سید علی آقایی

سید علی آقایی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۶ مورد از کل ۱۶ مورد.
۱.

اَنساب الطالبیین؛ چشم اندازی تازه در محصولات تاریخی نور

نویسنده:

کلید واژه ها: انساب الطالبیین ذریه پیامبر اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 143 تعداد دانلود : 917
علم اَنساب، از شاخص ترین شعبه های تاریخ نگاری در میان مسلمانان بوده است. گرچه دین مبین اسلام هرگونه تفاخر و تکاثر بی مبنا را نفی نموده و از پرداختن به آنها نهی کرده (1)، امّا مسلمانان را از دانش اَنساب و حفظ آن منع ن نموده اس ت؛ توجّه وی ژه اسلام به خانواده و تأکید بر حفظ مرتبت و شأن آن، قانون ارث و فروع آن، ضرورت شناخت نَسَب را بیشتر کرد. نظام ازدواج، ممنوعیت ازدواج با محارم، تشریع خمس و موارد مصرف آن، منع خاندان پی امبر (ص) از م صرف ص دقات واجب، دوس تی و ولای ت اه ل بیت پیامبر (ص) و احترام به ذرّیه ایشان و بسیاری دیگر از مسائل، وابسته به دانش نَسَب می باشد. (2)در طول تاریخ اسلام، علماء، اندیشمندان و بزرگان دین با قبول منصب «نقابت» و یا با تدوین و تألیف کتاب های اَنساب، در حفظ و حراست از نَسَبِ نیاکان پیامبر و ذرّیه اش همّت گماشته و آن را برای امت اسلامی به یادگار گذاشته اند. ازاین رو، گروه تاریخ مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با توجّه به نبودِ وجود نرم افزاری مشابه در مورد این شاخه پُراهمیت و کاربردی تاریخ نگاری مسلمانان و ترویج علوم اسلامی و خدمت رسانی به پژوهشگران در این شاخه از دانش، تصمیم به تولید نرم افزاری در این موضوع با قابلیت های پژوهشی با محوریت ذرّیه نبی مکرم اسلام (ص) گرفت. معرّفی اَنساب الطالبیین (اولاد حضرت أبوطالب (ع)) با استخراج نسب ذرّیه پیامبر اکرم (ص) از کتاب های مربوط و نمایش آن به صورت درختی (شجره نامه)، اتّصال درختواره به متون و هماهنگ سازی اعلام آن، به اضافه قابلیت های پژوهشی، از اهداف این طرح می باشد.
۲.

از نگاه دیگران (6) قرآن در فرایند شکل گیری امت اسلامی

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: قرآن شکل گیری امت اسلامی آنگلیکا نویورت کتاب متن مقدس شعر و شکل گیری جامعه اسلامی مطالعات قرآنی در غرب معرفی کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 609 تعداد دانلود : 341
کتاب متن مقدس، شعر و شکل گیری جامعه اسلامی )نیویورک: انتشارات دانشگاه آکسفورد، 2014 ( ایده های اصلی آنگلیکا نویورت پیرامون قرآن را در اختیار علاقمندان قرار می دهد. این کتاب فشرده ای از پژوهش های قرآنی در غرب است و احتمالا تنها کتاب در این حوزه است که می توان ادعا کرد جای تاریخ قرآن نلدکه را گرفته است. در این کتاب ترجمه انگلیسی چهارده مقاله از آنگلیکا نویورت که بین سال های 1990 و 2012 منتشر شده بودند و تاکنون تنها به زبان آلمانی در دسترس بودند، یکجا گرد آمده است. در مقاله های این مجموعه ایده های متنوعی عرضه شده که انتشار آنها فرصت تأملی جامع در روش ها، اصول تفسیری و نتایج اصلی نویورت را فراهم می آورد. نوشتار حاضر ترجمه ای از مقاله مروری دون استوارت است که در سال 2016 در مجله مطالعات قرآنی منتشر شده است. نویسنده مقاله مذکور به معرفی و بیان محتوای این اثر همت گمارده است.
۳.

از نگاه دیگران(3) نخستین ترجمه انگلیسی تاریخ قرآن

کلید واژه ها: کتاب تاریخ قرآن ترجمه انگلیسی تئودور نلدکه فریدریش شوالی گتهلف برگشترسر ولفگانگ بن کتاب جمع قرآن کتاب تاریخ متن قرآن مطالعات قرآنی در غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 247 تعداد دانلود : 397
کتاب تاریخ قرآن که شاهکار مطالعات قرآنی در غرب است مشتمل بر ویراست دوم اثر تئودور نلدکه با بازنگری فریدریش شوالی، کتاب جمع قرآن (بخش دوم تاریخ قرآن) کار مشترک نلدکه و شوالی، و کتاب تاریخ متن قرآن (جلد سوم تاریخ قرآن) اثر شوالی و دیگران است. نویسنده در نوشتار حاضر، نخستین ترجمه انگلیسی کتاب تاریخ قرآن را که توسط ولفگانگ بن صورت پذیرفته، مورد مداقه قرار داده است. وی در راستای این هدف، نخست به ویژگی های ترجمه پرداخته و سپس، از سودمندی این اثر کلاسیک مطالعات قرآنی برای محققان در دوران معاصر، سخن به میان می آورد.
۴.

از نگاه دیگران 7 درگذشت پیامبر و آغاز اسلام

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: درگذشت پیامبر اسلام خاستگاه اسلام استفان شومیکر کتاب درگذشت یک پیامبر: پایان حیات محمد (ص) و آغاز اسلام معرفی کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 946 تعداد دانلود : 498
نوشتار حاضر ترجمه مقاله ای به قلم مایکل کوک است که در آن، کتاب درگذشت یک پیامبر: پایان حیات محمد (ص) و آغاز اسلام، اثر استفان شومیکر (فیلادلفیا: انتشارات دانشگاه پنسیلوانیا، 2012) را مورد دقت نظر قرار می دهد. کتاب مذکور، مشارکتی تازه در بحث پیرامون خاستگاه های اسلام است که چندین دهه قدمت دارد. نویسنده در نوشتار، ضمن معرفی کتاب مذکور، محتوای فصول آن را به اجمال توصیف می نماید.
۵.

از نگاه دیگران(5) خدا زیباست

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: کتاب خدا زیباست: تجربه زیبایی شناسانه قرآن نوید کرمانی مطالعات قرآنی زیبایی شناسی قرآن معرفی کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 859 تعداد دانلود : 531
نوشتار حاضر ترجمه مقاله ای است که توسط لاوسن در سال 2016 پیرامون کتاب خدا زیباست: تجربه زیبایی شناسانه قرآن اثر نوید کرمانی منتشر شده است. کتاب مذکور از مهم ترین آثار حوزه مطالعات قرآنی و اسلامی است و در سال 2015 با ترجمه تونی کراوفرد از آلمانی به انگلیسی توسط انتشارات پالیتی پرس در کمبریج انتشار یافته است. نویسنده در این مقاله، ضمن معرفی کتاب، اشاره ای به محتوای آن دارد.
۶.

از نگاه دیگران (1) مروری انتقادی بر ترجمه و شرحی نو از قرآن

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: کتاب قرآن محقق ترجمه قرآن شرح قرآن ترجمه قرآن به انگلیسی تفسیر قرآن نقد کتاب معرفی کتاب مروری انتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 36
کتاب قرآن محقق: ترجمه و شرحی نو، حاصل پروژه ای است که از سوی انتشارات هارپر کالینز در سال 2015 انجام شده است و در آن برای نخستین بار تفسیری کامل از قرآن به زبان انگلیسی در اختیار خوانندگان قرار می گیرد. کتاب مذکور، کتابی جامع و شمول گراست و مؤلفان آن گروهی از محققان مطالعات اسلامی هستند که زیر نظر حسین نصر و با مشارکت جانر دالی، ماریا دکیک، جوزف لامبارد و محمد رستم، فعالیت کرده اند. آن ها در ترجمه و تفسیر آیات قرآن هر دو رویکرد شیعی و سنی را در نظر داشته اند و عموماً به آن دسته از اصول عقاید پرداخته اند که با گرایش های مختلف کلامی غالب در اندیشه اسلامی همخوان باشد. نوشتار حاضر ترجمه ای است از مقاله مبین وید که وی در مقاله خود، به مرور انتقادی و نسبتاً جامع کتاب قرآن محقق پرداخته است. وی نخست، به اختصار چشم انداز کنونی ترجمه های قرآن را ارائه داده و در ادامه، ویژگی های کتاب قرآن محقق را مورد مداقه قرار می دهد. در انتها، برخی ملاحظات پیرامون کتاب از قبیل خروج از اجماع در حکم رجم و کثرت گرایی دینی را متذکر می شود.
۷.

زهری، نسخ القرآن و معضل متون تفسیری کهن

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: زهری متون تفسیری کهن کتاب نسخ القرآن تاریخ گذاری کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 512 تعداد دانلود : 721
نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد مروری اجمالی بر مشخصه های ادبی گوناگون کتاب نسخ القرآن زهری داشته باشد؛ تا از این طریق ارزیابی پیرامون تألیف و تاریخ گذاری این متن ارائه دهد. از این رو، با ارائه بخش هایی از محتوای کتاب مذکور، به بررسی ساختار درونی اثر، سبک ادبی، مباحث فقهی و مفاهیم ضمنی وابسته به آن و کاربردهای اصطلاح شناختی می پردازد.
۸.

از نگاه دیگران (2) اسلام در دوران باستان متأخر

کلید واژه ها: کتاب «ظهور اسلام در دوران باستان متأخر: الله و یارانش» عزیز عظمه اسلام اولیه پالئو اسلام معرفی کتاب جرالد هاوتینگ اسلام در دوران باستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 447 تعداد دانلود : 126
عظمه در کتاب «ظهور اسلام در دوران باستان متأخر: الله و یارانش» می کوشد تفسیری پیچیده از شواهد عینی و آثار مکتوب به دست دهد تا ظهور آنچه «اسلام اولیه» (پالئو اسلام) می خواند، توصیف و تبیین کند. نوشتار حاضر ترجمه ای است از مقاله مروری که در معرفی کتاب مذکور توسط جرالد هاوتینگ به رشته تحریر درآمده است.
۹.

حدیث به مثابه داده تاریخی: مروری بر رهیافت های محققان غربی به مسئله وثاقت احادیث اسلامی

نویسنده:

کلید واژه ها: وثاقت احادیث اسلامی حدیث شناسی ارزش تاریخی احادیث مطالعات حدیثی در غرب رهیافت محققان غربی به منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 204 تعداد دانلود : 386
حدیث پس از قرآن، مهم ترین منبع برای شناخت اسلام و وضعیت دینی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در سه قرن نخست اسلامی محسوب می شود و نمی توان ارزش آن را در مقام منبعی تاریخی نادیده انگاشت. حدیث پژوهان غربی نیز احادیث را به مثابه منبعی برای شناخت تاریخی از اسلام و بازسازی تاریخ اسلام از قبیل تاریخ وقایع، تاریخ تفسیر قرآن، تاریخ فقه، تاریخ کلام، تاریخ نهادهای دینی و ... مورد مطالعه قرار داده اند. از سوی دیگر، مسأله اصلی، "ارزش تاریخی" داده های حدیثی مربوط به سده های نخست اسلامی است. بحث از ارزش تاریخی داده های حدیثی به مسأله وثاقت احادیث پیوند می خورد که همواره موضوع مناقشه در میان محققان غربی بوده است. نویسنده در نوشتار حاضر ابتدا مروری اجمالی بر مطالعات حدیثی در غرب دارد. سپس در ادامه، معضل منابع اسلامی در تحقیقات غربی در زمینه تشخیص منابع مستند در مقابل منابع ادبی را مورد واکاوی قرار می دهد. در نهایت، با بیان رهیافت های کنونی محققان غربی به منابع اسلامی، نوشتار خود را به پایان می رساند.
۱۱.

رهیافت هایی به قرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: رهیافت هایی به قرآن مطالعات قرآنی مطالعات غربی معرفی کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 634 تعداد دانلود : 708
ترجمه کتب و مقالات قرآنی از محققان غربی نه تنها تصویر بهتری از فضای علمی مطالعات قرآنی در غرب به دست میدهد، بلکه زمینه آشنایی بیشتر با رویکردهای علمی و انتقادی و بهر هگیری از اصول و رو شهای پژوهش علمی را برای پژوهشگران داخلی فراهم م یآورد که هر دو زمینه ساز ارتقای سطح پژوهشها در حوزه مطالعات اسلامی به زبان فارسی است. انتشار کتاب «رهیافتهایی به قرآن » را می توان، گامی در مسیر تحقق اهداف مذکور دانست. نویسنده در مقاله حاضر سعی در ارائه گزارشی از محتوای کتاب که مشمل بر سیزده مقاله قرآنی است، دارد تا از این رهگذر خوانندگان را به مطالعه دقیقتر و آشنایی با رهیاف تها و امکانات روش شناختی عرض هشده در مقالات ترغیب کند. در نهایت نویسنده به اختصار ترجمه متن کتاب را در بوته نقد و بررسی قرار میدهد.
۱۲.

جدل با سخن حق نکنیم: تکمله ای بر «بررسی حدیث شناسی خاورشناسان»

نویسنده:

کلید واژه ها: حدیث در نگاه خاورشناسان معرفی و نقد کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 155 تعداد دانلود : 100
در شماره 129 مجله آینه پژوهش خانم پارسا در جواب نقد کتابشان یعنی حدیث در نگاه خاورشناسان که توسط آقای آقایی به رشته تحریر درآمده بود، جوابیه ای در مجله به چاپ رساندند. در شماره حاضر ناقد محترم به تفصیل پاسخی در جواب خانم پارسا تدوین کرده اند که در ادامه آورده می شود. بر این اساس نویسنده پس از بیان شاهدمثال هایی از پاسخ خانم پارسا، انتقادهای خود را ذ کر می کند. 
۱۴.

سیر تاریخی اندیشه اعجاز قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: اعجاز قرآن دایره المعارف همتا ناپذیری تاریخ اعجاز ریچارد مارتین آیات اعجاز صرفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 66
نوشتار حاضر ترجمه است از مدخل «Inimitability» (همتاپذیری) به قلم پروفسور ریچارد مارتین از دایره المعارف قرآن (EQ=enyclopeadia of the quran). نگارنده پس از گزارشی از اشتقاقات گوناگون واژة «أَعْجَز» در قرآن کریم، به زمینة بحث اعجاز در آیات قرآن و عصر نزول پرداخته و گزارشی از تاریخ تلاشهای مسلمانان در حوزة اعجاز قرآن کریم ارائه کرده است. آراء و نظریات نظّام، جاحظ، باقلانی، رُمّانی، عبدالجبار، جرجانی، و معاصرین را بیان، و تأثیر و تأثّرات دیدگاه های آنان را بر یکدیگر گوشزد کرده است.
۱۵.

رهیافت وحدت موضوعی سوره‌های قرآن در «الأساس فی التفسیر»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: انسجام وحدت موضوعی سوره حوّی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 931
وحدت و انسجام مضمونی در قرآن رهیافتی نو در تفسیرنگاری معاصر است که آن را از سنت کهن تفسیر قرآن متمایز می‌سازد. در این رهیافت دغدغة مفسر تنها تفسیر واژگانی آیات قرآن نیست، بلکه می‌کوشد نشان دهد که میان آیات و سوره‌های قرآن یکپارچگی و انسجام محتوایی و ساختاری وجود دارد. با اینکه رگه‌هایی از این قبیل تلاش‌ها در آثار برخی مفسران پیشین نیز دیده می‌شود، اما تفاوت تلقی و انگیزه‌ها به تمایز اساسی میان تفسیرهای قدیم و جدید انجامیده است. از جمله چهره‌های شاخص این رهیافت نوین، مفسر سوری سعید حوی است که در تفسیر خویش نظریه‌ای کاملاً بدیع و جامع در این باب عرضه داشته است. در این نوشتار کوشش شده با بررسی کتاب «الأساس فی التفسیر» جنبه‌های نظری و عملی نظریة سعید حوی در زمینة وحدت مضمونی و ساختاری قرآن شناسایی شود. نظریة وحدت دو سطح دارد: الف) در سطح سوره‌ها (پیوندهای مضمونی و ساختاری موجود بین سوره‌های قرآن)؛ ب) در سطح آیات (پیوندهای لفظی و معنایی موجود بین آیات هر سوره). شاخصة نظریة حوی، مبنا قرارگرفتن سورة بقره برای فهم انسجام مضمونی دیگر سوره‌های قرآن است. در این نوشتار نشان داده شده که چگونه حوی از نشانه‌ها و قرائن لفظی و معنوی برای شناسایی و تعیین روابط معنایی و شکلی بین سوره‌ها و آیات بهره گرفته است. دست آخر، خواننده در می‌یابد که نظریة تفسیری حوی، با وجود خصلت بدیعش، بیش از اندازه دلبخواهی و ذوقی است، و اینکه مجموعة شواهد و ادلّه‌ای که وی برای اثبات مدعای خویش به کار بسته است، به‌سادگی در خدمت نظریه‌ای بدیل قابل استناد خواهد بود.
۱۶.

انسجام قرآن؛ رهیافت «فراهى - اصلاحى» در تفسیر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: تفسیر قرآن روش‏هاى تفسیرى انسجام و وحدت موضوعى حمید الدین فراهى امین احسن اصلاحى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 265
روش تفسیر قرآن در دوره معاصر با روش‏هاى سنتى تفسى در سده‏هاى پیشین تفاوت هایى آشکار دارد. از جمله وجوه تمایز آنها، رهیافتى نوین در تفسیر آیات و سوره‏هاى قرآن که نظریه انسجام در قرآن نام گرفته است؛ بدین معنا که میان آیات و سوره‏هاى قرآن یکپارچگى و وحدت محتوایى و مضمونى وجود دارد. هر چند نظیر این دیدگاه در برخى تفاسیر سنتى ذیل عنوان تناسب آیات و سوره‏هاى قرآن قابل ردیابى است. ولى تلقى مفسران پیشین از این موضوع اساساً متفاوت بوده و بدین سبب در گذشته هیچ گاه به منزله یکى از اصول و مبانى در تفسیر قرآن بدان توجه نشده است. در مقاله حاضر نخست با مرورى اجمالى بر تاریخچه این موضوع، جایگاه این نظریه در سنت تفسیرى اسلامى و تفاوت تلقى سنتى و نوین از آن تبیین شده است و آنگاه با معرفى و تحلیل آراى تفسیرى حمید الدین فراهى و امین احسن اصلاحى از مفسران و اندیشمندان دوره معاصر از شبه قاره هند، رهیافت ایشان به مثابه روشى تازه در تفسیر قرآن شناسایى شده است. در این مقاله نشان داده شده است که این دو، یکپارچگى و انسجام سوره‏هاى قرآن را اصل اولیه در تفسیر قرآن تلقى کرده‏اند و در نتیجه دیدگاه تفسیرى نظام‏یافته‏تر و جامعه‏نگرترى نسبت به دیگران عرضه کرده‏اند

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان