درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۲۸٬۴۴۲ مورد.
۱۸۱.

نگاهی نو به کارکرد خیابان: ارائه مدل مفهومی از رویکرد خیابان مجهز برای همگان (نمونه های موردی: مقایسه خیابان امام خمینی و خیابان فروغی شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست گذاری محیط شهری سال سوم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 51 - 68

کلید واژه ها: خیابان مجهز برای همگان کارکرد خیابان خیابان امام خمینی خیابان فروغی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 192 تعداد دانلود : 853
خیابان های بزرگ و اصلی شهر در دوران کنونی قلب شهرها محسوب می شوند. امروزه این شریان های حیاتی با چالش های جدید اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی روبرو هستند و باید با عدم قطعیت شهر نیز مقابله کنند. حال سوال مهم این است که چگونه میتوان خیابان های اصلی شهر را طوری طراحی و برنامه ریزی کرد که انتظارات مختلف جامعه را برآورده کند و در عین حال بتواند با تحولات آتی سازگار باشد. بسیاری از برنامه ریزان و طراحان شهری در جهان در فکر ایجاد استراتژی هایی برای بازگرداندن نقش خیابان های بزرگ به موقعیت اصلی خود به عنوان مکانی در خدمت بازدیدکنندگان، کسب کارها و سهام داران می باشند که همه مردم توانایی استفاده از آن را داشته باشند. رویکرد خیابان مجهز در ادبیات جهانی مطالعات شهری در چند سال اخیر بسیار مطرح شده است اما تاکنون در حوزه تحقیقاتی متون و منابع فارسی حوزه تخصصی شهرسازی صحبتی از آن صورت نگرفته است.هدف این پژوهش نگاهی به کارکرد خیابان از طریق ارائه مدل مفهومی از خیابان مجهز می باشد و در جهت اعتبار بخشی و معرفی بهتر این رویکرد نوین دو خیابان مهم در شهر تبریز (خیابان امام خمینی، خیابان فروغی) از منظر مدل مفهومی "خیابان مجهز برای همگان" مورد مقایسه قرار گرفته است. جهت گردآوری اطلاعات و داده های میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. حجم کل نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل در نرم افزار Spss استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، مولفه های مهم رویکرد "خیابان مجهز برای همگان" نمود قوی تری در خیابان امام خمینی نسبت به خیابان فروغی دارد و تنها خیابان فروغی در دو شاخص "برندسازی شخصی، وجود برندهای معروف تجاری" دارای اولویت بیشتری می باشد. به منظور ایجاد خیابان های مجهز باید سطح همه شمولی مکان را در تمامی ابعاد از جمله ارتباط انسان با محیط قوی نمود. همچنین توجه به شاخص های ایجاد کسب کارهای پایدار (محیط کار اشتراکی)، استفاده از ابزارهای تکنولوژی نوین، تقویت زیرساخت های اجتماعی، امکان پیاده روی موثر از ارکان اصلی در این رویکرد است.
۱۸۲.

تحلیل و رتبه بندی عوامل موثر بر تمرکز و جدایی گزینی اقتصادی در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 73 - 94

کلید واژه ها: پلایا پادگانه دریاچه ای دریاچه دیرینه کواترنری چاله دامغان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 881 تعداد دانلود : 738
جدایی گزینی، در اکثر شهرهای جهان موضوع درخور توجهی است؛ چراکه جدایی گزینی، موجب تمرکز شدید بر فقر و پیدایش طبقات پایین می شود که می تواند عامل گسترش مسائل در شهر شود. تحقیق حاضر با هدف تحلیل و رتبه بندی عوامل موثر بر تمرکز و جدایی گزینی در شهر اردبیل با تأکید بر معیارهای اقتصادی انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. به منظور جمع آوری داده ها از روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. داده های اسنادی، از گزارش مرکز آمار ایران مربوط به شهر اردبیل (1395) استخراج شده اند. همچنین جهت سنجش میانگین درآمد، اشتغال، ثروت و قیمت زمین از روش میدانی و توزیع پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر اردبیل تشکیل می دهند که 383 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه برآورد گردید. در این پژوهش جهت سنجش جدایی گزینی در شهر اردبیل، از شاخص های جدایی گزینی در نرم افزار Geo-Segregation استفاده شد. در نهایت شاخص ها با استفاده از روش کریتیک وزن دهی و مناطق با بهره گیری از تکنیک ای داس رتبه بندی شد. نتایج حاصل از نرم افزار تحلیل گر جدایی گزینی نشان دهنده این امر می باشد که در مناطق شهر اردبیل شاخص امید به زندگی به طور برابر مشاهده می شود. به طوری که گرایش و تمرکز در این شاخص وجود ندارد، اما وضعیت در شاخص های درآمد و اشتغال نسبت به شاخص های دیگر شدیدتر است. همچنین نتایج حاصل از تکنیک ای داس نشان می دهد که منطقه 3 اردبیل با بیشترین امتیاز در وضعیت برخوردار و منطقه 4 با کمترین امتیاز در وضعیت محروم نسبت به سایر مناطق قرار دارند.
۱۸۳.

تغییرپذیری مکانی - زمانی شاخص اقلیم گردشگری سواحل جنوب ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۴ 185 - 215

کلید واژه ها: آزمون من - کندال تحلیل روند روش گرافیکی ITA سواحل دریای عمان و خلیج فارس TCI

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 443 تعداد دانلود : 820
زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از بخش های اصلی اقتصاد جهانی، صنعتی بسیار حساس به اقلیم و تغییرات وابسته به آن است. هدف پژوهش حاضر واکاوی تغییرات مکانی و زمانی شاخص اقلیم گردشگری TCI در کرانه های جنوبی ایران می باشد.روش شناسی: برای رسیدن به هدف مطالعه پارامترهای اقلیمی مورد نیاز شاخص TCI برای 14 ایستگاه سینوپتیک واقع در نوار ساحلی جنوب ایران طی دوره زمانی 25 ساله (2019-1995) از سازمان هواشناسی کشور دریافت گردید؛ سپس مقادیر شاخص در یک مقیاس ماهانه به تفکیک ایستگاه ها محاسبه شد تا از این طریق مناطق مطلوب گردشگری در ماه های مختلف سال مشخص شود. در ادامه جهت بررسی رفتار زمانی شاخص، روند متغیرهای اقلیمی دما و بارش و همچنین شاخص TCI در سه مقصد مهم گردشگری با استفاده از آزمون های ناپارمتریک من-کندال و روش نوین ITA ارزیابی شد.یافته ها: نتایج نشان داد مناسب ترین زمان های گردشگری در سواحل دریای عمان ماه های نوامبر، دسامبر و مارس و در سواحل خلیج فارس دسامبر و ژانویه است، در این بین دسامبر از مطلوب ترین شرایط اقلیم گردشگری برخوردار بوده و همه ایستگاه های واقع در سواحل جنوب ایران در این زمان در طبقه عالی شاخص TCI قرار می گیرند. نتایج آزمون تحلیل روند نیز حاکی از این است که رفتار شاخص TCI متأثر از تغییرات افزایشی دما و کاهشی بارش در محدوده مورد مطالعه می باشد؛ به طوری که برمبنای روش نوین Sen، شاخص TCI در بوشهر طی 4 ماه ژانویه، فوریه، مارس و دسامبر در طبقات خوب، خیلی خوب، عالی و ایده آل دارای روند افزایشی است. این شرایط در کیش تنها در ژانویه مشاهده می شود اما در چابهار شیب روند در ماه دسامبر و محدوده خوب، خیلی خوب و عالی مثبت بوده و طبقه ایده آل شاخص روند کاهشی دارد.نتیجه گیری و پیشنهادات: در مجموع می توان گفت: براساس میانگین دوره آماری 2019-1995، مطابق الگوی فضایی شاخص TCI از اواخر پاییز تا اواسط زمستان در نوار ساحلی جنوب ایران شرایط گردشگری بسیار مطلوب بوده و شاخص در وضعیت های عالی تا بسیار خوب قرار دارد.نوآوری و اصالت: واکاوی تغییرات روند پارامترهای دما و بارش به عنوان تأثیرگذارترین مؤلفه هابی اقلیمی بر گردشگری، در منطقه ساحلی جنوب ایران، محور اصلی بحث پژوهش حاضر می باشد که این روند در شرایط گرمایش جهانی و اقلیم در حال گذار اهمیت بیشتری پیدا می کند. همچنین روند شاخص TCI در مقاصد مهم گردشگری ساحلی جنوب با استفاده از روش گرافیکی شیب سن (ITA) ارزیابی گردید که بر اساس این روش تغییرات رخ داده در وضعیت اقلیم گردشگری ایستگاه های مورد نظر طی یک بازه زمانی طولانی مدت و به تفکیک طبقات شاخص مورد سنجش قرار می گیرد.
۱۸۴.

شناسایی و تحلیل پیشران های مؤثر بر توسعۀ پایدار روستایی با تأکید بر کاربرد آینده پژوهی (مطالعۀ موردی: روستاهای شهرستان مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 52 - 93

کلید واژه ها: توسعه پایدار آینده پژوهشی پیشران ها نواحی روستایی شهرستان مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 700 تعداد دانلود : 271
هسته اصلی پارادایم پایداری به عنوان وجه وصفی توسعه و آرمان برنامه ریزان در جهان، بر تغییر و تحولات مستمر و درنتیجه آمادگی و واکنش در برابر آن ها استوار است. در هر منطقه ای؛ روندها، اتفاقات و عوامل کلیدی که از آن ها به عنوان پیشران یاد می شود، وجود دارند که در شکل گیری وضع موجود پایداری توسعه، اثرگذار بوده و می توانند بر وضعیت آینده شرایط پایداری توسعه منطقه نیز اثرگذار باشند. براین اساس، شناسایی و عکس العمل در برابر این پیشران ها نیازمند اتخاذ روش مطالعه مبتنی بر آینده پژوهشی است که بتواند پیچیدگی ها و نحوه عملکرد آ ن ها را شناسایی، درک و تحلیل کند. در این راستا نیز، پژوهش کاربردی حاضر با روشی توصیفی-تحلیلی و با رویکرد اکتشافی آینده نگرانه در پی شناسایی مهم ترین پیشران هایی است که بر توسعه پایدار روستایی شهرستان مریوان استان کردستان، اثرگذار خواهند بود. بدین منظور، در ابتدا با بهره گیری از تکنیک دلفی و با حضور 22 نفر از متخصصان، کارشناسان و مسئولان که به صورت هدفمند انتخاب شدند؛ عوامل اصلی شناسایی و سپس با بهره گیری از نرم افزار MicMac، روابط و نحوه اثرگذاری و اثرپذیری آن ها، پیشران های مؤثر مشخص شد که درنهایت؛ نتایج نشان داد که از میان 44 عامل اصلی شناخته شده از مقیاس ملی تا محلی؛ 14 عامل اصلی در ناحیه 1 یا اثرگذار، 12 عامل در ناحیه 2 یا دووجهی، 4 عامل در ناحیه تنظیمی، 5 عامل در ناحیه مستقل و 9 عامل نیز، در ناحیه خروجی صفحه پراکنش ماتریس تأثیرات، قرار گرفتند تا با این شیوه پیچیده توزیع، بتوان به وضعیت توسعه آینده منطقه در مسیر توسعه ناپایدار و مبهم، پی برد. در شکل گیری و تداوم این وضعیت نیز به ترتیب؛ پیشران های تجمع یافته در شاخص های مدیریتی-نهادی و اقتصادی، با بیشترین اثرگذاری عمل خواهند کرد. عوامل ناپایدارکننده تجمع یافته در شاخص مدیریتی-نهادی که به لحاظ کمّی نیز، بیشترین مقدار از پیشران های مؤثر بر ناپایداری توسعه روستاهای منطقه را دربرمی گرفتند؛ به لحاظ کیفی نیز بیشترین نقش را در وضعیت مبهم توسعه منطقه دارا خواهند بود.
۱۸۵.

تحلیل میزان آسیب پذیری روستاهای شهرستان اشتهارد در برابر زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 181 - 206

کلید واژه ها: بلایای طبیعی زلزله نواحی روستایی آسیب پذیری شهرستان اشتهارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 472 تعداد دانلود : 648
کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زمین شناختی آن در زمره ده کشور زلزله خیز جهان جای دارد. این در حالی است که هم اکنون حدود یک چهارم جمعیت ایران در سکونتگاه های روستایی سکونت دارند و از طرفی، استقرار روستاها در نزدیکی یا روی خطوط گسل فعال، ضرورت دارد تا به لحاظ میزان آسیب پذیری کالبدی مورد بررسی علمی قرار گیرند؛ ازاین رو هدف این پژوهش تحلیل میزان آسیب پذیری روستاهای شهرستان اشتهارد در برابر زلزله است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات و داده ها نیز از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. تحلیل داده ها و اطلاعات تحقیق از طریق تحلیل فضایی (Arc Map) و تحلیل آماری (SPSS) صورت گرفته و جامعه آماری شامل 1326 خانوار روستایی از 4 دهستان اشتهارد است که براساس نمونه گیری غیراحتمالی و با روشی هدفمند (قضاوتی)، تعداد 208 خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که نخست، اکثر نقاط روستایی در پهنه های امن و کم خطر منطقه قرار گرفته اند که درحال حاضر نیمی از آن ها خالی از سکنه و مابقی نیز از تراکم جمعیتیِ بسیار کمی برخوردار هستند، در مقابل تعداد کمی از نقاط روستایی با تراکم بالای جمعیتی در پهنه های پرخطر قرار گرفته اند. دوم، از میان 8 معیار انتخاب شده برای برآورد میزان آسیب پذیری مسکن در برابر زلزله، می توان گفت در محدوده مورد مطالعه، شاخص های عرض معابر، کیفیت مصالح به کار رفته و تراکم واحد های مسکونی وضعیت مناسبی ندارند و در آسیب پذیرکردن خانه های روستایی در برابر زلزله نقش مهمی دارند و در مقابل شاخص های قدمت بنا و تعداد طبقات واحدهای مسکونی شرایط مطلوبی دارند و تا حدودی آسیب پذیری مسکن در چهار روستا را تعدیل کرده اند.
۱۸۶.

اثربخشی عملیات آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب با استفاده از مدل تجربی MPSIAC (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سقزچی چای استان اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 184 - 201

کلید واژه ها: آبخیزداری تولید رسوب حفاظت خاک GIS فرسایش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 336 تعداد دانلود : 35
طی دهه های اخیر تلفات منابع آب و خاک در حوزه های آبخیز در اثر بهره برداری غیراصولی از آن ها، باعث کاهش تولید و عمر مفید مخازن و افزایش میزان تولید رسوب شده است. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، ارزیابی پروژه های آبخیزداری نیز با توجه به هدف، حجم کار و هزینه بالای آن ضرورت دارد. در این مطالعه نقش عملیات آبخیزداری در کنترل فرسایش و رسوب حوزه آبخیز سقزچی چای استان اردبیل به روش MPSIAC قبل و بعد از اجرای عملیات مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. در این مدل 9 عامل موثر در فرسایش براساس شدت و ضعف خود دارای امتیاز هستند و در نهایت میزان رسوب منطقه برآورد می شود. میانگین فرسایش و رسوب بر اساس آزمون کولموگروف اسمیرنوف و با استفاده از نرم افزار SPSS، در سطح 95 درصد دارای توزیع نرمال بوده و از تجزیه و تحلیل پارامتریک استفاده شد. قبل از اجرای عملیات آبخیزداری براساس نتایج آزمون t مستقل، میانگین فرسایش و رسوب در زیرحوزه های آبخیز، در سطح 95 درصد برابر است؛ در حالی که بعد از اجرای عملیات آبخیزداری، میانگین فرسایش و رسوب در زیرحوزه های آبخیز دارای عملیات آبخیزداری اجراء شده و اجراء نشده، برابر نیست. نتایج تحقیق نشان می دهد در زیر حوزه های آبخیز فاقد عملیات آبخیزداری، میانگین فرسایش و رسوب به ترتیب 48/1 و 67/0 تن در هکتار در سال افزایش دارد. در حالیکه در زیرحوزه های آبخیز دارای عملیات آبخیزداری اجراء شده این مقدار میانگین فرسایش و رسوب تقریباً ثابت مانده است که نشان دهنده تأثیر مثبت عملیات آبخیزداری در حفاظت خاک بوده و نقش مهمی در جلوگیری از کاهش حجم مخزن سد سقزچی دارد.
۱۸۷.

بررسی و شناسایی سرچشمه های قدرت ملی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۱ 140 - 159

کلید واژه ها: قدرت قدرت ملی قدرت سخت قدرت نرم سرچشمه ها قدرت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 160 تعداد دانلود : 967
قدرت ملی یکی از بزرگ ترین دغدغه های فکری سیاست مداران در روابط سیاسی و بین المللی می باشد اگر یک کشور از قدرت ملی بالایی برخوردار باشد می تواند خواسته های خود را بدون مانع تأمین کند برخی قدرت ها هستند که نه تنها در سطح جهان و کره زمین چنین قدرتی را دارند بلکه به ماورای مرزهای کره زمین نیز دسترسی دارند، برخی نیز آن چنان ضعیف اند که در تأمین نیازها و خواست های ابتدایی خود نانوان اند کشورها و دولت در ارتباط باید یکدیگر و با هدف تأمین خواست ها و اعمال اراده خود رفتارهای گوناگونی دارند. قدرت ملی منشأ و مبادی گوناگونی دارد که در یک کارکرد جمع، قدرت ملی را تولید می کنند. عوامل اصلی شکل دهنده به قدرت ملی کشورها در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی، علمی و... قرار دارند. هدف از این تحقیق شناسایی مهم ترین مؤلفه های قدرت ملی بوده روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها به صورت اسنادی- کتابخانه ای– می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که سرچشمه های قدرت ملی شامل 7 عامل (جغرافیای-نظامی-اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی-فضایی-علمی-سیاسی) است.
۱۸۸.

ارزیابی مولفه های کالبدی- محیطی منظر شهری در فضاهای ورودی شهر اردبیل

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۱ 348 - 366

کلید واژه ها: منظر شهری کالبدی - محیطی ورودی شهر شهراردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 650 تعداد دانلود : 166
ورودی های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می باشند که ارتباط فضای خارج از یک شهر، محدوده شهر را با درون آن امکان پذیر می سازد. در واقع این فضاها معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولا" یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب می شود. براین اساس هدف پژوهش حاضر ارزیابی مولفه های کالبدی- محیطی منظر شهری در فضاهای ورودی شهراردبیل می باشد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر کارشناسان و متخصصان حرفه برنامه ریزی شهری در شهر اردبیل می باشد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی تحقیق با استفاده از اعتبار صوری تأیید و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 821/0 به دست آمد. داده های حاصله ابتدا با استفاده از نرم افزارSPSS و Excel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و در ادامه، پس از وزن دهی به شاخص های مورد مطالعه با بهره گیری از روش آنتروپی شانون، ورودی های منتخب با استفاده از مدلCOPRAS رتبه بندی شدند. نتایج حاصله از پیاده سازی مدل مزبور نشان می دهد، از نظر معیارهای کالبدی- محیطی ورودی های تبریز- اردبیل، آستارا- اردبیل (میدان فاطمیون)، آستارا- اردبیل (دروازه آستارا) و مغان- اردبیل در رتبه های اول تا چهارم و ورودی تهران- اردبیل نیز در رتبه آخر قرار دارد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است در بین ورودی های مورد مطالعه ورودی تهران-اردبیل ا وضعیت مطلوبی برخوردار نبوده و در سطح نامساعد به سر می برد. لذا لازم است این ورودی در اولویت مداخله برنامه ریزان و مدیران شهری قرار گیرد.
۱۸۹.

تبیین الگوی تحقق گردشگری خلاق در شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 38 - 53

کلید واژه ها: تبیین الگو گردشگری خلاق اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 49 تعداد دانلود : 138
الگوها شبیه سازی واقعیت اند، مقایسه ای که رویت پیچیدگی های دنیای حقیقی را تسهیل می کند. هر الگوی تبیینی با شیوه های متفاوتی به زندگی انسان می نگرد، و هر یک از این الگوها فرضیه های خاص درباره ماهیت واقعیت پدیده را عرضه می کنند. از گردشگری خلاق نیز می توان به عنوان ابزاری برای احیای گردشگری شهرها نام برد. چرا که شهرها به عنوان نظام های فرهنگی در نظر گرفته می شوند که توسط میراث های انسانی و طبیعی شکل می گیرند. هدف این پژوهش، تبیین الگوی تحقق گردشگری خلاق در شهر اصفهان می باشد. رویکرد حاکم، بر اساس هدف کاربردی  و بر اساس ماهیت ژرفانگر، مبتنی بر پرسشنامه و رویکرد آینده پژوهی می باشد. جهت الگوسازی، ابتدا تمامی عوامل دخیل در آینده ی گردشگری خلاق شهر اصفهان از طریق مطالعه و بررسی پیشینه ی پژوهش و سپس از طریق مصاحبه و بررسی اسناد و پرسشنامه های دلفی تهیه شده است. روش نمونه گیری گلوله ی برفی و 35 پرسشنامه میان نخبگان حیطه ی گردشگری و استادهای دانشگاهی به عنوان جامعه ی آماری پژوهش توزیع گردید. بر این اساس، ابتدا شاخص ها و 52 متغیر در 6 حوزه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فناوری، زیست محیط و کالبدی شناسایی شده است. سپس جهت پردازش داده ها، از تحلیل اثرات متقابل ساختاری توسط نرم افزار میک مک استفاده گردیده است. عوامل کلیدی جهت ترسیم الگوی گردشگری خلاق، شناسایی و رتبه بندی شد و براین اساس جهت ترسیم الگوی مناسب جهت تحقق گردشگری خلاق شهر اصفهان تلاش گردید.
۱۹۰.

تحلیل ساختاری عوامل موثر بر برنامه ریزی عمومی باغ شفابخش در اراضی هاشمی نژاد شهر زنجان با رویکرد مدیریت اختلال روانی پس از بحران کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 119 - 142

کلید واژه ها: باغ شفابخش کووید- 19 آینده پژوهی باغ هاشمی نژاد زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 474 تعداد دانلود : 852
پژوهش حاضر باهدف برنامه ریزی و امکان سنجی باغ های شفابخش به عنوان منظری برنامه ریزی شده و اثرات آن بر سلامت روان و ترمیم آسیب های روحی در شرایط کووید 19 و پس از کووید 19 مطرح گردیده است. نوع پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از روش پیمایشی بوده است. جامعه آماری تعداد 35 متخصص آشنا با موضوع باغ های شفابخش در شهرهای ایران (نمونه گیری غیر احتمالی؛ از نوع زنجیره ای) در قالب تکنیک دلفی استفاده گردیده است. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بوده که در اختیار متخصصین امر قرار گرفت. با وجود گذشت زمان در تجربه این اپیدمی، هنوز درک فراگیر و عملیاتی در حوزه های مختلف علمی و از جمله مدیریت این بحران وجود نداشته و برای اولین بار هست که باغ های شفابخش به عنوان راهکاری در جهت برنامه ریزی شهری و مدیریت سلامت روان در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج این مطالعه ضرورت طراحی و باز طراحی باغ شفابخش را بر اساس مؤلفه های شفابخشی و اکولوژیکی به ویژه در شرایط بحرانی کووید 19 در باغ هاشمی نژاد زنجان به عنوان پایلوت نمایان می سازد و در صورت نبود برنامه ریزی هوشمندانه در زمینه برنامه ریزی باغ شفابخش، اختلال روانی ناشی از کووید 19 دستخوش پیامدهای نامناسب و نامطلوب برای آحاد جامعه خواهد شد.
۱۹۱.

ارزیابی شاخص های گردشگری فرهنگی در توسعه گردشگری شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 141 - 156

کلید واژه ها: شهر خ‍لاق اصفهان گردشگری فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 744 تعداد دانلود : 194
امروزه روند گردشگری از شکل انبوه به الگوه های فرد گرایانه تغییر یافته است و گردشگران به انعطاف پذیری و تجارت معنادار اولویت بیشتری می دهند؛ گردشگری خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزه گردشگری است و نقشی اساسی در رشد و توسعه گردشگری دارد؛ گردشگری خلاق نوعی گردشگری است با تأثر کامل از حوزه های فرهنگی یک جامعه است؛ در همین راستا؛ مقاله حاضر به ارزیابی قابلیت های شهر خلاق اصفهان جهت گردشگری فرهنگی پرداخته است؛ روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی؛ اسنادی؛ تحلیلی و پیمایشی و نوع آن کاربری - توسعه ای است؛ اطلاعات به دو صورت اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه و مصاحبه) جمع آوری شده است؛ جامعه آماری این پژوهش دو گروه جداگانه را شامل می شوند؛ گروه اول شامل گردشگران خارجی شهر اصفهان، که در سال 1397 حدوداً 360000 نفر می باشد؛ گروه دوم؛ شامل کارشناسان؛ خبرگان و متخصصان صنعت گردشگری در سازمان ها و دانشگاه های مختلف شهر اصفهان برابر 50 نفر محاسبه و داده های حاصل از آن با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی و T تک نمونه ای با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است؛ نتایج تحلیلی نشان می دهد؛ 66 متغییر اولیه گردشگری فرهنگی در این پژوهش؛ به سه عامل؛ جذابیت های هنری؛ جذابیت های فرهنگی و جذابیت های اجتماعی و زیستی و نتایج تحلیل عاملی و یافته ها در فرضیات اول و دوم بیانگر تفاوت معناداری وجود دارد(05/0 >000= Sig) در فرضیه سوم با استفاده از مدل های عاملی مرتبه دوم که در آن تعدادی از متغیرهای پنهان، متغیر پنهان دیگری را اندازه گیری می کند؛ نتیجتا از بین شاخص های گردشگری فرهنگی شاخص جذابیت های فرهنگی با ضریب 85/0 بیشترین اثر را در توسعه گردشگری اصفهان را دارد بعد ار این شاخص، شاخص هنری با ضریب 76/0 با اثر بیشتری نسبت به شاخص های زیستی و اجتماعی با 46/. در توسعه گردشگری شهر اصفهان مؤثر می باشد؛ در تحلیل و تفسیر شاخص ها می توان گفت که تعداد پارامترهای آزاد برای تدوین مدل که مقدار آن پیش فرض ۳۶ می باشد
۱۹۲.

معرفی و مطالعه ی ابرهای خزری (مطالعه موردی روزهای 20 تا 31 ماه جولای سال 2013)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۴ 71 - 79

کلید واژه ها: ابرهای خزری سواحل جنوبی دریای خزر مدل HYSPLIT تصاویر ماهواره ای مودیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 931 تعداد دانلود : 170
نتایج بررسی داده های مشاهداتی نشان داد که ابرهای خزری در قالب ابرهای پایین از نوع استراتوس و ابرهای میانی از نوع آلتوکومولوس در منطقه مشاهده شدند. به طوری که در بین ابرهای پایین ارتفاع های 750 و 900 متر و در بین ابرهای میانی ارتفاع 2700 متر بیشترین درصد فراوانی را داشتند. نتایج بررسی مقدار بارش ابرهای خزری نشان داد که در بیشتر منطقه، بارش های 1 تا 5 میلی متر رخ داده است. همچنین همبستگی پارامترهای ابر با بارش ابرهای خزری نشان داد که بارش با پارامترهای ارتفاع ابر، ضخامت نوری ابر، اندازه ذرات ابر و محتوای آب و یخ ابر رابطه مثبت و با دما قله ابر رابطه منفی داشته است. نتایج اعمال مدل رگرسیون چند متغیره شان داد که پنج پارامتر ابر حدود 17 درصد تغییرات بارش ابرهای مذکور را پیش بینی کردند. مطالعه سازکارهای همدیدی نشان داد عامل اصلی شکل گیری ابرهای خزری صعود اورگرافیگی توده هوای پایدار بوده است. به این صورت که با استقرار هسته پرفشار 1012 میلی بار در شمال دریای خزر باعث انتقال شمال به جنوب جریان باد همراه با انتقال رطوبت دریا به ساحل جنوبی دریای خزر، صعود اورگرافیگی توده هوا و تشکیل ابرهای خزری در منطقه شده است. نتایج ردیابی مسیر جریان رطوبت مدل HYSPLIT نشان داد که منشاء اصلی رطوبت منطقه از دریای خزر بوده است.
۱۹۳.

تحلیل الگوی فضایی- زمانی حملات تروریستی در ایران بین سال های 1357 تا 1397(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال نوزدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۶۹) 152 - 175

کلید واژه ها: تروریسم حملات تروریستی ایران الگوی فضایی - زمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 223 تعداد دانلود : 491
حملات تروریستی در ایران طی چهار دهه گذشته از نظر الگوی فضایی- زمانی، گروه های تروریستی عمل کننده و ابزارهای مورد استفاده ویژگی های متفاوتی داشته است. مساله این پژوهش که با رویکرد تحلیل فضایی و روش کمی انجام شده است، این است که حملات تروریستی در ایران دارای چه الگوی فضایی- زمانی بوده است؟ و نحوه پراکنش حملات گروه های تروریستی مختلف و روش های آنها چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟  نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که ایران در فاصله زمانی سال های 1357 تا 1397 با سه موج بلند و دو موج کوتاه حملات تروریستی مواجه بوده است. حملات گروه های تروریستی ضدحکومتی از الگوی پخش سلسله مراتبی پیروی کرده است. در حالی که حملات گروه های تروریستی تجزیه طلب تابع الگوی پخش یا سرایت مجاورتی بوده است. در موج اول و دوم بلند و موج اول کوتاه حملات تروریستی عمدتاً از روش هایی مانند حمله مسلحانه و بمب گذاری استفاده شده است، اما در موج سوم بلند و موج دوم کوتاه حملات تروریستی، حملات انتحاری متداول بوده است.
۱۹۴.

تحلیل آماری امواج گرمایی در دامنه های جنوبی البرز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۸ ۹۸-۸۱

کلید واژه ها: موج گرما تحلیل روند شاخص صدک انحراف نرمال شده دما البرز مرکزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 680 تعداد دانلود : 220
هدف پژوهش تبیین فراوانی، توزیع زمانی، استمرار امواج گرمایی و شناسایی روند رخداد آن در دامنه های جنوبی البرز مرکزی است. بنابراین با استفاده از روش های آماری و داده های دمای بیشینه روزانه ایستگاه های همدیدی تهران (مهرآباد)، قزوین و سمنان برای دوره آماری 30 ساله (2016-1986) مشخصه های ذکر شده استخراج گردید، در گام نخست برای شناخت میزان تغییرپذیری و آگاهی از روند ماهانه دماهای بیشینه در دوره مورد پژوهش از روش ناپارامتری من کندال استفاده گردید. در ادامه برای شناسایی شدت، دوام و بسامد رخداد امواج گرمایی از نمایه های صدک (95. 98) و انحراف نرمال شده دما (NTD) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که فراوانی موج های گرمایی کوتاه مدت بیشتر بوده است. بیشترین فراوانی مربوط به امواج 2 روزه بوده، و به ترتیب ایستگاه های تهران (مهرآباد)، سمنان و قزوین فراوانی رخداد بیشتری دارند. بیشترین فراوانی رخداد سالانه به ترتیب در ایستگاه تهران (11موج در سال 2010)، در سمنان (9 موج در سال 2015) و قزوین (7 موج در سال 2015) شناسایی شد. بالاترین فراوانی ماهانه رخداد امواج گرمایی در ماه های ژوئن و سپتامبر ثبت شده است. بیشترین تداوم (15 روزه) در ماه مارس 2008 با روش صدک در ایستگاه مهرآباد بدست آمد. در روش انحراف نرمال شده دما در سال 2008 به صورت یک موج گرم (12روزه) محاسبه شد. بالاترین فراوانی سالانه رخداد اموج گرمایی در هر سه ایستگاه در سال 2015 رخداد داده است. واکاویی روند حاکی از افزایش رخداد امواج گرمایی در دوره سرد سال بوده، اما در دیگر فصل ها روند تغییرات معنی داری بدست نیامد. بطوریکه گویای کاهش شدت سرمای زمستانه در دامنه های جنوب البرز است. نتایج حاصل از دو روش نشان داد که در روش انحراف نرمال شده دما تعداد موج های گرمایی بیشتری نسبت به روش صدک ثبت گردید، ولی با این وجود در روش صدک شناسایی موج های گرمایی در دوره سرد سال نمایان تر بوده است.
۱۹۵.

برنامه ریزی راهبردی گردشگری شهر یاسوج با استفاده از مدل متاسوات (Meta-swot) براساس رویکرد توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ۸ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 117 - 131

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی گردشگری شهری توسعه پایدار متاسوات یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 580 تعداد دانلود : 996
  باتوجه به پتانسیل فراوان شهر یاسوج در صنعت گردشگری و تأثیر آن بر توسعه پایدار، برنامه ریزی راهبردی گردشگری در این شهر ضرورت دارد . در همین راستا هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهر یاسوج ، شناسایی و عوامل توسعه گردشگری و مقایسه با مناطق رقیب براساس رویکرد توسعه پایدار بوده است . نوع تحقیق در این پژوهش روش توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری داده ها پیماشی و همچنین جامعه آماری پژوهش ، شامل تمام خبرگان ، کارشناسان و مدیران اجرایی متخصص مسلط به برنامه ریزی شهری و گردشگری پایداردر شهر یاسوج است. نمونه های تحقیق با استفاده از روش ، نمونه گیری هدفمند به تعداد 25 نفر انتخاب شدند . برای تدوین راهبردهای توسعه گردشگری شهری یاسوج ، ارائه اهداف ، مقایسه با رقبای منطقه و عوامل اثرگذار برگردشگری شهر یاسوج از مدل Meta-swot استفاده شد . یافته های پژوهش نشان داد که مهم ترین رقیب منطقه شهر یاسوج، شیراز با امتیاز 2/3 است . همچنین مهم ترین عامل در توسعه پایدار گردشگری شهر یاسوج توجه به مسائل زیست محیطی با (Bubble size:5/36) و جلوگیری از تخریب جاذبه های طبیعی اطراف شهر است .
۱۹۶.

ارزیابی تاب آوری کالبدی - اجتماعی در برابر وقوع زلزله، مطالعه موردی: شهر اسفراین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 167 - 86

کلید واژه ها: تاب آوری کالبدی - اجتماعی شهر اسفراین مدیریت بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 254 تعداد دانلود : 243
امروزه در جهان تغییرات اساسی و چشمگیری در نگرش به مخاطرات طبیعی دیده می شود، به طوری که دیدگاه غالب از تمرکز صرف بر کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیداکرده است، این پارادایم با رویکرد چند رشته ای و برنامه ریزی، تاب آوری را جهت افزایش ظرفیت سیستم های اکولوژیکی به کار می برد. هدف از انجام این پژوهش، سنجش و ارزیابی وضعیت تاب آوری کالبدی - اجتماعی محلات شهر اسفراین در برابر سوانح طبیعی (زلزله) است. از لحاظ هدف توصیفی تحلیلی و از لحاظ کاربست نتایج  پژوهشی کاربردی است. برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، پرسش نامه و داده های مرکز آمار ایران در سال 1395 بهره گرفته شده است. همچنین جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش رتبه بندی ما باک و نرم افزارهای ARCMAP و EXCEL بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد بر اساس شاخص های تاب آوری کالبدی - اجتماعی کل، محلات 7، 8، 9، 10، 11، و 12 که محلات شمال غربی شهر را تشکیل می دهند دارای بیشترین میزان تاب آوری بوده و محلات 18، 19، 20 و 6 در نواحی شرقی و مرکزی دارای تاب آوری کمتری هستند. به طورکلی محلات شهری اسفراین از لحاظ شاخص های تاب آوری کالبدی - اجتماعی در وضعیت یکسانی قرار نداشته و شاهد نابرابری فضایی در این شهر هستیم. بر طبق نتایج نواحی شرق شهر دارای کمترین میزان تاب آوری هستند چراکه دارای بافت قدیمی مسکونی و تراکم جمعیتی بسیار بالاتری هستند که نیازمند توجه ویژه برای برون رفت از وضعیت موجود هستند.
۱۹۷.

دانش مورفولوژی شهری و کاربرد آن در خوانش بافت شهری (نمونه موردی شهر تاریخی قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 113 - 132

کلید واژه ها: دانش مورفولوژی شهری خوانش بافت شهری شهر تاریخی قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 669 تعداد دانلود : 401
بیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست می باشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش می توان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیم گیری بهتر و اساسی تر در خصوص نحوه مداخله در بافت و اصلاح آن گرفت. هدف: استفاده از دانش مورفولوژی شهری به منظور تحلیل بهتر و اصولی بافت شهر خصوصاً در زمینه میراث و گردشگری. روش: استفاده از روش بریتانیایی که به نام کانزنی نیز مشهور است و البته تا حد زیادی مورد قبول بقیه رویکردهای مورفولوژی شهری نیز می باشد یعنی با تقسیم عناصر شکل شهر به چهار عامل بستر طبیعی، نظام ارتباطی، نظام قطعات، نظام ساختمان سعی شده است که بافت تاریخی شهر قزوین مورد بررسی قرار گیرد و مشخصات بافت براساس تقسیم بندی این عناصر تبیین گردد. یافته ها: با بررسی بافت تاریخی شهر قزوین بر اساس عناصر چهار گانه شکل شهر به این نتیجه رسیده شد که استفاده از این روش در خوانش بافت بسیار مفید و مؤثر است. نتیجه گیری: مقاله با بررسی ادبیات مربوط به دانش موفولوژی شهری و انتخاب مکتب بریتانیایی به عنوان روش مشترک بین مکاتب موفولوژی شهری در انتها نتیجه می گیرد که استفاده از چنین روشی در بررسی بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی می تواند راهکاری باشد برای شناخت صحیح تر و و واضح تر خصوصیات بافت شهری و اتخاذ تصمیم گیری های مؤثر تر برای بافت های تاریخی جهت احیای هویت و اصالت آن ها است.  
۱۹۸.

تحلیل تطبیقی از تأثیر برنامه های تلویزیونی شبکه دو و شبکه تهران بر شاخص حس تعلق مکانی شهروندان مناطق (1و12و20) کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 23 - 37

کلید واژه ها: تاب آوری اجتماعی تحلیل تطبیقی حس تعلق مکانی کلانشهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 283 تعداد دانلود : 801
در پژوهش سعی شده از روش توصیفی و تحلیلی تأثیر برنامه های تلویزیونی رسانه ملی که در پیام و محتوای خود، سبک زندگی هویت منطقه ای و شهری را ترویج می کنند. بر میزان و سطح برخورداری از شاخص حس تعلق مکانی شهروندان مناطق 1، 12 و 20 کلانشهر تهران ارزیابی گردد لذا بر اساس مأموریت  شبکه های تلویزیونی ، برنامه های شاخص شبکه های دو و شبکه تهران مورد ارزیابی قرار گرفت و از آنجا که مناطق منتخب، از نظر موقعیت جغرافیایی،شاخص های اقتصادی و درآمدهای شهروندان  ونیز سبک زندگی شهروندی متفاوتند لذا منطقه یک به عنوان منطقه مرفه شهری و منطقه 12 بعنوان منطقه متوسط نشین شهری و منطقه 20 به عنوان منطقه کم برخوردار شهر تهران انتخاب شد. نتایج نشان داد، تأثیر برنامه های تلویزیونی بر شاخص حس تعلق مکانی در سه منطقه مورد مطالعه بر اساس آنالیز واریانس چند متغیر ANOVAمتفاوت است.همچنین   بمنظورتحلیل اولویت  رسانه برای ارتقاء شاخص حس تعلق مکانی در سه منطقه یاد شده  از مدل تاپسیس فازی FTOPSIS استفاده شد و نتایج نشان دادکه ترویج و تبلیغ مؤلفه سبک زندگی شهروندی و در برنامه های تلویزیونی، بیشترین اثرکذاری را در هر سه منطقه منتخب دارد بنابراین رسانه تلویزیون می توانداز طریق برنامه سازی با رویکرد بهبود سبک زندگی شهروندی،احساس تعلق مکانی شهروندان را ارتقا دهد همچنین ازدیدگاه شهروندان تنها در منطقه 1 شهر تهران شاخص حس تعلق مکانی مطلوب می باشد. لذاپیشنهاد می شود ترویج مطالبات محلی و منطقه ای شهروندان مناطق 12 و 20  کلانشهر تهران باید. موضوع برنامه های تلویزیونی باشد.
۱۹۹.

