۱.
علوم اجتماعی برای شناخت، بررسی و تحلیل اجتماع و مسائل عمده آن، تشکیل شده است. جهت نیل به چنین هدفی ناگزیر از شناسایی خود علوم اجتماعی هستیم. یعنی ضرورت دارد که ماهیت، قلمرو و عوامل تحدید‌کننده علوم اجتماعی شناخته شوند. مقاله حاضر با طرح و بررسی دو مقوله (الف): مسائل و محدودیت‌های علوم (ب): مسائل و محدودیت‌های اجتماعی، هدف یاد شده را پیگیری می‌کند. روش تحقیق به کار گرفته شده، روش تحقیق موردی و زمینه‌ای است. تلاش بر این است که کلیه عوامل و مسائل مؤثر در این زمینه، مدنظر قرار گیرند. جمع‌بندی هم بنحوی صورت پذیرفته که مسائل زمان و مکان خود ما، عنوان شود. در پایان نیز رهیافتی برای حل مسائل مطرح و پیشنهاد گردیده است.
۲.
"توسعه اقتصادی از مهمترین مباحث مطرح شده در روزگار کنونی است، و بیشتر افرادی که به پژوهش مشغول هستند، متناسب با زمینه‌های مطالعاتی خود به ارائه، رهنمودهایی پرداخته‌اند. این گفتار نیز بر آن است که: نمی‌توان هیچ الگوی اقتصادی و یا تغییر اجتماعی را اجرا کرد، مگر اینکه ابتدا زمینه‌های پذیرش اجتماعی آن فراهم آمده باشد.
برای شناخت این زمینه‌ها مطالعه تاریخی امری ضروری است، زیرا فراوان مشاهده شده که تفاوتهای تاریخی ملتها سبب گردیده است طرحی که در سرزمینی موفقیت فراوان داشته، در جای دیگر با شکست روبرو شود.
به لحاظی پژوهش حاضر گامی است کوچک در راستای روشن شدن برخی مسایل و مواردی که در گذشته در مسیر توسعه کشور به نوعی مانع ایجاد نموده‌اند و با این امید که با شناخت آنها، بتوان از تکرارشان جلوگیری کرد.
اساس بحث به عنوان نمونه بر مطالعه دوران حکومت قاجارها نهاده شده است، در این دوره شاهد نخستین رویارویی جدی ایران با دنیای تحول یافته‌ای هستیم که کشورهای پیشرفته آن در جستجوی حوضه‌های نفوذ جدید، مرزهای سیاسی و جغرافیایی ایران آن زمان را درنوردیدند و منشاء تأثیراتی شدند که در این مقاله به برخی از تأثیرات منفی آن اشاره می‌شود. "
