یاد ایام

یاد ایام

یاد ایام 1387 آبان شماره 42

مقالات

۲.

روزآمدسازی یک روایت کهنه‌

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 947
در دو صفحه پیش‌رو، به نقد تفصیلی و تحلیلی کتاب «ایران، بر آمدن رضاخان، بر افتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها» می‌پردازیم و سپس ضمن معرفی کتاب تاریخ بیست ساله ایران، فهرستی از کتاب‌های مربوط به موضوع این شماره را تقدیم علا‌قه‌مندان می‌کنیم.
۳.

ضدیت‌ شدید رضاخان‌ با علما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 989
چالش‌ مستمر‌ علما با رضاخان که‌ در برهه‌هایی‌ چون‌ غائله‌ جمهوریخواهی، تا مرز یک‌ «جنگ‌ سرنوشت» پیش‌ رفت قلب‌ دیکتاتور نو ظهور را از کینه‌ نسبت‌ به‌ آن‌ جماعت‌ (و کلا اسلام‌ و دینداران) پرساخته‌ بود و لذا به‌ میزانی‌ که‌ پایه‌های‌ قدرت‌ دیکتاتور در کشور محکمتر می‌شد، عرصه‌ بر «تکاپو»، بلکه‌ «تنفس» روحانیت‌ دشوارتر می‌گردید. در قم، رضاخان‌ در پاییز 1306 تجمع‌ باشکوهی‌ را که‌ از علمای‌ بلاد به‌ رهبری‌ حاج‌ آقا نورالله تشکیل‌ شده‌ بود با مسموم‌ ساختن‌ رهبر قیام، از هم‌ فرو پاشاند.
۴.

روحانیت شیعه؛‌ تقابل با رژیم کودتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 486
کودتای‌ انگلیسی‌ «رضاخان‌ سیدضیاء» (یا بهتر بگوییم: آیرونساید نورمن) در اسفند 1299 شمسی‌ در تاریخ‌ معاصر ایران‌ نامی‌ به‌ غایت‌ آشنا (و منفور) است.
۵.

روحانیت و مردم، عامل شکست توطئه‌های انگلیس‌

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 424
در بر آمدن [یا به تعبیر صحیح‌تر: برآوردن] رضاخان بر سریر سلطنت، قطعا دولت انگلستان نقش مهم و اساسی را برعهده داشت و می‌خواست با روی کارآوردن یک نظامی وابسته به خود، شکست‌های پیشین‌اش را جبران نماید. با قدرت یافتن رضاخان مداخله انگلیس در شئون ایران نیز افزایش یافت و بتدریج رو به گستاخی و جسارت نهاد.
۷.

ولین مقتول ما

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 206
سیدمحمدرضا میرزاده عشقی فرزند حاج سیدابوالقاسم کردستانی در 1273 شمسی در همدان به دنیا آمد. سال‌‌های کودکی را در مکتب‌خانه گذراند و از 7 سالگی در مدارس الفت و آلیانس به تحصیل فرانسه و فارسی اشتغال داشت و پیش از آن که گواهینامه دریافت کند به تجارت‌خانه یک فرانسوی مراجعه و به شغل مترجمی پرداخت و در اندک مدتی به این زبان تسلط یافت.
۸.

نقش‌ها

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902
در کوران مبارزات ملت ایران در واپسین سال‌های قرن 13 و نخستین سال‌های قرن 14 که استعمار، به اساس استقلال ایران چشم طمع دوخته بود، کسان بسیاری بودند که در برابر این زیاده‌خواهی، مردانه ایستادند و حتی بر سر مبارزه با بیگانگان، نرد جان نیز باختند.
۹.

انگلیس: نمی‌توانیم قاجاریه را تحمل کنیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 40
حسین مکی در زندگی پرفراز و نشیب خود، ابتدا وارد عرصه سیاست شد و در نهضت ملی‌شدن نفت، نقش دوگانه‌ای را بازی کرد ولی چون در آن میدان، توفیق چندانی نداشت، به دنیای تاریخ‌نگاری وارد شد و انصافا در این عرصه خوش درخشید. به دلیل احاطه وی بر تاریخ قاجار و پهلوی، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، مصاحبه مبسوطی را در زمان حیات، با او انجام داده، که بخشی از آن، به تناسب موضوع تقدیم می‌شود.
۱۰.

برانداختن قاجار و برکشیدن پهلوی‌

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 510
در بحبوحه مشروطه، پس از فتح تهران، ‌مجریان حکم اعدام، عمامه از سر شیخ فضل‌الله نوری برداشتند تا طناب‌دار را به گردن او بیندازند؛ در این حال آن شیخ روشن‌‌بین که آینده را در خشت‌خام همچون آینه می‌دید، رو به جماعت حاضر در میدان توپخانه کرد و در یک پیش‌بینی شگفت، گفت: امروز این عمامه را از سر من برداشتند، فردا هم از سر شما بر خواهند داشت.