علی رضایی شریف

پژوهش حاضر با هدف تحلیل عاملی تاییدی مقیاس ارزیابی شادی در زنان میانسال انجام شده است. به همین منظور، از میان زنان میانسال (40 الی 65 سال) جامعه، 280 نفر به صورت روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به مقیاس ارزیابی شادی در زنان میانسال (شین وکیم، 2021) پاسخ دادند. در مطالعه حاضر، نتایج تحلیل داده ها به روش تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مقیاس ارزیابی شادی همانند فرم اصلی از چهار عامل خود-ارزشی، تفکر مثبت، خود- مدیریتی و روابط خانوادگی تشکیل شده است. نتایج حاصل از اعتبارسنجی بر اساس آلفای کرونباخ نیز 93/0 به دست آمد که مقداری مناسب است. از نتایج این مطالعه، چنین حاصل می شود که این مقیاس، ابزاری قابل اعتماد و روا برای ارزیابی شادی در زنان میانسال است.کلیدواژه ها: مقیاس ارزیابی شادی، تحلیل عاملی تاییدی، اعتبار، روایی، زنان میانسال

نظر به موضوعیت دو گروه جنسیتی در جوامع، جای شگفتی نیست که برخی والدین به مجرد آگاه شدن  از انتخاب جنسیت ناهمخوان با جنس فرزندان، به دلیل تنش برآمده از شرم و سرافکندگی دچار مشکلات روانی شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام عیار بر افسردگی، اضطراب و تنیدگی در مادران دارای فرزند با اختلال ناخشنودی جنسیتی انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه آزمایش و گروه کنترل بود که در آن از طرح پیش آزمون-پس آزمون با دوره پیگیری سه ماهه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را همه مادران دارای فرزند دچار ناخشنودی جنسیتی و مراجعه کننده به مرکز بهزیستی و انستیتو روان پزشکی شهر تهران در سال 1401 تشکیل می دادند که از میان آن ها بر پایه پرسشنامه هویت جنسیتی (Deogracias et al, 2007) و مصاحبه بالینی ساختاریافته طبق معیارهای DSM-5 با فرزندانشان،30 نفر به شیوه در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های انتخاب شده در هر دو گروه به وسیله پیش آزمون و توسط پرسشنامه افسردگی، اضطراب و تنیدگی (Lovibond & Lovibond, 1996) مورداندازه گیری قرار گرفتند، پس ازآن برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام عیار (Bögels & Restifo, 2014) به گروه آزمایش آموزش داده شد ولی گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. پس از آموزش در هر دو گروه پس آزمون اجراشده و همچنین پس از سه ماه آزمون پیگیری از هر دو گروه به عمل آمد. داده های به دست آمده با به کارگیری روش آماری واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام عیار مایه بهبود سطح افسردگی، اضطراب و تنیدگی در مادران دارای فرزند دچار ناخشنودی جنسیتی شده که این بهبودی تا مرحله پیگیری برقرار بوده است (05/0 P<). بر این بنیاد پیشنهاد می شود که مشاوران و روان شناسان از این روش در مراکز مشاوره برای این گروه از مادران استفاده کنند.

هدف: هدف مقاله حاضر بررسی نقش کتابخانه های آموزشگاهی در پیوند با مدرسه و عملکرد تحصیلی دانش آموزان می باشد. روش: روش پژوهش از نوع پیمایشی است و از پرسشنامه های محقق ساخته وضعیت کتابخانه های آموزشگاهی و پیوند با مدرسه استفاده گردید، جامعه آماری این مطالعه را کلیه دانش آموزان مقاطع ابتدائی، راهنمایی و دبیرستان شهر اردبیل که در سال تحصیلی 90–89 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دهند. در این مطالعه 776 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای طبقه ای متناسب انتخاب شدند که منظور از طبقات، مقاطع می باشد. یافته ها: میزان استفاده از کتابخانه در مدارس از سوی دانش آموزان در سطح پایینی قرار داشت و از 776 شرکت کننده در این مطالعه 417 دانش آموز اصلا از کتابخانه مدرسه استفاده نکرده اند. همچنین وضعیت کتابخانه های مدارس از نظر تعداد کتاب، مساحت و فضا، نیروی انسانی متخصص و تجهیزات از سوی دانش آموزان در سطح پایینی ارزیابی شد. بین میزان استفاده از کتابخانه های آموزشگاهی و پیوند به مدرسه دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری بدست آمد. هر چقدر وضعیت کتابخانه مدرسه مطلوب تر بود به همان اندازه نیز پیوند با مدرسه دانش آموزان بهتر بود. همچنین بین میزان استفاده از کتابخانه های آموزشگاهی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. و در نهایت از روابط بین متغیرها بهترین مدل ارائه گردید.

هدف: تقید به اخلاقیات علمی با یادگیری و درونی سازی نرم ها، ارزش ها و اصول نویسندگی ممکن است. مقوله ای که می توان آن را تحت عنوان هویت یابی نویسندگان مطرح کرد. چئونگ و همکاران با ادراک نیاز به تبیین و سنجش این مقوله، ابزاری را توسعه داده اند. پژوهش حاضر با هدف رواسازی و اعتباریابی ابزار مذکور با عنوان مقیاس هویت نویسنده انجام پذیرفت. روش: طرح استفاده شده از نوع همبستگی بود که در آن روش ماتریس کوواریانس با هدف تحلیل عاملی تاییدی به کارگرفته شد. جامعه آماری موردمطالعه شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 98-1397 بود که تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون مدل مؤید هویت نویسندگی و برازش مدل با داده ها بود و مدل هویت نویسندگی از طریق آیتم های 17 گانه که نماینده ابعاد سه گانه هستند، تبیین می شود که از بین آنها 8 آیتم مربوط به بعد اعتماد نویسنده، 5 آیتم مربوط به بعد ارزش قائل شدن برای نوشتن و 4 آیتم مربوط به بعد معرفی خود به عنوان نویسنده است. پایایی مقیاس هویت نویسنده بر اساس آلفای کرونباخ 86/0 و با استفاده از روش دو نیمه کردن، 75/0به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که پرسش نامه هویت نویسنده ابزاری قابل اعتماد و روا برای اندازه گیری هویت نویسندگان و پژوهشگران دانشگاهی است. اصالت: این مطالعه نخستین مطالعه در خصوص بررسی خصوصیات فنی مقیاسی است که می تواند ادراک و نگرش های دانشجویان و پژوهشگران دانشگاهی در مورد هویت نویسندگی را اندازه گیری کند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه والدگری مبتنی بر ذهن اگاهی بر تاب آوری و کیفیت رابطه والد-فرزندی در مادران دارای فرزند با اختلال نارضایتی جنسیتی انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری 3 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مادران دارای فرزند با نارضایتی جنسیتی شهر تهران در سال 1401 تشکیل می دادند که از بین آنها براساس پرسشنامه هویت جنسیتی (2007) و مصاحبه بالینی با فرزندانشان، 30 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس تاب آوری واگنیلد (2009-RS) و پرسشنامه ارزیابی رابطه والد-فرزند فاین و همکاران (1983-PCRS) استفاده شد، پس از آن برنامه والدگری مبتنی بر ذهن اگاهی (2014) در قالب 8 جلسه دو ساعته به شکل هفتگی و گروهی به گروه آزمایش آموزش داده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد که میزان سطح معناداری تاب آوری و کیفیت روابط والد-فرزند گروه آزمایش بین مرحله پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری و نیز بین مرحله پس آزمون و پیگیری کمتر از 05/0 است (05/0 P<). بنابراین نتایج نشان می دهد که برنامه والدگری مبتنی بر ذهن آگاهی باعث بهبود تاب آوری و کیفیت روابط والد-فرزند در مادران دارای فرزند با نارضایتی جنسیتی شده که این بهبودی تا مرحله پیگیری برقرار بوده است.

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش تحریک الکتریکی مغز با جریان مستقیم و پروتکل توانبخشی شناختی کوتاه مدت بر علائم توهم و هذیان در سالمندان مبتلا به آلزایمر خفیف بود. روش پژوهش، آزمایشی گسترش یافته با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود که با استفاده از روش پیش آزمون و پس آزمون انجام شد. جامعه آماری کلیه سالمندان بالای 65 سال مبتلا به آلزایمر خفیف را شامل می شد که در سال 1401 به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کرده بودند که از بین این افراد، 60 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 20 نفر) گمارده شدند. سپس متغیرهای مستقل مداخله تحریک الکتریکی مغز با جریان مستقیم (tDCS) به مدت 10 جلسه 20 دقیقه ای به صورت هفته ای یک بار روی یک گروه آزمایش و برنامه توانبخشی شناختی کوتاه مدت به تعداد 9 جلسه (هر جلسه 90 دقیقه) که به روش اسنادی و بر اساس رویکرد جایگزینی کارکرد سالم لوریا (1963) طراحی و پس از تائید روایی محتوا توسط متخصصین، به صورت هفته ای یک بار روی گروه آزمایش دوم اعمال شد و بر روی گروه سوم هیچ مداخله ای انجام نشد. بعد از خاتمه مداخله، پس آزمون با فاصله یک هفته بر روی گروه های آزمایش و گروه کنترل اجرا شد. بعد از یک ماه مجدد گروه های مورد مطالعه مورد پیگیری قرار گرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه نوروپسیکولوژیک (NPI) استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو روش موجب بهبود علائم توهم در سالمندان مبتلا به آلزایمر خفیف می شود و تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو روش وجود ندارد. در حالی که بر روی متغیر هذیان تأثیر معناداری نداشتند. از این رو می توان نتیجه گرفت که از هر دو روش می توان در جهت بهبود توهم در سالمندان مبتلا به آلزایمر خفیف بهره جست.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس اضطراب اطلاع یابی در دانشجویان بود. روش: بدین منظور 262 نفر دانشجو (125 نفر پسر و 137 نفر دختر) از دانشجویان دانشگاه های اردبیل که در سال تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بودند به روش در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس اضطراب اطلاع یابی پاسخ دادند. داده ها با روش آلفای کرونباخ، اعتبار باز آزمایی ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزارهای SPSS 24 و LISREL 8.8 تحلیل شدند. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ برای مؤلفه موانع مربوط به منابع اطلاعاتی 85/0، مؤلفه موانع مربوط به رایانه و اینترنت 79/0، مؤلفه موانع مربوط به کتابخانه 83/0، موانع مربوط به جست و جوی اطلاعات 80/0، موانع فنی 82/0 و موانع انتخاب موضوع 87/0 به دست آمد. اعتبار باز آزمایی نیز در فاصله 2 هفته اجرا در دامنه 79/0 تا 84/0 به دست آمد. یافته های حاصل از تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم نشان داد که این مدل از برازش مناسبی برخوردار است (93/0=CFI، 96=GFI، 91=NFI و 056/0=RMSEA). با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که مقیاس اضطراب اطلاع یابی در دانشجویان ابزار مناسبی برای سنجش اضطراب مربوط به جست و جوی اطلاعاتی در دانشجویان است

هدف: مقاله حاضر با هدف بررسی نقش معرفت شناسی فلسفی در تحقیقات حوزه علوم کتابداری و اطلاعرسانی انجام شده است. روش: این پژوهش به روش کتابخانه ای و به صورت تحقیقی مروری با بررسی منابع مختلف مرتبط با موضوع تحقیق انجام گرفت. یافته ها: ارائه و تدوین فلسفه برای کتابداری نیازمند ارائه اصول نظری و ایجاد مبانی و شالوده های فلسفی است که خود به همکاری خبرگان حوزه نیاز دارد. کتابداری میتواند با استفاده از سه جنبه فیزیکی، محتوایی و اجتماعی، خدمات اطلاع رسانی مورد نظر را برای رفع آن معضل ارائه کند. تدوین فلسفه کتابداری و اطلاع رسانی در قالب نظریه های خلاق و جامع، به عوامل زمینه ساز بسیاری نیاز دارد که از جمله مهم ترین آن ها مطالعه دقیق و شناخت فلسفه علم از دیر باز تا زمان حاضر است. به گواهی تاریخ و تجربه، شناخت سیر تکوینی تاریخ علم و فلسفه در تکوین نظریه ها نقش داشته و می تواند راه گشای کتابداران و اطلاع رسانان در یافتن شاهراه ها و مسیرهای فرعی رشته باشد، تنها در این صورت است که می توان در قبال تنش های معرفت شناختی عالمان علوم طبیعی و علوم انسانی و اجتماعی موضعی سازنده و آگاهانه اتخاذ کرد و به مدد نقد و تفکر انتقادی پایه های نظریه رشته را محکم کرد.