فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۳٬۲۹۳ مورد.
۱۸۲.

انسان در سینمای پیتر واتکینز، پرسه در کمون (پاریس 1871): تک نگاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسان پیتر واتکینز سینما فرهنگ تصویری کمون پاریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 967 تعداد دانلود : 803
انسان می تواند در موقعیت رسانه ای قرار بگیرد که پدیده ها با عبور از او معنا بیابند و به این ترتیب به عنوان امر فرهنگی از سوی انسان های دیگر پذیرفته شوند. حذف انسان می تواند به معنای از میان بردن فرهنگ و معنا در دیدگاه «خود» و «دیگری» باشد، اما در جریان عمومی و غالب سینمایی، نقش رسانه ای انسان کم رنگ شده و او نه تنها رسانه حامل معنا نیست، بلکه تنها مصرف کننده ای بدون نظر محسوب می شود؛ بنابراین در جریان صنعتی شده سینمایی می توان تولیدات را تا حد زیادی پدیده هایی علیه فرهنگ انسانی دانست تا پدیده هایی فرهنگی؛ چراکه انسان در این میان نقشی فراموش شده یافته است و عملاً پدیده ها تنها با او برخوردی مکانیکی دارند و در او به تبیین معنا نمی رسند. در مقابل این گونه گرایش، نوعی سینمای مستقل نیز وجود دارد که انسان و روابط هستی شناختی او را محور قرار می دهد. پیتر واتکینز فیلم سازی است که در ساختار، محتوا و روند تولید، به صورت آگاهانه انسان فرهنگی و فرهنگ ساز را وارد عرصه فیلم می کند. در این مقاله با نوعی روش مشاهده همراه با مشارکت که واتکینز برای مخاطب خود درنظر گرفته است، به مطالعه موردی فیلم کمون پرداخته ایم. همچنین یک تک نگاری با پرسه زنی انتزاعی در فیلم صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد، واتکینز با شکستن تک قالب (مونوفرم)، انسان را به عنوان معناساز فرهنگ در تمام جنبه های ساخت فیلم خود مدنظر قرار می دهد. این امر به کمک عواملی چون شکست سلسله مراتب فیلم سازی، دخالت دادن بازیگران در روند پژوهش و بداهه پردازی، ایجاد شناخت درباره عملکرد رسانه ها و سینما، پرورش تفکر انتقادی و نقش دهی به مخاطب از طریق ایجاد فضای مطالعه و تفکر تحقق یافته است.
۱۸۳.

خاستگاه و مشی کتاب محورانه آذریزدی و اسلامی ندوشن

کلید واژه ها: آذریزدی اسلامی ندوشن کتاب کتابخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 399 تعداد دانلود : 590
در مطالعه زندگی نویسندگان صاحب نام آذریزدی و اسلامی ندوشن با نوعی خوداتکایی علمی و فرهنگی آنها که مبتنی بر کتابخوانی در حوزه های مورد علاقه یشان بوده و تا حدودی از تأثیر معلم و مدرسه برکنار مانده است، روبرو می شویم. این مشی خودبنیان آموزشی که در پی حسرت و جبران آموزش نادیدگی رسمی توسط آذریزدی در کتابفروشی یزد آغاز می شود، در اثر تشویق و هم صحبتی او، در اسلامی ندوشن که محصل دبیرستانی است، مؤثّر می افتد و شوق کتابخوانی و خودمختاری علمی را در او نیز بر می انگیزد. هرچند نشانه هایی از این مشی خودآموز در زندگی بسیاری از نامداران عرصه علمی و فرهنگی قابل شناسایی است، امّا بازخوانی تجربه کتاب محورانه و استعدادپرور این دو نویسنده از حیث خاستگاه و روش و آثار آن برابر خاطرات مکتوبی که از آنها برجا مانده، حاکی از نقش ممتاز کتابخوانی و خلاقیت های شخصی دوران جوانی در توفیق این چهره های ممتاز عرصه فرهنگ و قلم است که می تواند در روش های آموزش رسمی مورد توجه قرار گیرد.
۱۸۴.

تحلیل فضایی نقش مؤلفه های سرمایه اجتماعی و ابعاد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی مشارکت آگاهی توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 476 تعداد دانلود : 634
سرمایه اجتماعی یکی از شاخصه های نوین توسعه در جامعه و محله های شهری است. علی رغم شناسایی ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی، نقش آن در برنامه ریزی های توسعه شهری کمتر واکاوی شده است. توسعه پایدار شهری هنگامی می تواند ماندگاری یابد که به صورت یک فرهنگ، مقبولیت پیدا کند و مشارکت غیررسمی آحاد یک ملت را در برگیرد. در توسعه پایدار رفاه مردم مهمترین هدف تلقی می شود. احساس امنیت شهری، گذران اوقات فراغت، توزیع فضایی امکانات عمومی شهری، عدالت در دسترسی به فضای سبز، فضای آموزشی، ورزشی، خدماتی و بهداشتی، مشارکت در پاکیزگی شهر و کاهش آلودگی صوتی، هوا و آب؛ همچنین کاهش تبعات زیست محیطی ناشی از ترافیک، از پیامدهای مثبت فضایی توجه به ابعاد سرمایه اجتماعی است. با استفاده از نیروهای توانمند درون زا و سرمایه های اجتماعی موجود، می توان در حل مشکلات حاد فضایی شهری موفق بود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه های اجتماعی و مؤلفه های آن در توسعه پایدار شهر ایلام، به روش توصیفی، تحلیلی و پیمایش انجام شد و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده های آن استفاده گردید. جامعه آماری آن شامل کلیه افراد بالای 18 سال شهر ایلام بود. حجم نمونه را 380 نفر از شهروندان ایلامی تشکیل می داد که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نتایج نشان می دهند که سرمایه اجتماعی (اعتماد، مشارکت و آگاهی اجتماعی)، تأثیر مثبت و معناداری در ابعاد مختلف توسعه پایدار شهر ایلام دارد و در صورت توجه و سرمایه گذاری در شاخصه های سرمایه اجتماعی، زندگی در شهر برای شهروندان مطلوب می شود و شهروندی مسئول با شهری پاسخگو و پایدار شکل خواهد گرفت.
۱۸۶.

سفید و سبز، رنگهای نمادین در فرهنگ و هنر بانوان زرتشتی یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بانوان زرتشتی یزد رنگ سفید و رنگ سبز کشاورزی امشاسپندان ایزدبانوان و ایزدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 517 تعداد دانلود : 474
پایه های زیستی زرتشتیان یزد از گذشته بر کشاورزی استوار بوده و این سبک زندگی بر اعتقادات، فرهنگ و سنن ایشان چنان تأثیرات عمیقی نهاد که منجر به برتری رنگ سفید و سبز در میان بانوان زرتشتی گردید. هدف این پژوهش، پیگیری این دو رنگ در رویدادهای فرهنگیِ نمادین با عاملیت زنان زرتشتی یزد است. برای برآوردن این مهم، تقویم زرتشتیان و مناسبت های آیینی آن در صدر قرار دارد؛ سپس اساطیر (پیوند امشاسپندان شهریورِ مذکر و سپندامذِ مؤنث) در ادبیات دینی زرتشتیان (ایزدبانوی ناهید و ایزد مهر) مورد واکاوای قرار خواهند گرفت. اعتقادات، به دو بخش «پیر سبز» و «چمرو» تقسیم می شود. سفره ها که پدیده های فرهنگیند، مشتمل بر خوان نوروز و گواه گیران بوده و سوزن و نخ سفید و سبز عنصر جدایی ناپذیر آنند. «سفره سبزی» هم در آیین شفاخواهی کاربرد دارد. گستردن این سفره ها برای درویشان و ثروتمندان بسته به توانایی و تمکن ایشان امکان پذیر بود. به علاوه، سفید و سبز، نمادی از چشم روشنی و شیرین کامیند که با اهداء قند سفیدِ سبزپوش برای نوزادان هویدا می شوند. ریسندگی که به عنوان وظیفه ی اسطوره ای بانوان در نظر گرفته می شود، چون امر زادن و فرزندپروری برای بانوان اهمیت داشته. پوشیدن مَکنای سبز توسط بانوان زرتشتیِ زیارتگاه «پیر سبز»، نشانه ایست از احترام به دو شاه دخت ساسانی. رنگ سبز در لباس سنتی عروس که وارد دوران مادرانگی می شود، نشانی از تغییر رنگ سفید دوشیزگی به باروریست. سرانجام استعمال واژه ی سبز به عنوان حسن ختام در ضرب المثل های دَرَی بِهدینی با مفاهیمی چون شادی و خوشبختی قابل ردیابیست. این پژوهش بر پایه تحقیق توصیفیست و روش گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه ای می باشد. ضرب المثل ها با مصاحبه از بانوان زرتشتی جمع آوری شده است.
۱۸۷.

از ایزدبانوی ایشتار تا بقعۀ پیر استیر در خراسان بزرگ با رویکرد قوم نگاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایشتار بین النهرین پیر استیر پسران کمیل خراسان بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 245 تعداد دانلود : 187
در سایه روشن تاریخ باورهای دینی باستانی مردمان بومی فلات ایران و به ویژه سرزمین های شرقی، تأثیرات آیین های بین النهرینی تا اندازه ای در تاریکی مانده است. یکی از نمونه ها که می توان به آن اشاره کرد، تأثیر خدای ایشتار در خراسان بزرگ است که در بقعه استیر بر کرانه کویر متجلی شده است. این نوشته براساس نشانه ها پیش رفته است؛ نشانه هایی خرد اما محکم که با جایگذاری مناسب در کنار هم، تصویر نسبتاً روشنی را از حضور ایزدبانوی بابلی ایشتار در دل خراسان گواهی می دهد. مواردی مانند ریشه شناسی استاربذ، جنسیت زائران و موارد دیگر از انطباق پیر استیر با ایشتار پرده برمی دارد. روش پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد قوم نگاری با استفاده از منابع کتابخانه ای و مشاهده میدانی به صورت هم زمان است. مطالعه مزبور نشان می دهد پیر استیر با توجه به گزاره های موجود، همان ایزدبانوی بابلی است که در این خاک جا خوش کرده و تا دوره معاصر به حیات خود در قالب اسلامی ادامه داده و مستحیل شده است.
۱۸۸.

ارزیابی نقش فضاهای شهری پیاده مدار در دستیابی به پایداری اجتماعی و فرهنگی با توجه به نیازهای انسان (مطالعه موردی: محور پاسداران ﺷﻬﺮ اﯾﻼم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضای شهری پیاده مداری پایداری اجتماعی و فرهنگی محور پاسداران شهر ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 410 تعداد دانلود : 583
یکی از پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهه های اخیر عدم توجه به حضور انسان در فضاهای شهری است که زمینه ساز پایین آمدن تعاملات اجتماعی افراد شده است. انتخاب مسیرهای پیاده نیاز به شاخص هایی دارد تا علاوه بر افزایش دسترسی و آسایش برای شهروندان، بتواند زمینه را برای رفع نیازهای آنها فراهم آورد؛ چنانکه علاوه بر گذران اوقات فراغت، در تهیه ملزومات زندگی و افزایش تعاملات اجتماعی و فرهنگی نیز مؤثر باشد. هدف از پژوهش حاضر تعمق نظری و تجربی و شناسایی برخی شاخص های مؤثر بر دستیابی به پایداری اجتماعی و فرهنگی از طریق فضاهای شهری پیاده مدار و توجه به نیازهای شهروندان در محیط شهری نمونه مورد مطالعه است. این پژوهش از نظر ماهیت، عملی- کاربردی و از لحاظ روش مطالعه، توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. از ابزار آماری SPSS در تحلیل پرسشنامه های مربوط به جامعه آماری و آزمون فرضیه های پژوهش استفاده شد و نتایج نهایی در قالب اهداف، راهبردها و سیاست های اجرایی ارائه گردید. بر مبنای تئوری بالا و نتایج پرسشنامه، خیابان پاسداران در حال حاضر شرایط مطلوبی ندارد؛ اما با توجه به پتانسیل های موجود، در صورت ایجاد شدن شرایط مطلوب برای پیاده روی می تواند به فضای شهری مناسبی در جهت تأمین نیازهای اجتماعی و فرهنگی شهروندان در شهر ایلام تبدیل شود؛ به بیان دیگر در صورت موفقیت می تواند به عنوان الگویی برای فضاهای شهری پیاده مدار در ایلام مطرح گردد.
۱۸۹.

تأثیر فرهنگ جهادی و اخلاق کار اسلامی بر بهره وری نیروی انسانی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ جهادی بهره وری نیروی انسانی اخلاق کار اسلامی دانشگاه ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 33 تعداد دانلود : 177
فرهنگ جهادی زاییده تفکرات نوین دینی قرن بیستم در جامعه اسلامی ایران است که از بالندگی لازم برای تحقق آرمان های نشئت گرفته از سیاست های کلی و نوین نظام اداری کشور برخوردار است؛ از این رو، مقاله پیشِ رو، با علم به وضعیت نامطلوب بهره وری کارمندان در بخش دولتی و ضعف اخلاق کاری به عنوان زیربنای توسعه سازمانی و اجتماعی، اثراتی که فرهنگ جهادی بر بهره وری کارکنان غیر هیئت علمی دانشگاه ایلام می تواند داشته باشد را با لحاظ نمودن نقش میانجی اخلاق کار اسلامی بررسی کرده است. این تحقیق، از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه جمع آوری داده ها، پیمایشی - همبستگی و به طور مشخص بر مدل یابی معادلات ساختاری استوار است. ابزار اصلی جمع آوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد بود. جامعه آماری پژوهش نیز کلیه کارکنان دانشگاه ایلام به تعداد 225 نفر را شامل می شد که با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 142 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج تحقیق ضمن تأیید مدل مفهومی نشان داد که فرهنگ جهادی و ابعاد آن؛ یعنی فرهنگ تعهدمحور، دانش محور و راهبردمحور بر بهره وری نیروی انسانی، تأثیر معنادار و مثبتی دارد؛ همچنین تأثیر معنادار و مثبت فرهنگ جهادی بر اخلاق کار اسلامی و اخلاق کار اسلامی بر بهره وری نیروی انسانی تأیید شد. در نهایت مشخص گردید اخلاق کار اسلامی در رابطه بین فرهنگ جهادی و بهره وری نیروی انسانی نقش میانجی دارد.
۱۹۱.

بررسی فرایندهای واجی و تکواژهای صرفی و اشتقاقی در گویش یزدی

کلید واژه ها: گویش های بومی لهجه یزدی فرایندهای واجی تکواژ صرفی تکواژ اشتقاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 571 تعداد دانلود : 719
زبان یزدی از کهن ترین زبان های مرکزی ایران به شمار می رود که هر چند در مقایسه با گویش معیار فارسی بیشتر به لحاظ ویژگی های آوایی و واژگان بومی و تاریخی متفاوت است؛ در برخی موارد از مختصات دستوری نیز برخوردار است. در این جستار به شیوه توصیفی، استشهادی و استنادی به بررسی اصلی ترین فرایندهای واجی و انواع تکواژهای تصریفی و وندهای اشتقاقی زبان یزدی پرداخته می شود. در زبان یزدی، بیشتر انواع فرایندهای واجی، شامل: همگونی، ناهمگونی، خیشوم شدگی، کشش واکه، مرکب شدگی واکه، حذف، قلب، ابدال کم و بیش به کار می رود؛                  امّا فرایندهای حذف همخوان و انواع همگونی از پربسامدترین فرایندها هستند. در کاربرد انواع تکواژ تصریفی و اشتقاقی به جز تفاوت آوایی و نیز چند مورد تکواژ ویژه، بیشتر همانند فارسی معیار است. گونه منفی ساز /nɛ-/ به دو شکل /næ-/ و /nɛ-/ به کار می رود. برخی حروف اضافه عمدتاً در این گویش به کار می روند؛ مانند: تو /tu/ «در؛ داخل/ گَل /gæl/ «بر، به»/ وج /væǰ/ «به جایِ، در عوضِ» و ... حرف ربط خُ /xo/ «که» برای تأکید.
۱۹۲.

مردم نگاری سیاسی احزاب سیاسی ایران: بررسی موردی احزاب سیاسی شهرستان فسا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احزاب انتخابات شهرستان فسا مردم نگاری سیاسی مشروعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 747 تعداد دانلود : 518
تاریخچه احزاب در جهان و در ایران نشان می دهد که پدیده حزب پدیده ای مدرن است و قدمت آن در جهان به کمتر از یک قرن می رسد. در ایران نیز مستندات قانونی جهت شکل گیری احزاب را می توان پس از انقلاب مشروطیت و در اصل 21 قانون مشروطیت و به صورت صریح در اصل 26 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پیدا کرد. لذا با توجه به قدمت احزاب اکنون می توان ساختار، مشروعیت و سیاست ورزی احزاب در ایران را مورد پرسش جامعه شناختی و انسان شناختی قرار داد. تحلیل های جامعه شناختی احزاب در ایران عمدتاً تحلیل های کلان نگر ، بزرگ دامنه، نظریه محور و کمی گرا بوده است و مطالعه و تحلیل احزاب سیاسی در سطح تحلیل خرد و با تکیه بر مطالعه میدانی مورد توجه جدی نبوده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است با استفاده از مطالعه مردم نگارانه، اجراگری و سیاست ورزی فعالیت حزبی احزاب سیاسی در شهرستان کوچک فسا تحلیل شود. این تحلیل با تمرکز بر چگونگی تشکیل حزب در شهرستان، وضعیت مشروعیت و نهادینه گی، شکل حضور آن ها در انتخابات، مسأله آموزش و تقابل آن ها با دیگر نیروها همچون نهاد قدرتمند قومیت صورت گرفته است و نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که چگونه ساختار و نوع حضور احزاب در بستر خاص شهرستان فسا باعث انقطاع مردم و احزاب شده است. این پژوهش با تحلیل و نشان دادن رویکرد هیرارشی احزاب، وابستگی آن ها به مرکزیت و نقش آن ها در واسطه گری بین مردم و حکومت و تزریق ارزش های حاکمیت بین توده مردم نشان می دهد که ناتوانی احزاب در انجام کارکردهای حزبی خود و تزریق ارزش ها در توده مردم چگونه باعث شکاف بین مردم و حاکمیت می گردد.
۱۹۳.

بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای فرهنگ مالیاتی استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ مالیاتی عدالت استان ایلام مؤدیان مالیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 923 تعداد دانلود : 871
درآمدهای مالیاتی نقش و جایگاهی اساسی در تأمین بودجه و رشد و توسعه اقتصادی کشورهای جهان دارد. توجه به فرهنگ سازی و تقویت آن یکی از مفیدترین و اثربخش ترین روش ها در بهبود درآمدهای مالیاتی است و به منظور ارتقای فرهنگ مالیاتی مطالعه عوامل مؤثر بر آن اهمیت ویژه ای دارد. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر تقویت فرهنگ مالیاتی است. جامعه آماری کلیه مؤدیان مالیاتی استان ایلام را شامل می شود و بر اساس فرمول کوکران 384 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. ابزار سنجش پژوهش، پرسشنامه بود که روایی آن با مطالعه مبانی نظری و استفاده از نظر متخصصان و خبرگان و پایایی آن از طریق آزمون ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه (813/0) تأیید شد. آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که تلاش برای ارائه به موقع اطلاعات، آموزش مؤدیان مالیاتی، توجه به عدالت مالیاتی، ارائه تسهیلات مالیاتی با هدف حمایت از اقشار آسیب پذیر، تشویق مؤدیان نمونه، اعمال جریمه برای مؤدیان خاطی، عدم تبعیض در اجرای قوانین و مقررات، تلاش برای کاهش فرار مالیاتی و آگاهی اجتماعی از چگونگی مصرف منابع مالیاتی از عوامل تأثیرگذار بر فرهنگ مالیاتی هستند. بر اساس نتایج آزمون فریدمن، عوامل عدم تبعیض در اجرای قوانین و مقررات، ارائه تسهیلات مالیاتی با هدف حمایت از اقشار آسیب پذیر، تلاش برای کاهش فرار مالیاتی، توجه به عدالت مالیاتی، آگاهی اجتماعی از چگونگی مصرف منابع مالیاتی، اعمال جریمه برای مؤدیان خاطی، آموزش مؤدیان مالیاتی، تشویق های مؤدیان نمونه و تلاش برای ارائه به موقع اطلاعات به ترتیب در رتبه اول تا نهم جای دارند.
۱۹۴.

شهر سلوکیه نمادی ازتاثیر هنر قوم یونانی درمعماری و شهرسازی دوره سلوکیه و اشکانیان درایران

کلید واژه ها: سلوکیه هلنیسم تاریخ شهر سلوکیان اشکانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 764 تعداد دانلود : 544
سلوکوس نیکاتور که بعد از مرگ اسکندر در ایران به قدرت رسید، شهر سلوکیه را در سال 307 ق.م در جانب غربی رود دجله و در برابر بابل- درمحلی که شهر اُپیس باستانی واقع بود- بنا کرد. از این زمان به بعد، شهر مذکورجایگاه خود را به عنوان پایتخت سلوکیان در متصرفات شرقی آنها تثبیت نمود. موقعیت جغرافیایی خاص سلوکیه یعنی قرارگرفتن در بین النهرین در ساحل دجله و درتلاقی جاده های مهم که آسیای مرکزی و ایران را به آناتولی و سواحل مدیترانه متصل می ساخت و نیز استقرار سکنه یونانی و غیریونانی در این شهر که دارای مهارت و توانمندی های اداری و هنری و تجاری بودند، به همراه برخورداری از ضرابخانه و کارگاه های تولیدی و زمین های حاصلخیزکشاورزی در پیرامون آن، موجبات رونق و شکوفایی اقتصادی این شهر را فراهم آورده بود. در عین حال، سلوکیه یک دولت شهر و شهری خودگردان به شمار می آمد و اختیار امور سیاسی و اداری آن در دست شورای شهر بود. نحوه مواجهه نظام سیاسی اجتماعی ایران با تأثیرات هلنیستی برآمده از شکل گیری شهرهای یونانی نشین نظیر سلوکیه به عنوان مسأله اصلی پژوهش حاضر تلقی می شود. این مقاله می کوشد تا با تکیه بر منابع دست اول تاریخی و یافته های باستان شناختی، ضمن مطالعه نحوه تأثیرگذاری متقابل تمدن های هلنی و ایرانی درفرایند تکوین شهرسلوکیه و پیامدهای حاصل از آن، جایگاه این شهر باستانی را از زمان تاسیس تا زوال بررسی کند.
۱۹۵.

پژوهشی در باره کاروانسرای قلعه خرگوشی (ندوشن)

نویسنده:

کلید واژه ها: کاروانسرا قلعه خرگوشی تاریخچه معماری اس‍ن‍اد ت‍اری‍خ‍ی ندوشن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 37 تعداد دانلود : 83
در تاریخ فرهنگی بسیاری از جوامع و تمدن های گذشته، کاروانسراها نقش تعیین کننده ای را در حیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دفاعی- امنیتی عهده دار بوده اند. به طوری که، کاروانسراها، نه تنها به عنوان استراحتگاه و مأمنی برای مسافران، بازرگانان و کاروان ها بودند، بلکه نقش مهمی در اقتصاد و تجارت و توزیع تولیدات و درآمدها در مناطق گوناگون داشتند. همچنین، به عنوان اقامتگاه ها و همچنین   محلی برای تعاملات فرهنگی و تبادل اندیشه ها و آداب و رسوم بین  مردم بودند. به علاوه، مکان هایی  برای انتشار و تبادل اخبار سیاسی و اقتصادی بین مناطق مختلف یک کشوربه شمار می رفتند. نوشتار حاضر، به بررسی سوابق موجود پیرامون یک میراث فرهنگی به جا مانده از عهد صفویه، یعنی کاروانسرای قلعه خرگوشی ندوشن پرداخته است. برای این منظور، با مطالعه اسنادی، و با بکارگیری رویکرد توصیفی- تحلیلی، پرسش های پژوهشی در سه محور بررسی گردید: تاریخچه و اسناد تاریخی کاروانسرا، بررسی چگونگی و دلایل تخریب بنای قلعه، انتساب مکانی بنای قلعه. پیام اصلی این نوشتار، بر لزوم توجه به مرمت و احیای این اثر از طریق دادن کاربری نو به آن تأکید دارد تا بتواند میراث گرانبهایی را از تاریخ گذشته ما، بهتر و مؤثرتر به نسل کنونی و آینده بازشناساند.
۱۹۷.

بررسی نشانه شناختی خوراک بلوچی و مذهب دربلوچستان ایران

کلید واژه ها: خوراک بلوچی نشانه مذهب بلوچستان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 210 تعداد دانلود : 372
خوراک به عنوان نظامی نشانه ای بر هویت و فرهنگ یک ملت و نیز بر مقولاتی همچون باورها و ارزش های دینی-مذهبی، جنسیت، اقلیم، موقعیت جغرافیایی، وضعیت نسل، سن، مرتبه شغلی، قومیت، هنجارهای اجتماعی، زیبایی شناسی و میزان درآمد افراد دلالت دارد. در این پژوهش سعی شده است نشانه شناسی خوراک قوم بلوچ براساس الگوی سطوح دلالت بارت (1957 و 1987) مورد بررسی قرار گیرد و نشان داده شود که خوراک بلوچی بر اساس مذهب دارای خوانش معنایی و نشانه شناختی است. برای این منظور، در گردآوری داده های پژوهش از ابزارهای مصاحبه، پرسش نامه و مشاهده مستقیم نمونه های خوراک بلوچی استفاده شده است. پرسش نامه خوراک براساس متغیّر مذهب و مقوله های مربوط تنظیم، و سپس در بین 62 مشارکت کننده بلوچ (32 زن و 30 مرد) از شهرهای خاش، ایرانشهر، سراوان، سرباز، نیکشهر، و چابهار توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق دو نرم افزار  EXCEL و SPSS انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که خوراک بلوچی به عنوان نظامی نشانه ای نه تنها با مذهب براساس مقوله های مورد بررسی شامل حلال و حرام، تأکید اسلام بر تغذیه صحیح و سالم، خوراک در اعیاد مذهبی و ماه مبارک رمضان، خوراک و مهمان نوازی و تأکید اسلام بر اکرام مهمان، آداب غذا خوردن، احترام به مواد غذایی و مذمت اسراف مواد غذایی در اسلام رابطه ای تنگاتنگ دارد، بلکه از خوانش معنایی و نشانه شناختی دینی مذهبی نیز برخوردار است. 
۱۹۸.

بررسی جامعه شناختی علل جمع گرایی تاریخی در جوامع عشایری ایران

کلید واژه ها: اقوام ایرانی فرهنگ عشایر جمع گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 255 تعداد دانلود : 311
اجتماع ایرانی، دارای زیست بوم و خرده فرهنگ های قومی است که هویت آن در نظام عشایری، اشتراک دارد. هویت اجتماعات عشایر با سه ویژگی، دام، انسان، مراتع مشخص می شود و کنش ها تحت تأثیر ساختار قدرت، زیست بوم، معیشت و آداب ورسوم سنتی معنا و مفهوم پیدا می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی علل جمع گرایی تاریخی خرده فرهنگ اقوام عشایری ایران است و سؤالی که پژوهش حاضر قصد جواب به آن را دارد این است که چه عاملی منجر به تقویت جمع گرایی اقوام عشایری در قبال تفّرد و پراکندگی گروهی شده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که عوامل اقتصادی (نظیر کمیابی منابع مثل غذا، علوفه، آب و تهدید احشام و وابستگی عشایر به وضعیت دام، افزایش مرتع و چراگاه، افزایش قلمرو زیستی)، عوامل اجتماعی (ازجمله تهدید و غارت، مسائل ناموسی، وجدان جمعی، زیست بوم، طرد اجتماعی، وابستگی هویتی، نفوذ بیگانگان، مسئولیت اجتماعی، بقا و بسط عشیره)، عوامل فرهنگی (نظیر روحیه جنگاوری، عصبیت، اقتدارگرایی، انزواطلبی، خویش سالاری، پدرسالاری، دفاع مشترک، پایین بودن سطح آرزوها و آگاهی اجتماعی، آینده نگری، محلی گرایی، تقدیرگرایی، بیگانه هراسی، قدرت نمایی) و عوامل تاریخی (ازجمله استبداد تاریخی، سرنوشت اقوام، اختلافات تاریخی، حافظه جمعی، عملکرد نخبگان اجتماعی، فقدان امنیت حکومت مرکزی، ارباب رعیتی بودن مدیریت جامعه)، مکانیسم و بسترهای زیست جمعی زمینه ساز جمع گرایی در بین عشایر ایرانی شده است.
۱۹۹.

