محسن نوکاریزی

هدف: هدف از انجام این پژوهش تحلیل مبانی نظری، مفهوم، اهمیت، پیشینه و نحوه مستندسازی دانش بر پایه چرخه حیات دانش سازمانی و معرفی راهبردهای عملیاتی خودکار و نیمه خودکار استخراج دانش ضمنی و کدگذاری و بازنمون دانش عینی است. روش: این مقاله از نوع مروری تحلیلی است که با استفاده از روش کتابخانه ای و بررسی منابع نظری تهیه شده است. یافته ها: در این پژوهش بر پایه این پذیره که بدون استخراج و مستندسازی دانش، مدیریت دانش در هیچ سازمانی تجلی نخواهد یافت، مبانی نظری و پیشینه مستندسازی دانش سازمانی تحلیل شده است. با بررسی منابع حوزه مشخص شد که سازمان های ایرانی از نظر مستندسازی دانش در وضعیت مناسبی قرار ندارند. یکی از مهم ترین دلایل آن آشنا نبودن با نحوه مستندسازی و ناآگاهی نسبت به راهبردهای عملی آن می باشد. در راستای پاسخگویی به این مسأله در این پژوهش تلاش شد ابتدا بر پایه این واقعیت که فرایند کسب و مستندسازی از الگوهای چرخه حیات دانش سازمانی تبعیت می کند، ضمن معرفی مهم ترین الگوهای چرخه دانش، نحوه و فرایند مستندسازی براساس چرخه یکپارچه حیات دانش سازمانی دالکر تشریح گردد و در گام بعدی با توجه به ضرورت آشنایی سازمان ها با راهبردهای عملیاتی استخراج دانش ضمنی و کدگذاری و بازنمون دانش عینی، ضمن اشاره به ملاک های انتخاب راهبرد، مهم ترین راهبردهای عملی خودکار و نیمه خودکار در دو سطح فردی و گروهی تحت عنوان راهبردهای تولید و تحلیل پروتکل معرفی شد. در پایان بر پایه یافته های پژوهش، پیشنهادهایی ارائه شده است.

هدف: هدف این پژوهش بررسی دیدگاه کاربران درباره کاربردپذیری وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگا ههای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی به ارزشیابی کاربردپذیری وبسایت کتابخانههای مرکزی دانشگا ههای وابسته به عتف از دید دانشجویان پرداخت. جامعه مورد بررسی، دانشجویان 30 دانشگاه وابسته به عتف بود که دارای صفحه مستقل کتابخانه مرکزی در وبسایت دانشگاه بودند. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای دو مرحلهای پنج دانشگاه و از هر دانشگاه 92 دانشجو انتخاب و دیدگاه آنها درباره به کارگیری ابعاد کاربردپذیری در وبسایت کتابخانههای مرکزی دانشگاه خود بررسی شد. یافته ها: نتایح نشان داد به طور کلی بهکارگیری ابعاد کاربردپذیری در وبسایت کتابخانه های مرکزی دانشگا ههای وابسته به 68 درصد) / 3 (معادل 4 / با میانگین نمره 42 « محتوا » . بیش از 60 تا 80 ) قرار داشت ) « خوبی » عتف از دید کاربران در وضعیت 70 درصد) بیشترین نمره را کسب کردند. بین میانگین / 3 (معادل 6 / با میانگین نمره 53 « طراحی رابط کاربر » کمترین و نمره های قضاوت کاربران درباره به کارگیری ابعاد کاربردپذیری با وضعیت مطلوب ( 80 درصد) تفاوت معناداری وجود کاربران با سابقه استفاده متفاوت از رایانه و » ،« کاربران مقاطع مختلف تحصیلی » داشت. تفاوت معناداری بین قضاوت درباره بهکارگیری ابعاد کاربردپذیری در ،« کاربران با دوره استفاده متفاوت از وب سایت کتابخانه مرکزی » و « اینترنت کاربران » و « کاربران زن و مرد » وبسایت کتابخانه های مرکزی دانشگا ههای وابسته به عتف مشاهده شد. اما، بین قضاوت تفاوتی معناداری وجود نداشت. « گروههای سنی مختلف

هدف این پژوهش، بررسی تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در سطح ملی و بین المللی در پایگاه وب آوساینس در یک دوره 11 ساله (1379– 1389) و جامعه آماری شامل 707 نفر عضو هیأت علمی آن دانشگاه بود. یافته های نشان داد که در طول مدت مورد مطالعه 1898 مدرک در قالب های مختلف تولید شده بود که از این تعداد مقاله علمی با 1756 مورد بیش ترین و مقاله مروری با 16 مورد کم ترین تعداد را داشت. از مجموع تولید علمی نمایه شده در این پایگاه، 78/92 درصد توسط مردان و 22/7 درصد توسط زنان منتشر شده است. نتایج نیز نشان داد که در میان حوزه های تحصیلی و گروه های آموزشی، حوزه علوم پایه و گروه آموزشی شیمی بیش ترین سهم و حوزه ادبیات و علوم انسانی کم ترین سهم را در تولید علمی دانشگاه داشتند. تولیدات علمی دانشگاه از رشد قابل توجهی برخوردار بود و بیش ترین تولیدات در سال 1389 انجام شده بود. نتایج بررسی میزان همکاری علمی نشان داد که سه حوزه تحصیلی علوم پایه، فنی و مهندسی و کشاورزی درصد قابل توجهی از همکاری را در تولیدات علمی خود داشتند و در این بین حوزه علوم پایه بهتر از سایر حوزه ها عمل کرده بود. آزمون فرضیه ها نشان داد تفاوت معناداری بین متغیرهای محل اخذ مدرک تحصیلی و جنسیت با میزان تولیدات علمی وجود نداشت ولی بین متغیر مرتبه علمی با میزان تولیدات علمی تفاوت معناداری به دست آمد. پراستنادترین نویسندگان در پایگاه وب آوساینس متعلق به حوزه علوم پایه بود و در بررسی حوزه های تحصیلی از نظر میزان استناد حوزه علوم پایه بیش ترین سهم و حوزه ادبیات و علوم انسانی کم ترین سهم را به خود اختصاص دادند. در مجموع تولیدات علمی اعضای دانشگاه فردوسی مشهد در پایگاه اطلاعاتی وب آوساینس طی دوره ی مورد مطالعه به نسبت گستردگی این دانشگاه و تعداد اعضای هیأت علمی آن رقم قابل قبولی نبود هر چند روند تولیدات علمی این دانشگاه در طی سال های مورد بررسی سیری صعودی داشت. این روند در حوزه های تحصیلی مختلف این دانشگاه یکنواخت نبود. بنابراین مسؤولان دانشگاه برای بهبود این وضعیت بایستی شرایطی را فراهم نمایند تا پژوهشگران انگیزه و توان لازم برای انتشار مقاله در مجله های معتبر بین المللی را به دست آورند. ایشان باید با تلاش بیش تر در جهت ارتقای سطح زبان انگلیسی و نیز ارائه آموزش های لازم جهت آشنایی اعضای هیأت علمی با روش های پژوهش و آشنایی با مؤسسه اطلاعات علمی، وضعیت کنونی دانشگاه را از نظر تولیدات علمی پیش گفته بهبود بخشند.

در این مقاله وب سایت های دانشگاه های زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزشی پزشکی با استفاده از روش وب سنجی بررسی شده است. کل پیوندها، پیوندهای دریافتی، هم پیوندی ها، میزان رویت، عامل تاثیرگذار خالص و تجدید نظر شده وبی و همکاری گروهی میان دانشگاه ها تحلیل شده است. از میان 119 وب سایت دانشگاه ها، به دلیل مشکلات فنی فقط 111 دانشگاه بررسی شد. این تعداد در بخش تحلیل هم پیوندی ها و تعیین وب سایت های پربسامد، به 101 وب سایت کاهش یافت. نتایج نشان داد وب سایت دانشگاه علوم بهزیستی دارای بالاترین و وب سایت علوم پزشکی قم دارای پایین ترین میزان رویت بودند. ضریب تاثیرگذاری کلی وب سایت دانشگاه علوم پزشکی شاهرود با 44/6، بالاترین و دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان با 08/0، پایین ترین بودند. از نظر عامل تاثیرگذار تجدید نظر شده، وب سایت دانشگاه محقق اردبیلی با 5/3 در رتبه نخست و وب سایت سه دانشگاه (گیلان، علوم پزشکی شهید بهشتی، و علوم پزشکی گیلان) با 04/0 در رتبه آخر قرار گرفتند. در این مطالعه وب سایت 23 دانشگاه به عنوان هسته انتخاب شد. یافته های ناشی از تحلیل هم پیوندی این وب سایت ها به روش دسته بندی خوشه ای و مقیاس چندبعدی نشان داد که آن ها در 9 خوشه با هم دسته شدند و فقط در روش نخست، 16 وب سایت به صورت مستقل باقی ماندند.

هدف: مؤلفه های متعددی در موفقیت تولید محتوا در شبکۀ اجتماعی اینستاگرام در ارتباط با محتوای تولیدشده و کاربر مؤثر هستند. پژوهش حاضر بر آن است که با استفاده از روش کیفی عوامل موفقیت تولید محتوا و جلب نظر کاربران (شامل مشخصه های محتوا، تولیدکنندۀ موفق آن، و شاخص های اثربخشی) را در شبکۀ اجتماعی اینستاگرام شناسایی کند. روش : پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا و رویکرد اکتشافی و با استفاده از نظرات کاربران، بررسی تجربه های موفق، نظرات متخصصان و تجربۀ زیستۀ تولیدکنندگان محتوا انجام شده است. جامعۀ پژوهش شامل تمام صفحات آموزشی اینستاگرام و نمونۀ پژوهش شامل 30 صفحۀ اینستاگرام است که به صورت هدفمند و بر اساس رویکرد افزارسنجی رقابتی انتخاب شده اند. ابزار پژوهش، مطالعۀ مضامین صفحات اینستاگرام بود که مضامین مزبور از آن استخراج و سپس دسته بندی شد. اعتبار پژوهش با استفاده از روش سه سویه سازی ارزیابی و تأیید شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد عوامل موفقیت پذیرش محتوا از سوی کاربران شامل کیفیت، آگاهی بخشی، اعتبار، ارزش افزوده، تخصصی، انگیزه بخشی، سرگرم کنندگی منحصربه فرد بودن، مرتبط بودن، واقع گرایی، روزآمدی، خلاقانه بودن، قابلیت اجرا و اشتراک، و شخصی سازی است. شاخص های اثربخشی محتوا شامل تعداد دنبال کننده، بازخورد های کاربران در پست ها، داستان ها (استوری ها) و نمایۀ شامل میزان متوسط پسند، نظر، ذخیره کردن پست، به اشتراک گذاری، میزان درگیرکردن کاربر، میزان بازدیدها، میزان ارسال مطلب به صورت پیام خصوصی هستند. برخورداری از تعهد، خلاقیت، اعتبار، تخصص، هویت مشخص، مولد بودن و پرهیز از نسخه برداری، انتقادپذیر بودن، داشتن رفتار هوشمندانه، صبر و بردباری، روحیۀ همکاری و ارتباطات قوی، آشنایی با ابزارهای تحلیلی بستر ارائه و همسو بودن با تحولات و روزآمدسازی نیز از ویژگی های تولیدکنندۀ موفق محتواست. اصالت/ارزش: توجه به مجموع مؤلفه ها، چه در ارتباط با تحلیل محتوا و چه در ارتباط با تعامل کاربر با اطلاعات، در کنار یکدیگر و به کارگیری راهکارهای ارائه شده می تواند الگوی مناسبی برای موفقیت در تولید و اشتراک اطلاعات به دست دهد. در این پژوهش، روش جدیدی برای پژوهش دربارۀ محتوای آموزشی رسانۀ اجتماعی اینستاگرام به کار گرفته شده است.

هدف از اجرای این پژوهش سنجش تأثیر کتاب درمانی برکاهش نشان گان های درون سازی و برون سازی شده-ی کودکان ناشنوای مقطع ابتدایی مدرسه ی استثنایی وصال بیرجند در نیمسال تحصیلی دوم سال 1388-1389 بود. روش پژوهش شبه آزمایشی (طرح یک گروهی با پیش آزمون و پس آزمون) و از نوع کاربردی بود. جامعه ی پژوهش شامل دانش آموزان ناشنوای گروه سنی ب (سال های اول ابتدایی) این مدرسه بود. ابزار گردآوری در این پژوهش سیاهه ی رفتاری کودک و گزارش معلم بود که بر اساس تست روان شناسی آشنباخ تنظیم شد. در این پژوهش ابتدا این سیاهه ها درباره ی هریک از آزمودنی ها توسط والدین و معلم آن ها تکمیل شدند، سپس فرایند کتاب درمانی با استفاده از کتاب های منتخب گروه سنی ب همراه با لوح های فشرده ی زبان اشاره ی این کتاب ها، در طی هفت جلسه اجرا شد و پس از آن پس آزمون نیز توسط والدین و معلمان کامل شد. نتایج پیش آزمون ها و پس آزمون ها توسط پژوهشگر با استفاده از آزمون تی وابسته در نرم افزار اس پی اس اس و رسم نیمرخ های مربوط به هر آزمودنی در پیش آزمون و پس آزمون با نرم افزار اکسل مقایسه شد. همان طور که پیش بینی می شد نتایج به دست آمده نشان داد که کتاب درمانی با استفاده از کتاب های برگزیده ی مناسب برای کودکان بر کاهش مشکلات اضطراب/ افسردگی، گوشه گیری/ افسردگی، شکایات جسمانی، مشکلات اجتماعی و توجه و تفکر، و رفتارهای قانون شکنی و پرخاشگرانه ی کودکان ناشنوای گروه سنی ب دبستان استثنایی وصال بیرجند تأثیر داشت. با توجه به این که مشکلات اضطراب/ افسردگی، گوشه گیری/ افسردگی و شکایات جسمانی، از نشان گان های درونی سازی شده (رفتارهای بیش از حد مهارشده ی معطوف به درون ) و رفتارهای قانون شکنی و پرخاشگرانه از جمله مشکلات برونی سازی شده (مشکلات رو به بیرون و در تعارض با دیگر افراد و محیط ) هستند، در فرایند کتاب درمانی با کاهش هریک از این مشکلات، در کودکان، این نشان-گان ها نیز کاهش یافتند. کتاب درمانی سبب شد تا از مشکلات رفتاری و اجتماعی این دانش آموزان کاسته شود

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای در بین کاربران کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی بوده است. روش : روش پژوهش، پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای کتابخانههای عمومی نهادی شهری زیر پوشش اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی بوده که در زمان اجرای پژوهش (مهر ماه 1392) عضو فعال کتابخانه بودند و در محدوده سنی 15-30 سال قرار داشتند. حجم کل جامعه آماری حدود 15.500 نفر بود و حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 377 نفر تعیین شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. در مرحله اول 11 شهرستان استان خراسان جنوبی به عنوان خوشه ها در نظر گرفته شدند. در مرحله دوم، در هر یک از 13 کتابخانه برگزیده شده به تعداد مساوی 29 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه ها بین آنها توزیع گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در مجموع 317 پرسشنامه بازگردانده شد، ولی فقط 292 پرسشنامه کامل بود که مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین استفاده پاسخگویان در میان انواع مختلف مواد کتابخانه ای مربوط به کتاب های تخصصی رشته تحصیلی شان بود. همچنین پاسخگویان از کتاب های مرجع نسبت به سایر مواد کتابخانه ای کمتر استفاده می کردند. بین سرمایه فرهنگی غیرمادی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای رابطه معناداری وجود داشت اما بین سرمایه فرهنگی نهادینه شده والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای و نیز بین سرمایه فرهنگی مادی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای رابطه معناداری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای جنسیت و سطح تحصیلات پاسخگویان بر رابطه بین سرمایه فرهنگی غیرمادی، مادی و نهادینه شده والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای تأثیری نداشتند. اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر می تواند در برنامه ریزی فرهنگی کشور، و نیز برنامه ریزی خدمات به کاربران توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: بررسی نقش مؤلفه های نظریه اشاعه نوآوری های راجرز و مؤلفه آمادگی سازمان بر اتخاذ پرمیس از دیدگاه اعضای دارای محتوای رقومی در کنسرسیوم محتوای ملی. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل 19 تن از صاحب نظران بزرگ ترین و مهم ترین کتابخانه های کشور بودند که دارای محتوای رقومی در کنسرسیوم محتوای ملی هستند. یافته ها: از دیدگاه صاحب نظران، مؤلفه مزیت نسبی با میانگین 4، سازگاری با میانگین 5/3، آمادگی سازمان با میانگین 46/3، مشاهده پذیری با میانگین 43/3، پیچیدگی با میانگین 2/3، و قابلیت استفاده آزمایشی با میانگین 066/3، به ترتیب در اتخاذ استاندارد ابرداده ای پرمیس نقش داشتند. بنابراین، براساس مؤلفه های نظریه اشاعه نوآوری های راجرز، آمادگی سازمان ها برای استفاده از پرمیس بیشتر از حد متوسط (3) دانسته شده است. نتیجه گیری: استفاده از پرمیس با ارزش های متداول، تجربیات گذشته، و نیازهای استفاده کنندگان بالقوه سازگاری مطلوبی دارد؛ اما از سوی دیگر، پیچیدگی درک و استفاده از آن زیاد است. با توجه به اینکه امکان آزمون و ارزیابی نتایج استفاده از پرمیس، قبل از اتخاذ آن وجود دارد و نتایج سودمند استفاده از آن به عنوان یک نوآوری ملموس و قابل مشاهده است، از نظر جامعه پژوهش آمادگی لازم برای اتخاذ پرمیس وجود دارد.

هدف: بررسی وضعیت توصیف منابع اینترنتی در آر.دی.اِِی. و شناسایی رویکرد قواعد انگلوامریکن در توصیف این منابع روش/ رویکرد پژوهش: مقایسه ای (تطبیقی)؛ جامعه پژوهش، ناحیه های توصیف فصل 1، فصل 9 و فصل 12 آخرین ویرایش قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن (ویراست سال 2002، روزآمدشده در سال 2004) و عناصر توصیف فصل 1 - 7 قواعد آر.دی.اِِی. است. یافته ها: در مورد عنوان کامل میان قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن و قواعد آر.دی.اِی. تفاوت وجود ندارد. سه عنصر (نوع رسانه، نوع محمل و نوع محتوا) در قواعد آر.دی.اِِی.، جایگزین شناسه عمومی ماده در قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن شده است. در مورد شرح مسئولیت، شرح ویرایش، اندازه، محل نشر، نام ناشر، تاریخ نشر، فروست و یادداشت میان قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن و قواعد آر.دی.اِِی. تفاوت نگارشی وجود دارد. عناصر شرایط دسترسی، محدودیت های دسترسی، محدودیت های استفاده، ملزومات سامانه، خلاصه سازی محتوا، زبان محتوا، اطلاعات تماس و نشانی اینترنتی عناصر جدید فهرستنویسی در قواعد آر.دی.اِی. هستند. نتیجه گیری: میزان انطباق ناحیه های توصیف منابع اینترنتی در انگلوامریکن در مقایسه با عناصر توصیف منابع اینترنتی در آر.دی.اِی.، 87/71 درصد است.

هدف: در این نوشتار ضمن معرفی چارچوب جدید ۲۰۱۶ و مبانی نظری حاکم بر آن مانند نظریه معنابخشی و رویکرد ساخت گرایانه، تفاوت ها و شباهت های این دو سند بررسی خواهد شد. روش: اسناد مرتبط با استانداردهای سواد اطلاعاتی ۲۰۰۲، سه پیش نویس و متن نهایی چارچوب سواد اطلاعاتی ۲۰۱۶ مرور گردید. یافته ها: چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی به منزله جایگزینی برای استاندارد سواد اطلاعاتی ۲۰۰۲ جهت آموزش سواد اطلاعاتی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی منتشر شد و در سال ۲۰۱۶ به تصویب نهایی رسید. چارچوب سواد اطلاعاتی ۲۰۱۶ با ساختار متفاوتی تدوین شده و با توجه به تغییرات محیط اطلاعاتی جدید و نظام های آموزشی مبتنی بر فضای اطلاعاتی و ارتباطی نوین می تواند به عنوان چارچوبی مناسب در آموزش سواد اطلاعاتی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش توسعه مدل پذیرش فناوری اطلاعات (TAM) از طریق سنجش میزان تأثیر باورهای خودکارآمد و ناکارآمد کاربران اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بر پذیرش سامانه اطلاعات پژوهشی (پژوهان)، مبتنی بر رویکرد شناختی- اجتماعی بود. روش : این پژوهش از نوع توصیفی که با هدف کاربردی به روش پیمایشی در نمونه ای به حجم ۲۴۸ نفر، حاصل از جامعه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال تحصیلی ۹۲ – ۹۳ با سه پرسشنامه انجام شده است. یافته ها: پذیرش سامانه پژوهان با باورهای خودکارآمد کاربران رابطه مثبت و معنی دار و با باورهای ناکارآمد آنان رابطه منفی و معنی داری داشت. رابطه باورهای خودکارآمد و ناکارآمد کاربران با استفاده واقعی از سامانه پژوهان با حذف اثر متغیرهای درونی (شامل سهولت، سودمندی، نگرش و قصد استفاده) معنی دار نبود. در نهایت، نتایج به دست آمده نشان داد روابط پیش بینی شده در مدل پیشنهادی و مفهومی پژوهش حاضر مثبت و معنی دار و در نتیجه مدل ارائه شده از برازش کافی برخوردار بود.

هدف اصلی پژوهش حاضر سنجش تأثیر رفتار اشتراک گذاری دانشجویان در شبکه های اجتماعی مجازی بر ویژگی های مختلف سرمایه اجتماعی بود. این پژوهش از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در استان خراسان جنوبی بود که در سال تحصیلی 1397-1398 مشغول به تحصیل بودند و حداقل شش ماه تجربه استفاده از یکی شبکه های اجتماعی مجازی تلگرام، اینستاگرام یا واتساپ را داشتند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برای حجم جامعه نامعلوم برابر 384 نفر لحاظ گردید. به منظور بررسی مدل مفهومی پژوهش و آزمون فرضیه ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی و نرم افزار «اسمارت پی ال اس» نسخه 2 استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر در مجموع نشان داد که رفتار اشتراک گذاری اطلاعات دانشجویان در شبکه های اجتماعی مجازی بر سرمایه اجتماعی ایشان و هر چهار ویژگی مورد بررسی آن (تعاملی، ساختاری، کارکردی و هنجاری) تأثیر مثبت و معنادار داشت. یافته های پژوهش هم چنین حاکی از این بود که متغیرهای جمعیت شناختی جنسیت، حوزه تحصیلی و مقطع تحصیلی بر رابطه بین رفتار اشتراک گذاری اطلاعات در شبکه ها ی اجتماعی مجازی و سرمایه اجتماعی اثرگذار نبودند.

هدف: هدف بررسی میزان تأثیر مهارت های سواد اطلاعاتی بر باور خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه بیرجند است. روش: روش پژوهش پیمایشی است و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه شامل 51 سؤال بسته و در سه قسمت است. جامعه آماری شامل دانشجویان مشغول به تحصیل در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه بیرجند و مجموعاً 3635 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، 350 نفر به عنوان نمونه تعیین شدند. یافته ها: ارتباط مثبت و قوی میان سطوح مهارت های سواد اطلاعاتی و باور خودکارآمدی دانشجویان وجود داشت. ابعاد مکان یابی، دسترسی به اطلاعات و ارزیابی اطلاعات بر مؤلفه خودکارآمدی تأثیرگذار بود. میانگین باور خودکارآمدی دانشجویان زن بالاتر از میانگین مربوط به دانشجویان مرد و میانگین باور خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد بالاتر از دانشجویان کارشناسی بود. بین خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان حوزه های تحصیلی مختلف تفاوت معناداری وجود داشت و میانگین حوزه علوم انسانی بالاتر بود. بین مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان با کسب خودکارآمدی آن ها رابطه معنا داری وجود داشت و به ترتیب ابعاد مکان یابی اطلاعات و ارزیابی اطلاعات بیش ترین تأثیر و همچنین بعد به کارگیری اطلاعات کمترین تأثیر را بر ابعاد خودکارآمدی داشتند. نتایج می تواند در بها دادن به سواد اطلاعاتی دانشجویان در دانشگاه مورد توجه کتابداران و اساتید قرار گیرد.

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی تفاوت بین سبک یادگیری، سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در نیم سال دوم تحصیلی 94-95 بودند و نمونه ای شامل 150 نفر به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. این پرسشنامه ها شامل سه پرسشنامه سبک یادگیری فلدر و سولومَن، سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که سطح سواد اطلاعاتی و رایانه ای دانشجویان زن و مرد با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ همچنین بین مقطع تحصیلی و سطح سواد اطلاعاتی و رایانه ای دانشجویان تفاوت معناداری وجود ندارد. سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان در حد متوسط بود. سبک یادگیری دانشجویان با توجه به مقطع تحصیلی، جنسیت و سن آنها تفاوت داشت. از سوی دیگر، بین سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای رابطه مستقیم و مثبتی وجود داشت. بحث و نتیجه گیری: آموزش سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای بدون توجه به سبک یادگیری دانشجویان اثربخش نخواهد بود؛ بنابراین باید دوره های آموزشی مرتبط را برمبنای سبک یادگیری، نوع رشته و مقطع تحصیلی دانشجویان طرح ریزی، اجرا و عملیاتی کرد.

هدف پژوهش حاضر ارزیابی محیط رابط کاربر کتابخانه های دیجیتال فارسی کودکان بر اساس معیارهای استخراج شده از متون است. برای انجام پژوهش از روش های پیمایشی و ارزیابانه استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از سیاهه ی وارسی محقق ساخته گردآوری شد. سیاهه ی اولیه شامل 21 مقوله ی (طراحی، نمایش اطلاعات، سادگی، انسجام، راهنمایی، راهبری، کنترل کاربر، زبان، تصحیح خطا ، تعامل، بازخورد، جست و جو، قابلیت یادگیری، پشتیبانی از کاربر، کاهش بار حافظه کاربر، پیشینه کاربر، سازگاری، مشاهده وضعیت سامانه، تطبیق بین سیستم و جهان واقعی، انعطاف پذیری و شخصی سازی) و 171 معیار بود. پس از اعتبارسنجی سیاهه با احتساب نقطه مطلوب 4، سیاهه ی نهایی با 17 مقوله و 97 معیار برای ارزیابی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی (ICDL، تبیان، ملی، کودکان، جامعه ی مجازی، جزیره ی دانش، کتابک و کودکانه) مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها نشان داد از بین معیارهای مورد مطالعه، ""وضوح در ارائه جملات راهنما و قابل درک بودن راهنما"" از مقوله ی زبان با میانگین 55/4 و ""اجتناب از آوردن متن های زیر خط دار در کنار پیوندها"" از مقوله ی طراحی با میانگین 96/2 به ترتیب بالاترین و پایین ترین امتیاز را از نظر متخصصان کسب کردند. حاصل رتبه بندی کتابخانه ها از نظر رعایت معیارهای سیاهه ارزیابی نشانگر آن است که کتابخانه دیجیتال ملی کودکان با رعایت 73 درصد معیارها در رتبه نخست قرار دارد پس از آن کتابخانه های دیجیتال کتابک (72 %)، ICDL (68 %)، جزیره ی دانش (67 %)، کودکانه (47 %)، تبیان (44 %)، جامعه ی مجازی (44 %) و کودکان (32 %) قرار دارند.