فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۸۵۸ مورد.
۱.

جنس و جنسیت(sex & Gender)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 473
جنس» و «جنسیت» از واژه‏هایی هستند که به ویژه در مباحث زنان، بسیار از آن‏ها استفاده می‏شود. قرابت لفظی این دو در زبان فارسی، موجب شده است که درگفت و گوهای عمومی، به اشتباه، به جای یکدیگر به کار روند. این درحالی است که این دو واژه، نزد کارشناسان امور زنان، معانی کاملا متفاوتی دارند. در این نوشتار به تفاوت های معنایی این دو واژه می پردازیم.
۲.

زن در آیینه شعر فارسی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 309
استناد به تنوع نگرش ها در ساحت درون ساخت ادبیات، به خصوص تحلیل و بازگفت قاموس هر اثر باید گفت در ادبیات کلاسیک به خصوص شعر فردوسی، زن دقیقاً با توجه به اصول داستان نویسی و طراحی ذهنی فردوسی مطرح و ایفای نقش می کند. اگر چه واژه «زن» در آثار سعدی، حافظ، فردوسی، عطار و سنایی اشتراک لفظی دارد، ولی نوع تلقی و حضور و بازتاب جلوه های آن بسیار متفاوت است. چنین تفسیری می شود که در جهان عرفانی و حوزه نگرش عارفان اصلاً وجود فیزیکی زن واقعیت ندارد، بلکه بیشتر ساخته ذهن و زمان شاعر است، تا از او به عنوان نماد جمال و جلوه جمالی حضرت دوست بهره مند شود و از بستر مکتب و سبک ادبی سمبولیزم جلوه هایی هر چند اندک و محدود از حضرت حق سبحانه و تعالی را در قالب کلمه و کلام بریزد.
۳.

کلکسیون فیلم‌های فمینیستی،'گزارشی اجمالی از آثار تهمینه میلانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 839
نگاه میلانی به جامعة زنان نگاهی زن گرایانه است نه انسان گرایانه، لذا برای تثبیت یک قشر،‌ قشر دیگری را نفی کرده و برای اثبات یک انسان، انسان دیگری را انکار می‌کند. این نوع نگاه همان بینش اغراق‌آمیز و سیاه و سپید در سینمای قبل از انقلاب است که از یک فرد نگاه کاملاً منفی یا کاملاً مثبت ارائه داده و او را بر منبری بلند شده از افراط‌های ذهنی بشری می‌نشاند. محکوم کردن یک انسان برای اثبات حقانیت انسان دیگر، واقعیت امر را زیر سؤال برده و حقانیت قهرمان فیلم را نیز مخدوش می‌‌کند چرا که بالا رفتن از نردبان انکار دیگری، اثباتی پوشالی و سست به ارمغان می‌آورد، لذا پرهیز از مطلق انگاری،‌به مخاطب کمک می‌کند تا مفهوم فیلم را بهتر درک کرده و با شخصیت داستان همذات‌پنداری کند.سینمای میلانی به نوعی سینمای اعتراض است. اعتراض به «امر مردانه و اطاعت زنانه». او زاویة دوربین خود را بر چهرة شکسته و تکیدة زن‌هایی زوم می‌کند که مجموعه‌ای از خواست‌های سرکوب شده و آرزوهای بر باد رفته‌اند. نوشتار پیش رو گزارشی اجمالی است از پرونده فیلم های فمنیستی میلانی که به نظر خوانندگان می رسد.
۴.

زن در آئینه شعر فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 91
حکیم نظامی گنجوی (حدود 530- 614 هـ . ق) قهرمان داستانسرایی در ادبیات کلاسیک ایران است و خیل مقلدان او هرگز نتوانسته اند مقامی همپای وی پیدا کنند. در این مقاله، نه همه ابعاد داستانسرایی نظامی، بلکه تنها توجه خاص او به زنان،‌به عبارت دیگر «زن محوری» در آثارش بررسی می شود و مجموعه فضائلی که زن آرمانی در شعر وی دارد، با استناد به تمام آثار او، یعنی 30 هزار بیت مشتمل بر مخزن الاسرار،‌خسرو و شیرین، لیلی و مجنون،‌ هفت پیکر، اسکندرنامه (شامل اقبالنامه و شرفنامه)، قصاید و غزلیات و … ارائه می گردد. یادآوری این نکته ضروری است که آرا و نظریات او در زمانه خود، از نگاهی روشن و پیش بین حکایت می کند که با جامعه بسته و فئودالی آن روزگار سنخیت زیادی ندارد، بلکه در میان شاعران دیگر نیز نظایر بسیاری برای آن نمی توان یافت. به بیان بهتر،‌ آثار نظامی آینه آرمانشهر ادبی زنان است که از پس قرون به دست ما رسیده و بخشی از آرمانها و نیز واقعیتهای امروزی را در خود نشان می دهد.
۵.

زیبایی و تصویر بدن در رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 85
تبلیغات رسانه ای یکی از عوامل اجتماعی و فرهنگی است که در دوره خردسالی و نوجوانی، طرح اندامی باریک را برای دختران و اندامی عضلانی را برای پسران ترویج می کند. از طرفی دیگر تصویر زنان و اندامشان، سبب فروش هر چیزی از غذا تا ماشین می شود. بازیگران مشهور سینما و تلویزیون روز به روز جوان تر، بلندتر و لاغرتر می شوند. بعضی ها حتی به این مشهورند که از شدت کم‌غذایی بر روی صحنه از هوش رفته اند. مجلات زنان پر از مقالاتی است که به آنها می گوید اگر فقط یک کیلوگرم دیگر از وزن خود کم کنند، به همه چیز خواهند رسید؛ ازدواج عالی، بچه های دوست‌داشتنی، رابطه خوب جنسی و شغلی پر درآمد. چرا استانداردهای زیبایی در حالی بر زنانی تحمیل می شود که اکثریت آنان به طور طبیعی دارای سایز بزرگ تر و یا سن و سال بالاتر از هر کدام از این مدل ها هستند؟ در این مقاله به بیان ملاک های زیبایی رسانه ای وتبلیغاتی و پیامدهای منفی آن می پردازیم.
۶.

زن،خانواده و رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 475
سخن گفتن از رابطه میان مقوله رسانه و مسئله زنان و خانواده از ابعاد متفاوتی می‌تواند دارای ضرورت و اهمیت باشد. یکی‌ از ساحت‌های مهم اجتماعی حیات بشری را رسانه‌ها به خود اختصاص می‌دهند. تنوع رسانه‌ها تا این اندازه گسترش یافته است که افراد ناگزیرند برای ارتباط با رسانه‌های خاص، گزینش کنند. شهروندان جامعه مدرن، اکثر اوقات را با رسانه‌ها می‌گذارنند و از ارتباط با رسانه‌ها احساس اطمینان و آرامش می‌کنند. گستره عمل رسانه‌ها شامل همه عرصه‌ها اعم از عرصه‌ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است و اقتدار رسانه ها ارتباط تنگاتنگی با اقتدار دولت‌های متبوع دارد.در این مقاله به بررسی نقش و تاثیر رسانه در خانواده می پردازیم.
۷.

قسمت سوم : زن در آینه شعر فارسی

کلید واژه ها: زن شعر فارسی مولانا جلال الدین محمدبلخی نمادپردازی (سمبولیزم) سیرة عملی مولانا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 820
در دو بخش پیشین این مقاله، نگرش منفی و مثبت مولانا به زن مورد بررسی قرار گرفت و در بخش حاضر نمادپردازی او دربارة زن تبیین می‏شود. زن در اشعار مولانا از سویی نماد عشق الهی، روح، جان، زمین و رویش است و از سوی دیگر نماد جسم، نفس، دنیا و حرص است. البته این نمادپردازی متخالف، ناشی از دوگانگی نگرش مولانا به زن است که ریشه در فرهنگ تاریخی مسلمانان دارد. بخش دیگر مقالة حاضر سیرة عملی مولانا در قبال زنان را در زندگی شخصی و اجتماعی، در دو بخش روابط خانوادگی و روابط اجتماعی تبیین می‌کند. به عقیدة نگارنده، این بخش، روشن‌ترین تلقی مولانا از زن است. تلقی مزبور در میان عرفا و شعرایی که اخبارشان به ما رسیده، نظیر ندارد.
۸.

کنکاشی در پژوهش های زبانشناسی جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبانشناسی جنسیت ساختارهای زبانی برنامه­ ریزی جنسیتی زبان زیان فارسی کاربرد زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 991
زبانشناسی جنسیت یکی از شاخه­های موردتوجه در حوزه جامعه­شناسی زبان است که به مطالعه تأثیر متغیر جنسیت بر ایجاد گوناگونی­های زبانی می­پردازد. از آنجا که بیشتر مفاهیم اجتماعی ـ فرهنگی و از جمله مفهوم جنسیت، مفاهیمی چند بعدی هستند، برداشت­های تک بعدی و مطلق از این مفاهیم منجر به نوعی سطحی­نگری به ویژه در حوزه­های پژوهشی می­شود. هدف این مقاله در درجه اول معرفی لایه­های مختلف زبانشناسی جنسیت و به بیان دیگر جنبه­های مختلف مسائل زبان و جنسیت است. سپس با تمهید این پایگاه نظری می­کوشیم که وضعیت این رشته مطالعاتی نوپا را در پژوهش­های ایرانیان روشن نماییم. . اما این حوزه مطالعاتی نقیصه های متععددی دارد که از جمله آنها محدودنگری غیرروش‌شناختی، نادیده انگاشتن نظریه‌های جنسیتی مطرح، در نظر گرفتن «بافت» به عنوان چند متغیر اجتماعی مجزا از هم و نه به عنوان شبکه‌ای از رابطه‌ها، در نظر گرفتن رفتار زبانی مردانه به عنوان هنجار می باشد.
۹.

سیمای زنان در اشعار مولانا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 468
به دلیل فخامت جایگاه مولوی در عرصه فکر و هنر ایرانی ـ اسلامی و اهمیت جهان بینی خاص او بررسی و ;تحلیل مقام و موقع زن در اندیشه وی موضوعی قابل تأمل شمرده می‏شود، شخصیتی چنین مؤثر و بنیان گذار در عرصه دانش بشری کم نظیر است، رتبه استادی مولانا پیش از مقام شاعری اوست، و در واقع مولانا اوّل صاحب نظر است و دوّم هنرمند، بنابراین نگاه ویژه‏ای که به جهان و انسان دارد نیز صاحب اهمیت خواهد بود.اما در این مقاله نگاه خاص اورا به زن مورد بررسی قرار می دهیم.
۱۰.

زن در آینة شعر فارسی( قسمت دوم)

کلید واژه ها: زن همسر زناشویی شعر فارسی مولانا تعدد زوجات غیرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 567
مولانا بزرگترین سرایندة شعر عرفانی در ادبیات فارسی است که بررسی آرا او در بارة زنان می تواند به نوعی نمایندة تلقی عرفان اسلامی ـ ایرانی از زنان باشد. در بخش نخست مقاله، دیدگاه‏ها‏ی منفی او که میراث مشترک جامعة گذشتة ایران بود، بررسی شد و در این بخش، دیدگاه‏ها‏ی مثبت او را با ارائه نمونه‏ها‏ و شواهد لازم در سه محور بررسی می کنیم:1- الگوهای ستوده از نظر مولانا؛2- زن در مقام مادری و نمادپردازی‏ها‏ی مربوط به آن؛3- زن در شبکه رفتارهای زناشویی.این بررسی نشان می دهد که مولانا از سویی تئوری‏ها‏ی معرفتی خود را دربارة زن که یکی از مسائل هستی است، بیان می کند و از سوی دیگر روش‏ها‏ی عملی انطباق با آن تئوری‏ها‏ را نشان می دهد. بدین گونه با حکایت‏ها‏ و تمثیل‏های خود پلی میان زمین و آسمان می سازد و مریدان خود را با گذراندن از آن به اعتلا می برد. اغلب تمثیل‏ها‏ی مولانا به نماد پردازی و سمبولیزم ختم می شود که سعی شده تا حد امکان بررسی و یادآوری گردد، اما بخش اصلی سمبولیزم زن، در قسمت بعدی مقاله خواهد آمد.
۱۱.

تریلوژی فمینیستی تهمینه میلانی از شعار تا واقعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 908
تهمینه‌ میلانی» از آن‌ دسته‌ فیلمسازانی‌ است که‌ دغدغه اصلی‌اش‌ تصویر زن، و نگاه‌ زنانه‌ به‌ اوست. وی‌ فیلمسازی‌ را با فیلم‌ «بچه‌های‌ طلاق» (1368) آغاز میکند، و سپس‌ با فیلم‌های‌ «افسانه‌ آه» (1369)، «دیگه‌ چه‌ خبر؟» (1370) و «کاکادو» (1373)، آن‌ را پی‌ می‌گیرد. امّا آن‌چه، میلانی‌ را به‌ عنوان‌ یک‌ کارگردان‌ زن‌ در عرصه‌ مسائل‌ زنان‌ در سینما مطرح‌ می‌سازد، فیلمی‌ جنجالی‌ است‌ که‌ در راستای‌ پرداختن‌ به‌ مسائل‌ حقوق، که‌ تصویر «دو زن» را در جامعه‌ای‌ سنتی‌ و در حال‌ گذار به‌ سوی‌ مدرنیسم‌ نشان‌ می‌دهد. در این نوشتار نگاهی به کارنامه کاری او می اندازیم.
۱۲.

بررسی انحرافات تاریخی و اعتقادی« زنان پرده نشین و نخبگان جوشن پوش»(بخش پایانی)

نویسنده:

کلید واژه ها: فقه وحی پیامبر اسلام همسران پیامبر اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 94
در این نوشتار، تحلیل تحریف‌گونه مرنیسی از شخصیت پیامبر گرامی اسلام مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. وی با فروکاهیدن شخصیت پیامبر اسلام (ص) در حدّ یک انسان معمولی و انکار معصومیت، علم لدنی و اقتدار ایشان، سعی بر این داشته است که نقش همسران پیغمبر گرامی را به گونه‌ای مطرح سازد که پیامبر اسلام را نیازمند و تحت الحمایه همسران خویش قرار دهد. تحلیل مرنیسی از علل تعدد ازدواج پیامبر، موضوع دیگر این بخش است. وی بیشتر به عامل ظاهری همسران توجه کرده و نقش زمینه‌های فرهنگی- اجتماعی در ظهور این پدیده را نادیده گرفته است. این تحلیل علاوه بر اینکه از جامع‌نگری در سیره‌های موجود برخوردار نیست، بلکه با عقل سلیم نیز برنمی‌تابد که به عنوان شاهد، دو جوابیه از نویسندگان مسیحی بیان گردیده است و سرانجام در این نوشتار، این تصور مرنیسی که احکام الهی تابع شرایط اجتماعی است، به نقد کشیده شده است.
۱۴.

قسمت اول: زن در آینة شعر فارسی

کلید واژه ها: مولانا زن در ادبیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 687
مولانا جلال الدین محمد بلخی (604- 672هـ .ق) از پرکارترین شعرای ادبیات فارسی است که شعرش در اوج قله های بلند عرفان اسلامی جای دارد. گسترة عظیم آثار مولانا در عین اینکه کار در بارة او را دشوار می‏سازد، به محقق این فرصت را می‏دهد که در بررسی آراء وی، اسناد و مدارک کافی به دست آورد. نگرش مولانا به مسأله زن، از بهترین و مثبت ترین نگرشها در میان شعرا و عرفاست. البته این بدان معنی نیست که وی هیچ نظر و داوری منفی در بارة زن نداشته است؛ بلکه منظور این است که جنبه‏های منفی در برابر فراوان نظریات مثبت وی، نادیده گرفتنی و قابل گذشت است؛ نگارنده در مقالة حاضر می‏کوشد با ارائه دلایل و شواهد لازم، تمام دیدگاههای مولانا را در بارة زن مورد نقد و داوری قرار دهد.
۱۵.

زن در آینة شعر فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 344
شیـخ مشرف الــــدیـن سعـــدی (حدود 606- 690هـ .ق) در نوع خود، شاعری بی‏‏بدیل است که شهرتش قلمرو وسیعی از تمدن اسلامی‏و جهانی را درنوردیده است. آثار سعدی از واقعیتهای روزمره زندگی مردم روزگار او الهام‏ گرفته و نقش آفرینان آن، طبقات مختلف مردم هستند که عوالم متفاوتی دارند. در این نوشتار در صدد هستیم تا دریابیم که سعدی، شیخ شیراز و معلم اخلاق در تمام آثارش، دربارة زن چه می‏گوید؟ پاسخ این پرسش زمانی، ارزش بیشتری می‏یابد که بدانیم سعدی، شاعری واقع‏گرا و رئالیست است و با او می‏توان به فضای قرن هفتمی جامعه ایران، بلکه اسلام راه پیدا کرد. زن «چنانکه هست» به عنوان بخشی از وجود، چگونه در نگاه سعدی تجلی می‏کند و به نظر وی، زن «چگونه باید باشد؟» فضایل و رذایل اخلاقی زنان کدامند؟ و به دیگر سخن، زن در حکمت نظری و حکمت عملی سعدی چه جایگاهی دارد؟…
۱۶.

سینماى ایران و نقش زنان در دفاع مقدس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 591
هشت سال دفاع مقدس ملت قهرمان ایران، به عنوان برگى پرافتخار در تاریخ مقاومت مردم ایران در برابر تجاوز بیگانگان، براى همیشه در تاریخ این مرز و بوم به ثبت رسیده و محققان، پژوهشگران و تاریخ‏نگاران مؤمن و متعهد، بدون تردید با تلاشى مجدانه و پیگیر، زوایاى پنهان و آشکار این دفاع ایثارگرانه را به ثبت خواهند رساند. در این بین چگونگى این ثبت تاریخى، به عنوان یک اقدام مهم و حساس که مى‏تواند نقشى تعیین کننده در تبیین واقعیت‏هاى موجود داشته باشد، موضوعى است که همواره در علوم اجتماعى مطرح بوده و هست. آیا ثبت صرف آنچه که در هشت سال دفاع مقدس روى داده است، سواى ابعاد کاربردى آن، مى‏تواند علاوه بر طرح واقعیت، تأثیرگذار و حرکت آفرین باشد؟! پاسخ به سؤالاتی از این دست را در این مقاله پی می گیریم.
۱۷.

داوطلبان کنکور؛ دختران 70 درصد، پسران 30 درصد! چرا؟

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 219
نوشته حاضر ضمن بررسی مسأله افزایش 70 درصدی حضور دختران در آزمون سراسری سال جاری با دو تن از کارشناسان گفت‏وگو کرده و نظرات آنان را در این زمینه مطرح ساخته است حاصل نظر یکی از کارشناسان ناصواب بودن سهمیه‏بندی جنسیتی دانشگاه‏هاست و دیگری با احتیاط به لوازم نامطلوبِ عدم تعادل جنسیتی دانشگاه‏ها اشاره دارد.
۱۸.

فعالیت فرهنگی زنان ایرانی: مطالعه کتاب و نشریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 876 تعداد دانلود : 446
فعالیت فرهنگی از جمله عرصه هایی است که از موقعیت زنان تأثیر می پذیرد، نتایج نشانگر فعالیت های فرهنگی کمتر زنان متأهل نسبت به دختران مجرد است...
۱۹.

زن و هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: جنسیت فمینیسم زن مبانی نظری هنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 400 تعداد دانلود : 451
هنر در عام ترین تعریف خود، ظهور و تجلی استعدادهای فطری و زیبایی طلب انسان در قالب آثار هنری است؛ مفاهیمی که به تمامی، ذاتیِ انسان محسوب می شوند. حال آیا می توان هنر را، که با مفاهیمی چنین هویت می یابد، با جنسیت، که یک عَرض محسوب می شود، مرتبط دانست؟ آیا می توان جنسیت را عاملی در ایجاد تمایز میان مفهوم و مصادیق هنر برشمرد؟ و یا می توان با استناد به جنسیت، به تمایز میان هنرها قائل شد و هنر را به هنر مردان و هنر زنان تقسیم کرد؟ آیا شرایط فرهنگی، مواضع ایدئولوژیک و جایگاه اجتماعی در مفهوم هنر و نسبت آن با جنسیت (به ویژه زن) تاثیرگذار است؟ آیا قوانین و حدود فقهی در قلمرو هنر ، جنسیت را عاملی تعیین کننده در صدور احکام متفاوت نسبت به زن و مرد می داند؟ این مقاله با تبیین مفهوم هنر و ماهیت آن در ساحت فلسفه ی هنر و نیز تعالیم اسلامی سعی دارد، مفاهیم مرتبط با نسبت زن و هنر را مورد بحث و تامل قرار دهد و جوابی برای سؤالات فوق بیابد.
۲۰.

تأثیر عفاف در قدرت یابی زنان در جامعه سیاسی ایران (با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام زنان حجاب عفاف آسیب های اجتماعی قدرت یابی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه سیاست
تعداد بازدید : 624 تعداد دانلود : 358
«عفاف» از اساسی ترین تعالیم اخلاقی اسلام بشمار می رود. زنان جامعه اسلامی باید از خودنمایی، خودآرایی و دلربایی در محیط بیرون از خانه پرهیز و مردان جامعه نیز از چشم چرانی و هوسرانی اجتناب ورزند. امام خمینی(ره) بر ترویج فرهنگ صالح به وسیله زنان تأکید دارند. از دیدگاه ایشان زن در عصر پهلوی شیء مانند بوده، اما بعد از انقلاب زنان تابع فاطمه(س) شده و مکتب فرهنگی اسلام را رواج داده اند و به برکت نهضت اسلام زن عضوی فعال در جامعه شده و تا حدودی مقام خود را یافته است. این مقاله بر آن است که با روش تحلیلی، توصیفی به بررسی جایگاه و تأثیر عفاف زنان و قدرت یابی آنان در جامعه سیاسی ایران پس از انقلاب بپردازد و نتیجه پژوهش نشان می دهد که عفاف و حجاب بانوان نه تنها مانعی برای حضورشان در اجتماع نیست بلکه زنان با حفظ عفاف و با پایبندی به آموزه های دینی و بهره گیری از سیره بزرگان دین بویژه امام خمینی(ره) به عنوان عنصری تأثیرگذار در جریان رو به رشد انقلاب اسلامی نقش ایفا می کنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان