رحیم فوکردی

مدیریت جریان وجوه نقد از اهمیت روزافزونی در زنجیره های تأمین برخوردار است. در پژوهش حاضر این جریان در زنجیره تأمین دارو و از منظر یک شرکت پخش بهینه می شود. در این زنجیره، شرکت پخش داروهای دریافتی از تأمین کنندگان بالادست را به خرده فروشی های پایین دست می فروشد و با پول دریافتی از آن ها صورت حساب های تأمین کنندگان را تسویه می کند. ناهماهنگی بین جریان های ورودی و خروجی وجوه نقد، علاوه بر تحمیل جریمه دیرکرد، به سوء شهرت در بازار و در نتیجه عدم تأمین مطلوب اقلام دارویی توسط تأمین کنندگان منجر می شود. در این شرایط، این پرسش مطرح می شود که با چه توالی پرداختی می توان ضمن یافتن ارزان ترین روش تسویه صورت حساب ها، ریسک تأمین ناشی از سوء شهرت را به حداقل رساند. برای پاسخ به این پرسش، مدل برنامه ریزی خطی صفر و یک دو هدفه ای صورت بندی شد. حل مدل توسط الگوریتم ژنتیک ضمن تعیین بهترین توالی پرداخت صورت حساب ها، جریان مالی خروجی و ریسک ناشی از نقض موعد پرداخت صورت حساب ها را کمینه کرد.

طی دو دهه اخیر، لزوم پاسخگویی شرکت های نفتی در قبال پیامدهای چشمگیر اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی عملکرد خود، صنعت نفت و گاز را به شفاف سازی اقدامات خود از طریق انتشار گزارش پایداری سوق داده است. این در حالی است که پیچیدگی های ناشی از توجه همزمان به خواسته های متنوع و گاهی متناقض ذی نفعان، محدودیت منابع و لزوم اطمینان از همراستایی اقدامات منتهی به توسعه پایدار با راهبردهای سازمان مدیران شرکت های نفتی را در تعیین محتوای گزارش پایداری با ابهاماتی رو به رو کرده است. پژوهش حاضر با اتکا به شیوه نامه برنامه جهانی گزارش دهی اختصاصی صنعت نفت و گاز (جی آرآی)، بهره گیری از کارت ارزیابی متوازن و روش تصمیم گیری چندشاخصه دیمتل در محیط خاکستری، سعی در تعیین معیارهای کلیدی عملکرد پایدار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران برای انعکاس در گزارش پایداری این شرکت دارد. طبق یافته های پژوهش، در این شرکت از میان معیارهای متنوع پیشنهادی جی آرآی، 22 معیار از انطباق بیشتری با اصول محتوایی گزارش دهی پایدار برخوردار بودند. به علاوه، معیارهای جنبه زیست محیطی توسعه پایدار نسبت به معیارهای دو جنبه اقتصادی و اجتماعی، سهم بیشتری داشتند.  

امروزه بیشتر شرکت های بیمه گر خدمات خود را از طریق وب سایت های رسمی ارائه می دهند. با توجه به نقش مهم کیفیت وب سایت در جلب نظر مشتریان، این پژوهش می کوشد تا با اتکا به الگوی ای کوال، کیفیت وب سایت «شرکت بیمه پارسیان» را از منظر کاربران آن تحلیل کند؛ بدین منظور پرسشنامه ای استاندارد از طریق پست الکترونیک برای 400 نفر از کاربران وب سایت شرکت ارسال شد. تحلیل داده های 232 پرسشنامه معتبر گردآوری شده نشان دهنده فاصله ای معنا دار بین وضع موجود و وضع آرمانی وب سایت از منظر کاربران بود. با توجه به نتایج تحلیل های رگرسیونی، پیشنهاد می شود برای دستیابی به سطح آرمانی موردنظر کاربران ابتدا بر قابلیت استفاده، سپس تعامل خدمات و درنهایت کیفیت اطلاعات وب سایت تمرکز شود؛ درضمن از تحلیل واریانس عاملی با اندازه های تکراری برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر هر مؤلفه استفاده شد. نتایج این تحلیل نشان داد که در بُعد قابلیت استفاده عامل «سهولت استفاده» در رتبه نخست و عامل «جذابیت ظاهری» در رتبه انتهایی، در بُعد تعامل خدمات عامل «صداقت و پاسخگویی در ارائه خدمات» در رتبه نخست و عامل «امنیت تراکنش ها» در رتبه انتهایی و در بُعد کیفیت اطلاعات عامل «بهنگام بودن اطلاعات» در رتبه نخست و «قابل فهم بودن اطلاعات» در رتبه انتهایی قرار دارند

ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان از ارکان مهم مدیریت زنجیره تأمین است. تاکنون پژوهشگران با اتکا به نظریه مجموعه های فازی، راهکارهایی را برای مواجهه با عدم اطمینان نشئت گرفته از شرایط مبهم و سربسته مسئله چندمعیاره انتخاب تأمین کنندگان ارائه داده اند. با وجود این، پیچیدگی محاسبات در روش های سنتی وزن دهی فازی یکی از ایرادهای وارد بر این روش ها بوده است. در این مقاله، برای پرهیز از این پیچیدگی ها، استفاده از روش اولویت بندی فازی پیشنهاد شده است. این روش به فازی زدایی اعداد فازی شده و استانداردسازی بردار وزن اهمیت شاخص ها نیازی ندارد و می تواند بدون اتکا به مقایسه های زوجی خبرگان و با استفاده از مدل بهینه سازی فازی، بهترین ماتریس وزن های اهمیت را ارائه دهد. ترکیب نتایج این روش با روش رتبه بندی پرومته، چارچوب اثربخشی را برای حل مسئله ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان ارائه داده است. به کارگیری این چارچوب برای ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان قطعات یکی از شرکت های خودروسازی ایران، مؤید این ادعا است

پژوهش حاضر به ارائه رویکردی جایگزین در تصمیم گیری و به کارگیری آن در انتخاب بهترین بالگرد نظامی از میان گزینه های موجود می پردازد. برای این کار، پس از شناسایی معیارهای ارزیابی و انتخاب بالگردهای نظامی، از روش تحلیل مؤلفه های اصلی برای تعیین اوزان اهمیت این معیارها استفاده شد. سپس این اوزان در صورت بندی مدل برنامه ریزی آرمانی به کار رفت. درنهایت با اجرای مدل برنامه ریزی آرمانی، به ازای پارامترهای متناظر با گزینه های در دسترس، ضمن رتبه بندی گزینه ها، امکان انتخاب بهترین گزینه فراهم شد. مزایای متعددی چون، اتکای کمتر به نظرات ذهنی و ادراکات فردی و تأکید بیشتر بر داده های واقعی، حذف هم خطی های چندگانه بین شاخص های ارزیابی، کاهش چشمگیر ابعاد مسئله ارزیابی بدون ریزش قابل توجه اطلاعات، انعطاف پذیری در مواجهه با معیارهای کمی و کیفی و سهولت به کارگیری، حکایت از قابلیت بالای این مدل در حل مسئله ارزیابی و انتخاب گزینه ها دارد.

این پژوهش در پی شناسایی عوامل مؤثر بر فرآیند مدیریت روابط قدرت در لایة خرده فروشی زنجیرة تأمین محصولات غذایی و نحوة اثرگذاری این عوامل بر فرآیند مذکور است. با اتکا به رویکرد نظریة برخاسته از داده ها و نتایج حاصل از 13 مصاحبة عمیق با 10 تن از مدیران و کارشناسان یکی از شرکت های فعال در لایة خرده فروشی زنجیرة تأمین مواد غذایی ایران، چارچوبی نظری برای بررسی پیشایند ها و عوامل مؤثر بر این فرآیند شکل دهی شد. طبق این چارچوب، دامنة گسترده ای از عوامل موجب ورود شرکت های خرده فروش به فرآیند مدیریت قدرت در قبال تأمین کنندگان می شوند. ضمن آن که عوامل زمینه ای و اقتضایی متنوعی بر تصمیمات خرده فروش در این فرآیند اثر می گذارند و تعاملات وی با تأمین کنندگان را هدایت می کنند.