درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از اقدام های اثرگذار برای رفع معضلات اجتماعی و از جمله کودکان خیابانی، بهکارگیری فعالیت های کارآفرینانهی اجتماعی در جامعه است. برای اینکه بتوان زمینهی کارآفرینی اجتماعی را در جامعه ایجاد کرد و سپس بر مبنای آن به حل این معضل اجتماعی پرداخت، نیاز به الگویی در این زمینه در کشور است. از این رو هدف این پژوهش که با روش تحقیق کیفی، نظریهی مبنایی یا نظریهی برخاسته از داده ها (GT) انجام شده است، تدوین الگوی کارآفرینی اجتماعی برای سامان دهی کودکان خیابانی در ایران میباشد. به این منظور با 22 نفر از اطلاع رسانان کلیدی مصاحبه اکتشافی انجام شد. نمونه گیری هدفمند و بر مبنای ""اشباع نظری"" بود. تجزیه و تحلیل داده ها براساس کدگزاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در مجموع از مصاحبه ها 552 گزارهی مفهومی اولیه در مرحلهی کدگزاری باز و 114 گزارهی مقوله ای در مرحلهی کدگزاری محوری، به دست آمد و در نهایت در مرحلهی کدگزاری انتخابی، قضایایی که روابط تعمیمیافته میان مقولات را منعکس میکنند، وضوح کافی پیدا کردند و الگوی GT نمایان شد. بر اساس الگو، پدیدهی اصلی؛ مسئولیت گمشده در قبال کودکان خیابانی است.

جو سازمانی انعکاسی از ارزش ها و عقاید در محیط کار است که تاثیرات معنی داری بر رفتار کارکنان می گذارد. این پژوهش به بررسی رابطه جو نظام آموزش عالی و پرورش روحیه کارآفرینی دانشجویان پرداخت. روش پژوهش توصیفی _ همبستگی بود و مشارکت کنندگان 364 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بودند. ابزار جمع آوری داده ها دو پرسشنامه جو سازمانی و کارآفرینی بود، برای توصیف داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون های همبستگی و رگرسیون گام به گام با نرم افزار Spss استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد فرضیه های 1 و 3 و 4 و 5 و 6 تایید شدند و فرضیه 2 رد شد. یافته های پژوهش نشان داد بین جو باز - ایجاد روحیه بالا، صمیمیت و پرورش روحیه کارآفرینی و فعالیت های خلاقانه دانشجویان رابطه مثبتی وجود دارد.

مباحث مرتبط با کارآفرینی در دنیای امروز، توجه ویژه ای را به خود جلب کرده است. دربارهی ابعاد و شاخص های کارآفرینی پژوهش های متعددی انجام شده اما از دیدگاه این مقاله وجود بستر مناسب میتواند نقش تعیینکننده ای در توسعهی کسب وکارهای جدید داشته باشد، به این منظور این مقاله به بررسی رابطهی سرمایهی اجتماعی و کارآفرینی سازمانی در شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران میپردازد. جامعهی آماری این پژوهش شامل 545 نفر از کارکنان شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و نمونهی انتخاب شده 118 نفر براساس فرمول نمونه گیری از جامعهی محدود و در سطح خطای 0.08، بوده است. برای سنجش سرمایهی اجتماعی از الگوی گروه کندی و برای سنجش کارآفرینی سازمانی از الگوی آنتونیک و هیسریچ استفاده شده و در این راستا با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی تغییرهایی در الگوی اصلی اعمال شد تا الگویِ متناسب با جامعهی آماری موردنظر به دست آید. نتایج نشان میدهد که رابطهی مثبتی بین سرمایهی اجتماعی و کارآفرینی سازمانی وجود دارد.

به رغم برخی شواهد پژوهشی که نشان میدهد شرکت های کارآفرین بیش از شرکت های محافظهکار درگیر فرایندهای مدیریت راهبردی هستند، اما هیچ تحقیق مستقل و منسجمی در این باره، در محیط کسب وکار ایران انجام نشده است. در این پژوهش، روابط درونی میان شاخص های مدیریت راهبردی و درجهی کارآفرینی شرکتی و هم چنین گرایش راهبردی غالب در شرکت های کارآفرینی براساس طبقه بندی پورتر بررسی شده است. داده های تحقیق، از نمونه هایی متشکل از 362 مدیر در 136 شرکت کوچک و متوسط در سه صنعت مختلف گردآوری شده و براساس نتایج این مطالعه، رابطهی عمیق مثبتی میان برخی شاخص های راهبردی شامل تجزیه و تحلیل، انعطاف پذیری، حیطهی برنامه ریزی، کنترل راهبردی با کارآفرینی و رابطه ای منفی میان کنترل مالی با کارآفرینی مشاهده شد. هم چنین راهبرد رقابتی عاملی تعیینکننده در کارآفرینی محسوب میشود و شرکت های کارآفرین گرایش بیش تری به استفاده از راهبردهای متمایزسازی و تمرکزی نشان میدهند.

کارآفرینی اجتماعی» یکی از انواع کارآفرینی است که با رویکرد کارآفرینانه به رفع نیازهای اجتماعی که به آن توجه نشده، میپردازد. از آن جا که تلاش دولت مردان و اقدام های بشردوستانه و عملکرد نهادهای بخش اجتماعی به طور کامل پاسخ گوی انتظارها نیست، برای توسعهی الگوها و روش هایی نوین به توسعهی کارآفرینی اجتماعی نیاز داریم. در این پژوهش که از نوع تحقیق های توصیفی و از شاخهی هم بستگی است، ویژگیهای فردی اثرگذار بر توسعهی کارآفرینی اجتماعی در موسسه های خیریهی استان تهران، بررسی شده است و ابزار تحقیق پرسش نامه بوده و شامل 7 متغیر است. توسعهی کارآفرینی اجتماعی، متغیر وابسته و متغیرهای ویژگیهای روان شناختی کارآفرینانه، زمینه های جمعیت شناختی عمومی بین کارآفرینان، ویژگیهای شخصیتی و رفتاری کارآفرینان اجتماعی، سرمایهی اجتماعی و مسؤولیت اجتماعی متغیر مستقل هستند. افراد فعال در سازمان های خیریهی استان تهران به عنوان جامعهی آماری در نظر گرفته شده و پس از تعیین حجم نمونهی آماری، پرسش نامه ها توزیع و جمع آوری شد. بر اساس نتایج، کارآفرین اجتماعی، از نظر ویژگیهای شخصیتی و رفتاری دارای ابعاد مشترکی با کارآفرین اقتصادی است اما، افزون بر این دارای ابعاد شخصیتی و رفتاری خاص خود بوده و دو ویژگی برخورداری از سرمایهی اجتماعی فردی و مسؤولیت پذیری اجتماعی، از شاخصه های مهم کارآفرین اجتماعی هستند و نقش به سزایی در توسعهی کارآفرینی اجتماعی توسط کارآفرینان اجتماعی دارند.

موسسه های اجتماعی به سازمان هایی اشاره دارد که هدف شان تامین آن دسته از نیازهای اساسی انسان هاست که تامین آن از طریق سازمان های تجاری و بخش خصوصی امکان پذیر نیست. کارآفرینان اجتماعی کسانی هستند که مسایل اجتماعی را شناسایی و از اصول کارآفرینی برای سازمان دهی و مدیریت فعالیت هایی که موجب تغییرهای اجتماعی میشوند استفاده میکنند. اغلب مطالعه ها در زمینهی کارآفرینی به بررسی ویژگیها و صفت های کارآفرینان میپردازد. در حالی که شبیه نظریهی صفت های رهبری، دستیابی به اجماع در این زمینه مشکل است. به همین دلیل این مقاله به بررسی بعد رفتاری کارآفرینی اقدام کرده و با استخراج و بررسی این مشخصه ها و ترکیب آن با نوع شناسی کارآفرینی، الگوی جدیدی را ارایه کرده است. دستیابی به الگوی تحقیق و اعتباریابی آن از طریق روش بررسی خبرگان (دلفی) انجام شد. پس از آماده شدن، پرسش نامه در اختیار 35 نفر از اساتید، صاحب نظران و مدیران سازمانی قرار داده شد و پس از جمع آوری و تعدیل، پاسخ 26 نفر از آن هایی که در دور دوم و سوم و تا انتهای تحقیق همراه بودند، برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که از 15 متغیر بررسی شده 6 متغیر نوآوری، باور به کارآفرینی، جست وجوی روش های جدید برای ایجاد سرمایهی اجتماعی، شناسایی و شکار فرصت ها، جست وجوی فرصت های جدید و خلاقیت بالاترین رتبه را دارند. با افزودن 6 متغیر پیشنهادی از سوی خبرگان در مجموع 21 متغیر رفتاری برای کارآفرینان پیشنهاد شد. در انتها با ترکیب الگوهای مطالعه شده در این بررسی و به آزمون گذاشتن الگوی مفهومی تحقیق، الگوی کارآفرینی اجتماعی با رویکرد رفتاری ارایه شد.