حسن امینی

حسن امینی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۷ مورد از کل ۱۷ مورد.
۱.

آینده پژوهی بیداری اسلامی در بحرین: تأثیر انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی بیداری اسلامی بحرین رژیم آل خلیفه سناریوها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 340 تعداد دانلود : 182
هدف اصلی بررسی نقش عوامل کلیدی و پیشران های مؤثر بر تحولات آینده بحرین است. این پژوهش در راستای تدوین سناریوهای پیش روی بحرین و از نوع توسعه ای است. تحولات بحرین از حیث تحولات داخلی و خارجی و در بازه زمانی 2011 تا 2022 مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی با مطالعه مبانی مرتبط، اسناد موجود و همچنین مصاحبه با متخصصان حوزه بحرین شامل 10 نفر از کارشناسان حوزه های مختلف بحرین انجام شده است. بر مبنای یافته های پژوهش برای آینده تحولات بحرین می توان چهار سناریوی عمده را ترسیم کرد. سناریوی اول پیروزی رژیم آل خلیفه و شکست انقلابیون است که بر مبنای حمایت کشورهای فرامنطقه ای، عربستان سعودی و شورای همکاری از رژیم آل خلیفه رخ می دهد. سناریوی دوم رقص کرکس یعنی ادامه وضع موجود است که عمدتاً مبتنی بر خستگی مردم از ادامه اعتراضات می باشد. سازش و تشکیل دولت وحدت ملی سناریوی سوم است. آخرین سناریو، سناریوی پرواز سیمرغ یعنی تشکیل دولت شیعی و شکست رژیم آل خلیفه است که بر مبنای رهبری واحد، ادامه حمایت های سیاسی جبهه مقاومت و ایستادگی و مقاومت ملت بحرین رخ می دهد. یکی از مهمترین محورها تشکیل هسته های مقاومت، تبلیغات و جذب جوانان به این هسته ها می باشد.
۲.

Kharaqī’s Star Catalogue: A Star table from Medieval Arabic Astronomy(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 465 تعداد دانلود : 777
جدول های ستارگان که در دوره اسلامی نوشته شده اند بسیار متأثر از آثار بطلمیوس هستند. بررسی این جدول ها در محیط نجوم دوره اسلامی می تواند نکته های تاریخی بسیاری را در باره چگونگی نوشته شدن آن ها بر ما آشکار کند. این مقاله به فهرستی از ستارگان در یکی از مهم ترین آثار سنت هیئت می پردازد. منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک نوشته عبدالجبار بن عبدالجبار خرقی (472-553ق). در این مقاله در باره نوشته شدن فهرست های ستارگان در آثار هیئت سخن گفته شده است و نیز مشخصات، منابع و تفاوت های جدول خرقی را بررسی می کند.  
۳.

Anbūba: A Medieval Instrument for Measuring Relative Ground level(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 91 تعداد دانلود : 552
Anbūba is a simple instrument that has been in use during the medieval Islamic age. The Arabic term ʾAnbūba literally means the tube. The instrument was a tube devised in a particular way to determine the relative height between two lands for water transportation with the purpose of irrigating the farms and gardens. In the classic Islamic age, the description and instruction of such instruments were not generally registered in a textual format, regarding that they were a component of agricultural know-how. However, the information about ʾAnbūba has reached us in four independent treatises. This article introduces the instrument ʾAnbūba, discussing its construction and application. The article also includes the edition and translation of a fifteenth-century Persian treatise written exclusively about this instrument.
۴.

در باره سه رساله هندسی فارسی از مجموعه خطی شماره 772 کتابخانه ملی پاریس(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 358 تعداد دانلود : 425
مجموعۀ نسخه خطی شمارۀ 772 کتابخانۀ ملی پاریس حاوی رساله های متعدد علمی است که هر کدام از ارزش خاصی برخوردارند. از میان رساله های این مجموعه، ترجمۀ فارسی رسالۀ مایحتاج الیها الصناع من العمال الهندسیه یا کتاب النجاره  از بوزجانی و رسالۀ فی تداخل الشکال المتشابهه والمتوافقه از مؤلفی ناشناخته، مورد توجه پژوهشگران تاریخ علم دورۀ اسلامی بوده اند. به نظر می رسد تمامی رساله های این مجموعه به کتابت ابواسحاق بن عبداللّه کوبنانی یزدی و برخی نیز ترجمه یا تألیف او باشد. با توجه به آثار کوبنانی تاریخ فعالیت علمی او بین سال های 845 تا 886 هجری قمری تخمین زده می شود، با این حال آراء متعددی در بارۀ زمان نوشته شدن این مجموعه وجود دارد که در مقاله به آن ها اشاره شده است. اهمیت رساله های ریاضی این مجموعه از این نظر است که گزارشی از رسالات ریاضی فارسی تألیف شده یا ترجمه شده از عربی تا آن دوران به دست می دهد. در مقالۀ پیش رو محتوای سه رسالۀ هندسی فارسی از این مجموعه بررسی می شود که از لحاظ مطالعۀ تاریخ رساله های هندسی فارسی اهمیت دارد. سه رسالۀ متوالی با موضوع هندسه در این مجموعه وجود دارد که نحوۀ نگارش آنها به گونه ای است که مستقل به نظر می رسند. این سه رسالۀ پیاپی فاقد عنوان اند و در این مقاله با این عناوین معرفی می شوند: مختصر در علم مساحت (برگ های 65پ-69پ)؛ کتاب مساحت (برگ های 70پ-89پ)؛ رساله در اصلاح اهل مساحت (برگ های 90پ-100ر). متن مصَحَح رسالۀ اول با عنوان «مختصر در مساحت» ارائه شده است و دشواری های ریاضی او بیان شده است. تلاش نویسندگان برای پیدا کردن اصل یا نسخه ای مشابه «مختصر در مساحت» به نتیجه ای نرسید، اما در باره دو رسالۀ دیگر مشخص شد که آن ها با لب الحساب از علی بن یوسف، منازل السبعِ از بوزجانی، البدیع فی الحساب از کرجی و غنیه الحُساب فی علم الحساب از احمد بن ثبات همامی واسطی پیوندهایی دارند؛ لذا با بررسی  شباهت ها و تفاوت های این رسالات سعی شده تا نظریه ای درباره ارتباط میان آن ها و چگونگی راه یافتن آن ها به نسخه پاریس ارائه شود.
۵.

معناشناسی «اختیار» و استناد آن به خداوند در عرفان اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: معنای اختیار اشتراک معنوی اختیار الهی احدیت جمع تجلی استناد اختیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 653 تعداد دانلود : 954
این نوشتار با روش «توصیفی- تحلیلی» به معناشناسی «اختیار» و استناد آن به خداوند در عرفان اسلامی پرداخته است. عارفان مسلمان برای «اختیار» کاربردهای گوناگونی بیان داشته اند. از بعضی از عبارات آنان چنین برمی آید که آنان این اصطلاح را در خدا و انسان به نحو مشترک لفظی به کار برده اند. نگارنده با توجه به شواهد داخلی و برخی از عبارات دیگر عرفا، تلاش کرده است معانی متفاوت را به معنای واحد برگرداند و قدر جامع مفهومی ارائه دهد. همچنین از برخی عبارات آنان استفاده می شود که اختیار همراه با تحیر و تردید، بر حق تعالی قابل اطلاق نیست. این نبشتار با توجه به برخی دیگر از عبارات آنان، سعی داشته است که استناد اختیار همراه با تردید را به خداوند متعال را با توجه به برخی از اعتبارات دیگر، مستدل سازد و تعارضات بدوی را از میان عبارات آنان برطرف کند.
۶.

نقدی بر کتاب تاریخ و فلسفۀ ریاضیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 905 تعداد دانلود : 14
مقالۀ پیشِ رو محتوای علمی و ساختار کتاب تاریخ و فلسفۀ ریاضیات را بررسی می کند. این کتاب تألیفی و دانشگاهی را انتشارات دانشگاه پیام نور به چاپ رسانده است. در برنامۀ مصوب وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری، دو درس اختیاری سه واحدی برای تاریخ ریاضیات و فلسفۀ علم (ریاضیات) در نظر گرفته شده است و سرفصل هایی برای آن ها ارائه شده، اما در برنامۀ مزبور کتاب درسی خاصی برای این دو درس پیش نهاد نشده است. در این مقاله، ضمن ارائۀ ارجاعات لازم نشان داده شده که این کتاب درواقع ترجمه ای از سه منبع دیگر است و نویسندگان آن هیچ نقشی در تولید محتوای کتاب ایفا نکرده اند، چنان که یکی از فصول کتاب عیناً از روی ویکی پدیای فارسی نوشته شده است. علاوه براین، ترجمه ها مغلوط و مشتمل بر اشتباهات علمی فراوان است.
۷.

معنای تاریخی اهمیت سنت شرح نویسی بر اکر تئودوسویس: الحواشی الباقریّه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 944 تعداد دانلود : 933
علم اکر شاخه ای از ریاضی است که به سبب نگارش رسالات، شروح و حواشی مهم در آن به شکل سنتی علمی در تمدن اسلامی درآمده بود. این سنت اگر چه به عنوان دانشی ریاضی عمدتاً شامل قضایایی در مثلثات کروی است اما چنان که با مراجعه به دیگر آثار می توان دریافت، این قضایا غالباً به عنوان دانشی مقدماتی برای حل مسائل نجومی به کار گرفته می شدند. کتاب الاکر از تئودوسیوس و اشکال الکریه از منلائوس دو اثر شاخص در این زمینه در علم یونانی اند. در دوره علم اسلامی این دو اثر به عربی ترجمه و تحریر و شروح و حواشی متعددی بر آنها نوشته شد. در این میان تحریر کتاب الاکر لثاوذوسیوس از نصیرالدین طوسی و تعلیقات علی اکر ثاوذوسیوس از محمدباقر یزدی بر تحریر مذکور از اهمیت خاصی برخوردارند. در این مقاله ضمن معرفی نسخه های این رساله و عرضه متن تصحیح شده آن سعی می شود تا پاسخی به این سؤال داده شود که چرا باید حاشیه ای بر کتابی ریاضی اهمیتی خاص بیابد
۸.

در باره دو رویکرد اساسی در تاریخ نگاری ریاضیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 694 تعداد دانلود : 577
تاریخ نگاری ریاضیات در سال های اخیر متحول شده است و رویکرد پیشین که منجر به نگارش کتاب های تأثیرگذاری در تاریخ ریاضی بود از اعتبارش کاسته شده است. نسل جدید مورخان ریاضیات یا حداقل گروهی از آنها دیگر آن رویکرد را مناسب نمی دانند. نگاه تازه به تاریخ ریاضی کاملاً متفاوت با رویکرد کلاسیک است و به واقعیات تاریخی، که در روش کلاسیک به آن توجه نمی شد، اهمیت می دهد. تفاوت میان این دو رویکرد که مبتنی بر مفروضات شناخت شناسانه متفاوت است به دو گونه تاریخ نگاری کاملاً مجزا منجر می شود. این شرایط باعث می شود که این دو نوع تاریخ نگاری در مقابل هم قرار بگیرند. در این مقاله می کوشیم تا هر یکی از این رویکردها، خصوصیات، مفروضات، نتایج و ریشه های آنها را معرفی کنیم و سرانجام رویکرد دیگری پیشنهاد کنیم که از تقابل میان این دو نوع تاریخ نگاری می کاهد.
۹.

نسبت تألیفی: تحقیق و تصحیح رساله تألیفیه اثر ابواسحاق کوبنانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 961 تعداد دانلود : 955
واسطه هارمونیک، که از نسبت تألیفی یا همان نسبت هارمونیک به دست می آید، در کنار دو واسطه حسابی و هندسی، سه مقدار متوسط اصلی در ریاضیات قدیم را مشخص می کردند. در مقاله پیش رو قصد داریم تا جایگاه و تاریخچه این نسبت را در طول زمان مشخص کنیم. بنا بر این در بخش اول این نسبت و روابط منتج از آن معرفی می شوند. در بخش دوم تاریخچه مرتبط با این نسبت بیان می شود. در بخش سوم رسالات به جامانده از دوره علم اسلامی که به طور جداگانه به این نسبت مربوط می شوند معرفی می شوند. در بخش چهارم اطلاعات لازم در باره کوبنانی و رساله تألیفیه بیان شده است. در بخش پنجم متن تصحیح شده رساله تألیفیه اثر ابو اسحاق کوبنانی که مهم ترین اثر در این زمینه است به همراه توضیحات ریاضی آن آمده است.
۱۱.

موجه سازی تجارب عرفانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: حجیت تجارب عرفانی فهم ناپذیری بیان نا پذیری انتقال ناپذیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید تجربه دینی
تعداد بازدید : 294 تعداد دانلود : 158
این نوشتار، با روش عقلی- تحلیلی، به بررسی فهم پذیری، بیان پذیری و انتقال پذیری تجربه ها ی عرفانی و عدم آنها پرداخته است. هدف آن موجه سازی تجارب عرفانی با روی آورد تحلیلی- منطقی در سه مقام فوق است. عرفا معرفت الهی را از دو راه ممکن می دانند: عقل و شهود، اما به برتری روی آورد شهودی نسبت به روی آورد عقلی باور دارند. این مقاله، بر پایة علم حضوری، عقل منور، تعامل مکرر عارفان با تجربه های شهودی شان، و لوازم بین به معنای عام، تجارب شهودی را از هر سه نگاه منطقاً دفاع پذیر دانسته است.
۱۲.

تعبیر کروی هندسه مسطحه در بخش هندسی الأشکال الکریه منلائوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 703 تعداد دانلود : 264
می توان الأشکال الکریه از منلائوس را مهم ترین اثر در سنت نگارش کتاب های اکر دانست؛ کتاب هایی که با هدف حل مسائل نجوم کروی به رشته تحریر درآمده اند. کتاب اصول از اقلیدس نیز مهمترین اثر درباره هندسه اشکال مسطحه در ریاضی باستان است. در مقاله پیش رو نگارنده بر آن است که با قیاس میان کتاب الأشکال الکریه و اصول اقلیدس، نشان دهد که مقاله اول الأشکال الکریه کوششی جهت بازسازی محتوای مقاله اول اصول برای شکل های کروی است. بر اساس این قیاس، موفقیت ها و محدودیت های او در انجام چنین کاری بررسی می شود و با تکیه بر همنهشتی مثلث ها به تمایزهای قضایای آن در حالت مسطحه و کروی اشاره می شود. در ضمن نشان داده می شود که معادل قضیه بسیار مهم هندسه مسطحه برای مجموع زوایای داخلی مثلث، نخستین بار توسط خواجه نصیر الدین طوسی و در تحریر او از الأشکال الکریه بیان شده است.
۱۳.

بررسی تطبیقی جبر و اختیار از منظر ابن سینا و ابن عربی(مقاله پژوهشی حوزه)

۱۴.

انتقال پذیری تجربه عرفانی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: رابطه شهود وعقل انتقال پذیری تجربه عرفانی روی آورد تحلیلی منطقی در فلسفه نمونه های روی آورد تحلیلی منطقی در عرفان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 340 تعداد دانلود : 736
این نوشته با روش تحلیلی منطقی و با هدف موجه سازی، به انتقال پذیری تجربه شهودی به دیگران پرداخته است. ابن عربی فی الجمله معرفت بخشی روی آورد عقلی را می پذیرد، اما روی آورد شهودی را برتر از آن می داند. ایشان عقل را به سلیم، مشوّب و منوّر تقسیم کرده و نگارنده، انتقال پذیری تجربه عرفانی را بر مبنای عقل منور با روی آورد عقلی بررسی کرده است.
۱۵.

بررسی تطبیقی صور ارتسامی با اعیان ثابته(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: ابن عربی ابن سینا اعیان ثابته صور ارتسامی علم پیش از ایجاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 498 تعداد دانلود : 241
اعیان ثابته در عرفان نظری و صور ارتسامی در حکمت مشاء، مبنای بسیاری از مسائل دیگر هستند. این مقاله با رویکرد نظری و تحلیل عقلی به بررسی صور ارتسامی و اعیان ثابته و مقایسه آن دو از منظر ابن عربی و ابن سینا می پردازد وهدف آن یافتن نقاط اشتراک و افتراق دو دیدگاه در این مساله است. هر دو دیدگاه، ارتسام در علم پیش از ایجاد را پذیرفته اند و تفاوت آنها در این است که عرفان، ارتسام را در علمی مطرح می کند که تمایز نسبی با ذات دارد و فلسفه، در علمی که عین ذات است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان