هنرهای زیبا

هنرهای زیبا

هنرهای زیبا 1378-1377 شماره 4و5

مقالات

۱.

ارزیابی اثرات کالبدی- فضایی برج سازی در تهران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 189
شهر تهران در سالهای اخیر مواجه با تغییرات عمده ای در ابعاد کالبدی – فضایی بوده است. فعالیتهای برج سازی سالهای اخیر را می توان به عنوان یکی از بارزترین مراحل در روند تغییرات فوق تجزیه و تحلیل کرد. اگرچه برج سازی می تواند به بخشی از مسائل شهری نظیر کمبود زمین و مسکن تا حدی پاسخ دهد، اما این پدیده می تواند مسائلی را نیز به دنبال داشته باشد. در این راستا، ارزیابی برجهای احداث شده می تواند به شناخت نقاط قوت و ضعف این پدیده منجر شود. مقاله حاضر ضمن تبیین فعالیتهای برج سازی در تهران، به ارزیابی اثرات کالبدی - فضایی برجها در محلات فرمانیه و کامرانیه پرداخته و پس از شناخت نقاط قوت و ضعف آن ، به ارائه اصول و معیارهای کلی در جهت این فعالیت می پردازد. ارزیابی انجام شده بر اساس معیارهای شش گانه : (1) سیمای شهری و کیفیت محیط شهری ، (2) عوارض زیست – محیطی ، (3) شبکه ارتباطی و دسترسی ، (4) دسترسی به خدمات شهری ، (5) ایمنی ، و (6) توجیه اقتصادی صورت گرفت. در قالب نتیجه گیری مقاله، باید گفت که علی الاصول افزایش تراکم و بهره گیری از امکانات بالقوه موجود در بافتهای شهری ، قابل توجیه است. با این حال ، فعالیتهای برج سازی در تهران ، نقاط ضعف مشخصی داشته ومعیارهای لازم در فرایند برنامه ریزی و طراحی شهری مورد توجه جدی قرار نگرفته است. برج سازی می باید با سیاست های تعریف شده توسعه شهری همسو باشد. اصول شهرسازی و توسعه شهری حکم می کند تا در ابعاد کالبدی – فضایی برج سازی ، مقولاتی نظیر سیما و هویت شهری، اصول افزایش تراکم، تقسیمات کالبدی شهری ، ایمنی، حمل و نقل و ترافیک، محیط زیست، تأمین زیرساخت های شهری و دسترسی به خدمات و تجهیزات شهری مورد توجه قرار گیرند. کلیدواژگان: ارزیابی ,برج ,برج سازی ,برنامه ریزی ,تراکم ,تهران ,شهرسازی ,فضایی ,کالبدی ,مسکونی
۲.

آرنولد شوئنبرگ و تکامل سنت موسیقی کلاسیک

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 543
در این مقاله به بررسی تأثیر سنت بر تکامل تفکر موسیقیایی آرنولد شوئنبرگ، آهنگساز اطریشی در قرن بیستم خواهیم پرداخت. شوئنبرگ اعتقاد داشت موسیقی همچون زندگی دستخوش تغییراتی است که در قالب قواعد بنیادین تکامل می یابد. او تکامل سنت موسیقی کلاسیک را دستخوش گسترش و استمرار دیسونانس در قطعات می داند. حضور دیسونانس در قالب گام تعدیل یافته، استفاده از مدولاسیون ها که به تدوین قواعد هارمونی منجر شد. و مدولاسیون های کروماتیک که بسط و گسترش هارمونی دیسونانت را تضمین نمودند همگی راه را برای « رهایی دیسونانس » و دستیابی به مکتب دودکافونیک در قرن بیستم گشودند. در این مقاله کارهای شوئنبرگ را در سه دوره بررسی خواهیم کرد. دوره نخست: ادامه مکتب واگنر. دوره دوم: موسیقی پانتونال و دوره سوم: مکتب دودکافونیک. با بررسی آثار ، تفکرات ونوشته های خود او، تأثیر سنن و قواعد آهنگسازی پیش از او را که در شکل گیری سبک او اهمیت چشمگیری داشتند به بحث و گفتگو خواهیم گذاشت. این تحقیق نشان خواهد داد که پیدایش آتونالیته و رهایی دیسونانس که منجر به پایه گذاری مکتب دودکافونیک توسط شوئنبرگ گردید. در قالب شاخص ترین ویژگی موسیقی کلاسیک به وقوع پیوسته و این ویژگی همان گسترش استفاده دیسونانس است. در این راه ، توجه شوئنبرگ بدنبال دستیلبی به قواعدی است که اتحاد و یگانگی را در ساختار قطعات تضمین نمایند. با بررسی کارهای او متوجه خواهیم شد که او چگونه اتحادی که توسط پلی فونی در قرن هفدهم، فرم در قرن هجدهم و متن و لایت موتیف در قرن نوزدهم بدست آمده بود توسط مکتب دودکافونیک در قرن بیستم به تثبیت رساند. 1-شوئنبرگ 2-رهایی دیسونانس 3-آتونالیه 4-مکتب دودکافونیک. کلیدواژگان: بتن ,پوسته ای ,سازه ,قالب متکی بر هوا ,گنبد
۳.

