منوچهر اکبری

منوچهر اکبری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۵۵ مورد از کل ۵۵ مورد.
۴۱.

جلوه هاى تجلى در آثار عرفاى متقدم و امام خمینى (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عرفان ذات صفات کشف و شهود افعال تجلّى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 679 تعداد دانلود : 620
تجلى به معنى آشکار و هویدا شدن است که در اصطلاح عرفانى، هویدا شدن انوار غیب بر دلهاست و به انواع مختلف از جمله تجلى فعلى، صفاتى و ذاتى تقسیم شده است. گروهى نیز به تجلى روحانى و ربانى اشاره دارند و شهود تجلى افعالى را محاضره و شهود تجلى صفات را مکاشفه و شهود تجلى ذات را مشاهده گویند و معتقدند که اگر سالک به اندازهء مویى به تعلقات وابسته باشد، هرگز شایستگى تجلى نیابد و این سه تجلى هرکدام مقدمهء دیگرى است که در تفصیل مبحث تجلى به انواعى دیگر از جمله تجلى ظهورى، غیبى، آثارى و... برمى خوریم و ارتباطش را با فیض اقدس و مقدس نیز در مى یابیم.
۴۳.

جمال یوسف در آینه خیال صائب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زندان صائب رؤیا یوسف یعقوب حکومت مصر حسادت برادران چاه جمال یوسف زلیخا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 732 تعداد دانلود : 530
انعکاس داستان زندگی پیامبران یکی از بن مایه های اصلی نزد شاعران است . با بازخوانی زندگی حضرت یوسف در قرآن و استخراج و مطالعه تلمیحاتی که در دیوان صائب از این داستان انعکاس یافته است در می یابیم که بازتاب زندگی یوسف د رآینه صور خیال صائب به قدری متنوع ومواج است که می توان به استناد نمونه های شعری مدعی شد ‘ صائب در بیان تمام زوایای زندگی یوسف چیزی را فرو گذار نکرده است . از جمله رؤیای آغاز داستان ‘ به چاه افکندن توسط برادران ‘ حسادت برادران ‘ فروش یوسف به قافله و به پادشاه مصر بنا به درخواست زلیخا ‘ اظهار علاقه زلیخا نسبت به یوسف ‘ تهمت ناروا زدن به یوسف ‘ به زندان افکندن او ‘ توانایی تعبیر خواب ‘ عزیز مصر شدن ‘ فراق پدر بر جدایی فرزند ‘ حسن و جمال یوسف ‘ به حکومت رسیدن یوسف ‘ دیدار با پدر ‘ و سرانجام به حقیقت پیوستن رؤیای آغازین داستان .
۴۴.

مقایسه مشرب عرفانی شیخ نجم الدین کبری و مشرب عرفانی – اخلاقی امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: امام خمینی توبه زهد صبر تربیت مریدان و مشایخ مقامات و مراحل سلوک مشرب عرفانی نجم الدین کبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 895 تعداد دانلود : 790
در این گفتار با مقایسه کتاب ((اصول العشره)) اثر شیخ نجم الدین کبری که کتاب ((اربعین حدیث)) اثر امام خمینی ‘ برخی از زوایای فکری و روحی این دو عارف سترگ بازگو شده است. با وجود واقعیت انکارناپذیر 7 قرن فاصله زمانی وتفاوت آشکار در شیوه آموزشی ‘ حوزه تحصیلی ومشرب سلوکی این دو بزرگ ‘ باز هم به نقاط مشترک و وجوه متشابه چشمگیری بین این دو پیر شیخ پرور و ولی تراش برمیخوریم. مهمترین اصول مشترک در مسلک عرفانی این دو عبارتند از: توبه‘توکل‘زهد‘قناعت‘عزلت‘ذکر‘توجه الی الله‘صبر‘مراقبه و رضا . نکته دیگر اینکه هردو برای اصول مورد نظر معتقد به مدارج و مراحل معین هستند. از میان اصول مذکور شیوه عملی و نظریه عرفانی در دو اصل توبه و صبر بسیار نزدیک است . شیخ نجم الدین کبری شرایط اساسی صبر را ‘ خروج از حظوظ نفس‘اختیاری بودن صبر‘قبول رنج ومشقت در منزل صبر و تداوم و استمرار صبر میداند.
۴۵.

شایست و ناشایست زنان در شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ازدواج مسئولیت پذیری پرده پوشی شهر زنان خردمندی شایست و ناشایست وفای به همسر پارسایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 751
تلقی فردوسی از شخصیت زنان تابعی است از داستانهای شاهنامه ‘ زنان اکثرأ در جایگاهی رفیع و بهره مند از کمالات اخلاقی اند و جزمواردی اندک ‘ از فتنه انگیزی به دورند. عشق ها از نوع زمینی است . در مجموع ‘ زنان از نوعی طهارت روح ‘ جایگاه معنوی و حرمت برخوردارند. به لحاظ مسئولیت پذیری و حضور در اجتماع تا قبول پادشاهی و اداره حکومت و کشور پیش رفته اند. خردمندی ‘پارسایی‘پوشیدگی و پرده پوشی وفا به همسر از خصایص دختران جوان بوده است . درشهر هروم تمام مسئولیت ها و مشاغل اجرایی ‘ حکومتی ‘ اداری ‘ لشکری و کشوری در اختیار زنان است. مشابهتهایی بین فرهنگ ایران باستان و ایران اسلامی دیده میشود از جمله اصل شرعی نگهداری ((عده)) برای زنی که شوی از دست داده باشد . اظهار علاقه برای همسرگزینی از طرف دختران نسبت به مرد دلخواه یا انتخاب همسر نه تنها با ممانعت و ملامت همراه نبوده که در مواردی جزء محاسن و حقوق مسلم آنان بوده است .
۴۷.

شهدالبلاغه من نهج البلاغه

نویسنده:
تعداد بازدید : 451 تعداد دانلود : 101
مقاله‘ به مقایسه دقیق و واژه به واژه هفت نسخه از ترجمه های نهج البلاغه اختصاص دارد. علاوه برآن با این مقایسه به سبک و سیاق وعبارت پردازیهای هر مترجم پی می بریم . دقت و وسواس مترجمین را در حسن انتخاب نزدیکترین واژه معادل از زبان فارسی نیز باز می یابیم. شاخصترین ویژگی نسخه اصل (نسخه ترجمه دکتر شهیدی )‘رعایت جانب اختصار و سجع پردازی در عبارتهای برگردان است . برای اثبات این نظر‘تعداد واژه های بکار رفته در ترجمه یک عبارت ‘در هفت نسخه شمارش شد تا روشن شود تعداد کلمه های برخی از نسخه ها حتی بیش از دو برابر دیگر نسخه هاست . با این مقایسه دریافتیم که در متن عربی به لحاظ اعراب یا پس و پیش آوردن کلمه ها نیز تفاوتهایی به چشم می خورد ‘ ناگفته نماند که مترجمین از دو طیف روحانی و دانشگاهی انتخاب شده است ‘نوع واژه ها و سبک و سیاق عبارت پردازی هر قشر و طیف رابطه مستقیمی با زمینه های علمی و پیشینه تحصیلی آنان دارد.
۴۸.

استقبال در شعر فارسی واهمیت شعر بابا فغانی از نظر استقبال

کلید واژه ها: استقبال بابافغانی واستقبال نمودار انحراف استقبال در سبک هندی استقبال و سبک شناسی استقبال و قالب های شعری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 787 تعداد دانلود : 164
با توجه به اهمیتی که استقبال از نظر کمی و کیفی دارد برآن شدیم تا به اختصار این موضوع را در شعر فارسی بررسی کنیم . پس ازاشاره به معانی لغوی استقبال با نگاهی گذرا به تعریف اهمیت و تقسیمات به بیان لوازم و عوامل آن پرداخته ایم . سبک شناسی در قوالب شعر را نیز در نظر داشته ایم.سپس به شعر یکی از غزلسرایان خوب و معروف فارسی ‘ بابافغانی شیرازی(925ه.ق) نظرانداخته ایم‘بدان سبب که غزل هایش بیش از دیگران مورد توجه و استقبال واقع شده است .
۴۹.

زن در آیینه شعر فارسی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 738
استناد به تنوع نگرش ها در ساحت درون ساخت ادبیات، به خصوص تحلیل و بازگفت قاموس هر اثر باید گفت در ادبیات کلاسیک به خصوص شعر فردوسی، زن دقیقاً با توجه به اصول داستان نویسی و طراحی ذهنی فردوسی مطرح و ایفای نقش می کند. اگر چه واژه «زن» در آثار سعدی، حافظ، فردوسی، عطار و سنایی اشتراک لفظی دارد، ولی نوع تلقی و حضور و بازتاب جلوه های آن بسیار متفاوت است. چنین تفسیری می شود که در جهان عرفانی و حوزه نگرش عارفان اصلاً وجود فیزیکی زن واقعیت ندارد، بلکه بیشتر ساخته ذهن و زمان شاعر است، تا از او به عنوان نماد جمال و جلوه جمالی حضرت دوست بهره مند شود و از بستر مکتب و سبک ادبی سمبولیزم جلوه هایی هر چند اندک و محدود از حضرت حق سبحانه و تعالی را در قالب کلمه و کلام بریزد.
۵۳.

نجوای نجم در شکنج طرّه مشکین شب

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 945
وقت شناسی و بهره وری از وقت ‘ نزد سالکان وادی معرفت از جمله اصول مهم و قابل توجه است . هرخواننده با نگاهی گذرا و تورقی حتی از نه سرتأمل در دیوان پربار اشعار آیت الله حسن حسن زاده آملی به یکی از کلیدی ترین تعابیر آن یعنی اهمیت((شب)) بعنوان وقتی خاص برای درک معارف الهی برخواهد خورد. بی تردید آیت الله حسن زاده را با شب انس ورابطه بدان میزان قوی و عمیق است که در هر فرصت و حال‘به این رابطه و پیوند اشارتی شاعرانه و عبرت انگیز دارد. مرغ جان سالکان کوی دوست را در خلوت شبانه غزلخوان می داند‘البته تأکید می ورزد که ناله و مناجات و راز و نیاز و سر به سجده نهادن از جمله شروط شنیدن آوای توحید و ناله طرب انگیز آن مرغ توحید خوان است . جایی از عروج شبانه ای خبر میدهد که در اثر حال و ذکر بدست می دهد‘در قسمتی دیگر از نجوایی که پیر دانایی در شب با او داشته است ‘ سخن میراند. آگاهی وتسلط آیت الله حسن زاده بعنوان آخرین بازمانده از تبار منجمین سترگ از شناخت اسرار افلاک وانجم برای او در سیر شب و شب شناسی ره توشه ای ارزشمند است . از حالات سیارات و ماه و قمر و خنیاگری و دست افشانی و پایکوبی اقمار آسمانی و زهره فلک‘سخن ها دارد. استاد عارف در آستانه کعبه عشق‘رها از هرگونه تفرقه وکثرت پنداری های از تفرقه برآمده در حالت جمع الجمع ودر خلوت شب در حضور یار نشسته و دربه روی غیر بسته تا با گذری معرفت بار از ظلمت شب به استقبال سحر و دل و دیده به جمال جانان روشن نماید.
۵۴.

ادب پهلوانی در داستان((رستم و اسفندیار))

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 840 تعداد دانلود : 598
در این مقاله ابتدا خواننده با تعاریف و معانی مختلف واژه ((ادب))در زبان و فرهنگ فارسی آشنا میگردد. ادب به معانی ‘مؤدب بودن‘خوشرفتاری‘فرهنگ و تربیت فکری‘ادبیات‘هنر‘معرفت‘قدرشناسی و ... بکار رفته است . در این مقاله مجموع رفتار و کردار پهلوانان بخصوص داستان رستم و اسفندیار ((ادب پهلوانی)) نامیده شده است. اینک به برخی از خصایص مذکور اشاره میکنیم: - احترام پدر و مادر و رفتار محبت آمیز آنان نسبت به فرزندان. - معرفی کردن خود به دیگران در اولین برخورد. - دعوت از میهمانان برای شروع غذا. - صبر در برابر خواسته های نامعقول و غیر عادی بهمن پسر اسفندیار مبنی بردست بسته بردن رستم به نزد پدر و پدر بزرگ. - سعی در اتمام جریان یا خواسته با مسالمت آمیزی. - رستم برای اثبات صداقت خود و جلوگیری از جنگ حاضر شد تمام دارائی و گنجینه خود را به گشتاسب پیش کش کند اما او را از تسلیم رستم(به حالت دست بسته)منصرف نشد. - پیش باز و بدرقه کردن میهمان. - وفای به عهد. - تقاضای عفو و بخشش برای تأخیر در دیدار از پادشاه(گشتاسب) - اقرار به تواناییها و شایستگی های طرفین مقابل با وجودی که حریف و رقیب است. - خواهش و وصیت به قاتل در مورد تربیت و حمایت فرزند و ... در این مقاله سعی شده است تواناییها و اشراف و آگاهی فردوسی‘به عنوان شاعری بزرگ بیان شود. ضمناً به برخی زمینه های تربیتی و اخلاقی یا روانشناسی رفتاری در اندیشه های شاعر نیز اشاره شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان