مطالعات مدیریت ترافیک

مطالعات مدیریت ترافیک

مطالعات مدیریت ترافیک سال سوم پاییز 1387 شماره 10 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نقش خواب آلودگی و اختلالات خواب در تصادفات رانندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصادف رانندگی رانندگی خواب آور خواب آلودگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 923 تعداد دانلود : 863
انسان همانند سایر موجودات زنده، دارای ریتم بیولوژیک است. مهم ترین ریتم بیولوژیک در انسان «ریتم سیر کادین» است که هر دوره آن 25-24 ساعت به طول می انجامد و همه روزه توسط نور خورشید و عوامل محیطی تنظیم می شود. خواب و بیداری نیز از این ریتم تبعیت می کند. افرادی که دچار اختلالات خواب بوده یا کمبود خواب دارند، مستعد خواب آلودگی هستند. یکی از عواملی که در خواب آلودگی، زمینه ایجاد خطر را فراهم می کند بروز حملات ناخودآگاه خواب کوتاه مدت است که «Micro Sleep» نامیده می شوند. این گونه خواب های غیرارادی و ناگهانی حدود 5 تا 10 ثانیه طول می کشد و در هنگام فعالیت های شغلی پرخطر همچون رانندگی، باعث بروز حوادث می شوند. طی سال 1378در ایران، حوادث رانندگی، دومین علت مرگ و میر بعد از بیماری های ایسکمیک قلبی بوده است و 65 درصد قربانیان را افراد کمتر از 40 سال تشکیل داده اند. در گزارش سال 2002 سازمان بهداشت جهانی (W.H.O) حوادث ترافیکی جاده ای، جزو 10 عامل اصلی مرگ و میر بوده است و پیش بینی می شود با گذشت زمان، این میزان به گونه ای افزایش یابد که رتبه نخست آسیب رسان به سلامت انسان ها را به خود اختصاص دهد. از این رو با نگاهی به آمار تلفات سوانح رانندگی در کشورمان که سالانه بیش از 20 هزار نفر را به کام مرگ می کشاند و با توجه به نقش خواب آلودگی در بروز تصادفات شدید و مرگبار، توجه بیش از پیش به اختلالات خواب و عوامل ایجادکننده خواب آلودگی خصوصاً در مشاغل پرخطر مانند رانندگی، ضروری به نظر می رسد. با انجام پژوهش های هدفمند و آموزش های مدون در این زمینه می توان موجبات کاهش بروز این گونه سوانح را مهیا کرد.
۲.

آثار ترافیک بر تندرستی و سلامت روان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سلامت روان حمل و نقل ترافیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 291 تعداد دانلود : 954
یکی از آثار مهم و نامشهود ترافیک در مناطق شهری، تاثیر زیانبار آن بر سلامت روان و تندرستی جامعه است. صنعت حمل و نقل علاوه بر آثار سوء جسمانی از جمله مسمومیت با سرب، باعث اختلالات عصبی- رفتاری، تحریک پذیری، اضطراب و حتی انزوای اجتماعی افراد می شود. براساس مطالعات اخیر، آسیب پذیرترین گروه به عوارض ترافیک، کودکان هستند. این پدیده می تواند منجر به اختلال عملکرد مغزی کودکان، ضعف رشد و تکامل، کاهش ضریب هوش و افت تحصیلی آنان شود. عدم توجه به آثار روانشناسی حمل و نقل، باعث شده است تا جنبه های زیانبار ترافیک در سلامت انسان ها به درستی شناخته نشود. طراحی همه جانبه فکر ترافیک شهری و مداخلات اصلاحی با رویکرد همکاری بین بخشی سازمان های مسئول حمل و نقل و سلامت جامعه می تواند به بهبود این وضعیت کمک شایانی نماید.
۳.

اصلاح مشخصات فنی و اجرایی سرعت کاه ها و روش های آرام سازی معابر به منظور عبور وسایل نقلیه حامل مواد خطرناک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حمل و نقل ایمنی آرام سازی سرعت کاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 520 تعداد دانلود : 586
یکی از زمینه های حائز اهمیت در مهندسی حمل و نقل، مباحث مربوط به ایمنی است. در این خصوص، حمل و نقل مواد خطرناک از مواردی به شمار می آید که به دلیل ماهیت خطرناک مواد مورد حمل، نیاز به توجه ویژه ای دارند. از این رو باید ویژگی ها و مشخصات معابر شهری که در این راستا مورد استفاده قرار می گیرند و نیز ابزارهای آرام سازی به کار رفته در آنها مانند سرعت گیرها و سرعت کاه ها مورد بازبینی قرار گیرد. سرعت گیرها و سرعت کاه ها به عنوان یکی از ابزارهای آرام سازی ترافیک مطرح هستند که به تنهایی یا در کنار سایر روش های آرام سازی به کار گرفته می شوند تا از این طریق بتوان سرعت وسایل نقلیه را کنترل کرد، رفتار رانندگان را تغییر داد و شرایط ایمنی را برای کاربران معبر بهبود بخشید. با توجه به کاربرد زیاد این ابزار در معابر شهری، داشتن دانشی جامع در اتخاذ تصمیم مناسب و همچنین جلوگیری از اشتباهات فنی بسیار ضروری است. در این پژوهش به بررسی مشخصات فنی و اجرایی این ابزار و مطابق سازی آن به منظور تامین ایمنی عبور وسایل نقلیه حامل مواد خطرناک پرداخته شده است.
۴.

تعیین شرایط مناسب برای تجهیز ایستگاه های اتوبوس به سیستم اطلاع رسانی هوشمند حمل ونقل عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبیه سازی حمل و نقل عمومی سامانه های هوشمند حمل و نقل ایستگاه اتوبوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 339 تعداد دانلود : 532
سامانه های اطلاع رسانی هوشمند حمل و نقل عمومی به عنوان ابزاری برای افزایش رفاه استفاده کنندگان از حمل و نقل عمومی مطرح هستند. از طرفی با اضافه کردن تعداد اتوبوس ها نیز می توان با کاهش زمان انتظار موجبات افزایش رفاه استفاده کنندگان حمل و نقل عمومی را فراهم آورد. در این پژوهش، شرایطی که در آن استفاده از سامانه اطلاع رسانی بیش از اضافه کردن تعداد اتوبوس ها باعث افزایش رفاه استفاده کنندگان می شود، مشخص شده است. یک نرم افزار شبیه ساز خرد ترافیک برای شبیه سازی خط اتوبوسرانی تهیه و به عنوان نمونه خط اتوبوسرانی میدان انقلاب- میدان سپاه شبیه سازی شده است. نتایج حاصل از شبیه سازی نشان داده که برای خط اتوبوسرانی یادشده، استفاده از سامانه اطلاع رسانی بیش از اضافه کردن تعداد اتوبوس ها باعث افزایش رفاه مسافران می شود.
۵.

مطالعه رابطه بین استرس والدین دانش آموزان ابتدایی شهر تهران و استاندارد خودروهای مدارس در سال 85(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: والدین استرس استاندارد ،خودر وهای مدارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 187
در این تحقیق با توجه به نابسامانی روند ایاب و ذهاب خودروهای مدارس، میزان تصادفات دانش آموزان و اهمیت موضوع «رابطه استاندارد های خودرو های مدارس با استرس والدین» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. مقاله از نظر نوع و هدف «کاربردی» و از نظر ماهیت و روش « توصیفی- پیمایشی» است. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ای مرکب از 20 سئوال تنظیم شد که توسط آن دیدگاه های والدین نسبت به وضعیت خودروهای مدارس و همچنین میزان استرس آنان مورد بررسی قرار گرفت که از نظر روایی و پایایی در سطح قابل قبولی ارزیابی شد. داده ها از یک نمونه 142 نفری به روش تصادفی خوشه ای گردآوری شده و با استفاده از آمارهای توصیفی تک عاملی و ضریب همبستگی کندال تجزیه و تحلیل شده اند که نتایج آن به شرح زیر است : - بین میزان استانداردهای خودرو های مدارس و استرس والدین رابطه وجود ندارد. - بین میزان آگاهی والدین از مسائل ایمنی سرویس مدرسه و استرس آنها رابطه وجود دارد. - بین میزان اطمینان والدین به سرویس مدرسه و استرس آنها رابطه وجود دارد. - بین میزان نظم رفت و آمد سرویس مدرسه و استرس والدین رابطه وجود دارد. - بین میزان رضایت والدین از نحوه رفت و آمد (نوع رانندگی) راننده سرویس مدرسه و استرس آنها رابطه وجود دارد. بررسی دقیق تر و تجهیز خودرو های مدارس با توجه به استاندارد های جهانی و نظارت بر عملکرد خودرو سازان و رانندگان همچنین ارائه آئین نامه یا دستورالعمل مناسب به منظور ارتقای سطح ایمنی این نوع خودروها توصیه می شود.
۶.

بررسی مقایسه ای شاخص های تصادفات در استانهای کشور و راهکارهای کلان مربوط به بهبود آنها (مطالعه موردی: استان مرکزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استان مرکزی بهبود تصادفات جاده ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 872 تعداد دانلود : 39
یکی از مسائل مهم در جوامع امروز، تصادفات جاده ای است. هزینه تصادفات جاده ای در کشورهای توسعه یافته اروپایی معادل دو درصد تولید ناخالص ملی آنهاست و این در حالی است که این مقدار برای کشورهای در حال توسعه تاحدودی بیشتر است. اگرچه سه عامل اصلی بروز تصادف «انسان»، «وسیله نقلیه» و «راه» است اما مهندسان عمران تنها در بهبود عامل سوم نقش دارند. شناسایی نقاط حادثه خیز و رفع آنها یکی از مهم ترین اموری است که در دست سیاست گذاران استان ها قرار دارد و سالانه بودجه های عظیمی به آن اختصاص داده می شود. نکته قابل ذکر شناسایی چگونگی تخصیص بودجه در راستای بهبود وضعیت موجود در یک استان است چراکه در بهبود وضع موجود برحسب نوع تصادفات اهمیت خدمات سیستم های مختلفی از قبیل سیستم امدادرسانی، اورژانس، مراقبت و نگهداری راه متفاوت است. در این مقاله سعی بر آن است که با تعریف شاخص هایی جهت بررسی وضعیت تصادفات، مقادیر آن برای یک استان نمونه کشور (مرکزی) محاسبه شده و با توجه به مقادیر این شاخص ها راهکارهای کلان بهبود وضعیت تصادفات برای این استان ارائه شود.
۷.

بررسی نقش آموزش مقررات راهنمایی و رانندگی بر تغییر عملکرد ترافیکی ( کودکان مقطع پیش دبستان تهران 1386 )(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش مقررات راهنمایی و رانندگی عملکرد ترافیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 175 تعداد دانلود : 110
در ترافیک، آموزش یکی از سه ضلع مثلث ترافیک بوده و اصول ترافیک را تشکیل می دهد. اصل آموزش در ترافیک متضمن دامنه گسترده ای از آموزش های ترافیک، شامل: آموزش های کلاسیک در مقطع کودکستان، پیش دبستان، دبستان،... و آموزش فرهنگ ترافیک از طریق وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها و آموزش های تخصصی و حرفه ای مانند آموزش به استفاده کنندگان از راه نظیر رانندگان، سرنشینان، عابران پیاده و... است. در این تحقیق با توجه به میزان احتمال خطر در عرصه ترافیک برای کودکان و لزوم اصلاح یا تغییر رفتار در این قشر سنی به جهت حفظ ایمنی آنان، مباحثی در خصوص نقش آموزش و فرهنگ سازی در تغییر یا اصلاح در عملکرد و دانش و آموخته های کودکان این مقطع سنی مورد بررسی و پژوهش به صورت تجربی قرار گرفته است. از آنجا که عملکرد افراد، حاصل دانش و درک مفاهیم لازم از محرک های بیرونی در سطح جامعه است، بنابراین تحقیق حاضر در سه بخش دانسته ها، رفتار و مفاهیم ترافیکی تقسیم بندی شده است و برای هر بخش ابزار اندازه گیری با تعدادی سوال به گونه پرسشنامه طراحی شده رفتار عملی کودکان در محیط های شبیه سازی شده مشاهده گردیده است. کودکان مورد تحقیق در دو گروه آزمایش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی به صورت چند مرحله ای از مقطع پیش دبستان شهر تهران انتخاب شدند. با تحلیل آماری نتایج به دست آمده با استفاده از روش آماری- توصیفی، استنباطی انجام شده که نتایج آن به شرح ذیل است: - آموزش، در ارتقای آگاهی های کودکان از خطرات احتمالی ناشی از تصادفات در عرصه ترافیک، تاثیر مستقیم و مثبتی دارد. - آموزش، در ارتقا و تصحیح رفتار ترافیکی کودکان اثر مستقیم و مثبتی دارد. - آموزش، در ارتقا و درک کودکان از مفاهیم ترافیکی اثر مستقیم و مثبتی دارد.