آموزش روند طراحی معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 877
مقاله حاضر خلاصه ای است از تجربیات آموزشی و تحقیقاتی نگارنده که در قالب رساله دکترای معماری در کشور انگلستان نیز مورد مطالعه و تحقیق می باشد. روش آموزش طراحی معماری ، و چگونگی بکارگیری استعدادهای نهفته دانشجویان در سیر از سؤال به جواب، موضوع اصلی این مقاله را تشکیل می دهد. در روند طراحی ، عوامل عدیده ای در شکل گیری فضای معماری دخالت دارند که ارتباط و تأثیر این عوامل بر یکدیگر از هم تفکیک ناپذیر می باشد. از اینرو، در این روند می باید ارتباط بین مراحل مختلف طراحی حفظ شده و در حل مسائل از دو ویژگی «استدلال» و «ابداع» بصورت همزمان بهره گرفت. در یان مقاله، نگارنده به معرفی الگویی در روند طراحی جهت بکارگیری استعداد دانشجویان با استفاده از خصوصیات دو نیمکره مغز می پردازد. در ضمن ، ساختار اصلی روند طراحی و تمرینهائی که می تواند در اموزش این روند و بکارگیری استعدادهای نهفته دانشجویان به تقویت قوه خلاقیت آنان بیانجامد ، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. کلیدواژگان: آموزش طراحی ,استعداد ,تجسم فضایی ,تحلیلهای تصویری ,خلاقیت ,دو نیمکره مغز ,روند طراحی ,طراحی معماری ,مطالعات طراحی
۴.

بررسی اجمالی روند فیلمنامه نویسی در سینمای ایران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 455
« هرگاه برای نوشتن آماده می شوم، ترسی در درونم بوجود می آید.» جان آزبرن سینما با قابلیت بسیار فراوان با بهره گیری از سایر هنرها و تکنولوژی نوین در فرآیند پیشرفت و تکامل خود، طیف وسیعی از دانشها ، حرفه ها و افراد غنی و هنری را به خدمت خود گرفت و ضمن معطوف کردن توجه قشرهای مختلف اجتماعی، توانست بسیاری از جنبه های زیبایی شناسی بصری، نحوه برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات ، شیوه تحلیل محتوی و ارتباط گروهی را از جنبه کمّی و کیفی و ... تحت الشعاع خود قرار دهد. در بررسی تاریخ سینمای ایران، فیلمنامه نویسی در هیچ زمان مرکز توجه دست اندرکاران این حرفه ومسئولین فرهنگی کشور نبوده است و با همه گستردگی نتوانسته خواسته های معنوی و روحی تماساگران را علیرغم نیاز انجام پژوهشهای بنیادی و کاربردی تأمین نماید. به زبانی دیگر باید عنوان کرد که گروه تحقیقی منسجمی به تحلیل سینما از جنبه فیلمنامه نویسی با توجه به تحول بنیادین در عرصه هنر فیلمنامه نویسی و ساختار آن در زمینه های تم،موضوع،ساتار، طرح داستانی، شخصیت پردازی، گفت و گوی نویسی، حادثه و فضا آفرینی به عنوان سنگ عمارت سینما در طول سالیان نپرداخته و سینمای ایران نتوانسته سهمی را در زمینه چارچوب فیلم های سینمایی در جهان بخود اختصاص دهد. رجوع به بانکهای اطلاعاتی و شبکه های جهانی Internet )) نشان دهنده عدم حضور فعال و جدی سینما و سینماگران ایرانی است. مقاله حاضر ابتدا بر این بوده است که به تحلیل « فیلمنامه های الف » سینمای ایران بپردازد. به چند دلیل عمده این مهم قابل انجام نبود و نتیجه ای در بر نداشت. الف) عدم همکاری و دسترسی به کلیه فیلمنامه ها ی درجه بندی شده در مراکز ذیربط، ب) تقسیم بنددی کیفی فیلمنامه ها به « گروه های الف، ب، ج و د » از تیرماه سال 1367 و لغو تصویب فیلمنامه ها به روال سابق، ج) برقراری مجدد تصویب فیلمنامه ها از ابتدای سال 1369 در قالب ارائه خلاصه داستان به شورای بررسی فیلمنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی . د) ابلاغ مقررات جدید تصویب فیلمنامه از آبانماه سال 1371. ه) عدم انسجام در تصمیم گیری ها و مصوبات در طی این سالیان. و) ... فیلمنامه نویسی موضوع فیلمنامه شخصیت پردازی ساختار تجربه نخست سینمای رؤیا پرداز روش علمی فیلمنامه نویسی. کلیدواژگان: اصلاح زمین ,سیمای شهر ,شهر ,شهر اسلامی ,شهر مسلمین ,شهرسازی اسلامی ,فرهنگ ,محیط زندگی ,معنا ,وحدت
۵.

بررسی آسیب های ناشی از اجرای نامناسب در ساختمانهای خسارت دیده از لزلزله

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 585
در پی بروز زلزله اردیبهشت ماه 1376 منطقه قائنات – جنوب خراسان – که به کشته شدن بیش از 1700 نفر انجامید، تعدادی روستا به کلّی ویران شد و به تعدادی دیگر آسیب قابل توجهی وارد آمد . آنچه که در این فاجعه قابل تءمل است بروز تخریب و خسارتهای ناشی از زلزله در چند سال پیش از آن –سال 1385 – در همین منطقه است که در پی آن بازسازی منطقه مورد توجه قرار گرفت و بناهای بسیاری ساخته شدند. ساختمانهایی که با اسکلت فلزی ، اسکلت بتنی، دیوار باربر، اسکلت فلزی و دیوار باربر، دیوار باربر مسلح(تک میلگردی) و ... ساخته شدند. اما در زلزله اخیر کمتر ساختمانی در منطقه بدون آسیب جدی باقی ماند و این سؤال شکل گرفت که مشکل از کجا ناشی شده است. نقص در برنامه ریزی ، طراحی و محاسبه ، اجرا و نظارت هریک به نوبه خود قابل تأمل هستند، اما مرحله اجرا و نظارت بر آن به دلایل گوناگون اقتصادی ، فرهنگی، اجتماعی و ... درخور توجه است ودر عمل ، به جهت آنکه در قیاس با مراحل دیگر دخالت افراد غیر متخصص با فراوانی بیشتری انجام می شود و از سویی ضعف ها و نارسایی ها پوشیده می شوند اهمیتی دو چندان پیدا می کند . در بررسی آسیب ای ناشی از اجرای نامناسب در منطقه ، توجه به عناصر اصلی ساختاری مانند شالوده، دیوار ، سقف ، کلاف ، ستون و نیز اتصالات معطوف و در پایان به این نکته توجه شده است که اجرای نامناسب ساختمان خود ریشه در کدام مقوله دارد. کلیدواژگان: آسیب ,اسکلت ,بررسی ,تکرار حادثه ,دلیل ,دیوار ,زلزله ,سقف ,شالوده ,مراحل شکل گیری ساختمان ,مشکلات اجرایی ,نقش دستگاه نظارت
۶.

صفات «شهراسلامی» در «متون اسلامی»

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 770
با توجه به تفاسیر متفاوتی که در مورد «شهر و شهرسازی اسلامی» ارائه می شود، شناسایی ویژگیها و صفات «شهر اسلامی» یکی از ضروریات اولیه است. در این راستا شناخت مبانی و اصولی که منشاء این ویژگی ها و صفات هستند با اهمیت خاص خویش گام اول در این پژوهش می باشند. زیرا این مبانی و اصول هستند که بایستی بر هر آنچه که به صفت «اسلامی» متصف است تأثیر گذاشته و ویژگی های آنرا مشخص کنند. وجیزه حاضر سعی در معرفی برخی صفات شهر اسلامی دارد که اهم عناوین آن عبارتند از: شهر اسلامی ، شهر تجلی توحید: اصل توحید به عنوان صفت ممیزه اسلام با سایر مکاتب و ادیان تأثیری بنیادین بر شهر اسلامی دارد که این تأثیر را در زمینه های متفاوت می توان مشاهده کرد. شهر اسلامی ، شهر عبودیت و عبادت: عبودیت حضرت حق سبحانه و تعالی ، بعنوان هدف اصلی خلقت ، بایستی تأثیر مستقیمی بر شکل و سیمای شهر اسلامی داشته باشد. در این راستا ، فضاها و عناصر عبادی و روحانی ومعنوی نه تنها بر کالبد و سیمای شهر تسلط فیزیکی و روانی دارند بلکه عامل هویت شهر نیز هستند. شهر اسلامی ، شهر تقوی: مهمترین ویژگی تقوی در رابطه با شهر اسلامی عبارت از بین بردن و یا عدم ایجاد زمینه بروز گناه می باشد. شهر اسلامی ، شهر هدایت: شهر اسلامی بایستی به انحاء مختلف ساکنینش را به سمت ارزشهای اسلامی و هدفی که اساس خلقت انسان برآن استوار است هدایت نماید. شهر اسلامی: شهر ذکر و تفکر : انسان فطرتاً به بسیاری از اصول و ارزشها آگاه است که در روز الست پیمان به رعایت آنها بسته است. این اصول و ارزش ها نیازمند یادآوری و تذکر هستند، و شهر اسلامی به طرق گوناگون می تواند این تذکر دهی را انجام دهد. در جهت تکمیل نقش تذکردهی نیازمند ایجاد زمینه تفکر، بعنوان یکی دیگر از ارزشهای اسلامی هستیم که شهر اسلامی باید زمینه ساز آن باشد. شهر اسلامی ، شهر عدالت: عدل بعنوان بارزترین صفت فعل الهی ، از ویژگیهایی است که بایستی فعل انسان ( خلیفه الله) نیز به آن متصف باشد. با عنایت به تأکید تعالیم اسلامی در مورد رعایت عدل و الزام توجه به آن در همه ابعاد زندگی ، می توان تجلی آنرا در شهر اسلامی بعنوان یکی از مناسبترین و بهترین جایها دانست. شهر اسلامی ، شهر اصلاح: یکی از اساسی ترین وظایف انسان در زمین از اصلاح در زمین و اجتناب از فساد در آن می باشد، و شهر یکی از بهترین زمینه های رعایت این اصل و وظیفه انسانی است. شهر اسلامی، شهر شکر: با توجه به معنای شکر، شهر اسلامی با بکار بردن نعمات الهی در مکان مانسب خود ، نوعی خاص از تجلی شکر عملی را به نمایش می گذارد. شهر اسلامی، شهر عبرت: تعالیم اسلامی انسان را به عبرت گیری از گذشته فراخوانده است و لذاست که شهر اسلامی آیینه عبرت اعمال گذشتگان می باشد تا اهل خویش را به تکرار حسنات و اجتناب از سیئات ترغیب نماید. شهر اسلامی ، شهر امنیت: امنیت، از بسیاری جنبه ها مورد توجه تعالیم اسلامی است و لذا شهر اسلامی تجلی تأمین همه انواع امنیت و ایمنی برای شهروندان است. شهر اسلامی؟، شهر احسان: احسان انسان نسبت به همنوع آن تعالیم اسلامی نشأت می گیرد و ملحوظ داشتن آن بر سیما و کالبد شهر اثر گذاشته و شهر اسلامی را از شهرهای دیگران متمایز می نماید. شهر اسلامی ، شهر میانه: میانه روی بعنوان تجلی عینی تعادل در همه زمینه های معنوی و مادی حیات، صفتی است که در صورت رعایت ، می تواند در اتصاف شهری به صفت اسلامی نقشی ارزنده ایفا نماید. کلیدواژگان: اصلاح زمین ـ سیمای شهر ,شهر ,شهر اسلامی ,شهر مسلمین ,شهرسازی اسلامی ,فرهنگ ,محیط زندگی ,معنا ,وحدت
۷.

مقدمه ای بر حکمت هنر اسلامی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 961
نویسنده، در این پژوهش، سعی می کند، یک عنوان درسی به عنوان « حکمت هنر اسلامی » را ، از پرده ابهام خارج نماید و به عرصه نقد و نظر و وضوح معنایی راه دهد. بر اساس ره یافتی که نویسنده به «حکمت» نگریسته است، حکمت هنر ، دیگر مضمونی گنگ نیست؟، بلکه مقوله ایست عقلی – عرفانی و فوق حس ، و متعلق به افقی والا که سابقه تاریخی آن بازمی گردد به حوزه های تمدنی و اندیشه های یونان باستان – از سقراط و افلاطون و ارسطو – تا متفکران جهان اسلام چون بوعلی سینا و سهروردی و ابن عریب و سبزواری، تا متفکران ژرف اندیش غربی چون رولف اتو، نورمن کیسلر، میرچا الیده و متفکران غربی اسلام آورده ای چون بورکهارت و گسنون تا متفکران معاصر پست مدرن چون واتیمور و لیوتار. از دیدگاه آنان حکمت را مقوله ایست استعلائی یا مقوله ایست عقلی -الهی که فلسفه صورخیالی هنر اسلامی را در افقی برتر، در حوزه عرفان و آسمان از طریق صورتهای تجریدی زیبا شناسانه به صحت هنر وارد می کند. اما، نکته مهم این تحقیق از آنجا شروع می شود که نویسنده، نظریه تازه ای را بر اندیشه قدما ومعاصرین می افزاید و آن نگرش فلسفی و حکیمانه به هستی و زیبایی است که از اسمان فرود می آید، دامن به خاک می آلاید؛ به صورتهای عینی و فیگوراتیو و بشری نزدیک می شود اما محتوی و مضمون والای خود را حفظ می کند . و دوباره رخت از زمین بر می کند و به اسمان صعود می نماید. «حکمت wisdom»، خرد ،اندیشه بیرخنه و فوق تمایلات فردگرایانه همراه با گرایش به افق های برتر از حس و لذت. «تأویل Hermeneutics»، و نگرش تأویلی که تلاش می کند از ظاهر به باطن حرکت کند و معنی صور و واژگان را به افق های معنایی متفاوت گسترش دهد. «استعلایی Transcendental»، والا، متعلق به افق های فوق حس و تجربه ، متعالی. «ابتدایی Primitive» متعلق به زمان های پیش از تاریخ. «مقدسSacred» متعلق به عالم قدس. «درونی Esotric» باطنی متعلق به لایه های عمیق تر معنایی. کلیدواژگان: شاهنامه ,قهرمان ,هنر ملّی
۸.

هنر ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 308
مقاله حاضر ، پس از بیان مقدمه کوتاهی درباره تعریف و مفهوم « هنر ملی » کوشیده تا اهمیت و رسالت تاریخی و ملی آنرا در میان مردم وملل مختلف از دیدگاه جامعه شناسی هنر بیان کند و روشن نماید که رسالت و التزام هنرمند در جامعه چه باید باشد. کدام یک از آثار هنری را می توان «هنر ملی» نامید و هنرمندان ملی، چه کسانی می توانند باشند. به این منظور ؟، به بررسی و مقایسه آثار برجسته هنرمندان ملی ایران و سایر کشورها ، پرداخته ، تا پیام و دلایلی که باعث شده آثارشان ، در ردیف آثار ملی قرار گیرد و جاودانه بماند بیان کند. سرانجام این پیام را ارائه دهد که هنر اصیل و ملّی ، هنری است که بر جلوه هایی از مسائل اساسی و نیازهای ژرف و آرمانهای ایده آل عظیم جامعه متکی باشد و بتواند ره آوردهای ارزنده ای برای جامعه به ارمغان آورد و در طرز تفکر، بینش و گرایش و طرز رفتار خوانندگان خود مؤثر باشد. کلیدواژگان: شاهنامه ,قهرمان ,هنر ملّی
۹.

قالب متکی بر هوا

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 34
سازه های پوسته ای بتنی گنبدی از مقاومت و پایداری قابل توجه ای برخوردار دارند. در گذشته اینگونه سازه ها به دلیل پیچیدگی نسبی طراحی ، هزینه اجرایی زیاد، قالب بندی گران و پر زحمت، فقط در موارد خاص مورد استفاده قرار می گرفت. از آنجا که پوسته های گنبدی یکی از عناصر اصلی معماری سنتی ایرانی است، ایجاب می کند که با استفاده از روشهای نوین اجرایی و ابزارهای جدید طراحی ، اجرای اینگونه سازه ها با تنوع و وسعت بیشتر ادامه یابد. در این مقاله به پیشرفتهای جدید در اجرای پوسته های بتنی گنبدی اشاره شده، روشهای مختلف استفاده از قالب های متکی بر هوا به طور مختصر تشریح شده است. قالب های متکی بر هوا به دلیل روش اجرایی اقتصادی ، امکانات مناسبی را برای ساخت سازه های پوسته ای نازک با تنوع و کاربری های فراوان و برخوردار از سرعت زیاد و سهولت لازم، فراهم کرده است. با استفاده از روشهای مذکور دنیای توسعه یافته امروز شاهد روند رو به رشد سازه های پوسته ای نازک گنبدی خواهد بود. تلفیق معماری سنتی و تکنولوژی جدید برای اجرای اینگونه سازه ها در کشورمان فراهم آورد. کلیدواژگان: بتن ,پوسته ای ,سازه ,قالب متکی بر هوا ,گنبد
۱۰.

از پس پرده نمایش در ایران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 278
در این مقاله سیر شکل گیری و تکوینی تئاتر کشورمان بازنمایی شده است. برای پیگیری آن چهار مرحله را در نظر گرفته ایم و معتقدیم که تئاتر کشورمان از این چهار مرحله گذر کرده و به افق های جدیدی دست یافته است. مرحله اول را از «برانگیختگی تا نوشکفتگی» عنوان بندی کردم که مرحله آغازین و طلیعه آشنایی ایرانیان با تئاتر جدید است. مرحله دوم را « از ناآزمودگی تا آزمودگی» نام نهادم که قصدم ناآزمودگی فنی و تکنیکی در نمایش جدید و بخصوص در نمایشنامه نویسی است که رفته رفته به آزمودگی می رسد. این دوره، دوره پر تلاطم مشروطه را در برمی گیرد که خود نیز نوعی ناآزمودگی سیاسی بود و ایرانیان در این زمینه سنتی نداشتند تا اینکه بتدریج به آزمودگی سیاسی دست یافتند. مرحله سوم را «از پذیرندگی تا پروردگی» نامیدم، چون صحنه نمایش ایران در این زمان بیشتر شگردها و فنون نمایش غرب را می پذیرد و به پرورش آنها در آثار و اجرای خود می پردازد. دوره ای است که پر از کوشندگی و در عین حال تجربه. این مرحله راه را برای مرحله چهارم یعنی « از پختگی، فرهیختگی» می گشاید و این مقوله مفصلی است و بحث در آن به مقاله دیگری احاله دادم. کلیدواژگان: درام ، مولیر،تئاتر، اپرت نویسی، هنرپیشگی، نظامنامه، نمایش های عمومی، درام منظوم، گروههای نمایشی
۱۱.

اندوه داوینچی در لبخند ژوکوند

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 843
تابلو مونالیزا با عنوان لبخند ژوکوند ،پر آوازه ترین نقاشی در جهان است که با حالتی اسرارآمیز ، فکرنقاشان و طراحان گرافیک را مسحور خود نموده است و هرچند گاه با طرح یکی از نمادها و کشف رمزی از نشانه های نهفته در آن، موجی نو آغاز می گردد. جدیدترین مبحث انطباق پرتره مدادی خود خالق اثر با شخصیت این تابلو به کمک رایانه است. جاذبه و رمز و راز نهفته در این چهره، کنکاش و مطالعه تمامی هنرمندان را برانگیخته و موجب گردیده اکثر نقاشان از روی آن کپی برداری نموده و یا طراحان گرافیک با دخل و تصرف در آن برای ارتباط بیشتر با مخاطب یاری بجویند. در محافل هنری از این اثر نقدها و تفاسیر متفاوت ارائه می گردد. در یک نگاه غم و اندوه و در نظری دیگر لبخندی ملایم بر لبان دارد. به راستی چه رمز و رازی در آن نهفته است که تاکنون هزاران هزار آن را نقاشی، چاپ و تکثیر نموده اند؟ باید دی چرا در میان عموم چهره های متبسمی که تاکنون نقاشی شده است، این تبسم به خصوص با عنوان «اسرارآمیز» از دیگران متمایز شده است. ماهنامه «ساینتیفک آمریکن» اخیراً اعلام داشت، متخصصان رشته گرافیک رایانه ای، با انطباق تابلو لبخند ژوکوند و تصویر داوینچی به وضوح نشان داده اند که تمام خطوط چهره اصلی مونالیزه به طور کامل بر خطوط اصلی چهره «لئوناردو» منطبق می شود و اجزای دو چهره از قبیل چشمها ،بینی، ابروها،کناره صورت و چانه کاملاً یکدیگر را می پوشانند. این مقاله تلاش می نماید تا با بررسی زندگی داوینچی از تولد تا مرگ و با به رخ کشیدن فراز و نشیب های این دوران، اندوهی را که در پایان عمر ، آن هنگام که داوینچی بر روی مونالیزه کار می کرد را بیان نماید. اگر عقیده متخصصان گرافیک کامپیوتری را نپذیریم، اندوه تحمل عنوان کودک نامشروع و حرام – قرن پانزدهم اروپا – زندگی با نامادری،ملامتهای رقبا به خصوص میکل آنژ که شکست و عدم موفقیت طرحهایش را به رخ می کشید، انزوا و غم تنهایی، دائماً روح پر شورش را در اندیشه متفکرانه و آرام وی سایش و رنج می داد. تراوش این روح اندوهگین بر اثری که در حال خلق است تأثیری غمگینانه نهاده و این غم راتا ابد در نهاد مونالیزه فرو ریخت. از دیدگاهی دیگر، اثر هنری آئینه دل هنرمند است و تصویر در آئینه متأثر از هنرمند است. و اوج اندوه و خلاقیت به صورت انعکاس در این چهره افسونگر متجلی گردیده است. کلیدواژگان: لبخند معمائی، شام واپسین، داوینچی، فرسک، نیروی عمقی، میکل آنژ
۱۲.

توسعه صنعتی مناطق و عوامل موثر در مکانیابی فعالیت های صنعتی بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 326
این مطالعه برای شناسایی عواملی که در مکانیابی فعالیت های بزرگ صنعتی در مناطق مختلف از نظر توسعه صنعتی در ایران، بررسی اینکه آیا تفاوتی بین عوامل مؤثر مکانیابی فعالیت های بزرگ صنعتی واقع در مناطق مختلف از نظر توسعه صنعتی وجود دارد یا خیر، و نهایتاً بررسی اثرات سیاست های دولت در مکانیابی صنایع بزرگ واقع در مناطق مختلف از نظر توسعه صنعتی انجام یافته است. برای دستیابی به اهداف این مطالعه، کل کارگاههای بزرگ صنعتی کشور(50 نفر کارکن و بیشتر) یعنی 2520 کارگاه به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده و از بین آنها 263 کارگاه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده(روش تخصیص نیمن) به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. برای دریافت اطلاعات مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آنها پرسشنامه ای تنظیم و برای مدیران یا صاحبان کارگاههای بزرگ انتخاب شده ارسال گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که از میان عوامل مؤثر در مکانیابی فعالیت های بزرگ صنعتی در مناطق مختلف از نظر توسعه صنعتی ، دسترسی آسان به برق صنعتی، وجود زمین و امکانات کافی برای گسترش آتی کارگاه، قیمت ارزان زمین ، سهولت دسترسی به منابع انرژی و سوختی، پتانسیل رشد اقتصادی منطقه و دسترسی آسان به مواد اولیه مورد نیاز در مکانیابی فعالیت های صنعتی بزرگ در کلیه مناطق چهارگانه از دیدگاه صنعت (فعال ،نیمه فعال، کم فعال و کمتر فعال) مهم بوده اند. تفاوت قابل توجهی بین عوامل مهم در مکانیابی کارگاههای بزرگ صنعتی واقع در مناطق فعال و کمتر از نظر توسعه صنعتی وجود دارد. این مطالعه همچنین نشان می دهد که عوامل مربوط به سیاست های تشویقی و کنترلی دولت در مکانیابی فعالیت های بزرگ صنعتی در مناطق فعال از دیدگاه صنعت مهم نبوده اند اما این عوامل در مناطق کم توان بعنوان عامل مؤثر در مکانیابی فعالیت های صنعتی بزرگ مورد توجه قرار گرفته اند. کلیدواژگان: برنامه ریزی کالبدی، مکانیابی، توسعه صنعتی، عوامل موثر، مناطق، تمرکز زدائی، کارگاههای بزرگ صنعتی
۱۳.

حسینیه ها و تکایا بیانی از هویت شهرهای ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 503
یکی از مصادیق تفکر توحیدی شیعیان در فرهنگ عاشورا و ارزش های نهفته در آن متجلی شده است. حسینیه ها و تکایای ایرانی گویاترین تجلی کالبدی ماهیت و پیام چنین فرهنگی در ساختار فضای شهری می باشد. بر اساس این فرضیه در مقاله حاضر پس از بررسی اهمیت مراسم ماه محرم و شناسایی اجمالی مکانهایی با عملکرد یکسان در سایر جوامع شیعه نشین، به تحلیل ویژگی های خاص حسینیه ها و تکایای ایرانی تحت عناوینی از قبیل مفاهیم نمادین و کیفیات فضائی و بصری واهد پرداخت. حسینیه ها و تکایای ایرانی که مظهر پیوند بین زمان، مکان و مردم می باشند به دلیل ویژگی «فضای شهری بودنشان» نه تنها در قیاس با مکانهای هم عملکرد خویش در سایر کشورها ، هویتی متمایز می یابند. بلکه به عنوان تنها فضاهای بازشهری با عملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی مسلمین منحصر بفرد می باشند.با شناخت و بکارگیری هرچه بیشتر اصول طراحی چنین فضاهایی از قبیل مکانیابی،انعطاف پذیری در فرم و عملکرد و مفاهیم غنی نمادین می توان به تداوم بیان کالبدی یک فرهنگ در محیط و هویت بخشی به شهر ایرانی کمک مؤثری نمود. کلیدواژگان: برنامه ریزی کالبدی، مکانیابی، توسعه صنعتی، عوامل موثر، مناطق، تمرکز زدائی، کارگاههای بزرگ صنعتی
۱۴.

سازه های عشایی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 350
در این مقاله ضمن بحث در باره انواع سازه، از نظر بارهای وارده و عملکرد عناصر سازه، سازه غشائی معرفی گردیده، و بیان شده است که ایده اصلی این سازه ها از چادرهای معمولی گرفته شده است. اصول اولیه طراحی سازه های غشائی بیان گردیده و حالات گوناگون پوشش غشائی و یک ساخت ساده مطرح و انواع مصالح مصرفی در سازه غشائی، عمر مفید انواع مصالح و بخصوص مسئله مقاومت در مقابل آتش سوزی بحث گردیده است. در قسمت دیگر از مقاله مسائل مربوط به نور، عایق حرارتی، نحوه اتصالات،مسائل مربوط به نصب یک سازه غشائی و زمان مورد نیاز جهت یک سازه معین به عنوان نمونه بحث و بررسی شده و در نهایت قیمت تمام شده یک سازه را در زمان مقاله ارائه نموده است. کلیدواژگان: سازه غشائی، پوشش ، خیمه، کابل ، نیروی کششی ، پلیمر
۱۵.

صورتگری هنری در شعر خاقانی

نویسنده:
تعداد بازدید : 162
خاقانی این شاعر توانای فارسی زبان دردیوان خود با ذهن وقاد و نکته یاب در اقیانوس بلاغت اعجاز نشان قرآنی آثار شگرفی در روان خوانندگان پدید آورده و ایمانی استوار می آفریند. تصویری از پیام تربیت و تعلیم انسانها که باید در دل آدمی نقش بندد و پرستش خدای بی نیاز کند. آدمی با هفت اندام کسلان که مراد همان پیشانی و کف دو دست و دو زانو و نوک انگشتان پاها است در سجده واجب بر خاک تکیه می کند و به تقرب پیشگاه حق تعالی می پردازد. در این مقاله مؤلف با نگاهی به اشعار خاقانی به تسمیه اسماء آیات و سوره از راه مجاز جزء و کل بمثابه ابزاری برای برخورداری از نمایش اسماء با بهره گیری از مقوله بلاغی که امکان تجری پیدا کرده است، می پردازد. کلیدواژگان: تمثیل قرآنی ,خاقانی ,صورتگری ,نماز

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۵