بررسی جایگاه تأثیرگذاری نهادهای فرهنگی و هنری در حفظ و احیاء پارچه های سنتی (ترمه و دارایی)

کلید واژه ها: ترمه دارایی بافی تعهّد حفظ احیاء نساجی سنتی یزد متولیان فرهنگی متولیان هنری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 176
هدف از این پژوهش شناسایی و بررسی جایگاه نقش متولّیان فرهنگی و هنری در حفظ و احیاء نساجی سنّتی یزد است. روش پژوهش به لحاظ ماهیّت از نوع توصیفی تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارمندان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی یزد و صدا و سیمای مرکز یزد «به عنوان متولّیان فرهنگی و کارمندان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یزد به عنوان متولّیان هنری» در نظر گرفته شده اند. مراحل پژوهش شامل، مصاحبه، پرسشنامه، عکسبرداری، و مطالعه اسناد تاریخی و فرهنگی است و جهت تحلیل داده های تحقیق از آزمون های آمار استنباطی با استفاده از نرم افزار spss انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داده است، متولّیان فرهنگی اثر معنی داری بر حفظ و احیای پارچه های سنّتی ترمه و دارایی نداشته اند و متولّیان هنری بر احیای پارچه های سنتی ترمه و دارایی اثر معنی داشته اند و نتوانسته اند در حفظ آن نقش معنی داری ایفا نمایند. همچنین ارزیابی میزان پایبندی متولّیان فرهنگی و هنری بر قوانین و دستورالعمل ها به صورت متوسط، معنی دار و مثبت می باشد. نتایج حاکی از آن می باشد، میزان اثرگذاری متولّیان هنری بر حفظ و احیای پارچه های سنتی ترمه و دارایی در مقایسه با متولّیان فرهنگی، به صورت معنی داری بیشتر است.
۲۰۰.

تحلیلی برآیین نخل گردانی و نقش ان بر رونق گردشگری مذهبی شهر یزد

نویسنده:

کلید واژه ها: آیین نخل گردانی گردشگری مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 507 تعداد دانلود : 413
گردشگری مذهبی، نوع معنوی از گونه های گردشگری می باشد که توانسته در عصر حاضر توجه جوامع را بیش از پیش به خود معطوف سازد. انجام مراسم مذهبی و مناسک در شهر یزد همانند فضاهای کویری متمایز از اشکال مرسوم در سایر نقاط کشور است. شهر یزد با توجه به پتانسیل ها و قابلیت های فراوان گردشگری مذهبی همچنان برای گردشگران نا آشنا است. لذا معرفی و شناخت آیین نخل گردانی که در تاسوعا و عاشورا در یزد برگزار می شود، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به بررسی و معرفی آیین نخل گردانی بر رونق گردشگری مذهبی در شهر یزد می پردازد. روش گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات اسنادی و  میدانی است. هدف این مقاله رونق و گسترش گردشگری مذهبی شهر یزد است. نتایج پژوهش نشان می دهد آیین نخل گردانی تاسوعا و عاشورا در شهر یزد می تواند در رونق گردشگری مذهبی منطقه مؤثر واقع شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان