فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۶۴ مورد.
۸۱.

تاملی پیرامون علل و چگونگی مهاجرت کردها به خراسان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: تاریخ صفویه خراسان مهاجرت عشایر کردها ایلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 586
کردها گروهی از اقوام آریایی هستند که هم زمان با مهاجرت سایر طوایف آریایی به فلات ایران، در مناطقی از کشورهای امروزی ایران، عراق، ترکیه، سوریه، آذربایجان و ارمنستان جای گرفتند. با این که سکونت گاه اصلی این گروه بیشتر در مناطق یاد شده بود اما گروه های کوچک تری از آنان با توجه به نوع زندگی و معیشتشان که مبتنی بر اقتصاد رمه گردانی بود و نیز بعضا به دلایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در درازنای سده های گوناگون در گستره مناطق مختلف قاره آسیا و از آن میان نواحی شرقی ایران، پراکنده شده بودند.از علت و زمان دقیق پراکندگی کردها در مناطق شرقی ایران پیش از عصر صفویه اطلاع زیادی در دست نیست و تنها برخی از منابع به وجود کردها در خراسان در قرون نخستین اسلامی اشاره ای کرده اند. برخی از منابع نیزاشاره کوتاهی به حضور کردها در زمان حکومت تیموریان واوایل دوره صفوی دارند اماموج اصلی مهاجرت کردها به خراسان در زمان شاه عباس صفوی آغاز شد و تا روزگار نادرشاه ادامه یافت. بررسی دلایل این مهاجرت کم و بیش اجباری و چگونگی انجام آن و نیز شناسایی برخی از دستاوردهای این مهاجرت موضوع مورد توجه این مقاله می باشد.
۸۲.

فرهنگ سیاسى دموکراتیک در جوامع چند قومى(با تأکید بر مقایسه کردهاى ایران و عراق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قومیت فرهنگ سیاسى دموکراسى توسعه سیاسى ارزش هاى رهاینده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
تعداد بازدید : 218 تعداد دانلود : 696
دموکراسى از نظام هاى مورد مطالبه در قرون اخیر بوده است. تمایل به دموکراسى همواره به نتیجه دلخواه یعنى به گذار ختم نشده است و در این مسیر هواداران دموکراسى با چالش ها و مسائل بسیارى مواجه شده اند. ایران نیز یکى از کشورهایى است که مطالبه دموکراسى تقریبآ از دوره مشروطه به این سو در آن وجود داشته است. در این میان ویژگى تکثر، چندقومى و چندفرهنگى بودن جامعه ایران نیز همواره به عنوان عاملى مؤثر در امر گذار مطمح نظر بوده و اتفاقآ بر پیچیدگى موضوع نیز افزوده است. این نوشتار تأکید عمده خود را بر بررسى فرهنگ سیاسى اقوام یعنى کردهاى (ایران و عراق) و فارس ها (ایران) در وهله نخست و اثر عامل قومیتى یا در تقابل با آن اثر زمینه ملى بر شکل گیرى نوع فرهنگ سیاسى آن ها در گام بعد، نهاده است. تز مرکزى که این نوشتار در چارچوب نظرى خویش از آن بهره مى برد، نظریه جدید رونالد اینگلهارت و کریستین ولزل درباره فرهنگ سیاسى مى باشد و آن تناظر فرهنگ سیاسى و ارزش هاى رهاینده است. داده هاى مورد استفاده براى پاسخگویى به پرسش و آزمون فرضیه اصلى تحقیق از مجموعه داده هاى پیمایش جهانى ارزش ها اخذ شده است. پیمایش ذکر شده طى سال هاى 2005 تا 2009 میلادى در بین کشورهاى مختلف ازجمله ایران و عراق به اجرا درآمده است. این پیمایش در عراق با 2701 نمونه آمارى و در سال 2007 در ایران با 2667 نمونه آمارى به انجام رسیده است. با توجه به ثبت قومیت پاسخگو، در مجموع 384 نمونه از مجموعه داده هاى مربوط به کردهاى عراق، 185 نمونه مربوط به کردهاى ایران و 1526 نفر مربوط به فارس هاى ایران در تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکى از شدت تأکید تقریبآ یکسان کردهاى ایران و فارس ها بر ارزش هاى رهاینده و وجود تفاوت معنى دار و شدید میان تأکید کردهاى ایران و کردهاى عراق بر این ارزش ها است. همچنین نتایج مؤید تز اثر زمینه ملى بر فرهنگ سیاسى است، اگرچه تئورى ارتباط قومیت و فرهنگ سیاسى را نیز کاملا رد نمى کند.
۸۴.

حاشیه ای بودن و شکل گیری هویتِ اجتماعی قوم لک

کلید واژه ها: هویت اجتماعی مقاومت حاشیه ای بودن مضاعف دیگری بودن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 149 تعداد دانلود : 101
نویسندگان این مقاله شکل گیری هویت اجتماعیِ قوم لک را بر اساس دیگری بودن ٌ، تفاوت، قدرت و مقاومت بررسی کرده اند. آنها بر اساس روش هرمنوتیک، قوم لک را به مثابه متنی در زمینة فرهنگی ایران مطالعه کرده اند و ضمن تقسیم بندی جامعة مورد مطالعه به دو گونة اجتماعی «مهاجران» و «غیرمهاجران»، از طریق مصاحبه و مشاهدة مشارکتی اطلاعات لازم را گردآوری کرده اند. نتایج پژوهش نشان میدهد: الف) به لحاظ فرهنگی، مرزهای مشخصی میان لکها و اقوام دیگر وجود دارد و هر دو طرف بر این تمایزات تأکید میورزند. ب) لکها یک بار از طرف جامعه و بار دیگر از جانب اقوام همسایه به حاشیه رانده شده اند. ج) حاشیه ای بودن مضاعف سبب شده است که طیف عمده ای از لکها، که غالباً مهاجرند، برای گذران زندگی و واکنش در برابر طردشدگی به مشاغل کم اهمیت و واسطه گری روی آورند. د) نابرابری در توزیع امکانات، طرد از جانب دیگران و سکوت دیگران دربارة آنها نقش مؤثری در شکل گیری هویت قوم لک دارند.
۸۵.

روند و فرایند تحولات تاریخی ساختار فرهنگی _ اجتماعی اقوام ایرانی با تاکید بر قوم ترکمن -(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: اقتصاد فرهنگ ترکمن خرافات آق قویونلو اوغوز قارلوق ذکر خنجر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 710 تعداد دانلود : 586
ترکمن ها شاخه ای از ترکان آسیای میانه اند که از عهد قدیم در صحراها ی وسیع بخش سفلای رود سیحون و بین دریای آرال به زندگی کوچ نشینی روزگار می گذراندند. تا حدود قرن هفتم میلادی ترکمن ها جزئی از قوم بزرگ ترک بودند. در این سال ها به دنبال اضمحلال امپراطوری گؤگ تؤرک، گروهی از ترک ها که اغوز نامیده می شدند، از آنان جدا شده و از ناحیه ارخون به طرف آرال و سیردریا کوچ کردند. مراکز عمده سکونت ترکمن ها عبارتند از: ترکمنستان، ایران، افغانستان، عراق، ترکیه، اردن، سوریه و چین ، تاجیکستان ، روسیه ، ازبکستان . ایران یکی از مراکز عمده اسکان ترکمن هاست .ترکمن های ایران بیشتر در جنوب شرقی دریای خزر و در ترکمن صحرا سکونت دارند. از لحاظ استانی، سکونت گاه های آنها در استان های گلستان، خراسان رضوی (تربت جام) و خراسان شمالی پراکنده است. جمعیت ترکمن های ایران به حدود دو میلیون نفر می رسد. از شهرهای مهم ترکمن ها در ایران می توان بندر ترکمن ، آق قلا و گنبد قابوس را نام برد . نام ترکمن از قرن پنجم هجری (یازدهم میلادی) نخست به شکل جمع فارسی «ترکمانان» ، توسط نویسندگان ایرانی مانند گردیزی و ابوالفضل بیهقی استعمال شده و به همان معنی اغوز در ترکی و غز در عربی و فارسی به کار رفته است . واژه ی « اوغوز» اولین بار در اوایل قرن هشتم پس از میلاد ، به زبان ترکی و بر کتیبه هایی در مغولستان ظاهر شد . اوغوزها یکی ازبخش های عمده امپراتوری چادرنشین بودند که از چین تا استان های مرزی ایران ، بیزانس و تا رود ولگا گسترش داشتتند . مطابق این کتیبه ها، اوغوزها از نه قبیله تشکیل می شدند . برخی از نویسندگان معتقدند که اوغوزها بیست و چهار قبیله بوده اند . نام «ترکمن » اولین بار در اواخر قرن دهم میلادی ظاهر شد، بررسی اصل و معنی کلمه «ترکمن » نشان می دهد که اوغوزهای غیر مسلمان اوغوزهای مسلمان را «ترکمن » نامیدند. بعدها نام «ترکمن » فقط بوسیله اوغوزها بکار رفت . هر چند که نام اجدادی خود را فراموش نکردند . حوادث نیمه دوم قرن دهم و نیمه اول قرن یازدهم نقش مهمی در تاریخ اوغوزها بازی کرد. این حوادث شامل گرویدن آنها به اسلام و ظهور سلسله سلجوقی بود . در این زمان اوغوزها، خان نداشتند، بلکه یبغو (شاه ) داشتند که در کتیبه های ترکی مغولستان هم از آن یاد شده است .
۸۶.

مقایسه مدل های ساختاری مدیریت مناطق جوامع متکثر قومی: درس هایی برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت خودمختاری فدرالیسم تمرکززدایی همانندسازی جداسازی مشارکت سهامی تنش قومی ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت رسانه ارتباطات بین الملل و میان فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
تعداد بازدید : 231 تعداد دانلود : 718
یکی از واقعیات غیر قابل انکار تاریخ، بافت متکثر فرهنگی و قومی کشورهاست که مدیریت سیاسی آن در سطح کلان، بسیار حائز اهمیت است. اداره مناطق یک کشور و کم و کیف اختیاراتی که مناطق از آن برخوردارند، یکی از موضوعات مهم حکومتداری است. با توجه به سوابق تاریخی، کشورها مدل های مختلف اداره مناطق را تجربه کرده اند. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که نمی توان برای یک کشور، مدل خاصی را تجویز کرد، بلکه این مدل ها در کشورهای مختلف، بازتاب های متفاوتی داشته است. مسلم است که توسعه یافتگی سیاسی و سابقه تاریخی همزیستی هویت های مختلف، در موفقیت یا شکست مدل های مزبور تأثیرگذار است. در مقاله حاضر، مدل های مختلف اداره مناطق مورد مقایسه قرار می گیرد. با توجه به ملزومات امنیت ملی، در ایران صرفاً مدل تمرکززدایی می تواند مناسب باشد که ابعاد آن در این مقاله بررسی می شود.
۸۸.

عروس قزاق، نگاهی به پوشاک عروس و نمادهای گذار در میان قزاقان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قزاق مناسک گذار پوشاک عروس نمادهای گذار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 334
"قزاق ها گروه قومی هستند که تا سالیانی بعد از انقلاب 1917 روسیه به زندگی کوچ روی خود ادامه می دادند. موقعیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن ها بعد از انقلاب روسیه تغییر یافت. تعدادی از آن ها تحت فشار مصایب فرهنگی، دینی، طبیعی مانند گرسنگی، مشکلات اقتصادی به کشورهای همسایه مانند ایران مهاجرت کردند. اکثر قزاقان ایران در گنبد کاووس، گرگان و بندر ترکمن زندگی می کنند. آن ها درون گروه هستند و در اکثر موارد در میان خود ازدواج می کنند. در این بررسی به مطالعه پوشاک زنان و مردان در مرحله ازدواج پرداخته می شود. ازدواج به عنوان مناسک گذار راهی است که از طریق آن شخصی از یک مرحله زندگی به مرحله دیگر حرکت کرده و در این مسیر به هدف خاصی در زندگی مشترک می رسد که در چهارچوب زبانی با قدرت های سازمانی و بر پایه اعتقاد به قدرت های مقدس قرار می گیرد. در این موقعیت استفاده از البسه و زیورها به عنوان نمادهای مناسک گذار، نقش ویژه ای ایفا می کنند. در این جا بخش های مختلف پوشاک مردان و زنان معرفی می گردند نقش آن ها در سه مرحله پیش گذار، مرحله گذار، پس گذار بررسی می گردند. علاوه بر این به مطالعه تغییراتی که بعد از انقلاب در پوشاک قزاقان و در طی اقامت در ایران و عوامل موثر بر این امر می پردازیم."
۸۹.

پژوهشی در آیین دینداری و دین ورزی طریقت قادریه در مناطق کوهستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دراویش قادریه دین ورزی تصوف و عرفان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی شناختی انسان شناسی دین
تعداد بازدید : 53 تعداد دانلود : 964
این نوشتار حاصل پژوهشی میدانی در میان دراویش طریقت قادریه در مناطق مختلف استان کردستان است که با روش و فنون متداول انسان شناسی-مصاحبه،مشاهده مشارکتی و منابع کتابخانه ای-صورت گرفته است. برای گردآوری اطلاعات، محققان به مدت یکسال در تکیه های دراویش طریقت قادریه در ایام مختلف سال و مواقع برگزاری مراسم خاص دراویش شرکت نموده اند. در این مقاله کل دین ورزی دراویش قادریه با موقعیت های متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است. مشایخ طریقت قادریه نفس و خلق را دو مانع مشاهده حق دانسته و یگانه راه وصول به حق را در ترک خویش می دانند. با توجه به اینکه حوزه دینداری افراد بسته به موقعیت اجتماعی آنها متفاوت است و می توان گفت که شرایط زمانی-مکانی و شرایط اجتماعی-فرهنگی در نوع دین ورزی تاثیر غیر قابل انکاری دارد...
۹۲.

آزادی خواهی و چندگانگی قومیتی

۹۳.

تبارشناسی قومی مغولان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 182 تعداد دانلود : 845
تحلیل تاریخ، فرهنگ و تمدن جوامع گوناگون بدون توجه به تبارشناسی قومی و سپس بررسی و تفحص در حیات تاریخی آن جوامع ممکن نیست. دوره مغول از جمله ادواری است که درباره آن، منابع مهم و مفیدی چه به لحاظ کمی و چه از حیث کیفی وجود دارد و مطالعات و تحقیقات بسیاری نیز در مورد این دوره انجام گرفته است. ولی هیچ گاه از چگونگی شکل گیری و ظهور این قبایل و به هم پیوستگی تدریجی آنها و ایجاد حکومتی محلی و سپس گسترش و انبساط آن در خود مغولستان، و سرانجام چگونگی تشکیلات جامعه مغول قبل از حملات چنگیزخان بحثی به میان نیامده است. اگر زبان را به عنوان معیار مشخص قومی قبول کنیم، در این مقاله، اقوام و قبایل جنگجویی که از ابتدای تاریخ در سرزمینی به نام مغولستان زندگی می کردند، معرفی شده است؛ اقوامی که اکثرا لهجه مغولی داشته اند و می توان آنان را مغول محسوب کرد. آشنایی با ساکنان قدیم مغولستان، راه را برای شناخت ساکنان بعدی آن هموار می سازد
۹۵.

کتابخانه: معرفی مجموعه کتاب: گام های اولیه در شناسایی بحث قومیت

۹۸.

توسعه پایدار مناطق ایل نشین ایران ماموریت پژوهشی و مشاوره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 346 تعداد دانلود : 706
این مقاله به درخواست سازمان امور عشایر ایران از ژان پی یر دیگار ایران شناس و متخصص جوامع عشایری ایران در قالب یک ماموریت پژوهشی که از 5 اردیبهشت تا 2 خرداد 1384 در ایران انجام شد، تحریر شده است. در این جا از جناب آقای علی اکبری رییس سازمان امور عشایر وقت که این مقاله را برای چاپ در اختیار مجله «نامه انسان شناسی» قرار دادند سپاسگزاری می شود.
۹۹.

طایفه میر در گذر تاریخ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 241 تعداد دانلود : 693
مولف بدون هیچ ادعایی اطلاعات محلی با ارزش فراوانی را در کتاب خود به شیوه ای تدوین نموده است که تمامی داده ها درباره رویدادهای تاریخی قلمرو طالفه میر می باشد. بررسی نظریه انتساب میرها به اتابکان لرکوچک پرداخته و نظریه انتساب میرها به بنی هاشم، مختصری از تاریخ طایفه میر و مروری بر رویدادهای تاریخی جنگ های طایفه میر و رویدادهای سیاسی میر ها و ...
۱۰۰.

بررسی انسان شناختی تحولات مربوط به مرزهای قومی در یکی از مناطق روستایی شمال ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 982 تعداد دانلود : 229
"یکی از فماهیم مغالطه آمیز در انسان شناسی عامه مفهوم «قوم» و «مرزهای قومی» است. طی سال های گذشته به دلیل شرایط نوین اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که ناشی از صنعتی شدن، سودآموزی، مهاجرت و جهانی شدن است، عناصر تشکیل دهنده این مفاهیم دچار دگرگونی شده است و به تحولاتی در مرزهای تفکیک کننده گروه ها و اقشار اجتماعی انجامیده اند. در این مقاله که نتیجه مطالعه ای انسان شناختی در یکی از مناطق روستایی شمال ایران است، محقق با اتخاذ یک دیدگاه کاربردی در حوزه های انسان شناسی عامه و انسان شناسی عملی، تحولات مرزهای قومی را در بین دو گروه قومی ساکن در این منطقه به معرض نمایش می گذارد. مقاله با طرح چهارچوب نظری موضوع آغاز می شود و پس از تعریف مفاهیم قوم، هویت و مرزهای قومی، تصویری از عناصر تشکیل دهنده هویت که تعیین کننده مرزهای قومی بین این دو گروه است، نشان داده شده، سپس تحولات این عناصر با تاکید بر عوامل اقتصادی – اجتماعی جامعه ایرانی از نیمه دوم قرن بیستم تا دوره معاصر مورد تحلیل و تبیین قرار می گیرد."

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان