اندیشه مدیریت راهبردی

اندیشه مدیریت راهبردی

اندیشه مدیریت راهبردی سال دوم پاییز و زمستان 1387 شماره 2 (پیاپی 4)

مقالات

۱.

بررسی مؤلفه‌‌های ذهنیت فلسفی در مدیریت پیامبر اکرم(ص)

کلید واژه ها: ذهنیت فلسفی مؤلفه های ذهنیت فلسفی کارکردهای مدیریت سیره پیامبر اکرم(ص)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 165
مدیران به عنوان گردانندگان اصلی سازمان ها، نقش مهمی در بهبود فعالیت های سازمانی ایفا می کنند. موفقیت سازمان در تامین اهداف و انجام مسئولیت های اجتماعی اش تا اندازه بسیار زیادی به مدیران آن بستگی دارد. سازمان همواره با شرایط مختلفی مواجه می شود و هر لحظه، نیاز به تصمیم گیری به موقع و سنجیده دارد. همچنین برخورد درست و اصولی مدیران با این مسائل، مستلزم برخورداری از تفکری خلاق و پویاست. اسمیت از این نوع تفکر، تحت عنوان «ذهنیت فلسفی» نام می برد. وی معتقد است ذهنیت فلسفی، الگویی از تفکر با سه بعد جامعیت، تعمق و انعطاف پذیری است. یک مدیر برای رسیدن به موفقیت، به این ویژگی ها و این نوع تفکر نیاز دارد و با توجه به اینکه پیامبر اکرم(ص) برترین مدیر جامعه مسلمانان بوده اند، می توانند بهترین الگو در این زمینه باشند. این مقاله تحت عنوان «بررسی مؤلفه های ذهنیت فلسفی در مدیریت پیامبر اکرم(ص)» با بررسی سیره و احادیث نبوی نشان می دهد که پیامبر اکرم(ص) به بهترین نحو از مؤلفه های ذهنیت فلسفی در کارکردهای مدیریتی خود بهره برده و بهترین جایگاه را برای هریک از این مؤلفه ها انتخاب کرده اند. در این زمینه، ابتدا مؤلفه های ذهنیت فلسفی بیان شده و سپس این مؤلفه ها در کارکردهای مدیریتی پیامبر اکرم(ص) مورد بررسی قرار گرفته است.
۲.

درآمدی بر مفهوم و روش سیاست گذاری فرهنگی درس هایی برای سیاست گذاران

کلید واژه ها: فرهنگ سیاست گذاری برنامه ریزی سیاست فرهنگی یونسکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 341 تعداد دانلود : 120
یکی از مسؤولیت های اساسی مدیریت فرهنگی در سطح ملی، پیشبرد توسعه فرهنگی است. مدیریت های فرهنگی در مسیر دستیابی به اهداف توسعه فرهنگی ناگزیر به استفاده از روش ها، تکنیک ها و ابزارهایی هستند که سیاست گذاری فرهنگی، در اولویتِ نخست و از مهم ترینِ آنهاست. این مقاله با هدف تبیین حوزه مفهومی سیاست گذاری فرهنگی و معرفی زمینه های کاربردی آن، در سه بخش تنظیم شده است. بخش نخست به سیاستگذاری فرهنگی، کلیات و مفاهیم بنیادین آن می پردازد و افزون بر مرور زمینه های نظری شکل گیری مفهوم سیاست فرهنگی، راهبردهای اصلی و سطوح آن و امکانات و محدودیت های سیاست گذاری فرهنگی، هدف عام سیاستگذاری فرهنگی و انواع آن را طرح نموده و مدل برنامه ریزی راهبردی سیاستگذاری فرهنگی را مورد اشاره قرار می دهد. بخش دوم، سیاست گذاری فرهنگی در کشورهای جهان را با مروری بر برخی نمونه ها تبیین می نماید و محورهای طرح ریزی یک سیاست فرهنگی فراگیر و هویت خواه در کشورهای دارای تنوع فرهنگی را برمی شمرد. بخش سوم، نهادهای بین المللی و منطقه ایِ فعال در سیاست گذاری فرهنگی ازجمله یونسکو، شبکه بین المللی سیاست فرهنگی و آیسسکو را برمی شمرد و تجربیات این نهادها را در حوزه مورد بحث، مطرح می کند.
۳.

درآمدی بر الزامات فرایندی و معیارهای انتخاب مدیران منابع انسانی دولت

کلید واژه ها: انتصاب مدیران منابع انسانی بخش دولتی مرکز ارزیابی و توسعه وظایف مدیران نقش های مدیران شایستگی های مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 319
انتخاب کارکنان و مدیران در بخش دولتی از ابعاد مختلفی همچون قوانین و مقررات، فرایندها و حتی معیارهای شخصیتی و عملکردی، با موارد مشابه در بخش های دیگر متفاوت است. هر ساله تعدادی از مدیران دولتی در سطوح مختلف عالی، میانی و عملیاتی جابجا می شوند. سؤال این است که آیا برای چنین عزل و نصب هایی، ملاک و معیار قابل قبولی وجود دارد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، معیارهای مذکور در مقایسه با یکدیگر از چه درجه اهمیتی برخوردارند؟ با عنایت به تاکید بر شایسته سالاری در قانون خدمات کشوری و تعیین پست های مدیریتی حرفه ای و ثابت در قانون مذکور، این مقاله به بررسی الزامات ساختاری و فرایندی و شناسایی معیارهای انتخاب مدیران منابع انسانی بخش دولتی-به جهت اهمیت جایگاه ایشان- پرداخته است. از این رو، با بررسی پیمایشی- کتابخانه ای منابع منتشرشده در خصوص ساختارها و فرایندهای انتخاب، ضمن معرفی مراکز ارزیابی و بهبود عملکرد مدیران به عنوان الگوی ساختاری مناسب، پنج دسته از معیارهای کلی خصوصیات و ویژگی های فردی، مهارت های مدیریتی، توانایی های فردی، نحوه ارزیابی و تعامل مقامات مافوق و میزان پذیرش و همکاری کارکنان، به عنوان معیار انتخاب مدیران منابع انسانی از طریق روش دلفی معرفی و توسط تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) رتبه بندی شده اند.
۴.

بررسی میزان پایبندی به اصول اخلاقی سیستم های اطلاعاتی / مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه شهید چمران

کلید واژه ها: اخلاق سیستم های اطلاعاتی اصول اخلاقی اصول اخلاقی سیستم های اطلاعاتی دانشگاه شهید چمران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 264 تعداد دانلود : 221
در دنیای فراپیچیده و فرا مدرن امروزی، نقش سیستم های اطلاعات مدیریت و تاثیر انکار ناپذیر آن بر جامعه و سازمان ها بر کسی پوشیده نیست. سازمان های آموزشی و دانشگاه ها نیز از این امر مستثنا نیستند و به اطلاعاتی صحیح، دقیق و روزآمد نیاز دارند که بر مبنای آن بتوانند تصمیماتی خردمندانه و درست بگیرند. در این رهگذر رعایت اصول اخلاقی در استفاده از این سیستم های اطلاعاتی، امری مهم و حیاتی است. پژوهش حاضر به بررسی پایبندی کارکنان دانشگاه شهید چمران به اصول اخلاقی در استفاده از سیستم های اطلاعاتی می پردازد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری آن کارشناسان و کارکنان اداری دانشگاه شهید چمران می باشد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و از روش مصاحبه بدون ساختار نیز برای گردآوری داده های کیفی استفاده شده است.
۵.

بررسی تاثیر ارزیابی عملکرد کارکنان بر بهبود عملکرد در دانشگاه / مورد مطالعه: دانشگاه امام صادق (ع)

کلید واژه ها: مدیریت منابع انسانی ارزیابی عملکرد مقیاس مشاهده رفتار بهبود عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 53 تعداد دانلود : 432
ارزیابی عملکرد افراد و ارزش گذاری به کار و خدمات ارائه شده از سوی آنها به منظور تشخیص نقاط قوت و ضعف عملکردشان، از دیرباز امری شناخته شده بوده است. نگاهی کوتاه به کتاب های حوزه مدیریت منابع انسانی نیز نشان می دهد که بیشتر اندیشمندان و صاحبنظران مدیریت، بر این عقیده اند که سازمان ها باید پیش از هر تصمیم گیری اقدام به ارزیابی کارکنان خود نموده و براساس معیارهای مناسب، توانایی، مهارت، رفتار، شایستگی، عملکرد و استعدادهای بالقوه و بالفعل آنها را مورد سنجش قرار دهند. در میان روش های مختلف و متنوع ارزیابی عملکرد کارکنان، روش های مبتنی بر ارزیابی رفتارها، چشم اندازی جامع نسبت به توانایی ها، ویژگی های شغلی، رفتار و صلاحیت های افراد دارد. در این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که آیا ارزیابی عملکرد کارکنان بر بهبود عملکرد آنها تاثیر دارد؟ فرضیه اصلی این تحقیق «وجود رابطه معنی دار بین ارزیابی عملکرد به روش مقیاس مشاهده رفتار(BOS) و بهبود عملکرد» می باشد که به چهار فرضیه فرعی تقسیم شده است. برای تعریف و بیان بهبود عملکرد نیز چهار شاخص «رضایت شغلی»، «تعهد سازمانی»، «عدم تمایل به ترک خدمت» و «گرایش به آموزش» در نظر گرفته شده است.
۶.

ارزیابی قابلیت های محوری منابع انسانی دانشگاه امام صادق(ع) براساس تئوری منبع محور (مدل VRIO)

کلید واژه ها: قابلیت های محوری منابع انسانی تئوری منبع محور مدل VRIO

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت استراتژیک مکاتب مدیریت استراتژیک
تعداد بازدید : 871 تعداد دانلود : 503
مدیران و پژوهشگران منابع انسانی بر این اعتقاد خود، که کارکرد منابع انسانی نقش مهمی در عملکرد سازمان ایفا می کند، پافشاری دارند و از منابع انسانی به عنوان مهم ترین دارایی سازمان ها یاد می کنند. در واقع، بیشتر گزارش های سالانه سازمان ها بر اینکه کارکنان یک سازمان مهم ترین دارایی آن هستند، تصریح می کنند، اما بسیاری از تصمیم های سازمانی این باور را منعکس نمی سازد. در این مقاله، زمینه و نقش منابع انسانی دانشگاه امام صادق(ع) در کسب قابلیت های محوری بررسی می شود، همچنین در مورد نگاه منبع محور به آن بحث می شود و چارچوب های ارزش، کمیابی، تقلید پذیری و حمایت و استفاده سازمانی (VRIO) برای تجزیه و تحلیل منابع انسانی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهند گرفت. البته باید یادآور شد که با توجه به سنخ فعالیت این سازمان ها ( دانشگاه ها ) منظور از منابع انسانی، اساتید و دانشجویان آن است.
۷.

ارزیابی تصمیمات استراتژیک فرهنگی بر اساس ارزشهای اسلامی؛ مورد مطالعه: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی

کلید واژه ها: استراتژی مدیریت استراتژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 81 تعداد دانلود : 248
مسئله فرهنگ و فعالیت های فرهنگی از جمله موضوعاتی است که در سالهای اخیر معنای ویژه و مهمی یافته است. حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی از جمله سازمانهایی است که می توان آن را جزء نهادهای فرهنگی قملداد کرد. اساسنامه حوزه هنری چند هدف اصلی را برای آن برشمرده است. از آن میان فراهم ساختن زمینه رشد، شکوفایی و گسترش هنر مبتنی بر معرفت اسلامی و متعهد به ارزش های انقلاب اسلامی، بهره گرفتن از هنر در تبیین و ترویج مبانی و ارزش های اسلامی و فضائل اخلاقی و ایجاد زمینه رشد استعدادها و خلاقیت های هنری و ادبی از طریق شناسایی، تربیت، تقویت و معرفی هنرمندان برجسته مسلمان است. در این شرایط و با توجه به نیازهای امروز جامعه اسلامی و نقش کلیدی هنر و مدیریت هنری، به نظر می رسد ارزیابی تصمیمات استراتژیک فرهنگی در مدیریت فرهنگی و هنری کشور، می تواند فضای عمومی این بخش را از حرکت به سوی نوعی سردرگمی نجات دهد. این مقاله به دنبال ارزیابی تصمیمات استراتژیک حوزه هنری به عنوان یک نهاد فرهنگی است تا از رهگذر شناسایی دوره های تصمیم گیری و تصمیمات آن به هدف خود در جهت انطباق با ارزشهای اسلامی دست یابد.
۸.

برنامه ریزی فرهنگی، مدیریت استراتژیک فرهنگی، فرهنگ اسلامی، حوزه هنری بررسی مؤلفه های ذهنیت فلسفی در مدیریت پیامبر اکرم(ص)

کلید واژه ها: ذهنیت فلسفی مؤلفه های ذهنیت فلسفی کارکردهای مدیریت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت تئوری های مدیریت کلیات
تعداد بازدید : 69
مدیران به عنوان گردانندگان اصلی سازمان ها، نقش مهمی در بهبود فعالیت های سازمانی ایفا می کنند. موفقیت سازمان در تامین اهداف و انجام مسئولیت های اجتماعی اش تا اندازه بسیار زیادی به مدیران آن بستگی دارد. سازمان همواره با شرایط مختلفی مواجه می شود و هر لحظه، نیاز به تصمیم گیری به موقع و سنجیده دارد. همچنین برخورد درست و اصولی مدیران با این مسائل، مستلزم برخورداری از تفکری خلاق و پویاست. اسمیت از این نوع تفکر، تحت عنوان «ذهنیت فلسفی» نام می برد. وی معتقد است ذهنیت فلسفی، الگویی از تفکر با سه بعد جامعیت، تعمق و انعطاف پذیری است. یک مدیر برای رسیدن به موفقیت، به این ویژگی ها و این نوع تفکر نیاز دارد و با توجه به اینکه پیامبر اکرم(ص) برترین مدیر جامعه مسلمانان بوده اند، می توانند بهترین الگو در این زمینه باشند. این مقاله تحت عنوان «بررسی مؤلفه های ذهنیت فلسفی در مدیریت پیامبر اکرم(ص)» با بررسی سیره و احادیث نبوی نشان می دهد که پیامبر اکرم(ص) به بهترین نحو از مؤلفه های ذهنیت فلسفی در کارکردهای مدیریتی خود بهره برده و بهترین جایگاه را برای هریک از این مؤلفه ها انتخاب کرده اند. در این زمینه، ابتدا مؤلفه های ذهنیت فلسفی بیان شده و سپس این مؤلفه ها در کارکردهای مدیریتی پیامبر اکرم(ص) مورد بررسی قرار گرفته است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۳