فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۶ مورد از کل ۱۶ مورد.
۳.

بررسی بُعد زبان‌شناختی ترجمة ماشینی و معرفی اجمالی علوم مرتبط با آن?(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: معناشناسی داده پردازی هوش مصنوعی ترجمه ماشینی لگاریتم انفورماتیک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : 369 تعداد دانلود : 443
نظام ترجمه ماشینی فعالیتی چند بعدی است، که در چند حیطه مبتنی بر ابتکار عمل و قدرت حل مساله است. در این مهارت از برخی دانش های بین رشته ای نیز استفاده فراوانی می شود. ترفندهای هوش مصنوعی با بکارگیری اصول ریاضی، آمار و منطق، قالب مناسبی از زبان را که مناسب برنامه نویسی و انتقال به ماشین است، فراهم می آورد. در کشور ما این فعالیت دیر شروع شد و اکنون نیز دارای حرکت منسجمی نیست، برای پیشرفت در حیطه ترجمه ماشینی نیازمند احاطه در سه زمینه مختلف است: 1- داده پردازی، توصیف و ساختن مدل های مناسب زبان برای کاربرد هوشمند 2- ساخت و استفاده از نرم افزارهای مربوط به این کار 3- به کارگرفتن فناوری مرتبط. در این مقاله با لحاظ قرار دادن تفکیک این سه زمینه، برخی ابعاد زبان شناختی نظام ترجمه ماشینی، براساس محور قراردادن روش های تجربه شده در روسیه تبیین می گردد. همچنین به واسطه ارتباط تنگاتنگ ترجمه ماشینی با هوش مصنوعی و برنامه نویسی، برخی اطلاعات کلی این علوم، در موارد مرتبط ارایه می شود.
۴.

شیوهء یادگیری مستقیم در بستر آموزش الکترونیکی "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش زبان شیوهء یادگیرى مستقیم مهارت هاى شفاهى ، الگوى صحبت بستر الکترونیکى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : 438 تعداد دانلود : 236
"توجه بیش از حد شیوهء ""دستور- ترجمه "" به متون ادبى و تاکید آن بر انتقال و تعمیق مهارت هاى کتبى خواندن و نوشتن، به عنوان مهارت هاى اصلى در آموزش زبان، به تدریج موجبات انتقاد نسبت به این شیوه را فراهم آورد. تحولات قرن بیستم و تاثیر آن بر اهداف آموزش زبان، ضرورت شیوهء جدیدى که قابلیت انطباق با نیازهاى به روز زبان آموزان و تامین اهداف آموزشى آنان را داشته باشد، الزامى ساخته بود. با استفاده از مطالعات آواشناسى، به عنران یکى از شاخه هاى زبان شناسى و اولویت مهارت هاى شفاهى شنیدن و صحبت کردن در آموزش زبان، شیوهء جدیدى تحت عنوان شیوهء ""یادگیرى مستقیم "" ابداع شد. از آنجا که این شیره تاکنون بیشتر در بستر آموزش سنتى و در کلاس هاى حضورى مورد استفاده قرار گرفته است، در تحقیق حاضر، قابلیت هاى شیوهء یادگیرى مستقیم و چگونگى استفاده از آن، در دو بستر سنتى و الکترونیکى، مورد بررسى قرار مى گیرند. "
۵.

طراحی و پیاده سازی دادگان دایفون زبان فارسی برای کاربرد زبانشناسی رایانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان دادگان دایفون شناسی رایانه ای واحد آوایی تقطیع گفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 461 تعداد دانلود : 206
دادگان های گفتاری نقش مهمی را در تحقیقات و پیاده سازی های مربوط با زبان شناسی رایانه ای ایفا می کنند. در این مقاله، پس از مطالعه واحدهای آوایی مختلف قابل استفاده برای این منظور، مراحل تهیه یک دادگان دایفون ویژه زبان فارسی ارایه می شود. برای این منظور، در ابتدا پایگاه واژگانی که دایفون های زبان را شامل شوند، تهیه گردید. سپس نرم افزاری طراحی و پیاده سازی شد که با گرفتن صورت های واجی واژه ها، دایفون هایی را که قرار است از آن استخراج شوند، مشخص کند. در مرحله بعد سیگنال های گفتاری واژه ها ضبط گردید و نکات افزایش بررسی گردید. در پایان نیز جداسازی دایفون ها و تهیه دادگان مورد نظر صورت پذیرفت. برای افزایش دقت دادگان تهیه شده، مراحل جداسازی دایفون ها از سیگنال های گفتاری ضبط شده با استفاده از سه روش شنوایی، بررسی سیگنال زمانی و مطالعه طیف نگاشت، ارزیابی و از ترکیب هر سه روش برای افزایش دقت دادگان استفاده شد.
۷.

روش دستور- ترجمه در بستر آموزش الکترونیکی

نویسنده:

کلید واژه ها: ترجمه خواندن آموزش زبان نوشتن شیوهء دستور تمرین ترجمه اینتر نت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : 455 تعداد دانلود : 926
"شیوهء دستور- ترجمه که در اصل برگرفته از دو مقولهء ""آموزش دستور"" و ""ترجمه "" است، تاکنون بیشتر در بستر فیزیکى مورد بررسى قرار گرفته است. آگاهى از تاریخچهء این شیوهء آموزشى، خود به معنى شناخت مشخصات و قابلیت هاى متفاوت آن در سرعت بخشى به روند انتقال محتوا است. آشنایى با چگونگى ایجاد، گسترش و تعمیق مهارت هاى کتبى زبان در محیط واقعى آموزش، خود گامى مؤثر در استفادهء بجا و هدفمند از شیوهء دستور- ترجمه در بستر الکترونیکى محسوب مى شود. در یادگیرى به طور اعم و یادگیرى زبان به طور اخص، اصل بر اصرار به استفاده از محیط فیزیکى آموزشى و یا شیوهء آموزشى خاص نیست، بلکه مسالهء اساسى، میزان حصول به اهداف دوره هاى آموزش زبان مى باشد. در مقالهء حاضر، به کارگیرى شیوهء آموزش دستور- ترجمه در دو بستر فیزیکى و الکترونیکى مورد مقایسه قرار گرفته است. "
۸.

مقایسه و بررسی برخی نظام‌های ترجمه ماشینی روسی و غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: معناشناسی دستور گشتاری ترجمه ماشینی پارسر الگاریتم روابط معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 742
نظام های ترجمه ماشینی برتر دنیا قادرند کتابی هزار صفحه ای را در کمتر از 2 دقیقه ترجمه کنند، کاری که مترجم زبده و حرفه ای حداقل یک سال وقت روی آن صرف می کند. منتقدان، به کیفیت ترجمه این نظام ها ایراداتی دارند، با این حال روند ترجمه ماشینی به سرعت رو به رشد است و باید به یاد داشت، ترجمه در نوع سنتی (انسانی) نیز رشد خود را در طی قرن ها به دست آورده است و اکنون نیز این گونه ترجمه ها بدون نقص نیستند. ترجمه های قدیمی اکثراً بسیار بد ترجمه شده اند و نقد و نظارت و کنترل نیز در کار نبود. فردی مثل ابوعلی سینا 40 بار کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را خوانده و نفهمیده بود و این علتش بدی ترجمه بوده است. در این مقاله، عملکرد نظام های ترجمه ماشینی برتر روسی و غربی با هم مقایسه شده اند، تا علل برتری و نقاط ضعف آن ها نسبت به یکدیگر مشخص شوند. در مواردی این ترجمه ها با ترجمه های انسانی مقایسه شده است. همچنین تلاش شده پس از شناسایی علل اساسی غیر کارآمد بودن نظام های ترجمه ماشینی، راهکارهای ارتقاء بهبود کیفیت ترجمه به طور مسند ارائه شود.
۹.

بررسی و تحلیل انواع زمان در دفتر اول، دوم و سوم مثنوی مولوی با رویکرد سبک شناسی رایانشی پیکره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمان ساختار روایی انسانگرایانه پیکره ای - رایانشی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی سبک شناسی روش های بررسی سبک شناختی متون زبان شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
تعداد بازدید : 78 تعداد دانلود : 28
مقاله حاضر با رویکرد سبک شناسی رایانشی- پیکره ای به بررسی توزیع فراوانی و درصدی انواع زمان در دفتر اول، دوم و سوم مثنوی می پردازد و بر این فرضیه استوار است که می توان با استفاده از متغیر زمان به میزان واقع گرایی، سبک روایی و جنبه هایی از صدای دستوری در این اثر دست یافت. مبانی نظری و کاربردی این نوشتار، تلفیقی از دستور نظام مند هلیدی و دستور سنتی است. پیکره زبانی آن شامل 16122 فعل در سه دفتر نخست مثنوی بوده که بر اساس روش نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شده و 16 متغیر زمان در پیکره داده ها تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد در سه دفتر نخست مثنوی، زمان حال %63، گذشته %36 و آینده %5/0درصد افعال را به خود اختصاص داده است. این یافته ها بیانگر این نکات است که مولانا در اشاره گری زمانی فلسفه روانشناسی انسانگرایانه داشته که به زندگی در اینجا و اکنون می اندیشد. همچنین وی از داستان ها و رویدادهای گذشته نیز برای تبیین احوال افراد استفاده می کند و سپس به پند و نصیحت می پردازد که سبک روایی نقل، نتیجه گیری و نصیحت را در مثنوی تایید می کند.
۱۰.

تجزیه و تحلیل اصطلاحات برای استفاده در ترجمه ماشینی

کلید واژه ها: ترجمه ماشینى آنالیز متن اصطلاح شناسى دسته بندى کلمات برنامه نویسى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : 894 تعداد دانلود : 862
زبان هاى زنده دنیاى معاصر مواجه با پدیده اشباع لغات آن با اصطلاحات علمى و فنى شده اند. سابق بر این وقتى از اصطلاحات علم خاص، براى مثال پزشکى به میان مى آمد، این توقع و برداشت وجود داشت که اصطلاحات موجود در این حیطه علمى داراى یک معناى واحد و استاندارد مى باشند، اما امروزه دیگر چنین تصورى مصداق ندارد و اصطلاحات دراین علم و یا علوم دیگر محدود به یک معنا نمى شود و به همین جهت اصطلاح شناسى مورد توجه زبان شناسان قرار گرفته است، درک صحیح از اصطلاحات و معانى مختلف آن امروزه هم در زندگى عادى و روزمره، مانند عرصه هاى حقوقى و قضایى و هم در علوم کاربردى و تجربى، بسیار اهمیت دارد. امروزه اصطلاحات جزء لاینفکى از امور مربوط به رسانه هاى گروهى مى باشند و علماى زبان شناس متعددى و من جمله آکادمیسمین پ. و راژ دستنوسکى پژوهشهاى گسترده اى را در این ارتباط انجام داده اند. با گسترش ترجمه ماشینى و نیاز به تحلیل هاى نحوى رایانه اى این سؤال مطرح شد که چگونه مى بایست اصطلاحات را مدخل بندى و دسته بندى نمود. یادآور مى شویم که براى آنالیز در سطح مورفولوژى این کار ساده تر خواهد بود، به خصوص این که زبان روسى یک زبان صرفى مى باشد و برنامه نویسى براى درک درست موقعیت صرفى کلمات با دقت لازم میسر مى شود. اما تعیین معناى کلمات و انتخاب گزینه درست کارى به مراتب مشکل تر است، زیرا قبل از آن در یک مرحله میانى مى بایست روابط نحوى کلمات نیز مشخص شده باشند. اینجانب در این مقاله راهکارهاى عملى خود را که حاصل سالیان دراز فعالیت بر روى پروژه هاى ترجمه ماشینى بوده است بیان مى نمایم.
۱۱.

جایگاه خلاقیت ادبی در شبیه سازی یک اثر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خلاقیت بینامتنی شبیه سازی آرتو لوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 516 تعداد دانلود : 418
نسخ برداری از یک اثر ادبی با مسئله بینامتنی و میزان خلاقیت نسخه بردار ارتباط دارد. این موضوع همواره در ادبیات مورد بحث بوده است. یکی از نمونه های این نسخه برداری- یا به عبارتی شبیه سازی- رمان راهب(لویس) نوشته آنتونن آرتو‘ نویسنده فرانسوی قرن بیستم است که با کمی تفاوت تکرار رمان راهب‘ اثر ماتیو گرگوری لویس ‘ نویسنده انگلیسی قرن هجدهم‘ است. ولی آنتونن آرتو‘ اثر خود را که بی شک حاصل این بازنویسی است‘ خلاقیتی ادبی به حساب می آورد. مقاله حاضر حاصل کوششی است برای نشان دادن تفاوت ها و شباهت های این دو رمان از نظر ساختاری‘ انتخاب عنوان‘ سبک ‘ هنجارهای زبان و غیره‘ این بررسی راهکاری است برای مقایسه رمان هایی از این نوع که در حقیقت بازنویسی یکی از متون پیشین است- چنین شبیه سازی هایی چندان هم اندک و بی اهمیت نیستند- آیا نویسندگان چنین آثاری را می توان آفریننده آثاری نو تلقی کرد؟
۱۲.

بررسی بسامد نویسه های زبان فارسی و مناسبت جایگاه آنها بر صفحه کلید رایانه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان فارسی الفبا زبان شناسی پیکره ای صفحه کلید زبان شناسی رایانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 399 تعداد دانلود : 507
نگارش متون فارسی به کمک رایانه یکی از رایج ترین اموری است که کاربران ایرانی در همه سطوح با آن سر و کار دارند. به نظر می رسد که نحوه قرار گرفتن کلیدهای صفحه کلید رایانه ها متناسب با میزان کاربرد آنها تنظیم نشده باشد. در توزیع حروف بر صفحه کلید رایانه ها ترتیب الفبایی و تشابه شکلی حروف بیشتر مدنظر قرار گرفته است. این پژوهش ضمن بررسی میزان بسامدحروف الفبای فارسی در پیکره ای بیش از یک میلیون و دویست هزار نویسه، مناسبت قرار گرفتن این حروف بر صفحه کلیدها را مورد بررسی قرار داده است. این پژوهش نشان می دهد که رابطه معناداری بین ترتیب الفبایی و رتبه بسامدی این نویسه ها وجود ندارد. در این بررسی بسامد حروف به صورت سه ردیف و هر ردیف به صورت یک نمودار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش نشان می دهد که توزیع حروف الفبای فارسی بر صفحه کلید رایانه ها متناسب با میزان کاربرد آنها تنظیم نشده است و برخی از حروف پر بسامد و برخی از حروف کم بسامد در جایگاه نسبتا یکسان و کنار هم قرار گرفته اند. در این پژوهش همچنین صفحه کلیدی متناسب با بسامد نویسه ها و بسامد انگشت گذاری به صورت آزمایشی و بر اساس داده های محدود پیشنهاد شده است.
۱۳.

شیوهء انتقالی در بستر آموزش الکترونیکی "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دستور زبان شیوهء انتقالى مخاطبان محیط آموزش مهارت شفاهى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : 728 تعداد دانلود : 112
ابداع و استفاده از شیوه هاى گوناگون آموزش زبان خارجى همواره با هدف افزایش کمى و کیفى در مهارت هاى چهارگانه کلاسیک صورت گرفته است. پیشرفت هاى تکنولوژیکى در بعد استفاده از رسانه ها و تحولات علمی در رشته هاى مرتبط با یادگیرى به طور اعم و آموزش زبان به طور اخص، تاثیر مستقیم در مقوله هاى نظرى و عملى آموزش زبان دارد. چگرنگى انتقال دانش و ایجاد و تقویت مهارت هاى کتبى و شفاهی با استفاده از یک شیوهء آموزشى ثابت و یا ترکیبى از پارامترهاى گوناگون دو یا چند شیوه بارها در بستر فیزیکى مورد مداقه و بررسی قرار گرفته است. در مقالهء حاضر ضمن بررسى قابلیت شیره انتقالى که خود روشى تلفیقى و حاصل ابتکار آلمانى ها مى باشد، امکان به کارگیرى این شیوه در بستر الکترونیکى و در مقایسه با بستر فیزیکى از منظر چگونگى تقطیع محتوا، نظارت بر نحوهء انتقال و نگرش به زبان آموز مورد بحث قرار مى گیرد.
۱۵.

پهنه بندی خطر زمین لغزش در شهرستان بیجار به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمین لغزش پهنه بندی خطر شهرستان بیجار تحلیل سلسله مراتبی AHP

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : 685 تعداد دانلود : 793
زمین لغزش ها و ناپایداری های دامنه ای مخاطرات مهمی برای فعالیت های انسانی هستند که اغلب سبب از دست رفتن منابع اقتصادی و خسارات به اموال و تأسیسات می شوند. این مخاطرات در شیب های طبیعی و یا شیب هایی که به دست انسان تغییر یافته اند اتفاق می افتد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش های شهرستان بیجار واقع در استان کردستان و ارزیابی مناطق دارای پتانسیل زمین لغزش جهت تهیه نقشه پهنه بندی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می باشد. در این پژوهش ابتدا با استفاده از بازدیدهای میدانی، پرسشنامه ای، نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و مرور مطالعات انجام شده، 9 عامل مؤثر شامل متغیرهای ارتفاع از سطح دریا، درجه شیب، جهت شیب، زمین شناسی، فاصله از عناصر خطی گسل، جاده، رودخانه، بارندگی و کاربری اراضی مورد استفاده قرار گرفت، در مرحله بعد با به کارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی عوامل مورد بررسی در مرحله پیشین به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تأثیر آن ها است محاسبه شده است. با توجه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه وزنی هر عامل تهیه و در نهایت اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از لایه های وزنی و ضریب وزنی مربوط به هریک از عوامل گردیده است. نتایج حاصل از این بررسی نشانگر این است که عامل شیب با وزن نسبی 307/ 0 و عامل کاربری اراضی با وزن نسبی 218/0 به ت رتیب بیش ترین تأث یر و عامل بارن دگی با وزن نسبی 019/0 ک مترین تأث یر را بر وقوع زمین لغزش ها در شهرستان بیجار داشته است بر این اساس 489/75 درصد از مساحت منطقه در محدوده با خطر بسیار کم ، 037/10 درصد با خطر کم، 628/3 درصد با خطر متوسط، 062/4 درصد با خطر بالا و 784/6 درصد با خطر بسیار بالا مواجه است.
۱۶.

مشکلات انطباق دسته های هم معنای فارس نت با دسته های هم معنای وردنت پرینستون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شبکه واژگانی وردنت پرینستون فارس نت انطباق اولیه انطباق ثانویه زبانشناسی رایانشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 933 تعداد دانلود : 521
در این پژوهش به بررسی مشکلات موجود در انتخاب معادل برای دسته های هم معنای (دسمعناهای) فارس نت پرداخته شد. اهمیت این پژوهش به این لحاظ است که نتایج آن می تواند در طرحهای آینده مربوط به تکمیل فارس نت و ساخت شبکه های واژگانی دیگر یا تخصصی مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به وجود سه دسته از مشکلات جهت انطباق وردنتها بر همدیگر شامل الف. مشکلات ناشی از سختی در تمایز معنایی در وردنت مبدأ ب. مشکلات ناشی از اصول حاکم بر وردنت مبدأ و منابع زبان مقصد و ج. مشکلات ناشی از تفاوتهای ذاتی بین زبان مبدأ و مقصد، به تحلیل موارد یافت شده در فارس نت پرداخته شده است. این پژوهش سعی بر پاسخ به سوالات زیر داشته است: مشکلات موجود بر سر راه انطباق دسمعناهای فارس نت با وردنت چه می باشد؟ چه مشکلاتی بسامد بیشتری دارند؟ آیا تفاوتی بین مشکلات موجود در انطباق فارس نت با وردنت و انطباق در سایر وردنتهای موجود وجود دارد؟ حجم نمونه مورد بررسی که به شکل تصادفی انتخاب شده اند 1552 دسته می باشد که شامل دسمعناهایی است که اولین عضو آن ها با حروف >ع، غ، ف و ق< شروع شده اند. مشکلات یافته شده به هشت دسته تقسیم گردیدند و بسامد و درصد هر مشکل ارائه گردید و برای حل برخی از این مشکلات راههایی پیشنهاد شد. این راه حلها می تواند در فرایند تکمیل فارس نت و یا پیش از ساخت شبکه های واژگانی دیگر یا شبکه های واژگانی تخصصی مد نظر قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان