فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۱۹ مورد.
۲۱.

عظمت نماد طاووس در چنته بافی زنان ایلات قشقایی فارس(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: نماد طاووس چنته بافی ایلات قشقایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 199
چنته یا آیینه دان یکی از دستبافت های عشایر قشقایی فارس است که عموما توسط زنان بافته می شود....
۲۴.

چیدمان جامعه: تأثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی دوران مشروطه بر تن پوش مردمان عصر قاجار

کلید واژه ها: عوامل اجتماعی مشروطیت پوشاک غرب گرایی زنان و مردان تجددطلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 224 تعداد دانلود : 108
چکیده:دوره پایانی حکومت قاجار، دورانی سرشار از فراز و نشیب های سیاسی و دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی به شمار می آید. اختلافات سیاسی، ناکارآمدی نظام حاکم بر کشور و آشنایی با مظاهر تمدن نوین مغرب زمین، زمینه های انقلاب مشروطه را در ایران فراهم آورد. اندیشه محوری تجدد و ترقی خواهی پیشروان مشروطیت، فرهنگ و آداب و رسوم مردمان این دوران را تحت تأثیر قرار داد و بسیاری از سنت ها و عقاید پیشین را کمرنگ کرد. پوشاک نیز به عنوان بخشی از فرهنگ جامعه، در مقابل تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور، دستخوش تغییرات چشمگیری شد. مقاله پیش رو با روش مطالعه کتابخانه ای- اسنادی، توصیفی و تحلیلی سعی دارد با مطالعه عوامل عمده مؤثر بر تغییر اسلوب پوششی زنان و مردان دوره قاجار در عصر مشروطیت، مانند تأسیس مدارس نوبنیاد، آزادی مطبوعات، ماهیت مردمی ادبیات مشروطه، انجمن ها و مجامع سری، افزایش مراودات با اروپاییان و رواج افکار غربی و لیبرالیستی در جامعه، ابعاد و چگونگی این تحولات را روشن نماید. در نهایت تحولات فرهنگی و اجتماعی دوران مشروطیت که سبب تسلط افکار تجددطلبانه و نفوذ فرهنگ غرب در جامعه ایران شد، پوشاک را به عنوان یکی از مظاهر اصلی فرهنگ، دستخوش تغییرات چشمگیری کرد و آن را به سوی الگوهای اروپایی سوق داد. همین طور تأثیر قلم تجددخواهان در دگرگونی حجاب و پوشش زنان مشهود است.
۲۶.

چیدمان گرافیک: هنر نساجی و پارچه بافی یزد در دوره درخشان صفوی

کلید واژه ها: یزد پارچه بافی موزه ویکتورین آلبرت خواجه غیاث الدین علی نقش بند یزدی معین مصور دوره صفوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی تصویر سازی گرافیک و چاپ ایران
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی هنرهای صناعی منسوجات
تعداد بازدید : 956 تعداد دانلود : 711
در دوران صفوی به سبب حمایت از بافندگان ایران، یزد و شهرهایی چون اصفهان، کاشان، رشت، مشهد، قم و تبریز از مهمترین و بزرگترین مراکز اصلی ابریشم بافی محسوب می شدند، در این دوره یزد به بافتن پارچه ای به نام دیباج معروف می گردد که گاه با تاری از نخ های زرین بافته می شد. همچنین پارچه مخملی زرین بافت یزد در حقیقت باارزش ترین منسوجات آن دوره محسوب گردید. به سبب حمایت شاه عباس از هنرمندان، هنر بافندگی نیز توسعه می یابد و بر کارگاه های بافندگی در شهرهای یزد، کاشان و نیز اصفهان اضافه می گردد و علاوه بر آن، در دوران صفوی، دوران طلایی در صنعت پارچه بافی ایران است که شاهد یک طبقه هنرمند به صورت بافنده و طراح هستیم، از جمله می توان به استاد غیاث الدین نقشبند یزدی و استاد معین مصور اشاره کرد که هردو از هنرمندان معتبر در دوره صفویه و اهل یزد بودند. هدف از پژوهش حاضر معرفی منسوجاتی است که در کارگاه های عصر صفوی، از پارچه های ابریشمی ساده، پارچه های ابریشمی نقش دار و مخمل های ابریشمی تولید و معمولاً خاص شاهزادگان و پرده و روپوش ها به کار می رفت. این پارچه ها به علت زیبایی و ارزشی که داشت اغلب از طرف پادشاهان صفوی به عنوان هدیه برای بزرگان کشورهای دیگر نیز فرستاده می شد. این نوشتار با مطالعه منابع کتابخانه ای و اسناد تصویری از موزه ویکتوریا آلبرت تنظیم شده است. در مجموع می توان گفت، مهمترین امتیاز دوره صفویه نسبت به دوره های دیگر از نظر بافندگی، قرابت زیاد هنر نقاشی با صنعت بافندگی است. این تجانس در آثار هنرمندان پیرو سبک غیاث نقشبند که از طرح های کوچک استفاده می کردند و در یک طرح گل با یکدیگر هماهنگی داشتند، به خوبی قابل تشخیص است.
۳۱.

