مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی (دانشگاه اسلامی)

مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی (دانشگاه اسلامی)

دانشگاه اسلامی سال پانزدهم تابستان 1390 شماره 2 (پیاپی 47)

مقالات

۱.

مقایسه نگرش و پای بندی دانشجویان ساکن خوابگاه و دانشجویان دیگر، نسبت به نماز وادراک موانع فردی و اجتماعی و محیطی درباره آن

کلید واژه ها: موانع دانشجویان نگرش نماز خوابگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 692 تعداد دانلود : 774
هدف؛ هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت نگرش وپای بندی دانشجویان ساکن خوابگاه های دانشجویی و دانشجویانی که با والدین خود زندگی می کردند، نسبت به نماز و ادراک موانع و عوامل بازدارنده فردی و اجتماعی و محیطی آن بوده است. روش؛ روش تحقیق مورد استفاده،علی- مقایسه ای و پس رویدادی بوده است. بدین منظور 1100 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته 77 سوالی را تکمیل کردند. یافته ها؛ نتایج نشان داد پسرانی که با والدین خود زندگی می کردند در مقایسه با سایر گروه ها نگرش منفی تری نسبت به نماز داشتند. موانع اجتماعی و فردی کمتری در مورد اقامه نماز گزارش کردند. ضمن آن که پسران ساکن خوابگاه های دانشجویانی موانع محیطی کمتری در مورد اقامه نماز گزارش کردند. نتیجه گیری؛ دانشگاه به عنوان یک نهاد فرهنگی و هنجارآفرین توانسته است در جهت نهادینه کردن هنجارهای اسلامی جامعه گام های موفقیت آمیزی بردارد. به ویژه در مورد دانشجویان ساکن خوابگاه های دانشجویی که از والدین خود دور هستند و ممکن است بیشتر تحت تاثیر هنجارهای دانشگاه قرار داشته باشند.
۲.

بررسی نقش آموزشهای دینی در سلامت فردی و اجتماعی

کلید واژه ها: دین سلامت روانی سلامت آموزش و پرورش آموزش دینی سلامت جسمی سلامت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت روانی
تعداد بازدید : 637 تعداد دانلود : 259
هدف؛ هدف این مقاله بررسی نقش آموزش های دینی درسلامت فردی و اجتماعی و تاثیر پیشگیرانه آن در امر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی و انواع سلامت از منظر متفکرین اسلامی و غربی و اثرات آموزش های دینی و برنامه های درسی معنوی بوده است. روش؛ روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل اسنادی بوده که کلیه اسناد یا آثار مربوط به موضوع شامل نوشتاری(کتابها، مقالات و...) وغیرنوشتاری(سایت ها) می باشد. از جامعه فوق نمونه ها به صورت هدفمند وبا توجه به گزاره های پژوهش و ابزار گردآوری فرمهای فیش برداری، انتخاب شده اند. روش مورد استفاده برای تحلیل داده ها کیفی بوده است. یافته ها؛ یافته های تحقیق نشان داده است که دین در سلامت جسمی، ازجمله: ایجاد رفتارهای سالم وبهداشتی، افزایش طول عمر وکاهش میزان مرگ و میر و ابتلا به بیماری و عملکرد خوب سیستم ایمنی در برابر برخی از بیماری ها و... ، موثر می باشد. نقش دین بر سلامت روان: رضایت از زندگی، ایجاد شخصیت سالم ونگرش مثبت و تقلیل مشکلات عاطفی روانی وجلوگیری از بیماری ها وامراض روانی... ، رابطه مثبت دین وروان را نشان می دهد. درنقش دین بر سلامت اجتماعی به انسجام وکنترل اجتماعی ،کاهش رفتارهای نابهنجار وانحرافی، ایجاد یک نظام فکری مشترک واصلاح جامعه و تغییر افکار ناسالم می توان اشاره نمود. نتیجه گیری؛ بین ابعاد مختلف دینداری و معنویت با سلامت جسمی، روانی و اجتماعی رابطه مثبت وجود دارد، به گونه ای که باورهای دینی می توانند فردرا به سوی کمال و تعالی و در نتیجه سلامت روانی و جسمی و نهایتاً سلامت اجتماعی هدایت کنند.
۳.

رابطه سلامت روان و شادکامی با موفقیت تحصیلی دانشجویان

کلید واژه ها: شادکامی سلامت روان دانشجویان موفقیت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 502 تعداد دانلود : 512
هدف؛ هدف مقاله تعیین ارتباط سلامت روانی و شادکامی با موفقیت تحصیلی بوده است. روش؛ روش مورد استفاده از نوع مطالعات پیمایشی ( survey) بوده است. نمونه تحقیق شامل 180 نفر (122 دختر، 58 پسر) بوده که به شیوه تصادفی طبقه ای از بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق عبارتند از پرسشنامه سلامت روانی GHQ-28 و پرسشنامه شادکامی آکسفورد، و از معدل به عنوان شاخص موفقیت تحصیلی دانشجویان استفاده شده است. یافته ها؛ تحلیل یافته ها نشان داد که: 1- همبستگی بین سلامت روان و موفقیت تحصیلی 041/0- می باشد. 2- همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین دو متغیر سلامت روان و شادکامی همبستگی معنادار 60 /0- وجود دارد. 3- میانگین سلامت روان برای دختران و پسران به ترتیب 63 /21 و 75/21 می باشد. با توجه به اینکه مقدارt به دست آمده 068/0 با سطح معناداری 946/0 می باشد، می توان گفت بین دانشجویان دختر و پسر از نظر سلامت روان تفاوت معنادار وجود ندارد. 4- با توجه به اینکه مقدارt به دست آمده 14/0 با سطح معناداری 889/0 می باشد، می توان گفت بین دانشجویان دختر و پسر از نظر شادکامی تفاوت معنادار وجود ندارد. نتیجه گیری؛ نتایج پژوهش نشان داد: 1) بین سلامت روان و موفقیت تحصیلی رابطه وجود ندارد. 2) بین شادکامی و موفقیت تحصیلی رابطه وجود ندارد. 3) بین سلامت روان و شادکامی رابطه معنی دار وجود دارد؛ هر چه فرد از سلامت روان بالاتری برخوردار باشد میزان شادکامی وی افزایش خواهد یافت و همین طور شادکامی فرد، سلامت روان بالاتری را برای وی به ارمغان خواهد آورد. 4) بین دانشجویان دختر و پسر از نظر سلامت روان تفاوتی وجود ندارد. 5) شادکامی در دو گروه دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری ندارد. 6) بین دانشجویان در کشور ما و کشورهای توسعه یافته از نظر شادکامی تفاوت وجود ندارد.
۴.

بررسی تاثیر برنامه های شادی آفرین برکاهش افسردگی شهروندان ساکن شهر اصفهان

کلید واژه ها: افسردگی شهروندان برنامه های شادی آفرین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی افسردگی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سلامت
تعداد بازدید : 919 تعداد دانلود : 201
هدف؛ هدف مقاله پاسخ به این پرسش بوده است که آیا برنامه های شادی آفرین در کاهش افسردگی شهروندان موثر بوده است؟ روش؛ در این پژوهش از روش توصیفی نیمه تجربی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندانی است که در مناطق سیزده گانه شهرداری های اصفهان ساکن هستند و 500 نفر از شهروندان مناطق مختلف شهراصفهان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و مورد آزمون قرار گرفتند، آزمون به صورت پیش آزمون و پس آزمون بوده، که به صورت انتخابی از بین شهروندان برگزیده شده صورت گرفت. ابزار تحقیق در این پژوهش تست بک میباشد که استاندارد شده است و دارای 33 سوال میباشد و سوالهای هرماده جلوه ای ازافسردگی را نشان میدهد. دراین تست جنبه های مختلف افسردگی همچون : غمگینی، احساس شکست، بدبینی، نارضایتی، احساس گناه، نیاز به مجازات، نفرت ازخود، گریستن، زود رنجی، انزوای اجتماعی، بی تصمیمی، اختلال در خواب، خستگی پذیری و اشتغال ذهنی مورد سنجش قرار میگیرد. یافته ها؛ 1- بین میزان سلامت روانی افرادی که دارای برنامه منظم شادی و تفریح هستند و افرادی که فاقد آنند تفاوت معنا داری وجود دارد. 2- بین میزان اضطراب بیخوابی افرادی که دارای برنامه منظم تفریح و شادی هستند و افرادی که فاقد آنند تفاوت معنا داری وجود دارد. 3- بین میزان پرخاشگری افرادی که دارای برنامه منظم تفریح و شادی هستند و افرادی که فاقد آنند تفاوت معناداری وجود دارد. 4- تفاوت معنا داری بین میزان افسردگی شهروندان ساکن شهر اصفهان قبل از اجرای فعالیتهای برنامه های شادی آفرین وبعد ازآن وجود دارد. 5- میزان افسردگی قبل از اجرای برنامه های شادی آفرین در بین زنان و مردان شهروند به این شرح میباشد که : افسردگی هر دو گروه زنان و مردان شهروند در سطح بالا میباشد و تفاوت معنا داری بین دو گروه نمیباشد. نتیجه گیری؛ شاد بودن می تواند یکی از بزرگترین مبارزات ما در صحنه زندگی باشد. از آنجایی که انسان افکار و اندیشه های خود را بر می گزیند، الزاماً تعیین کننده میزان شادی های خویش است.
۵.

بررسی اهمیت و ضرورت شادی و نشاط از دیدگاه قرآن، روایات و تعالیم دینی

کلید واژه ها: اسلام قرآن شادی نشاط سرور روایات اهل بیت (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 503 تعداد دانلود : 496
هدف؛ در این مقاله سعی شده به بررسی اهمیت و ضرورت شادی و نشاط از دیدگاه قرآن، روایات و تعالیم دینی پرداخته شود. روش؛ روش تحقیق تحلیل اسنادی و کتابخانه ای است. یافته ها؛ 1- چون دین از منبع لایزال حیات سرچشمه می گیرد، پیام آن هم حیات واقعی است و تمام هستی از منظر دین در جنبش و حرکت و بالندگی است و این کاملاً با شادابی و نشاط نوع بشر سازگار است. 2- شادی، بر اساس ارزش ها و اهداف مقدس قرآن، نشانه ای از پیروزی موحدین بر مشرکین است. 3- دین داری بر شادابی می افزاید و آدمی را از خمود و تنبلی رهانده، سرزنده و سرحال می سازد. 4- نگرش قرآن به شادی، خوشحالی و سرور، نگرشی مثبت است و از مردم می خواهد که در بروز احساسات و عواطف خویش نسبت به امور مثبت، کنترل و مدیریت احساسات خود را با رعایت حد اعتدال در اختیار گیرند. 5- شادی به دو قسم پسندیده و ناپسند تقسیم می شود. نتیجه گیری؛ 1- اسلام به هیچ وجه با شادی و نشاط مخالفتی ندارد و نیاز به شادی و نشاط نیازی غریزی است. بدون نشاط نه امور دنیوی انسان به انجام می رسند و نه امور اخروی. 2- به تجربه ثابت شده شادی و نشاط، ماده اولیه تغییر جامعه و تحول و تکامل درونی انسان ها است. در جامعه خوشحال و خرسند، تولید بهتر، اشتغال بیشتر و اقتصاد، سالم تر خواهد بود.
۶.

شناسایی عوامل محیطی موثر در برنامه ریزی راهبردی فرهنگی کشور

کلید واژه ها: فرهنگ برنامه ریزی استراتژیک تحول فرهنگی عوامل محیطی برنامه ریزی استراتژیک فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 623 تعداد دانلود : 358
هدف؛ هدف این مقاله، شناسایی و رتبه بندی عوامل محیطی موثر در برنامه ریزی استراتژیک فرهنگی کشور است.. روش؛ روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی(Survey ) است. ابزار اصلی جمع آوری داده های تحقیق، پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق، شامل 110 نفر از مدیران، کارشناسان و متخصصان امر فرهنگ در سازمان تبلیغات اسلامی و مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی است. تحلیل اطلاعات در نرم افزار آماری SPSS و Mini Tab صورت گرفت. جهت سنجش روایی پرسشنامه از روایی محتوا استفاده شد که پرسشنامه مربوطه از نظر متخصصان امر مورد تایید واقع شد. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ،7821/0 محاسبه شد که حاکی از پایایی پرسشنامه تحقیق بود. یافته ها؛ بر اساس یافته های تحقیق، برای هر یک از ابعاد سه گانه تحقیق 12 شاخص مورد شناسایی قرار گرفت. هر یک از شاخص های ابعاد سه گانه بطور جداگانه رتبه بندی شدند و در ادامه هر سه بعد نیز با یکدیگر مقایسه شده و رتبه بندی شدند. بر این اساس، بعد سیاسی و اجتماعی در رتبه اول و ابعاد تکنولوژیکی و اقتصادی به طور مشترک در رتبه دوم قرار گرفتند. نتیجه گیری؛ در کشور ما حوزه فرهنگ متولی های متعددی دارد که وظایف بسیاری از این سازمان ها متداخل بوده و تفکیک وظایف بین این نهادها رعایت نشده است.در امر برنامه ریزی فرهنگی نیروی انسانی متخصص بسیار نادر می باشد و جا دارد مسئولین امر نسبت به تربیت و آموزش متخصصان امر برنامه ریزی همت گمارند.
۷.

بررسی رابطه شادکامی و سلامت روان در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان

کلید واژه ها: شادکامی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 13 تعداد دانلود : 182
هدف؛ هدف پژوهش بررسی رابطه شادکامی و سلامت روان در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان بوده است. روش؛ روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان در سال تحصیلی 90-1389 و نمونه آن را 300 نفر از این دانشجویان که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند، تشکیل می دهند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت از پرسشنامه شادکامی آکسفورد و پرسشنامه چک لیست سلامت روان بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روش های آمار توصیفی نظیر میانگین و انحراف معیار، از روش های آمار استنباطی همانند ضریب همبستگی ساده پیرسون استفاده شد. یافته ها؛ نشان داد که بین رابطه شادکامی و سلامت روان دانشجویان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد(05/0>p). نتیجه گیری؛ معمولا انسان ها به دنبال شادمانی هستند و شادمانی اهمیت ویژه ای در زندگی مردم دارد. در حالی که تجربه ی استرس، احساس شادکامی را به طور معنی داری کاهش می دهد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۷