روانشناسی بالینی

روانشناسی بالینی

روانشناسی بالینی سال اول بهار 1388 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی ساختار عاملی تاییدی، اعتبار و روایی مقیاس خودگزارشی مشکلات رفتاری نوجوانان ایشنباخ (YSR): دوقلوهای همسان و ناهمسان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار مقیاس خود گزارشی مشکلات رفتاری ایشنباخ YSR ساختار عاملی تاییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 258
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس مشکلات رفتاری ایشنباخYSR در نوجوانان دختر و پسر 18-11 ساله دو قلوی همسان و ناهمسان بود. روش: بدین منظور 236 جفت دوقلو (266 دوقلوی همسان و 206 دوقلوی ناهمسان شامل 259 دختر و 213 پسر) از طریق فراخوان انجمن دوقلوهای ایران با نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و مقیاسYSR را تکمیل کردند. جهت بررسی ساختار عاملی تاییدی این نمونه از روش برآورد کمترین مقدار مجذورات وزن دار(WLS) با استفاده از بسته های سوال اجرا شد و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده ها از شاخص های NNFI، RMR، RMSEA، CFI، AGFI، GFI، ECVI، X2، X2/df، Dc2 استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهشی حاکی از آن بود که مدل هشت عاملی متمایل مقیاس YSR با داده ها برازش رضایت بخش دارد. اعتبار آزمون به طور مجزا برای دو قلوهای همسان و ناهمسان و دختر و پسر به روش آلفای کرونباخ، بازآزمائی و همسانی بین ارزیابی کنندگان محاسبه شد. ضرایب به دست آمده برای اعتبار مقیاس رضایت بخش بودند. برای بررسی روائی آزمون از روائی وابسته به سازه با پرسشنامه شخصیتی نوجوانان آیسنک (JEPQ) استفاده گردید. ضرایب همبستگی خرده مقیاسهای دو آزمون، روایی وابسته به سازه مقیاس خود گزارشی مشکلات رفتاری ایشنباخYSR را تایید کردند. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بود که ساختار عاملی تاییدی و اعتبار و روایی این ابزار برای کاربردهای پژوهشی و تشخیص های بالینی در حد قابل قبول است.
۲.

تعیین نشانه های ترسیم خود در نقاشی سه گروه از کودکان دارای مشکلات درونی سازی شده، برونی سازی شده و بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی هنر
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای تشخیص بیماری
تعداد بازدید : 962
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین نشانه های »ترسیم خود« در نقاشی سه گروه از کودکان دارای مشکلات درونی سازی شده، برونی سازی شده و بهنجار به اجرا درآمده است. روش: برای شناسایی ٣٠ دانش آموز درونی سازی شده، ٣٠ دانش آموز برونی سازی شده و ٣٠ دانش آموز بهنجار، با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند ، تعداد ٤٠٠٠ فرم سیاهه رفتاری کودک در ٣٤ دبستان منطقه شش آموزش و پرورش شهر تهران توزیع گشت و از میان فرم های تکمیل شده 90 n= دانش آموز دختر و پسر انتخاب شدند. آزمون »ترسیم خود« بصورت انفرادی بر روی گروه های نمونه به اجرا درآمد و نقاشی های جمع آوری شده بر اساس جدولی متشکل از ١٥٠ نشانه ترسیمی مورد تفسیر قرار گرفت. یافته ها:آزمون خی دو نشان داد که فراوانی ترسیم ١١ نشانه ازجمله: ترسیم در پایین صفحه یا در حاشیه آن، عدم ترسیم موها، ترسیم تنه به شکل مربع-مستطیل و غیره در کودکان درونی سازی شده و ١١ نشانه از جمله : ترسیم سر بزرگ، ارزنده سازی موها، ترسیم دست ها به شکل کمان رو به پایین و غیره در کودکان برونی سازی شده بطور معنادار بالا بوده است. نتیجه گیری: نشانه ها بیانگر نمادهای ناارزنده سازی خود، پایین بودن اعتماد به نفس و بازداری در گروه درونی سازی شده و نمادهای ارزنده سازی خود و تمرکز بر خویشتن در گروه برونی سازی شده است.
۳.

بررسی مقدماتی کارایی راهنمای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بیماران افسرده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی افسردگی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی خودکشی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری شناخت
تعداد بازدید : 917 تعداد دانلود : 795
مقدمه: هدف این پژوهش، تهیه ی یک راهنمای درمانی فشرده و کوتاه مدت بر اساس شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، برای استفاده در مبتلایان به اختلال افسردگی مهاد با افکار خود کشی و بررسی مقدماتی کارآیی آن بود. روش: راهنمای درمانی حاضر، با در نظر گرفتن اصول بالینی کاربردی در تهیه ی راهنمای درمانی برای مداخلات روان شناسی و مشاوره تهیه، و پس از بررسی مطالعات نظام دار بازنگری در حیطه ی کارآمدی درمان های شناختی – رفتاری بر افسردگی و خودکشی استفاده شده است. این راهنما برای نخستین بار روی یک بیمار افسرده دارای افکار خودکشی اجرا، و نتایج در چارچوب گزارش موردی ارزیابی گردید. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه ی افسردگی بک- ویرایش دوم (BDI-II) و مقیاس بک برای افکار خودکشی BSSI)) و همچنین دو فرم جداگانه ی محقق ساخته بود. یافته ها: نتایج نشان داد، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس راهنمای درمانی حاضر، موجب کاهش معنادار افسردگی (10نمره) ونیز افکار خودکشی (4نمره) در بیمار گردیده است. به علاوه این نتایج در دو نوبت پیگیری 3 ماهه (در مجموع 6ماه) دوام داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، می توان نتیجه گرفت که راهنمای درمانی تهیه شده، در کاهش افسردگی و افکار خودکشی بیماران افسرده موثر بوده است.
۴.

پیش بینی تغییرات شاخص های پردازش هیجانی مبتنی بر شناخت واره های مزاحم نگرانی، کمال گرایی و نوع اختلال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کمال گرایی نگرانی نوع اختلال

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وسواس فکری –عملی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی اضطراب فراگیر
تعداد بازدید : 672 تعداد دانلود : 307
مقدمه: پژوهش حاضر، به منظوربررسی تغییرات شاخص های پردازش هیجانی مبتنی برشناخت واره های مزاحم نگرانی، کمال گرایی ونوع اختلال انجام شده است. روش: آزمودنی های پژوهش 45 نفر از بیماران مرد و زن مبتلا به اختلال وسواس وارسی، شستشو و اضطراب فراگیر بودند، که در یک پژوهش شبه آزمایشی با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده بودند. پس از مصاحبه بالینی و تهیه سلسله مراتب اضطراب، رویارویی انجام گرفت و در دو مرحله میزان اضطراب و تپش قلب بیماران سنجیده شد. برای بررسی شناخت واره های مزاحم از پرسشنامه افکار ناکارآمد و نگرانی استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون آماری رگرسیون تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که نگرانی،کمال گرایی و نوع اختلال سهم قابل توجهی درپیش بینی تغییرات شاخص های پردازش هیجانی (ضربان قلب و تشویش) دارند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که در موقعیتهای رویارویی، نگرانی وکمال گرایی در گروههای مورد مطالعه مانع پردازش هیجانی می شود و ممکن است به دلیل عدم وقوع پردازش هیجانی، رویارویی در بیمارانی که نگرانی و کمال گرایی دارند مٌوثر واقع نشود.
۵.

رابطه تیپ شخصیتی C منبع کنترل و سخت رویی در بیماران مبتلا به سرطان و افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منبع کنترل سرطان تیپ شخصیتی C

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 901 تعداد دانلود : 569
مقدمه : یکی از موضوعاتی که ذهن محققان را در حیطه روانشناسی سلامت به خود مشغول کرده است بررسی ویژگی های شخصیتی افراد مبتلا به بیماری سرطان است. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای تیپ شخصیتی C، منبع کنترل و سخت رویی در بیماران مبتلا به سرطان و افراد عادی می پردازد. روش: بدین منظور، 60 نفر از مراجعه کنندگان به بیمارستان امام خمینی تهران (انستیتو کانسر تهران) با استفاده از نمونه گیری در دسترس و 60 نفر از کارکنان اداری دانشگاه به روش تصادفی انتخاب گردید و آزمونهای تیپ شخصیتی C، سخت رویی و منبع کنترل روی بر روی آنها اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تیپ شخصیت C و منبع کنترل در زنان و مردان مبتلا به سرطان بالا بوده و میزان سخت رویی در این افراد پایین است. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر آن است که افراد مبتلا به سرطان در مقایسه با افراد عادی از تیپ شخصیتی C، منبع کنترل بیرونی بالاتر و سخت رویی پایین تری برخوردارند.
۶.

مقایسه نگهداری توجه در بیماران مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید، آشفته و بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسکیزوفرنی پارانوئید اسکیزوفرنی آشفته نگهداری توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 248 تعداد دانلود : 640
مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقایسه ی نقص نگهداری توجه در بیماران اسکیزوفرنیای پارانوئید، اسکیزوفرنیای آشفته و افراد بهنجار است. روش: تعداد 20n=| بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی پارانوئید،20n=| بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی آشفته از بیمارستان های فیض و اصفهان به روش نمونه گیری دردسترس و 20n=| نفراز افراد بهنجارازدانشگاه اصفهان به روش تصادفی انتخاب شدند. برای بررسی نگهداری توجه دراین بیماران،شکل کامپیوتری آزمون نگهداری توجه (CPT) اجرا شد . یافته ها: نقص توجه در بیماران اسکیزوفرنی شدیدتراز افراد بهنجار بود . مقایسه دو گروه بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا نیز نشان داد که گروه اسکیزوفرنی آشفته در مقایسه با گروه پارانوئید ضعیف تر عمل کردند. نتیجه گیری: نارسایی های شناختی در بیماران اسکیزوفرنی عمیق ترازافراد بهنجارمی باشد.همچنین بیماران آشفته نقایص شناختی بسیار جدی تری در مقایسه با بیماران پارانوئید نشان می دهند.
۷.

بررسی سبکها و مکانیزم های دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس- بی اختیاری، اختلال اضطراب تعمیم یافته و اختلال هراس اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبکهای دفاعی مکانیزمهای دفاعی اختلال وسواس - بی اختیاری اختلال اضطراب تعمیم یافته

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وحشت و اضطراب اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وسواس فکری –عملی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی انواع ترس
تعداد بازدید : 922 تعداد دانلود : 626
مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه مکانیزمها و سبکهای دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس- بی اختیاری (OCD )، اختلال اضطراب تعمیم یافته(GAD) و اختلال هراس اجتماعی(SP) انجام پذیرفته است. روش: نمونه این پژوهش متشکل از افراد مبتلا به اختلال- وسواس بی اختیاری (30 نفر)، اختلال اضطراب تعمیم یافته (30 نفر)، اختلال هراس اجتماعی(30 نفر) و افراد غیر مبتلا(30 نفر) است که توسط روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده جهت سنجش مکانیزمهای دفاعی پرسشنامه سبکهای دفاعی (DSQ-40) می باشد. مکانیزمها و سبکهای دفاعی گروههای مبتلا با گروه بهنجار و الگوی مکانیزمهای دفاعی هر چهار گروه با استفاده از روش های آماری مقایسه میانگین ها، و تحلیل واریانس یک راهه و آزمون های تعقیبی با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ها: بررسی های آماری نشان داد که گروه های مبتلا نسبت به گروه غیر مبتلا از سبکهای دفاعی رشد نایافته و روان آزرده به صورت معنا داری بیشتر استفاده می کنند و مشخص شد که میان گروه ها در استفاده برخی از مکانیزمهای دفاعی تفاوت معنا دار وجود دارد. به علاوه مشخص گردید که مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال وسواس- بی اختیاری در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی گذار به عمل، تشکل واکنشی و ابطال است به همین ترتیب مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال اضطراب تعمیم یافته در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی فرافکنی، آرمانی سازی، جسمی سازی و استفاده کمتر آنها از مکانیزم های دفاعی طنز و فرونشانی است و مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال هراس اجتماعی در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی فرافکنی، آرمانی سازی، جسمی سازی و پرخاشگری منفعلانه و استفاده کمتر آنها از مکانیزم دفاعی فرونشانی است. نتیجه گیری: مطالعه کنونی اهمیت بررسی مکانیزمهای دفاعی را چه در گستره بهنجار و چه در گستره بالینی جهت تشخیص و درمان اختلالات اضطرابی نمایان می سازد. یافته های این پژوهش به طور کلی با یافته های سایر مطالعات قابل مقایسه هستند، با این حال انجام پژوهش در زمینه مکانیزمهای دفاعی در ایران نیازمند توجه بیشتری است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۷