چیدمان لباس: احیای باور ایرانیان امروز به جلوه های میراث کهن سرزمین خود در الگوهای پوشش

کلید واژه ها: جامعه شناسی هنر ایرانی طراحی لباس عناصر بصری شناخت هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 630 تعداد دانلود : 852
درک صحیح هنرهای تجسمی دریچه ایست به شناخت نقاط قوت فرهنگی اصیل خویش و ریشه فهای عمیق آن در تار و پود تاریخ کهن ایران و اجتناب از سر درگمی یا پیروی صرف میان الگوهای پر رنگ بیگانه در غیاب نمودهای خودی.طراحی لباس به عنوان مقوله ای از هنرهای تجسمی نیز باید در شناساندن الگوهای پوششی مناسب و جذاب برگرفته از اصالتهای ایرانی و حتی ترکیب آن با جنبه های مثبت الگوهای ملل دیگر، نسل امروز را به استفاده از این نوع پوشش ترغیب نماید. فرآیند طراحی لباس را میتوان به چهار بخش کلی تحقیقات و دریافت اطلاعات(Research& Information)، تعریف مفهوم (Concept Development)، ایده پردازی (IdeaGeneration) و طراحی (Design) تقسیم کرد. که درتحقیقات و دریافت اطلاعات، زمینه ساز شناخت شرایط محیط جهت تعیین راهکار منطبق با آن محیط است که در این راستا شناخت هویت بومی لازمه کار است. تعریف مفهوم، به عنوان گام بعدی شامل مفاهیم انتزاعی مورد نظر طراح می شود. ایده پردازی، خود باید خلاق (Creative)، نوآورانه (Innovative) و مبنتی بر حل مسأله (Solution Base) باشد و در انتها طراحی که در واقع بخش عملی روند طراحی لباس است به طراحی جزییات پرداخته و کاربرد عناصر بصری در طراحی لباس و کیفیت آن ها از کوچکترین اجزاء شامل نقطه، خط، سطح، حجم تا اجزای کلی تر مانند نور، بافت، شکل، کادر و غیره با در نظر گرفتن تناسبات و توازن میان آن ها می پردازد. لباس هر یک از افراد جامعه به عنوان عنصری ارتباطی، جایگاه اجتماعی آن شخص از یک طرف و منعکس کننده فرهنگ آن جامعه می باشد. بررسی تاریخ لباس ایرانیان از گذشته 10 هزار سال تا به امروز بیانگر تأثیر ژرف فرهنگ لباس ما ایرانیان بر دیگر ملل در گذشته تا تأثیر معکوس آنان بر فرهنگ پوشش ما را به خوبی نمایان می کند. تأکید بر حفظ اصالت و ارزش های اسلامی-ایرانی و استفاده به جا از گنجینه های فرهنگی و تصویری پایدار ایران که ما ارث آن هستیم ضروری است. ایسته تر این است که با تأمل و تعمق به چگونگی بهره گیری از باورهای اصیل سنت های تصویری در راستای هنر معاصر و بالاخص طراحی لباس که موضوع اصلی این مقاله است توجه کنیم.
۳۳.

مطالعه تطبیقی نقوش رودوزی های پوشاک زنان هرمزگان و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هند هرمزگان نقوش رودوزی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی هنرهای صناعی منسوجات ایران و اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی هنرهای صناعی منسوجات جهان
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی یاستان شناسی آثار هنری و بومی ملل
تعداد بازدید : 149 تعداد دانلود : 868
رودوزی منسوجات دارای اهمیت خاصی است و با آداب و رسوم و فرهنگ ملل ارتباط تنگاتنگ دارد. زنان در این فعالیت نقش اصلی را بر عهده دارند. در ایران و هند، هنر رو دوزی جایگاه ویژه ا ی دارد. ارتباطات سیاسی و تجاری ایران با هند از زمان هخامنشیان وجود داشته و به خصوص در قرون 9ه.ق/15م تا 11ه.ق/17 م گسترش یافته است. به دنبال فعالیت های تجار هندی در ناحیه هرمزگان،که مربوط به اَواخر دوره ناصر الدین شاه و در زمان مظفرالدین شاه (1300 تا1344 ه / ق) می باشد.ارتباط فرهنگى و هنرى میان دو کشور افزایش یافت و زمینه ساز تأثیر هنر دو منطقه بر یک دیگر گردید. محور اصلی این پژوهش بررسی نقوش مشترک به کار رفته در رودوزی های پوشاک بانوانهرمزگان و هند می باشد. شیوه پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی است که نقوش رودوزی های هرمزگان با هند، به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس ابتدا به معرفی انواع رودوزی ها در دو منطقه پرداخته شدهو سپس نقوش مشترک آن ها معرفی شده اند.این نقوشبه سه گروه نقوش هندسی، گیاهی وحیوانی تقسیم بندی می شوند که هر گروه انواع دیگری را شامل می شود واین نقوش در اکثر البسه زنان هرمزگان و هندوستان دیده می شود.
۳۴.

تحلیل تطبیقی شکل و رنگ چادر زنان ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: حجاب شکل و رنگ چادر زنان ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی هنرهای صناعی منسوجات ایران و اسلام
تعداد بازدید : 29 تعداد دانلود : 320
چادر زنان که امروزه به عنوان حجابی کامل در اکثر جوامع اسلامی مورد قبول واقع شده است، در ایران دارای پیشینه ای سه هزار ساله است . بنابر شواهد تاریخی، این نوع پوشش در ایران برای اولین بار در میان زنان پارسی استفاده می شده است. زنان ایرانی در دوره باستان پوشیدگی کامل را نشانه تشخص و ادب ، نهایت آراستگی و متانت می دانستند. پس از اسلام آوردن ایرانیان، در قرون اولیه اسلامی، اکثر زنان ایرانی ، چه آنان که مسلمان شده بودند و چه زنان معتقد به ادیان الهی دیگر، برای پوشاندن خود از چادری استفاده می کردند که در ابتدا به رنگ سفید بود. در ایران، به تدریج با توجه به دوره های تاریخی، این چادر سفید به رنگهای آبی نیلی ، چهارخانه و در اواسط قاجاریه به رنگ سیاه درآمد. استفاده از چادر سیاه تا دوره پهلوی اول، عمده ترین حجاب بیرونی زنان محسوب می شد که در آن تغییراتی نیز به وجود آمده بود. با کشف حجاب اجباری توسط رضا شاه، زنان مجبور به کنار گذاردن آن شدند و با کناره گیری رضا شاه، در دوره پهلوی دوم، بعضی از زنان دوباره به چادر رو آوردند اما مانند گذشته استفاده از آن رایج نشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، چادر، مانند دوره های تاریخی پیش از پهلوی در میان همه زنان ایرانی باز هم چندان مورد استقبال قرار نگرفت، اما امروزه در عرصه های سیاسی و اجتماعی، چادر همچنان حجابی کامل قلمداد می شود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع ، توصیفی و تحلیلی است. از روش و ابزار تحقیقات اسنادی و کتابخانه ای در جهت جمع آوری داده ها، استفاده شده است. حاصل این تحقیق گواهی می دهد که چادر، در طول تاریخ از نظر شکل و رنگ متناسب با فرهنگ دوران خود شکل های متفاوتی گرفته است؛ و نکته قابل توجه دیگری که از این تحقیق می توان استنباط کرد این است که ، چادر، پوششی که زنان ایرانی از دوره باستان از آن استفاده می کردند، بعد ها ، الگوی مناسبی برای حجاب زنان مسلمان شده است.
۳۶.

نمادگرایی و هویت ملی حاکم بر قالی های صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 218
هنر در حیطه فرهنگ و محیط اجتماعی، زاییده اندیشه است که در این میان، هنر قالی بافی نیز بدین سان از تمایلات فکری و فرهنگی تاثیر می پذیرد. برخی هنرها مانند قالی بافی، با پیشینه ی دراز، اعصار و قرون متمادی را پشت سر نهاده، همچنان در عرصه زندگی نقش آفرینی می کنند. این هنرها از انواع رویکردها و اندیشه های مختلف در هر زمان بهره گرفته و با تاثیرپذیری از آیین ها و فرهنگ های جوامع به تکامل و غنای هنری رسیده اند. در این میان، قالی بافی از برجسته ترین نمادهای ملی، تاریخی و شاخص ترین عنصر هویت ایرانی محسوب می شود که آزمون زمان را پشت سر نهاده و هنرمندانه ترین و ماهرانه ترین طرح ها را که حاصل تلاش، اندیشه و ذوق هنرمندان ایرانی بوده را بر خود دیده است. از جمله ادواری که در آن به این هنر، بهایی دو چندان داده شد و طرح های ملی و باستانی به همراه نقوش اساطیری، زمینه قالی را مزین نمود، دوران حکومت صفویان است. در دوران صفوی هنر قالی بافی و تکنیک و تزیین این حوزه غنایی، بیش از پیش رونق یافت. شاهان صفوی که بعضاً خود هنرمند بودند، سعی زیادی در رشد و شکوفایی هنر و از جمله نساجی و هنرهای وابسته به آن داشتند و این امر را به عنوان مکمل فرایند تقویت قدرت و نفوذ خود در داخل و خارج مورد توجه قرار دادند. در این دوره، هنر و مذهب هماهنگ و هم رشد بوده و هر دو به سمت تعالی در حرکت بودند، کمااینکه هنر قالی بافی این دوران، نشات گرفته از باورهایی است که ریشه یابی آن ها، در دوران ملیت و مذهب ایرانی قابل پیگیری است. در این مقاله، نمادهایی چون اسلیمی و ختایی، نماد ترنج و لچک، باغ فردوس، درخت زندگی، نماد گرفت و گیر (شیر و گاو)، سیمرغ، طاووس، اژدها، نماد گُل به همراه تاویل ها و ریشه یابی فرهنگی آن در دوره صفویه مورد بررسی قرار گرفته و نمونه هایی از زیباترین قالی های دوران صفویه که در موزه هنرهای دستی وین، باکو، ویکتوریا و آلبرت، پولدی پتسولی میلان، مجموعه مک مولان، هنرهای تزیینی وین، هنرهای زیبا و هنرهای زیبای بوستون نگه داری می شود، شرح داده خواهد شد. اهداف مدنظر این مقاله به شرح زیر می باشد: - شناخت علایم و عناصر هویت ملی و مذهبی تفکر صفویه در قالی های این دوران. - شناسایی نوع کاربرد عناصر هویتی و مذهبی صفویه در قالی ها. در این مقاله به سوالات زیر پاسخ داده می شود: - آیا تفکرات ملیتی و مذهبی صفویه در نوع نقوش قالی های این زمان تاثیر گذارده است؟ - آیا ویژگی قالی های صفویه برگرفته از نوع کاربرد نمادین نقوش قالی های این دوران بوده است؟ روش تحقیق تاریخی، تحلیلی و توصیفی و انتخاب مطالب به شیوه کتابخانه ای است. کلیدواژگان: قالی بافی صفویه ، نقش و طرح ، مفاهیم ملیتی ، مذهبی ، هویت
۳۷.

چیدمان طراحی پارچه و لباس: طراحی لباس روز پائیزه دختران جوان برگرفته از پوشش دوره قاجار

کلید واژه ها: جوان ایرانی لباس روز پوشش دوره قاجار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی هنرهای صناعی منسوجات ایران و اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری تاریخ هنر تاریخ هنر ایران پس از اسلام زندیه و قاجاریه
تعداد بازدید : 194 تعداد دانلود : 165
آداب و رسوم هر کشور از جمله پوشش، نقش مهمی در شکل گیری و تغییر فرهنگ هر کشور دارد و پرداختن به آن ارج نهادن به ارزش های پیشین می باشد. دوره قاجار از جمله دوره هایی است که مورد توجه اکثر ایرانیان می باشد. دخالت های گسترده دول روس و انگلیس در تمام مسایل حکومتی ایران، تمایل شدید شاهان ایرانی در این دوران به مد و فرهنگ اروپایی و ممانعت شدید از جانب روحانیت و مردم عامه، را می توان از جمله دلایل اصلی در تغییرات فرهنگ پوشاک مردم در این دوره دانست. در این تحقیق به توضیحاتی مختصر درباره پوشاک ایران و شرایط اجتماعی جامعه در این عصر پرداخته شده است و سپس مطالبی کلی در زمینه پوشش پائیزه و نگرش جامعه جوان ایرانی نسبت به مد و پوشاک حاضر جمع آوری گردیده است که در نتیجه باحفظ اصالت و زیبایی پوشش ایرانی آن را با شیوه ای جدید و هماهنگ با سلیقه متغیر جوانان امروزی ارائه داده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان