امنیت جمهوری اسلامی ایران

نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۷۸ مورد.

۱.

بی ثباتی سیاسی و امنیت اقتصادی؛ و تاثیر آن بر عوامل تولید در ایران

نویسنده: علی زارعشاهی

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۹ شماره ۷ و ۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 93

مؤلف در این مقاله به رابطه بین ثبات سیاسی و امنیت اقتصادی اشاره دارد و اینکه، وجود ثبات سیاسی مقدمه ضروری و لازم برای نیل به امنیت اقتصادی می باشد.برای تبیین این ارتباط و کاربردی نمودن آن، مؤلف از اصطلاح "ریسک ملی" استفاده می نماید که چهارگونه ریسک (سیاسی، سیاستگذاری اقتصادی، ساختار اقتصادی و نقدینگی) را شامل می شود.تحلیل آمارهای مربوط به شاخص های چهارگانه فوق در گستره جهانی حکایت از بالا بودن رقم ریسک ملی در جمهوری اسلامی ایران دارد که این به نوبه خود دلالت بر کاهش ضریب امنیت اقتصادی دارد.مؤلف در پایان به ارایه راهکارهایی همت می گمارد که گمان می رود بتوانند در کاهش ریسک ملی مؤثر باشند.محور اصلی این راهکارها را که ریشه در بحث "ریسک ملی" دارند، اتخاذ سیاست هایی در حوزه سیاست و اقتصاد شامل می شود که به نحوی به حاکمیت قانون، اصلاح نظام نقدینگی و گردش سرمایه در کشور و بالاخره نوع اعمال حاکمیت، منجر می شود.

۲.

قاچاق مواد مخدر و تاثیر آن بر امنیت ملی ج.ا.ایران

نویسنده: جعفر حق پناه

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۷ پیش شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 939

نوشتار حاضر در صدد طرح موضوع و یافتن پاسخی برای این پرسش است که: آیا قاچاق مواد مخدر تهدیدی برای امنیت ملی کشور ما هست یا خیر؟ در صورت مثبت بودن پاسخ چه تهدیداتی از ناحیه قاچاق مواد مخدر متوجه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می شود.

۳.

تاثیر رویکرد جدید مفهوم امنیت بر امنیت ملی ج.ا.ا.ایران

نویسنده: مجتبی عطارزاده

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۷ پیش شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 272

واحدهای سیاسی و کشورهای جهان به مقوله امنیت توجه خاصی دارند، چرا که این امر منعکس کننده توانایی بقاء به مثابه واحدهایی مستقل و مشخص در عرصه جهانی است. با این وصف ارایه یک تعریف مطلق و کامل از امنیت ممکن نیست چرا که این مفهوم، مفهومی نسبی است و از این رو غالبا با فرض و احتمال درباره آن صحبت می شود.

۴.

تهدیدهای نظامی - امنیتی اسرائیل علیه ج.ا.ایران

نویسنده: مرتضی شمس

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۷ پیش شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 51

بدون تردید برای هر کشور و نظام سیاسی شناخت دقیق و واقع بینانه عواملی که موجودیت، و منافع حیاتی آن را تهدید می کنند از اولویت اساسی برخوردار است. زیرا این دسته از تهدیدات که به دلیل گستردگی و عمق پیامدهای آنها به تهدیدات استراتژیک موسوم اند به راحتی می توانند بر سر راه حرکت عمومی یک جامعه به سوی پیشرفت و توسعه موانع جدی ایجاد کرده، یا اساسا موجودیت و هویت یک کشور را در خطر اندازد.

۵.

حوزه ناامنی: مبانی فرهنگی مدیریت استراتژیک و امنیت داخلی در ایران

نویسنده: اصغر افتخاری

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۸ شماره ۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 384

در این نوشتار نویسنده ضمن شناسایی گفتمان مدرن از امنیت، برآنست تا از طریق تحلیل مبانی و مؤلفه‏ های عمده دخیل در شکل‏ گیری مدیریت راهبردی کشور، به طرح تئوری‏ای ویژه جمهوری اسلامی ایران برای پیش‏بینی حوزه های ناامنی اجتماعی همت گمارد. برای این منظور ضمن تعریف سه مؤلفه منافع ملی، مصالح شرعی و علایق شخصی، به صور تعامل آنها پرداخته و در نهایت مبانی هریک از صور موردنظر را در فرهنگ سیاسی مردم و نخبگان ایرانی نشان داده است. تحلیل نظری مؤلف او را به آن‏جا رهنمون شده که از وجود تضاد در بین عناصر اصلی مدیریت راهبردی کشور، واگرایی مؤلفه‏های فوق و تلاش جهت تطبیق تحمیلی اصول دینی بر واقعیات خارجی - و یا بالعکس - به منزله مهمترین شاخصه ‏های ناامنی‏زا در ایران یاد کند.

۶.

استراتژی های سیاسی در ایران امروز

مصاحبه شونده: سعید حجاریان

منبع: بازتاب اندیشه ۱۳۸۰ شماره ۲۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 172

استراتژى‏هاى موجود را مى‏توان در نحوه موضع‏گیرى جریان‏هاى سیاسى در برابر «حاکمیت دوگانه غیر کارکردى» مشخص و دسته‏بندى کرد. بر این اساس، شش استراتژى قابل شناسایى است که نویسنده، خود طرفدار استراتژى اصلاحات مشروطه‏خواهانه است.

۷.

گفتمانهای امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران

نویسنده: سید حسن ولی پور زرومی

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۷ پیش شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 409

پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی یکی از مهمترین وقاع سیاسی - اجتماعی ایران در دوران معاصر می باشد. این انقلاب به لحاظ تاثیراتی که در عرصه های ملی، منطقه ای و جهانی داشته است، پدیده ای قابل توجه و تامل می باشد، به گونه ای که طی سالهای پس از پیروزی انقلاب، ابعاد مختلف آن توجه صاحب نظران متعددی را به خود جلب کرده است.

۸.

پندار از تهدید و سیاستهای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعیده لطفیان

منبع: روابط خارجی سال سوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 715 تعداد دانلود : 988

بسیاری از نظریهپردازان سیاستهای امنیتی در غرب، سیاستهای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را «برهمزننده قواعد بازی» و تهدیدکننده برای سایر کشورها تعریف کردهاند. رهبران ایران در مقایسه استدلال میکنند که این کشور نه تنها تهدیدی برای منطقه خاورمیانه و جهان نبوده است، بلکه نقش «آرامکنندهای» در محیط پرتنش پیرامونش داشته است. هدف از این پژوهش بررسی ابعاد مهم سیاستهای امنیت ملی ایران و یافتن پاسخهای مناسب به پرسشهای پژوهشی زیر میباشد: اهداف و رفتار سیاستهای خارجی دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ آیا سیاستهای دفاعی ایران گسترشطلبانه و یا تدافعی بوده است؟ در سیاستگذاری دفاعی ایران چه تهدیدهای امنیتی در سطوح منطقهای و بینالمللی در نظر گرفته میشوند؟ مناسبترین و مؤثرترین ابزار سیاست خارجی برای رفع این تهدیدهای امنیتی چیست؟ تهدیدهای امنیتی و فرصتهای پیشروی ایران برای ارتقای جایگاهش در منطقه و نظام جهانی، پندار از تهدید قدرتهای بزرگ و کشورهای مهم منطقه نسبت به «تهدید ایران»، ابزار اجرای سیاستهای امنیتی آنها برای مقابله با این تهدید ذهنی از جمله مباحث این نوشتار خواهد بود. نتیجه کلی این پژوهش این است که دگرگونی محیط امنیتی منطقهای و استراتژیهای امنیتی جدید ایالات متحده باعث گسترش تهدیدهای امنیتی نرمافزاری شده که بر امنیت ملی ایران تأثیر منفی خواهند داشت.

۹.

بررسی مؤلفه های امنیت سیاسی و اجتماعی در افق چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران (با تاکید بر امنیت درونی)

نویسنده: محمدعلی تصدیقی فروغ تصدیقی

منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی سال دوم بهار ۱۳۸۹ شماره ۵

کلید واژه ها: امام خمینی(ره) چشم انداز 1404 امنیت سیاسی و اجتماعی استاد مطهری(ره) امنیت درونی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 273 تعداد دانلود : 851

احراز جایگاه نخست اقتصادی، علمی و فناوری در منطقه، براساس سند چشم انداز بیست ساله ی جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، منوط به الزاماتی در مدیریت نهادها و سازمان های جامعه است. یکی از این الزامات، امنیت سیاسی و اجتماعی است که مدیریت جامعه در این زمینه نقش مهمی برعهده دارد. مدیریت سیاسی جامعه، علاوه بر نقش امنیت بیرونی و برقراری نظم، نقش دیگری به نام امنیت درونی را در جامعه نیز بر عهده دارد. در امنیت درونی که در این مقاله بر آن تاکید می شود، رابطه ی بین افراد و جامعه را، محبت تشکیل می دهد که مبتنی بر آموزه های اسلامی ما نیز می باشد. امنیت درونی، نقش پیش گیرانه دارد و زمینه ی ایجاد عوامل مخل امنیت را در جامعه از بین می برد و امنیت بیرونی را تسهیل می کند. مدیریت سیاسی جامعه برای ایجاد چنین امنیتی نیازمند تغییر وتحولی بنیادین در اهداف، روش ها، مدیریت و برنامه ریزی های درون سازمان ها است که تحقق اهداف سند چشم انداز را میسر خواهد کرد. علاوه بر این، امنیت سیاسی واجتماعی در جامعه، نیازمند مؤلفه های ثبات سیاسی، ثبات مدیریت، امنیت شغلی، امنیت فرهنگی، بهداشت روانی، ایجاد روحیه ی مشارکت، ایجاد محیط مؤثر و امن و خودکنترلی است که با همکاری دیگر نهادهای اجتماعی به ویژه آموزش وپرورش، صدا و سیما، فرهنگ وارشاد اسلامی و... قابل تحقق است. روش مورد استفاده در این تحقیق روش توصیفی از نوع کتابخانه ای است. برای دست یابی به مؤلفه های امنیت سیاسی و اجتماعی و در پاسخ به این سؤال که جامعه ی ایران در افق 1404، نیازمند چه مؤلفه هایی در راه امنیت سیاسی و اجتماعی است؟ و این که آیا ثبات سیاسی، ثبات مدیریت، امنیت شغلی، امنیت فرهنگی، امنیت اقتصادی، بهداشت روانی، روحیه ی مشارکت، محیط مؤثر و امن و خودکنترلی موجب ایجاد امنیت سیاسی و اجتماعی می شود؟ با مطالعه ی مقالات و کتاب ها راجع به مدیریت و امنیت سیاسی و اجتماعی و مشاوره با صاحب نظران و با تعمق و اندیشه درباره ی آن ها، مؤلفه های امنیت سیاسی اجتماعی در جامعه ی اسلامی ایران شناسایی شدو مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت و پیشنهادات لازم ارائه گردید.

۱۰.

امنیت پایدار نظام جمهوری اسلامی ایران ؛ الگویی برای تبیین و اجرای سیاست های کلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نورالله قیصری

منبع: دانش سیاسی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: الگو پایداری امنیت پایدار نظام جمهوری اسلامی ایران سیاست های کلان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 657 تعداد دانلود : 401

امنیت پایدار از جمله موضوعات سیاست های کلان برنامه پنجم توسعه نظام جمهوری اسلامی ایران است که ابعاد تبیینی و اجرایی آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو پرسش اصلی در این مقاله این است که« چگونه می توان سیاست های کلان امنیت پایدار را تبیین و اجرایی ساخت؟» در پاسخ تلاش شده با نظر داشت مضامین و محتوای ایده های سیاست های کلی ،الگویی کلان در ابعاد نظری وراهبردی جهت تمهید مقدمات تبیینی و اجرایی شدن سیاست های کلی این موضوع فراهم گردد. در طراحی الگوی اصلی و بسط اجزا و انواع الگوهای فرعی، از روش های الگوسازی فرمال و غیر فرمال به صورت مجزا و ترکیبی بهره گیری شده است. الگوی کلان بدست داده شده شامل الگوهای فرعی مفهومی و سناریوهای اجرایی در چهار عرصه مفهومی ،آرمانی، رویکردی واقدام است که نقشه راه تبیین و اجرایی شدن سیاست های امنیت پایدار را به دست می دهد. امنیت پایدار حاصل تقارن حالت های وضعیت و سیستم است.

۱۱.

تهدیدات سیاسی امنیت ملی از دیدگاه امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی کریمی مله اکبر بابایی کاوه امیرخانی

منبع: مطالعات راهبردی سال سیزدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۹)

کلید واژه ها: آسیب پذیری امنیت ملی امام خمینی(ره) تهدید رویکرد نرم افزاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 736 تعداد دانلود : 676

این مقاله، عوامل تهدید و آسیب پذیری سیاسی امنیت ملی از دیدگاه امام خمینی(ره) را مورد بررسی قرار میدهد. احصای گونه های مختلف تهدیدات سیاسی که از نظر امام(ره) متوجه امنیت ملی و مراجع گوناگون آن است، نشان میدهد برداشت ایشان با رویکرد سنتی، فاصله بعید و بر عکس، با رویکرد مدرن و نرم افزاری قرابت زیادی دارد، زیرا امام (ره) برای منابع تهدیدات داخلی اهمیتی بیش از منابع خارجی تهدید قائل هستند و گونه های تهدید را منحصر در تهاجم نظامی خارجی نمیدانند، بلکه با تکیه بر نقش دین و مردم در قوام یا زوال امنیت ملی، تشتت و نااستواری داخلی، فاصله گرفتن از اسلام، مشارکت ناپذیری مردم، بیگانه گرایی و وابستگی فکری مراکز تولید اندیشه و انشقاق گروههای مرجع را از مهم ترین عوامل تهدید سیاسی امنیت ملی به شمار میروند.

۱۲.

پیامدهای احداث جزایر مصنوعی امارات متحده عربی بر ایران در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید یحیی صفوی علی اصغر قنبری

منبع: ژئوپلیتیک پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۳

کلید واژه ها: خلیج فارس حقوق دریاها جغرافیای سیاسی دریاها جزایر مصنوعی امارات مرزهای دریایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 231 تعداد دانلود : 747

در گذشته اغلب تعارضات و کشمکش های فی مابین دولت ها در خشکی ها بوده و مناطق دریایی کمتر مورد منازعه بوده اند. لیکن در یک قرن اخیر، به دلیل نقش مضاعفی که دریاها یافته اند؛ تلقی از مساله قدرت، امنیت و منافع ملی در رابطه با دریاها را دچار تحول نموده است. در آغاز قرن 21، دولت امارات متحده عربی اعلام کرد که تا ده سال آینده، 325 جزیره مصنوعی در آبهای خلیج فارس خواهد ساخت. این مقاله با طرح این مساله که «از دیدگاه جغرافیای سیاسی دریاها و در افق آینده پژوهی، احداث جزایر مصنوعی امارات متحده عربی در سواحل خلیج فارس، چه پیامدهایی بر ایران خواهد داشت؟»، این موضوع را مورد مطالعه و پژوهش قرار داده است. نتایج حاصله از این مطالعه، گویای این واقعیت است که با توجه اهمیت اقتدار و منافع ملی ایران به عنوان دارنده بیشترین ساحل و جمعیت در خلیج فارس، ساخت جزایر مصنوعی امارات در حجم وسیع که در جهان بی نظیر است؛ در آینده باعث طولانی تر شدن روند تعیین مرزهای دریایی جمهوری اسلامی ایران با امارات، پررنگ تر شدن ادعای امارات بر سر جزیره ابوموسی ایران و تیرگی روابط ایران با امارات و در نهایت با توجه اهمیت خلیج فارس، باعث حضور بیشتر قدرت های فرامنطقه ای بویژه ایالات متحده آمریکا در خلیج فارس و دخالت بیشتر آنان در کشورهای عربی منطقه خواهد شد.

۱۳.

گروهک تروریستی داعش و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش ها و فرصت ها

نویسنده: سید علی نجات

منبع: فصلنامه سیاست سال دوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶

کلید واژه ها: تروریسم عراق جمهوری اسلامی ایران امنیت ملی سوریه داعش جبهه مقاومت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 220 تعداد دانلود : 715

با برآمدن گروهک داعش در عراق و سوریه و اعلام تشکیل «دولت اسلامی» از سوی این گروه، فصل نوینی از تحرکات تروریستی در تاریخ روابط بین الملل گشوده شد که نماد آنرا می توان «گذار از الگوی سازمان القاعده به الگوی سازمان داعش دانست». گروه تروریستی داعش و قبل از آن گروه القاعده در عراق به سرکردگی ابومصعب الزرقاوی جمهوری اسلامی ایران را تهدید به عملیات انتحاری کرده بود. ابومحمد العدنانی سخنگوی گروهک تروریستی داعش نیز در تهدید علیه جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت که داعش می تواند و می خواهد ایران را به باتلاقی از خون تبدیل کند و ایران بدترین دشمن داعش محسوب می شود. از این رو نوشتار حاضر با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و الکترونیکی ضمن بررسی ملاحظات امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تقابل با گروهک داعش به فرصت ها و چالش های عمل کرد این گروه در عراق و سوریه برای جمهوری اسلامی ایران پرداخته می شود، در نهایت نیز به راهکاری مقابله با این گروهک تروریستی اشاره می شود.

۱۴.

ابعاد امنیت در اندیشه و آراء امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرهاد درویشی سه تلانی

منبع: مطالعات راهبردی سال سیزدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۹)

کلید واژه ها: امنیت سیاست امنیت ملی امام خمینی(ره) سعادت دنیوی و اخروی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 779 تعداد دانلود : 873

رهیافت های گوناگونی در مطالعه ابعاد امنیت ملی وجود دارد. افراد و رهبران کشورها نگاه متفاوتی به امنیت ملی دارند. بررسی آراء و اندیشه های راهبران کشورها در این مورد می تواند نشان دهنده نگرش آنها به امنیت ملی و تعیینکننده اولویت های آنان در برخورد با مسایل و مشکلات امنیتی باشد. این مقاله نگاهی دارد به آرا و اندیشه های امام خمینی(ره) در مورد ابعاد گوناگون امنیت ملی. پرسش اصلی مقاله این است که امام خمینی(ره) چه نگاهی نسبت به ابعاد گوناگون امنیت ملی داشت و این نگرش با کدامیک از رهیافت های موجود در این زمینه، نزدیکتر است؟ روش نوشتار حاضر برای درک و تبیین ابعاد امنیت از دیدگاه امام خمینی(ره)، ارزیابی و بازندیشی در مجموعه سخنرانی ها، پیام ها، مصاحبه ها و همچنین سیره عملی ایشان است. یافته های پژوهش نشان می دهد امام خمینی(ره)، فراتر از بعد دنیوی و علاوه بر آن، به بعد اخروی امنیت اصالت داده و در عین حال، در جنبه مادی یا دنیوی نیز اهمیت والاتری برای بعد سیاسی امنیت قائل بوده اند.

۱۵.

ارزیابی تهدیدات امنیت ملی در مناطق مرزی شمال ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا پیشگاهی فرد فریبرز احمدی دهکاء

منبع: آمایش محیط دانشگاه آزاد ملایر تابستان ۱۳۸۹ شماره ۹

کلید واژه ها: امنیت ملی تهدیدات حفره های دولت حلقه های استراتژیک واردن آسیب پذیری زیاد آسیب پذیری محدود

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 685 تعداد دانلود : 509

امنیت ملی مهم ترین عنصر پایداری یا تداوم حاکمیت و معرف پیشرفت چشم گیر در رابطه میان جامعه و سرزمین است. اقتدار حکومت به طور قابل لمسی در سراسر قلمروش امتداد یافته و هر تجاوزی به آن - اعم از خارجی یا داخلی - چالش در برابر امنیت ملی، صلح، نظم و در نهایت اقتدار حکومت است. مدیریت درست و منطقی امنیت در جامعه منوط به ایجاد نظم و ثبات درونی در کنار نظم سیاسی به همدلی و مشارکت مردمی و افزایش اعتماد به نهادهای اجتماعی، گروه های سیاسی، ساختار اداره کشور و جنبه های نرم افزاری امنیت عمومی مثل مشروعیت، هویت، مشارکت عمومی، اجماع نخبگان در مسایل سیاسی کشور، تحمل پذیری و قانون گرایی در شرایط فعلی جامعه حایز اهمیت است.حوزه جغرافیایی و عملکردی تهدیدات امنیت ملی در ایران متفاوت است. حفره های دولت مهم ترین تهدیدات کلان شهرهای ایران هستند و عواملی نظیر واگرایی عملکردی ناشی از مسایل قومی - مذهبی و مناطق محروم از توسعه بیشتر در مناطق مرزی مشهود است. در این مقاله، جهت ارزیابی دقیق تر امنیت ملی به مطالعه موردی در مناطق مرزی شمال کشور خواهد پرداخت که در این بررسی از مدل و روش ماتریس تحلیل بهره جسته شده و در آن زمینه های تهدیدات امنیت ملی نظیر حفره های دولت و تهدیدات خارجی در سه حوزه عملکردی محلی، منطقه ای و ملی با عوامل متغیر زمان (جنگ و صلح) مورد تحلیل قرار گرفته است.

۱۶.

پیامدهای امنیتی جریان آزاد اطلاعات

مصاحبه شونده: رضا کلهر

منبع: مطالعات راهبردی ۱۳۷۸ شماره ۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 39

۱۷.

بازخوانی الزامات امنیتی سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404؛ رویکردی چندجانبه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اصغر افتخاری مهدی نادری باب اناری حسین میسمی

منبع: راهبرد بهار ۱۳۹۰ شماره ۵۸

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران امنیت اخلاقی امنیت اقتصادی سند چشم انداز امنیت نظامی امنیت فرهنگی امنیت زیست محیطی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 954 تعداد دانلود : 998

رویکردهای مختلفی نسبت به امنیت در جامعه علمی و عملیاتی ما وجود دارد که هریک از این رویکردها، وجوه متفاوتی از امنیت را مورد کندوکاو قرار میدهند. سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 شمسی، استلزامات خاص امنیتی مهمی را پیش رو و در خود نهفته دارد. این مقاله با اتخاذ رویکردی چندجانبه به مقوله امنیت تلاش میکند تا ابعاد امنیتی سند چشم انداز را مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. در این پژوهش، ابعاد امنیتی سند چشم انداز در پنج رهیافت فرهنگی، اخلاقی، اقتصادی، زیست محیطی و نظامی به همراه چالش ها و فرصت ها تحلیل شده است. مفروض مقاله مبتنی بر این نکته است که باتوجه به جایگاه کنونی ایران در منطقه آسیای جنوب غرب، تحقق سند چشم انداز مستلزم نگاهی چندجانبه به مقوله امنیت است و غفلت از هریک از جنبه های امنیتی به معنای نادیده گرفتن بخشی از سند با توجه به واقعیت های موجود و در نتیجه توسعه ناپایدار است.

۱۸.

بحران بحرین و امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی آدمی

منبع: راهبرد - تحقیقات استراتژیک بهار ۱۳۹۱ شماره ۶۲

کلید واژه ها: ایران سیاست خارجی عراق عربستان شورای همکاری خلیج فارس ایالات متحده شیعیان امنیت منطقه ای بحران بحرین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 23 تعداد دانلود : 416

در حال حاضر یکی از بحث های بین المللی، تحولات خاورمیانه و شمال افریقا به خصوص در حوزه خلیج فارس می باشد. چندین کشور در این منطقه دچار بی ثباتی و ناآرامی شده اند که آثار و پیامدهای خاص خود را در سطح منطقه و در عرصه بین المللی برجا گذاشته است. این تحولات شگرف که هر روز ابعاد و گستره آن افزوده می شود، در منطقه ای رخ می دهد که در سیاست جهانی بسیار مهمی بوده و تاثیرات آن در کوتاه و بلندمدت بر نظام بین الملل بسیار عمیق خواهد بود. جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای بزرگ و موثر منطقه است، که می تواند تاثیرپذیری و بالطبع تاثیرگذاری بیشتری نسبت به این تحولات داشته باشد. ایران در یک قرن اخیر به ویژه در دوره پس از انقلاب اسلامی در صدد افزایش نقش و جایگاه منطقه ای خود بوده است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که از منظر ایران، بحران بحرین چه تاثیری بر امنیت خلیج فارس و جایگاه منطقه ای ایران دارد؟ مهم ترین فرض آن است که بحران هایی نظیر سقوط رژیم بعث عراق و بحران بحرین در اردوگاه کشورهای عربی طرفدار غرب با تغییر قدرت بازیگران کانونی منطقه ای خلیج فارس (یعنی ایران، عربستان و عراق) به افزایش قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران کمک خواهد نمود.

۱۹.

ژئوپلیتیک قدرت نرم ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین هرسیج مجتبی تویسرکانی لیلا جعفری

منبع: پژوهش نامه علوم سیاسی ۱۳۸۸ شماره ۱۴

کلید واژه ها: اسلام زبان فارسی ژئوپلیتیک تشیع قدرت نرم قدرت نرم ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 342

قدرت نرم به آن دسته از قابلیت ها و منابع یک کشور چون فرهنگ، آرمان یا ارزش های اخلاقی اطلاق می شود که به صورت غیرمستقیم بر منافع یا رفتارهای دیگر کشورها اثر می‎گذارد. بهره گیری از ابعاد نرم افزاری قدرت سبب می شود از هزینه های محسوس قدرتمندی کشورها به طرز شگفت انگیزی کاسته شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سطح تحلیل منطقه ای و مقایسه میزان تاثیرگذاری این ُبعد از قدرت کشورمان برحسب مناطق مختلف ژئوپلیتیکی است.در این نوشتار از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و مدل سنجش ماتریسی برای محاسبه وزن و جایگاه نسبی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در هفت منطقه ژئوپلیتیکی بر اساس مولفه های ده گانه سنجش قدرت نرم کشورها در قالب 18 شاخص، استفاده شده است. اطلاعات نیز از طریق منابع کتابخانه‎ای، اینترنتی و بهره گیری از پایگاه های خبری با تکیه بر داده‎های عینی ـ تاریخی گردآوری و سعی شده تا از معتبرترین و جدیدترین اطلاعات آماری و توصیفی مراکز مطالعاتی داخلی، منطقه‎ای و بین‎المللی استفاده شود.یافته های تحقیق نشان می دهد جمهوری اسلامی ایران بیشترین کاربرد مولفه های قدرت نرم را در میان کشورهای اوراسیای مرکزی (76/28 درصد) و کمترین میزان (3/69 درصد) را به نسبت منطقه آمریکای لاتین داشته است. همچنین مشخص شد بالاترین میزان اعمال قدرت نرم ایران در مناطقی است که ساکنان آن بیشتر با زبان فارسی در ارتباط هستند. ضمنا جمهوری اسلامی ایران بیشترین موفقیت در کاربرد عوامل متغیر قدرت نرم را در زمینه بهره گیری از موسسات ایران شناسی در سایر کشورها داشته است.

۲۰.

استراتژی تهدید وجودی اسرائیل و امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کیهان برزگر مهدی قاسمی

منبع: روابط خارجی سال پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: اسرائیل استراتژی جمهوری اسلامی ایران امنیت ملی تهدید وجودی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : 50 تعداد دانلود : 103

با افزایش نقش و قدرت منطقه ای ایران، به ویژه پس از مطرح شدن پرونده هسته ای آن در مجامع بین المللی در سال 2003، رژیم اسرائیل با طرح مسئله «تهدید وجودی»، ایران را به عنوان تهدیدی علیه موجودیت خود معرفی کرده است. ریشه های اتخاذ این استراتژی چیست؟ این استراتژی چه پیامدهایی برای امنیت ملی ایران دارد؟ بحث اصلی نویسندگان این است که بزرگ نمایی تهدید برنامه هسته ای ایران و ارتباط دادن آن به مسئله تهدید وجودی، بیشتر سیاستی برای کنترل و مهار ایران و ایجاد بازدارندگی در مقابل افزایش نقش و قدرت منطقه ای آن است که خود باعث تنزل جایگاه و نقش رژیم اسرائیل در خاورمیانه می شود. نویسندگان برای آزمون این فرضیه از ترکیبی از نظریه های سازه انگاری و نئورئالیستی استفاده می کنند. سازه انگاری مباحث ارزشی و هویتی را منشا عملکرد دولت ها در روابط خود با دیگران می داند، اما رویکردهای امنیتی نظریه نئورئالیسم شامل رئالیسم تهاجمی و رئالیسم تدافعی، به ترتیب افزایش قدرت نسبی و امنیت نسبی را ملاک عمل دولت می دانند. نتیجه پژوهش این است که این سیاست علاوه بر کمک به برخی از اهداف داخلی در اسرائیل و توجیه کمک های امریکا، برنامه ای است برای مهار و بازدارندگی ایران که باعث شکست انحصار هسته ای و تنزل جایگاه اسرائیل در خاورمیانه شده است.

درخت حوزه‌های تخصصی