های مبتنی بر وب و غیرمبتنی بر رایانه بودند. 77% دوره­های مبتنی بر وب، روش های آموزشی را (به غیر از متن به­تنهایی) برای ارتقای فرآیند یادگیری به­کار گرفتند. روش های آموزشی رایج­تر (هرکدام تقریباً در 50% دوره­ها مورد استفاده قرار گرفتند)، نمونه­های بیمار، سئوالات خودارزیابی و بازخورد بودند. آموزگاران و محققان نمی­توانند با WBL به عنوان ماهیت منفرد برخورد کنند. روش های آموزشی و شکل­های بسیار متفاوتی برای آموزش­دهندگان­ِ WBL در دسترس است. محققان باید در مورد این­که چه موقع از طرح­های ویژه WBL استفاده کنند و چگونه آنها را به­طور موثر مورد استفاده قرار دهند، مطالعه کنند.
۷.

مقایسه وضعیت آموزش بالینی از دیدگاه مربیان و دانشجویان پرستاری

کلید واژه ها: آموزش پرستاری آموزش بالینی دانشجویان پرستاری مربیان پرستاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 592 تعداد دانلود : 393
اهداف: پرستاری، حرفه ای کاربردی است و آموزش بالینی اساس برنامه آموزش را تشکیل می دهد. آموزش بالینی به لحاظ اهمیت قلب آموزش حرفه ای شناخته می شود. این پژوهش به منظور تعیین وضعیت آموزش بالینی از دیدگاه مربیان و دانشجویان پرستاری انجام شد. روش­ها: این پژوهش توصیفی- مقطعی در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی تهران در سال 1387 انجام شد. مطالعه به روش سرشماری با گروه نمونه ای شامل 59 دانشجوی پرستاری و 21 مربی پرستاری به انجام رسید. داده ها به وسیله پرسش نامه 6قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک و 5 حیطه مرتبط با وضعیت آموزش بالینی (اهداف و برنامه آموزشی، برخورد مربی با دانشجو در محیط بالین، محیط آموزشی و نظارت و ارزشیابی) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری T مستقل، ANOVA و من- ویتنی انجام شد. یافته­ها: 9/52% واحدهای پژوهش وضعیت آموزش بالینی را در حد خوب و 7/45% در حد متوسط و 4/1% در حد ضعیف ارزیابی نمودند. به نظر 1/55% دانشجویان، وضعیت آموزش بالینی در حد متوسط، از نظر 85/42% در حد خوب و از نظر 04/2% در حد ضعیف بود. در مقابل، 19/76% مربیان این وضعیت را در حد خوب و 81/23% در حد متوسط ارزیابی نمودند. آزمون آماری من - ویتنی تفاوت دیدگاه دو گروه را معنی دار نشان داد (01/0>p). بین دیدگاه دانشجویان و مربیان در خصوص وضعیت آموزش بالینی در حیطه های اهداف و برنامه آموزش، مربی و نظارت و ارزشیابی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>p). نتیجه­گیری: بین دیدگاه مربیان و دانشجویان در زمینه وضعیت آموزش بالینی پرستاری تفاوت وجود دارد.
۸.

برون دادهای نامطلوب یک دانشکده و عوامل مرتبط با آن

کلید واژه ها: افت تحصیلی شکست تحصیلی برون داد نامطلوب دانشکده بهداشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 963 تعداد دانلود : 75
اهداف: به منظور بهبود عملکرد موسسات آموزشی، شناسایی وضعیت برون دادهای نامطلوب و عوامل موثر بر بروز شاخص های مربوطه ضروری است؛ لذا، این مطالعه با هدف بررسی برون دادهای نامطلوب و عوامل مرتبط با آن انجام گرفت. روش­ها : در این مطالعه مقطعی، کلیه دانش آموختگان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کاشان از سال 1370 تا انتهای 1382 (1455 نفر) به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه ای حاوی شاخص های تعیین کننده نامطلوب بودن برون داد موسسات آموزشی (اخذ معدل نامطلوب، انصراف، اخراج، ترک تحصیل و تغییر رشته) و عوامل مرتبط احتمالی استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS 16 و با استفاده از نسبت شانس و درصد تفاوت، تجزیه و تحلیل شد. یافته­ها: معدل کل در 42/9% واحدهای پژوهش نامطلوب بود. 5/% تغییر رشته و 5/1% انصراف داده بودند. 1/0% اخراج شده و 2/1% ترک تحصیل کرده بودند. به علاوه، بروز برون دادهای نامطلوب با ویژگی های فردی، معیارهای پذیرش و پیشینه تحصیلی دانشجویان ارتباط داشت. نتیجه­گیری: فاکتورهای جنس، محل سکونت، نوع دیپلم، وضعیت تاهل، سهمیه پذیرش، سابقه میهمانی در سایر دانشگاه­ها، فاصله زمانی بین دو مقطع تحصیلی، رشته، مقطع، دوره تحصیلی، معدل مقاطع تحصیلی قبلی و سن ورود به دانشگاه در وضعیت شاخص­های تعیین کننده نامطلوب بودن برون­دادها موثر هستند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۱