فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۵۵۱ مورد.
۱۰۱.

واکاوی حدیث «اَلغِیبَةُ اَشَدُّ مِنَ الزِّنا...»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: متن اخلاق اسلامی سند گناهان کبیره نسبت غیبت و زنا اسباب صدور حدیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : 829 تعداد دانلود : 808
حدیث «الغیة اشدّ من الزنا...» به نقل از چهار صحابی: ابوذر غِفاری، ابوسعید خُدری، جابر بن عبدالله انصاری و انس بن مالک از رسول خدا(ص) در منابع شیعه و اهل سنّت غیر از کتب اربعه و صحاح ستّه گزارش شده است. این نوشتار ضمن تحلیل و تبیین متن، کوشیده است که دریابد آیا از طریق ملاک های سندی و رجالی می توان به صحّت صدور این حدیث از رسول خدا دست یافت، یا نه؟ و اگر پاسخ منفی باشد، چه عواملی سبب صدور آن شده است؟ در خصوص متن خبر، این مسأله که علّت شدّت گناه غیبت نسبت به زنا در چیست؟ و چرا شخص غیبت کننده باید از شخص غیبت شونده حلالیّت بطلبد تا بخشوده شود، حائز اهمیّت است؛ زیرا اگر طلب حلالیّت به صورت زبانی و رو در رو انجام گیرد، احتمال بروز برخی مفاسد هم چون ریختن آبرو یا اختلاف و درگیری وجود دارد؛ از سوی دیگر به چنین فرایندی برای بخشایش غیبت در قرآن کریم اشاره نشده، و با احادیث دیگر که صرف استغفار را کافی می دانند، ناسازگار است.
۱۰۲.

بررسی دیدگاه مخالفان احادیث عرض در اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقد حدیث احادیث عرض عرضة حدیث بر قرآن اهل سنت و احادیث عرض مخالفان روایات عرض

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
تعداد بازدید : 460 تعداد دانلود : 265
طبق مفاد روایاتی که بعدها در لسان اصولیان و فقها به «اخبار عرض» شهرت یافته است، احادیثی که صدور آن ها از معصوم (ع) مورد تردید قرار می گیرد، بر قرآن کریم عرضه می شوند و دست کم در صورت مخالفت با قرآن کریم مردود به حساب می آیند. این روایات که در منابع شیعه جزء روایات صحیح و معتبر می باشند؛ و فراتر از آن به نظر برخی از اصولیان و فقیهان متواتر شمرده شده اند، از سوی اکثر عالمان اهل سنت مورد بی مهری و حتی مخالفت قرار گرفته اند تا آن جا که در بسیاری از منابع اهل سنت در زمرة روایات مجعول و ساخته پرداختة زنادیق و ملحدان توصیف شده اند. و به عنوان هایی چون وضع، ضعف سند، مخالفت با قرآن، تعارض با احادیث نبوی و انکار حجیت سنت منتسب گردیده اند. این مقاله ضمن تبیین دیدگاه اهل سنت در مورد روایات عرض، اهم اشکالات و دلایل مخالفت آنان با روایات مزبور را مطرح و به تفکیک مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده است.
۱۰۳.

روش علامه شعرانی در حل تعارض اخبار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فیض کاشانی وافی علامه شعرانی حل تعارض اخبار تعارض بدوی تعارض مستقر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : 396 تعداد دانلود : 117
چکیده در میان کتاب ها و جوامع حدیثی، اخبار فراوانی وجود دارد که به نظر می رسد محتوا و مضمون آن ها با یکدیگر تعارض دارند. علامه شعرانی از افرادی است که برای بر طرف کردن تعارض این دسته از اخبار، با کمک روایات اهل بیت(ع) و استناد به علوم معقول و منقول کوشیده است میان موارد متعارض، سازش به وجود آورد و نبود تعارض واقعی میان آنها را نشان دهد. وی در تعارض بدوی و ظاهری اخبار، با تصرف در مدلول یکی از طرفین تعارض، به جمع روایات پرداخته و راهکارهایی ارائه کرده است؛ مانند تخصیص عام، تقیید مطلق، حمل بر استحباب، و توجه به قواعد بلاغی-ادبی. علامه همچنین در خصوص تعارض غیرظاهری، در مواردی با ذکر دلایلِ، یکی از طرفین تعارض را بر دیگری ترجیح داده و در مواردی که دو طرف تعارض بر یکدیگر مزیتی ندارند، قایل به تخییر شده و در برخی دیگر نیز قول به توقف را برگزیده است. بدینترتیب، راهکار های حل تعارض اخبار از نگاه علامه شعرانی با تأکید بر تعلیقات وی بر کتاب وافی بحث شده است.
۱۰۴.

با هم آیی، راه کاری برای کشف و تصحیح احادیث آسیب دیده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصحیف محمدتقی شوشتری حدیث و نقد متن با هم آیی و نقد متن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 129
برخی احادیث در فرایند انتقال به نسل های بعدی آسیب هایی دیده اند که از جمله آن ها می توان تصحیف ، تحریف و جابه جایی را برشمرد؛ بنابراین، پیش نهاد کردن روش هایی برای کشف و تصحیح این آسیب ها ضروری است.در این مقاله، «با هم آیی» (اصطلاحی در حوزه زبان شناسی) را به مثابه راه کاری برای شناخت و تصحیح احادیث آسیب دیده معرفی و پیش نهاد کرده ایم؛ بدین منظور، در آغاز، این روش را معرفی کرده و سپس با ذکر مثال هایی، کارآیی آن را در بررسی و تصحیح آسیب دیدگی حدیث نشان داده ایم.
۱۰۵.

بررسی روش فقه الحدیثی علامه مجلسی در شرح الکافی(کتاب الحجه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حدیث الکافی مرآة العقول علامه مجلسی روش فهم متن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : 336 تعداد دانلود : 467
مِرآت العقول فی شرحِ أخبار آل الرَسول، شرحی است که علامه محمدباقر مجلسی بر کتاب کافی نگاشته است.جایگاه کافی در میان علمای اسلامی و سبقه آن بر دیگر مجموعه های حدیثی، ارزش این کتاب را بیشتر آشکار می کند.در این مجموعه، علامه برای روشن کردن مفهوم احادیث، معانی آن ها را شرح داده و نکات دقیقشان را بیان کرده است.وی قبل از ورود به متن هر حدیث و بررسی آن، نخست، نوع آن را از نظر سند مشخص کرده و گاه نیز تا حدودی سند را ارزیابی کرده است؛ پس از آن، به متن پرداخته است. وی در فهم متن، گاه تنها به توضیحات خود اکتفا کرده و گاه علاوه بر آن، از آیات قرآن، کلام معصومان (ع)، و نیز روایت های صحابه، مفسران، محدثان و بزرگان استفاده کرده و مباحث صرفی، نحوی، بلاغی و تاریخی را بیان کرده است.در مواردی که متن حدیث به ظاهر، با حدیث یا آیه ای تعارض داشته باشد، این دانشمند، آن را بیان و رفع کرده و شبهه ها را مطرح کرده و به آن ها پاسخ داده است.او حتی آیات موجود در احادیث را هم با استناد به شیوه هایی تفسیر کرده و در مواردی هم به منابع اهل سنت استناد کرده است.این مسئله، اشراف او را بر این منابع نشان می دهد.علامه احادیث را به ترتیب باب ها و عناوین ذکر کرده و قبل از شروع شرح حدیث، درباره آن باب توضیحاتی داده است.وی توضیحات خود را کاملاً مجزا از احادیث کافی(ذیل احادیث) آورده است؛ یعنی آنجا که سخن کلینی را ذکر کرده، عبارت «قوله» و آنجا که سخن خودش را بیان کرده، عبارت «اُقول» را آورده و به این ترتیب، تک تک احادیث را بررسی کرده است.
۱۰۶.

نقد آرای ذهبی ذیل روایت های مستدرک حاکم درباره فضایل اهل بیت(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ذهبی مستدرک حاکم نیشابوری جرح و تعدیل روات فضایل اهل بیت (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : 56 تعداد دانلود : 18
در منابع روایی اهل سنت، فضایلی بی شمار درباره اهل بیت عصمت و طهارت(ص) نقل شده و رجالیان و حدیث پژوهان این مکتب، دیدگاه هایی متفاوت درباره این نوع احادیث داشته اند.حاکم نیشابوری (م.405ق.) در بخشی از کتاب خود به نام مستدرک، برخی فضایل اهل بیت(ع) را ذکر کرده است؛ در مقابل، ذهبی(م.748ق.) در کتاب تلخیص المستدرک، روایت های نقل شده از حاکم را نقد کرده و در نهایت، دسته ای از آن ها را تضعیف و ابطال کرده است.پرسش بنیادین این پژوهش، آن است که آیا ذهبی در نقد احادیث حاکم، روشی یکسان و دقیق داشته است یا خیر. دسته بندی و بررسی نظرهای ذهبی، بیانگر آن است که وی در تصحیح و تضعیف روایت ها، روشی یکسان نداشته و گاه نظرهایش دوگانه است و اتقان لازم را نیز ندارد؛ مثلاً وی گاهی علت ضعف سند را بیان کرده و گاه بدون ذکر علت ضعف، حدیث را از تلخیص حذف کرده است.نادیده گرفتن آرای رجالیان پیشین در نقد روایت ها، از دیگر ضعف های ذهبی به شمار می رود و بیانگر روی کرد تعصب آمیز وی به بخشی از روایت های مندرج اهل سنت درباره فضیلت اهل بیت(ع) است. بدین ترتیب می توان گفت ذهبی در نقد احادیث فضایل اهل بیت(ع)، از روش علمی منحرف شده است و از این روی نمی توان به آرای وی اعتماد کرد.
۱۰۷.

بررسی تطبیقی روایت «لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه» از منظر فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابوبکر حدیث «لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه» نقد درونی و بیرونی حدیث عصمت ارث انبیا (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
تعداد بازدید : 777 تعداد دانلود : 736
در منابع روایی اهل سنت از قول ابوبکر چنین آمده است: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ [وَ آلِهِ ] یقول انّا معاشر الانبیاء لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه». این روایت نزد اهل سنت قطعی الصدور است، ولی امامیه آن را هم به لحاظ سند و هم به دلیل تعارض مضمون آن با قرآن و سنت منکر شده است. نگارنده در این مقاله، ضمن جست وجوی حدیث در منابع روایی فریقین، نقدهای امامیه را بررسی و برخی از پاسخ ها ی اهل سنت را آورده و در نهایت نشان داده است اختلافی که این حدیث در تفسیر، اصول و علوم حدیثی امامیه و اهل سنت برانگیخته است، به مبنای کلامی «عصمت» برمی گردد، به طوری که امامیه کلام و موضع گیری دو معصوم یعنی حضرت علی و زهرا در برابر روایت ابوبکر را حجت دانسته و تفسیر آیات عمومی ارث، موضوع ارث انبیا و نسبت بین سنت و قرآن را بر پایه آن تعریف کرده اند، ولی اهل سنت، عصمت اهل بیت را نپذیرفته اند؛ از این رو مخالفت اهل بیت با روایت ابوبکر را حجت نمی دانند.
۱۰۸.

شواهد درون متنی سندیت نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نهج البلاغه اعجاب امیرالمؤمنین علی (ع) سندیت نهج البلاغه شواهد درون متنی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی
تعداد بازدید : 383 تعداد دانلود : 426
ازجمله شبهاتی که درباره نهج البلاغه مطرح شده، اعتبار مطالب و استناد آن به امیرالمؤمنین علی (ع) است که اندکی بعد از تدوین نهج البلاغه ادعا شده است و افرادی آگاهانه یا ناآگاهانه به آن دامن زده اند. در این مقاله، با تکیه بر شواهد درون متنی نهج البلاغه بر این نکته تأکید شده است که اگر هیچ سند معتبری هم در این باره پیدا نشود، باز هم می توان ادعا کرد که این جملات و سخنان از آن امام همام (ع) صادر شده است؛ زیرا شواهدی چون علو محتوا و جامعیت، بداعت کلام، تأثیرگذاری و جاذبه عجیب، فصاحت و بلاغت، سخن از رؤیت ملائکه، شنیدن و دیدن نشانه های آفاقی و انفسی، اخبار غیب و خبردادن از آینده، تحدی طلبی درباب علم و آگاهی و هماهنگی وقایع در نهج البلاغه با تاریخ، ثابت می کند که حقایق و معارفی که در این مجموعه عظیم درقالب گفتارهای بدیع و جذاب مطرح شده، از عهده بشر عادی خارج است و این متن درعین صامت بودن، به استنادش به علی (ع) گواهی می دهد.
۱۱۰.

نگاهی به مقامات دوستان خدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دوستی محبت به خدا اولیای الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 106
این مقاله شرحی است بر مناجات محبین امام سجاد علیه السلام. کسانی که به درک دوستی با خدا دست نیافته اند، ارزش مناجات و مقامات معنوی را درک نمی کنند. اما ره یافتگان معرفت ناب توحیدی، نه تنها درک درستی از محبت با خدا دارند، بلکه بر این باورند که اصالتا چیزی غیر از خدا دوست داشتنی نیست. اگر هم چیزی را دوست می دارند ازاین روست که منتسب به خداست. خدای متعال با دوستان و بندگانش رابطه ویژه ای دارد و در خلوت و جمع با آنان سخن گفته، روحشان را با خنکای کلامش می نوازد. دوستی خدا همواره موجب دوستی با دوستان و اولیای خدا می شود. محال است کسی خدا را دوست بدارد، اما دوستان و اولیای او را دوست نداشته باشد. زمانی انسان می تواند محبت خدا را در دل مستقر سازد که محبت غیرخدا را از دل بیرون نماید.
۱۱۱.

بررسی و نقد مقاله «[امام] علی بن ابی طالب[(ع)]»، دائرة المعارف اسلام (EI3)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: امام علی بن ابی طالب (ع) رابرت گلیو دایره المعارف اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 561 تعداد دانلود : 871
دائرة المعار ف اسلام را اصلی ترین منبع اسلام شناسی در مغرب زمین می شناسند؛ اما مقالات این مجموعه و تصویر ارائه شده از اسلام در آن، نیازمند نقد و بررسی است. بسیاری از این تصاویر، حاصل کج فهمی مظاهر مادی و معنوی اسلام و برخی نیز متعمدانه و از روی سو گیری است. در مقاله [امام] علی بن ابی طالب[(ع)] از رابرت گلیو در چاپ سوم این دایرة المعارف، به رغم بهره گیری از منابع شیعی و بررسی های همدلانه، برخی از نکات مهم مسکوت گذاشته شده و گاهی نیز در برداشت ها و تحلیل ها به خطا رفته است.
۱۱۲.

مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حدیث فقه الحدیث حر عاملی الفوائد الطوسیة

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث علوم حدیث رجال علما و منابع رجالی
تعداد بازدید : 670 تعداد دانلود : 839
در راه فهم روایات نیاز به روش صحیح علمی وجود دارد که آن را فقه الحدیث می نامیم. فهم متون احادیث، بدون توجّه به مبانی مورد نیاز، امکان برداشت غلط و انحراف را در پی خواهد داشت. برای پرهیز از این خطر، تلاش های زیادی توسط عالمان اسلامی برای تدوین قواعد و مبانی فهم صحیح از قرآن و روایات صورت گرفت که علم اصول فقه، حاصل بخشی از این تلاش هاست. بسیاری از بزرگان حدیث نیز در شرح هایی که بر مجموعه های روایی نگاشته اند، روش و قواعدی به کار برده اند که استخراج آن ها می تواند ما را با شیوه، ضوابط و مبانی فقه الحدیث آشنا سازد. یکی از این کتب، کتاب «الفوائد الطوسیة» از شیخ حر عاملی است. این کتاب با عنایت به شخصیت علمی مؤلّف و تبیین و توضیح روایات مشکل، اهمیّت ویژه ای دارد و در آن، نکات و تحقیقات و دقّت ها و نیز جواب شبهات و مغالطاتی وجود دارد که در کتب دیگر کمتر یافت می شود. در این مقاله، مبانی شیخ حر در راستای فهم حدیث با مطالعه این کتاب به روش تحلیلی ـ توصیفی استخراج و تبیین گردیده است. برخی از این مبانی عبارت اند از: اثبات متن، اطمینان از صحّت روایت، تثبیت متن (رفع اضطراب از روایت مضطرب)، تشکیل خانواده حدیث، شناخت مفهوم واژه های موجود در روایت، شناخت سبب و شرایط و مورد صدور حدیث، توجّه به سیاق روایت، شناخت پیام ضرب المثل های موجود در متن، حل تعارض بین روایات متعارض، توجه به قرآن و روایات دیگر.
۱۱۳.

نقد و بررسی نظریه گلدتسیهر درباره تقدم نقد سند حدیث بر نقد متن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حدیث اهل حدیث نقد متن گلدتسیهر نقد اِسناد عقل گرایان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث
تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 182
ایگناتس گلدتسیهر، از مشهورترین خاورشناسان غربی، معتقد است که روش مسلمانان در نقد روایات عمدتاً محدود به نقد إسناد حدیث بود و داوری درباره ارزش محتوای روایات نیز به صحت إسناد بستگی داشت. پس از گلدتسیهر نیز، برخی از خاورشناسان به نتایجی مشابه دست یافتند و نظریات او را تأیید کردند. محققان مسلمان در نقد این نظریات، قواعدی را ذکر کرده اند که دالّ بر نقد متن است و معتقدند که محدثان اهل سنت از قرن اول در کنار نقد و بررسی اسناد روایات، به نقد متن نیز توجه داشتند. در این مقاله، دیدگاه گلدتسیهر، منتقدان مسلمان و نیز دیدگاه جاناتان براون، از محققان مسلمان معاصر در غرب، در این مبحث بررسی شده و نکات قوت و ضعف آن ها نشان داده شده است. براون معتقد است که نقد متن تا قرن چهارم به شکل پنهان و در لفافه نقد سند انجام می شد و پس از تألیف منابع اصلی حدیث و از قرن پنجم و ششم بود که برخی علما به نقد متنی صریح روی آوردند. با این حال، به نظر می رسد که نقد متن حدیث در میان برخی محدثان قدیم نیز صراحتاً رایج بوده و نیازی به پنهان کردن آن نمی دیدند. در پایان مقاله، جهت تکمیل و تأیید بحث، به نمونه هایی از روایات اشاره شده و نتایج یک پژوهش نو در جهان غرب درباره مبحثی تاریخی در صحیح بخاری و صحیح مسلم، که به روش نقد متن انجام شده، گزارش شده است.
۱۱۴.

شیوه های بررسی حدیث در نظر علامه امینی

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: دلالت امینی، عبدالحسین روش شناسی بررسی حدیث کتاب الغدیر پژوهش های حدیثی کتاب ثمرات الاسفار پژوهش های حدیثی/ نقد حدیث شیوه ها/ حدیث غدیر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : 459 تعداد دانلود : 355
نویسنده، گفتار خود را بر دو کتاب علامه امینی: الغدیر و ثمرات الاسفار مبتنی کرده و در سه قسمت سامان داده است. بررسی متن حدیث در نظر علامه امینی، دلالت نصّ نزد علامه امینی، دلالت حدیث غدیر. در بخش اول؛ عواملی مطرح میشود مانند سازگاری اعتبار متن با جایگاه شخص مورد توصیف، رکیک بودن متن، رجوع به بیانات عالمان اهل تسنن برای بررسی روایات کتابهای سنّی، کشف روایات عوارض با آن متن، خدشه در سند آن متن، جعل در احادیث تسنن. در بخش دوم، استفاده از لایه های پنهانی و مخالفت با عقل سلیم و نقل معتبر مطرح میشود. در بخش سوم به فهم صحابه، تابعان، مفسّران، محدّثان، شاعران دانشمند از حدیث غدیر، و دلالت های بلاغی این حدیث، که در بیان علامه امینی آمده، اشاره میکند.
۱۱۵.

شواهد قرآنی روایات باب ""کبر"" اصول کافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تکبر نقد حدیث عرضه حدیث بر قرآن کبر تفسیر أثری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات منابع و نسخ حدیثی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
تعداد بازدید : 126 تعداد دانلود : 895
پیش از بررسی جهت و دلالت روایت بایستی از اصل صدور آن از معصوم مطمئن شد و بی گمان عرضه روایات بر قرآن کریم کارسازترین تدبیر در حصول این اطمینان است. در این روش تأیید حدیث به وسیله شواهد قرآنی حجتی بر صدور حدیث از معصوم می باشد و ناسازگاری با کتاب خدا دلیل اخلال در نظام صدور و نقل آن روایت است. اندیشمندان این روش را از جهات مختلف مورد بررسی قرار داده اند اما به دلیل کمی نمونه های عینی از روایات عرضه شده بر قرآن دیدگاه های متفاوتی را در مورد این معیار بیان داشته اند. نوشتار حاضر با عرضه روایات باب «کبر» کتاب شریف کافی بر قرآن نمونه هایی ملموس از روایات عرضه شده بر قرآن ارائه می دهد. در این باب 17 روایت وجود دارد که تنها یک روایت با شواهد قرآنی ناسازگار است.
۱۱۶.

کاوشی در نقدهای علامه امینی بر ابن تیمیه

کلید واژه ها: کتاب منهاج السنة نقد و بررسی کتاب منهاج الکرامة نقد و بررسی ابن تیمیه حرانی نقد و بررسی دیدگاه ها کتاب الغدیر روش شناسی نقد ابن تیمیه / امینی، عبدالحسین روش های نقد ابن تیمیه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : 926 تعداد دانلود : 571
از زمانی که ابن تیمیه حرانی (متوفی 728 قمری) کتاب منهاج السنة را در پاسخ به مطالب کتاب منهاج الکرامة علامه حلی (متوفی 726) دانشور شیعی نگاشت، گروهی از دانشمندان شیعی به سخنان ابن تیمیه پاسخ های علمی دادند. علامه امینی (1320 1390 قمری) نیز در مواضع متعدد از کتاب الغدیر به مطالب ابن تیمیه پاسخ گفته است. نگارنده در این گفتار، روش شناسی امینی در پاسخ گویی به ابن تیمیه را بررسی میکند و در چند عنوان میآورد: بررسی صوری و نقد محتوایی. نقد محتوایی خود به چند مبحث تقسیم میشود: تفسیر (علوم قرآنی)، علوم حدیثی، تاریخ و سیره، کلام و فقه، نکات متفرقه. نگارنده، دوازده روش از کلمات امینی یافته و برای هر کدام نمونه هایی از کتاب الغدیر ارائه میکند.
۱۱۷.

روش ملامحمدتقی مجلسی در شرح روایات در لوامع صاحبقرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محمدتقی مجلسی فقه الحدیث و لوامع صاحبقرانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : 231 تعداد دانلود : 553
محمدتقی مجلسی مشهور به «مجلسی اول» از علمای قرن یازدهم هجری، در شرح کتاب حدیثی آثار گران قدری به جای گذاشته است که از جمله آن ها روضه المتقین(شرح عربی من لایحضره الفقیه) و لوامع صاحبقرانی (شرح فارسی من لایحضره الفقیه) است.محمدتقی مجلسی در لوامع صاحبقرانی روایت ها را در سه محور کلی، بررسی صحت متن روایت، شرح ظاهر روایت ها و جمع و حل روایت های متعارض کاویده است. او برای احراز صحت متن از روش های توجه به نسخه های گوناگون، توجه به تقطیع روایت ها،توجه به تصحیف و تحریف، توجه به نقل به معنا و عرضه روایت ها بر قرآن بهره جسته است و در شرح ظاهر متن به بیان معنای لغوی و اصطلاحی کلمات و عبارت ها، به کارگیری قواعد عربیت در شرح و ترجمه روایت ها و گردآوری روایت های هم مضمون پرداخته است.او با تسلط کامل بر مفاد و مضمون روایت ها به سراغ شرح آن ها رفته است، و تا حد توان خود، در بیان معانی آن ها و جمع دلالی بین روایت های متعارض و کشف روابط بین آن ها از جمله عام و خاص، مطلق و مقید، مجمل و مبین، و نص و ظاهر کوشیده است.او همچنین در مواردی معدود در مواجهه با تعارض های مستقر میان آن ها قائل به ترجیح شده یا در عمل به آن ها قول به تخییر را پذیرفته است.
۱۱۸.

بررسی حدیث اصلاح طلبی امام حسین (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام حسین (ع) اص‍لاح دی‍ن حدیث اصلاح طلبی اصلاح امت انما خرجت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
تعداد بازدید : 32 تعداد دانلود : 933
در این نوشتار حدیث معروف منسوب به امام حسین(ع) «إنّما خَرجت لِطلب الاصلاح...» از این جهت بررسی شده که آیا متن آن حاکی از قصد امام حسین(ع) برای اصلاح در دین است یا اصلاح در امت؟ نگارنده به این نتیجه رسیده که این حدیث نه از حیث سندی اعتبار دارد و نه محتوای آن قابل پذیرش است و اگر کسی از لحاظ سندی تساهل کند و آن را بپذیرد، باید بخش پایانی آن را که تأیید خلافت ابوبکر و عمر و عثمان است، نیز بپذیرد و یا آن قسمت را جعلی بداند، لکن در صورت پذیرش نیز اصلاح مطرح شده در حدیث اصلاح در امت است نه اصلاح در دین.
۱۱۹.

بررسی و نقد سند و متن یک حدیث تفسیری درباره حروف مقطعه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حدیث قرآن کریم حروف مقطعه تفسیر و نقد سند

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر قرآن و تفسیر در روایات
تعداد بازدید : 75 تعداد دانلود : 225
یکی از موضوعات قرآنی که دیدگاه های مختلفی درباره آن مطرح شده، حروف مقطعه قرآن کریم است. در تفسیر این حروف و اینکه منظور خداوند متعال از آن ها چه بوده، سخنان متفاوتی بیان شده است. در این میان، برخی از روایات به تفسیر این حروف پرداخته اند؛ از جمله این روایات، حدیثی است که در کتاب معانی الاخبار شیخ صدوق آمده که تمام حروف مقطعه را تفسیر کرده است. از آنجا که این حدیث به عنوان منبع تفسیری در منابع بعد از ایشان و از جمله در تفاسیر روایی فراوان مورد استناد واقع شده است و در جاهای مختلف از این کتب به آن استناد شده، این پرسش مطرح می شود که میزان اعتبار و ارزش این حدیث چه اندازه است؟ و آیا می توان به عنوان یک منبع معتبر بر آن اعتماد کرد؟ در این تحقیق، مشخص شده که حدیث مذکور نه سند معتبری دارد و نه متن پذیرفتنی؛ بنابراین در تفسیر این حروف نمی توان بر آن تکیه کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان