بازتاب اندیشه

بازتاب اندیشه

بازتاب اندیشه 1382 شماره 45

مقالات

۱.

دموکراسی، دینی و غیر دینی ندارد

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 134
آقای سروش معتقد به «عقلانیت حداقلی» است؛ بدین معنا که همه گزاره‏های ارائه شده باید با یکدیگر هماهنگ باشند. دموکراسی در مقام تعریف، دینی و سکولار ندارد؛ ولی در عالم خارج با مقارناتی همچون دین یا سکولاریسم همراه می‏شود. دموکراسی در تعریف او به منزله تئوری ضد استبدادی و آزادی در انتخاب است.
۲.

دموکراسی و اندیشه شیعی

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 198
آقای قادری میان اندیشه ناب شیعه و لیبرال دموکراسی تعارض می‏بیند و معتقد است که وجود مفهوم امامت در اندیشه شیعی، مانع گذار از عقل امام و نقد آن است. در برابر آن، آقای کدیور معتقد است که امکان جمع بین این دو وجود دارد؛ منتهی نه با اندیشه سنتی؛ که با قرائت روشن‏فکری دین از مفهوم امامت.
۴.

چرا ملی؟ چرا مذهبی؟

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 180
در این گفت‏وگو ضمن نفی عقلانیت مدرن یا ثنویت دکارتی (جدایی ذهن و عین) در باب معرفت‏شناسی و اثبات حقانیت «عقلانیت وحیانی» که درک حقایق هستی از طریق یگانه شدن فاعل شناسا با موضوع شناسایی است، چنین ادعا شده که مشکلات جهان مدرن در اثر همین «دوگانه‏بینی ذهن و عین» بوده است و برای رهایی از این مشکلات و رسیدن به حقائق جهان هستی باید به عقلانیت وحیانی رو آورد.
۵.

در بی معنایی معنا هست

نویسنده: مترجم:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 186
در این مقاله، استیس به بررسی این امر می‏پردازد که چگونه انسان‏های جدید می‏توانند با فقدان بیشنی دینی که به نسل‏های بی‏شماری از انسان‏ها معنا می‏بخشید، کنار بیایند. او به شرح چگونگی پدید آمدن این اوضاع و احوال می‏پردازد و در باب چگونگی بهبود بخشیدن به این اوضاع و احوال توصیه می‏کند تا بتوانیم با هدفی کافی و وافی و با معنادار ساختن زندگی، به حیات خود ادامه دهیم.
۶.

زن هیچ صفت فرودستی ندارد

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 761
زنان جامعه ما در مسائل حقوقی و جایگاهشان در جامعه، دچار مشکلاتی هستند و منشأ این مشکلات، چهره‏ای است که فقه و احکامِ شرعی ما در برخی موارد برای زنان ترسیم کرده است و سبب شده است زنان به عنوان موجوداتی فرودست و جنس دوم تلقی شوند. دنیای امروز و عقلانیت امروز با گذشته بسیار متفاوت است. ازاین‏رو، باید در مسائل فقهی و حقوقی زنان نیز، متناسب با امروز تجدید نظر کرد و حقوقی مساوی با مردان را به زنان اعطا نمود.
۷.

واقع گرایی و گفت و گو، نسبی گرایی و خشونت

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 133
نسبی‏گرایی معرفتی معتقد است که افراد یا فرهنگ‏ها در درون چارچوب‏های خاص خود می‏اندیشند و عمل می‏کنند و هیچ‏گونه ارتباط یا تأثیری بر یکدیگر ندارند. این دیدگاه، به‏طور ناخواسته خشونت را تجویز می‏کند؛ حال آنکه بنابر دیدگاه واقع‏گرایی، می‏توان از طریق گفت‏وگو به تفاهم و تبادل ایده‏ها و اندیشه‏ها پرداخت.
۸.

روشن فکری، چون و چرا در هر مقوله است

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 709
در این گفت‏وگو، محور اصلی سخن پیرامون چگونگی و بایسته‏های تفکر روشن‏فکری است و به عقیده مصاحبه‏شونده، مهم‏ترین عامل و رمز و راز موفقیت یک روشن‏فکر، دوری گزیدن از هر گونه ایدئولوژی و گرایش فکری و سیاسی است و این مهم، گرچه به شکل خالص و محض دست یافتنی نیست، اما روشن‏فکر باید به قدر میسور، در سمت و سوی آن گام بردارد، تا بتواند فارغ از هرگونه وابستگی و تعلق خاطر به این و آن، به چون و چرا کردن در هر مقوله‏ای حتّی نحوه تفکر خویش بپردازد.
۹.

سکولاریسم مذهبی، تنها راه رهایی فلسطین

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 605
نویسنده با ارائه رویکرد مثبت ایرانیان و اسلام به فلسطین، در گذشته تاریخ، به نقد رویکرد امروزی شرق می‏پردازد و به جای دولت مذهبی، با مثبت ارزیابی کردن برخورد دولت‏های اروپایی، آزادی مذهبی و دولت سکولار را تنها راه‏حل مشکل فلسطین برمی‏شمارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۲