بررسی خطر زلزله به منظور مکان یابی سایت های اسکان موقت با استفاده از GIS (مطالعه موردی: مناطق شمالی شهر تبریز)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۱ 592 - 614

کلید واژه ها: زلزله اسکان موقت تحلیل فرایند سلسله مراتبی شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 384 تعداد دانلود : 247
زلزله یکی از عوامل خطرزای طبیعی بوده که به عنوان یکی از مخرب ترین بلای طبیعی در طول تاریخ بشر شناخته شده است. متأسفانه در تعدادی از شهرهای کشور (همانند منجیل، رودبار، سلماس، بم و ...) این بلای طبیعی سبب مرگ بسیاری از هموطنان عزیزمان شده است. شهر تبریز نیز به دلیل مجاورت با گسل فعال شمال شهر و توسعه نامتوازن آن و نیز با توجه به قدمت تاریخی آن دارای بافت های قدیمی و فرسوده و بعلاوه وجود بخش اعظمی از بافت های ارگانیک (حاشیه نشین) در مجاورت گسل بالقوه، دچار چنین معضلی است. با وقوع زلزله در مقیاس بالا امکان تخریب سازه ها، صدمه و حتی مرگ افراد وجود دارد. بنابراین یکی از مسائل مهم در برنامه ریزی مدیریت بحران مکان یابی و انتخاب درست مکان هایی است که بتوان در اولین فرصت و با سرعت بالا جمعیت مصدوم یا آسیب دیده را بدان جا منتقل نمود. تا بتوان بعد از اسکان، نیازهای اولیه ایشان که شامل غذا، پوشاک و تدارکات پزشکی و دارویی می باشد را در اختیار آن ها قرار داد. تعیین مکان اسکان موقت می بایستی قبل از وقوع فاجعه مشخص شده باشد تا به فرایند مدیریت بحران آسیب یا خللی وارد نگردد. قطعاً مکان یابی صحیح سایت های اسکان موقت دارای معیارها و شرایط خاصی می باشد، برخی از معیارهای مورد نظر در این پژوهش عبارتند از: تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، دسترسی به شبکه معابر، نزدیکی به تأسیسات و تجهیزات شهری، نزدیکی به مراکز درمانی و بیمارستانی، دوری از مناطق و محل های مستعد آتش سوزی و انفجار، دسترسی به فضاهای باز و ... است. بعلاوه در نظر گرفتن تنها یک یا دو کمپ بزرگ برای اسکان آسیب دیدگان دارای مشکلات خاص و حادی است، بنابراین تعداد کمپ های اسکان موقت می بایستی دارای توزیعی بهینه با توجه به معیارهای ذکر شده باشد. تحلیل و بررسی این حجم عظیم اطلاعات نیازمند ابزار و تکنیکی قدرتمند برای آن است.
۲۰۰.

بررسی و تحلیل نقش برند در توسعۀ پایدار گردشگری (مورد مطالعه: شهرستان شاهرود)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 22 - 36

کلید واژه ها: گردشگری برند شاهرود مقصد گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 173 تعداد دانلود : 642
گردشگری یک صنعت پیشرو در جهان است که ضمن توسعه بسیار، تأثیرات زیادی در کشورها داشته و توجه به معیارهای توسعه آن می تواند وضعیت مقصد گردشگری را بهبود بخشد، در این بین برندسازی نقشی حیاتی برای رشد گردشگری ایفا می کند. برندسازی مقصد گردشگری شامل مجموعه ای از فعالیت ها و برنامه هاست که به مقصد گردشگری ماهیت داده و آن را متمایز می سازد و ارتباط احساسی بین گردشگر و مقصد گردشگری را تقویت و مستحکم می کند. این تحقیق باهدف بررسی تأثیرگذاری معیارهای گردشگری از منظر شهروندان و تعیین برند گردشگری شاهرود از منظر نخبگان انجام شده است؛ پژوهش پیش رو از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری 30 نفر به عنوان نمونه از کارشناسان گردشگری است که پس از بررسی، معیارهایی در چهار بعد نمادهای فیزیکی، اقتصادی و زیرساختی، دید و منظر و فرهنگی و اجتماعی انتخاب و وزن دهی شاخص ها بر اساس AHP انجام شد. در بخش دیگر پرسش نامه محقق ساخته که دارای آلفای کرونباخ 893/0 و نمونه آماری 384 نفره بر اساس فرمول کوکران می باشد میزان تأثیرگذاری معیارهای گردشگری طبق نظر مردم با نرم افزار SPSS تحلیل گردید. محدوده پژوهش شهر شاهرود با مساحت 51419 کیلومترمربع است. یافته های پژوهش نشان می دهد که گردشگری در شاهرود از وضعیت مناسبی برخوردار نبوده و در سطح قابل قبولی نیست و در بخش خبرگان شاخص های اماکن رفاهی، امنیت و مهمان نوازی به ترتیب در اولویت قرار گرفتند و معیار اماکن رفاهی و اقامتی به عنوان برند گردشگری شاهرود انتخاب گردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان